Kichik Edvard Rudolf Bredli (1941-yil 22-iyun – 2006-yil 9-noyabr) - 60 daqiqa va CBS NEWS bilan reportajlar qilish bilan mashhur bo'lgan amerikalik telejurnalist va yangiliklar boshlovchisi.Pensilvaniya Cheyney universitetini tugatgandan so'ng, Bredli Filadelfiyada o'qituvchi va yarim kunlik radio DJ va muxbir bo'lib ishladi, u yerda uning birinchi katta hikoyasi 1964-yil Filadelfiyadagi poyga g'alayonini omaga namoyish qilish edi.U 1967-yilda Nyu-York shahriga ko'chib o'tdi va WCBS telekanalida radio yangiliklari muxbiri sifatida ishladi.To'rt yil o'tgach, Bredli Parijga (Fransiyaga) ko'chib o'tdi va u yerda CBS Newsning jurnalisti sifatida Parij tinchlik kelishuvi ko'rsatuvini yoritdi.1972-yilda u Vetnamga ko'chib o'tdi va Vetnam urushi va Kambodjadagi fuqarolar urushini yoritib berdi, u shu bilan Alfred I.DuPont va Jorj Polk mukofotlarini qo'lga kiritdi.Bredli urushlardan keyin Vashingtonga ko'chib o'tdi va Jimmi Karterning birinchi prezidentlik kampaniyasini yoritib berdi.U 1976-yildan 1978-yilgacha CBS News telekanalining birinchi afro-amerikalik Oq uy muxbiri bo'ldi.Bu vaqt ichida Bredli CBS Evening News telekanalining yakshanba kuni tungi ko'rsatuvini ham olib bordi, u 1981-yilgacha bu lavozimda ishladi.

Ed Bradley
Tavalludi
Edvard Rudolf Bredli kichik

22-iyun 1941-yil
Vafoti 9-noyabr 2006-yil(2006-11-09)
(65 yoshda)
New York, AQSH
Fuqaroligi AQSh
Taʼlimi Cheyney Pensilvaniya universiteti
Kasbi Jurnalist
Faoliyat yillari 1964–2006
Turmush oʻrtogʻi Diane Jefferson

1981-yilda Bredli 60 Minutesga ishga kirdi. CBS News va 60 Minutes telekanallarida ishlaganida u 500 ga yaqin hikoyalar haqida xabar bergan va o'z ishi uchun ko'plab Peabody va Emmi mukofotlarini qo'lga kiritgan.U Vetnamlik qochqinlarni qutqarish, Amerika Qo'shma Shtatlaridagi segregatsiya, Afrikadagi OITS epidemiyasi va Katolik cherkovidagi jinsiy zo'ravonlik kabi keng ko'lamli mavzularni yoritgan. Bredli 2006-yilda Leykemiya kasalligi sababli vafot etdi.

Hayoti

tahrir

Kichik Edvard Rudolf Bredli 1941-yil 22-iyunda Pensilvaniya shtatining Filadelfiya shahrida tug‘ilgan[1]. Uning Ota-onasi yoshligida ajrashgan va u onasi Gledis Gaston Bredli tomonidan kambag'al oilada tarbiyalangan va yozni otasi Edvard Sr bilan Detroytda o'tkazgan[2].Bredli Rod-Aylenddagi Mount Sent-Charlz akademiyasida va Filadelfiyadagi Sent-Tomas More katolik o‘g‘il bolalar maktabida o‘rta maktabda o‘qigan[3] va 1959-yilda uni bitirgan[4][5].U 1964-yilda Cheyni shtati kollejida bakalavr darajasini oldi. Cheyney shtatida boʻlganida Bredli maktab futbol jamoasida hujumkor oʻyinlar oʻynadi[6][7].

Karyerasi

tahrir

1964–1971: Ilk martaba

tahrir

Bredli o'z faoliyatini 1964-yilda Filadelfiyada matematika o'qituvchisi sifatida boshlagan. O'qituvchi bo'lib ishlaganda, u WDASda DJ sifatida ham ishlagan[6][8].Bredli 1964-yilda WDASda ishlayotgan vaqtida, Filadelfiyadagi poyga tartibsizliklari ni yoritib, Martin Lyuter King Jr.dan intervyu oldi.Bu tajribalar uni jurnalistlik karerasini davom ettirishga undadi, keyin Bredli: "Men radioda bo'lish uchun Xudo meni bu Yerga qo'yganini bilardim", dedi"[6][9][10].Bredli 1967-yilda Nyu-York shahriga ko'chib o'tdi va WCBSda ishlashini boshaldi. U yerda bo'lganida, Bredli unga birinchi navbatda afro-amerikalik tinglovchilar uchun eng mos keladigan hikoyalar tayinlanganligini aniqladi.Ushbu topshiriqlar haqida muharriri bilan uchrashgandan so'ng, Bredli kengroq mavzular bo'yicha topshiriqlarni oldi. Bredli 1971-yilda WCBSdagi ishidan ketdi.[11].

