Dey (oy)

Dey (forscha: دی) — Eron va Afgʻonistonning rasmiy hijriy yil taqvimi oʻninchi oyi. Ushbu oy oʻttiz kundan iborat, Grigoriy taqvimi boʻyicha dekabr oyida boshlanib, yanvar oyida tugaydi. Dey oyi muchal yil hisobiga koʻra togʻ echkisi burjiga toʻgʻri keladi.

Oy nomi „Dadushō“ soʻzidan olingan boʻlib, „yaratuvchi“ (yaʼni Axura Mazda) degan maʼnoni anglatadi.

Muhim voqealar

• 1363-yil Dey oyining 10-kuni — Bandar-Seri-Begavandagi ommaviy marosimda Bruney sultoni Hassanal Bolkiah Bruneyni suveren, mustaqil davlat deb eʼlon qilgan.
• 1370-yil Dey oyining 5-kuni — Sovet Ittifoqining parchalangan kun.
• 1388-yil Dey oyining 9-kuni — 2009-2010-yillardagi Eron saylovlaridagi norozilik namoyishlari paytida konservativ qarshi namoyishlar oʻtkazilgan.
• 1345-yil Dey oyining 27-kuni — Milliy futbol ligasi va Amerika futbol ligasi oʻrtasida Los-Anjelesdagi (Kaliforniya shtati) Los-Anjeles memorial kolizeyida superkubok oʻyinlari oʻtkazilgan.

Bu oyda vafot etganlar

• 1351-yil Dey oyining 5-kuni — AQShning 33-prezidenti Harry S. Truman vafot etgan.
• 1385-yil Dey oyining 5-kuni — AQShning 38-prezidenti Gerald Ford vafot etgan.
• 1311-yil Dey oyining 15-kuni — AQShning 30-prezidenti Calvin Coolidge vafot etgan.
• 1297-yil Dey oyining 15-kuni — AQShning 26-prezidenti Theodore Roosevelt vafot etgan.

Kuzatuvlar

• Dey oyining 1-kuni — Axura Mazda bayrami.
• Dey oyining 3 yoki 4-kuni — Rojdestvo arafasi.
• Dey oyining 4 yoki 5-kuni — Grigoriy taqvimidan foydalanuvchi Eron nasroniylari tomonidan Rojdestvo kuni nishonlanadi (Grigoriy taqvimi boʻyicha 25-dekabr).
• Dey oyining 5 yoki 6-kuni — Boks kuni.
• Dey oyining 10 yoki 15-kuni — Yangi yil kuni (Grigoriy taqvimi boʻyicha).
• Dey oyining 11-kuni — Zartosht No-Diso kuni (zardushtiylar bayrami, zardushtiylikning eng muqaddas kunlaridan biri)
• Dey oyining 16 yoki 17-kuni — Anʼanaviy Epifaniya va Arman Rojdestvosi kuni.
• Dey oyining 17 yoki 18-kuni — Efiopiya Rojdestvosi kuni.
• Dey oyining 29 yoki 30-kuni — Anʼanaviy Epifaniya (Yulian taqvimi) nishonlanadigan kuni.

Yangi yildan keyingi yanvar oyining birinchi yakshanbasida Epifaniya bayramini nishonlaydigan mamlakatlar uchun ushbu kun Dey oyining uchinchi yakshanbasiga toʻgʻri keladi.