Belen Hatay

Belen
Belen
	shaharcha
	36°29′30″N 36°11′30″E / 36.49167°N 36.19167°E
viloyat	Hatay
Hukumat
• Hokim	İbrahim Gül
Markazi balandligi	620 m
Pochta indeks(lar)i	31350
	[[File:\|290px\|Belen xaritada]] Belen

Belen—Turkiyaning janubi-markazidagi Oʻrta yer dengizi mintaqasidagi Hatay viloyatidagi shaharcha hisoblanadi^[1].

Etimologiyasi

Avliyo Chalabiy XVII asrda mintaqaga qilgan tashrifini tasvirlar ekan, belen turkman tilida qiyalik maʼnosini bildirishini taʼkidlagan oʻtgan^[2].

Demografiyasi

XIX asr oxirida sayohatchi Martin Xartman Belen nahiyidagi 12 ta aholi punktidan 6 tasini turkiylarlar ekanligini taʼkidlagan, ammo qolgan aholi haqida maʼlumot bermagan^[3].

Geografiyasi

Belen tumani Nur togʻlarining oʻrmonli yonbagʻirlarida joylashgan xuddi shu nomdagi kichik shaharcha va uning atrofidagi qishloqlardan iborat. Belen dovoni togʻlar boʻylab asosiy yoʻl boʻlib, qirgʻoq boʻyidagi Iskenderun shahrini Antakya bilan birlashtiradi. Dovon Anadolu va Yaqin Sharq oʻrtasidagi asosiy yoʻl hisoblanadi. Belen tumani oʻzining salqin toza havosi (ayniqsa, quyida joylashgan Oʻrta yer dengizi sohilidagi issiqlik bilan solishtirganda) va togʻdagi buloq suvi bilan mashhur.

Dovondagi yoʻl boʻyidagi restoranlar azaldan sayohatchilarning toʻxtash joyi boʻlib, ularda Hatayning odatiy taomlari, ayniqsa, „Belen tava“, pomidor, sarimsoq, ziravorlar va qalampirda qovurilgan goʻshtlar tayyorlanadi.

Belenning oʻzi pochta boʻlimi va boshqa asoslarga ega boʻlgan kichik bozor shaharchasidir^[4].

Tarixi

Ilgari „Maziku Bagras“ va „Bab-i İskenderun“ nomi bilan mashhur boʻlgan dovon 1516-yilda Marj Dabiq jangidan keyin Usmonlilar imperiyasiga olib kelingan. Usmonlilar Suriyadan Anadoluga boradigan asosiy yoʻl boʻlgan dovonga qoʻriqchi qoʻyib, hududga „Belen“ nomini berganlar. 1535-yilda Sulaymon podshohning tashrifidan soʻng dovonni mustahkamlash uchun karvonsaroy, masjid va hammom bilan birga devor qurilgan va turk oilalari togʻ yonbagʻrida joylashgan boʻlib, qisman harbiy garnizoni bilan birga dovonda qorovul vazifasini bajargan. Bu ilk Usmonli meʼmorchiligi hanuzgacha saqlanib qolgan.

Tarkibi

Belen shaharchasida 19 ta mahalla mavjud^[5].

Atik
Bakras
Benlidere
Çakallı
Çerçikaya
Cumhuriyet
Derebahçe
Fatih
Halilbey
İssume
Kıcı
Kömürçukuru
Müftüler
Muhlisali
Ötençay
Sarımazı
Şekere
Şenbük
Soğukoluk

Manbalar

↑ „İl ve İlçe Yüz ölçümleri“. General Directorate of Mapping. Qaraldi: 2023-yil 19-sentyabr.
↑ İslâm ansiklopedisi: İslâm âlemi tarih, coğrafya, etnoğrafya ve biyografya lûgati Cilt 2. Milli Eğitim Basımevi, 1950 — 474 bet.
↑ Hartmann, Martin. Das liwa Haleb (Aleppo) und ein Teil des Liwa Dschebel Bereket. Berlin: W. Pormetter, 1894 — 87 bet.
↑ Başkan, Belen belediyesi
↑ Mahalle, Turkey Civil Administration Departments Inventory. Retrieved 19 September 2023.

[1] „İl ve İlçe Yüz ölçümleri“. General Directorate of Mapping. Qaraldi: 2023-yil 19-sentyabr.

[2] İslâm ansiklopedisi: İslâm âlemi tarih, coğrafya, etnoğrafya ve biyografya lûgati Cilt 2. Milli Eğitim Basımevi, 1950 — 474 bet.

[3] Hartmann, Martin. Das liwa Haleb (Aleppo) und ein Teil des Liwa Dschebel Bereket. Berlin: W. Pormetter, 1894 — 87 bet.

[4] Başkan, Belen belediyesi

[5] Mahalle, Turkey Civil Administration Departments Inventory. Retrieved 19 September 2023.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]