1971–1981: Vetnam, Oq uy va CBS Evening News

tahrir

Bredli 1971-yilda Fransiyaning Parij shahriga ko'chib o'tdi. U fransuz tilini yaxshi bilardi va u yerda CBS News tomonidan jurnalist sifatida ishni boshlagan edi[2]. U 1972-yilda Saygonga Vetnam urushi va Kambodja fuqarolar urushi, shuningdek, Parij tinchlik kelishuvi haqida xabar berish uchun ko'chib o'tdi[12][13].Kambodjada bo'lganida, Bredli minomyotdan yaralangan. U 1974-yilda CBS ning Vashingtondagi byurosiga o'tdi va keyingi yili Osiyoga qaytib, ikkala urush haqida hisobot berishni davom ettirdi. Bredli 1975-yilda Saygon qulashi paytida evakuatsiya qilingan oxirgi amerikalik jurnalistlardan biri edi[3][14].U Vyetnam va Kambodjadagi voqealarni yoritilganligi uchun Alfred I.duPont va Jorj Polk mukofotlari bilan taqdirlangan[6].

 
AQSh prezidenti Jimmi Karter 1978-yilda Bredli bilan birga suratga tushgan.

1976-yilda Bredli Jimmi Karterning prezidentlik kampaniyasini, shuningdek, 1996-yilgacha bo'lgan Respublikachilar va Demokratik partiyalarning milliy qurultoylarini yoritish uchun tayinlangan edi[15]. Karterning g'alabasidan so'ng, Bredli CBSning birinchi afro-amerikalik Oq uy muxbiri bo'ldi, u 1976-yildan 1978-yilgacha bu lavozimda ishlagan[16].Bredli bu lavozimni yoqtirmasdi, chunki prezidentning harakatlari uni cheklab qo'yardi[3].Shuningdek, 1976-yilda Bredli CBS Evening News telekanalining yakshanba kuni tungi ko'rsatuvlarini olib bora boshladi va 1981-yilgacha bu lavozimni ishlagan[17].1978-yilda u CBS Reports hujjatli dasturining asosiy muxbirlaridan biriga aylandi va 1981-yilda ishdan ketdi[18].

Bredli o'zining 1979-yilda "Qayiq odamlari" hujjatli filmi uchun o'z faoliyatidagi 20 ta yangilik va hujjatli film uchun Emmi mukofotining birinchisini qo'lga kiritdi.[1] "Qayiq odamlari" shuningdek, Bredliga Edvard Murrou mukofoti, duPont mukofoti va Britaniya kino va televidenie san'ati akademiyasining maqtoviga sazovor bo'ldi. O'sha yili Bredlining yana bir hujjatli filmi "Amerikadagi qora tanlilar: barcha ataylab tezlik bilan?" Hujjatli filmda Qo'shma Shtatlardagi segregatsiya va Braunga qarshi Ta'lim kengashidan keyin AQShda afro-amerikaliklarga munosabat qanday o'zgarganligi haqida batafsil ma'lumot berilgan. 2 soatlik dastur shuningdek, duPont va Emmy mukofotlarini ham qo'lga kiritdi[6].

1981–2006: 60 Minutes

tahrir

Den Reter CBS Evening News telekanaliga o'tgandan so'ng, Bredli 60 Minutes yangiliklar jurnali dasturiga qo'shildi. Prodyuser Don Xyuittning so'zlariga ko'ra, Bredlining "xotirjam va sovuqqon" hisobot uslubi dasturga to'g'ri keldi[1].Uning intervyu uslubi televizion detektiv Kolumbo bilan taqqoslangan va "qurolsizlantirish" va "ishonchli" deb ta'riflangan. U o'zining tana tili bilan kamerada ma'lumotni oshkor qilish uchun intervyu sub'ektlarini olish qobiliyati bilan ta'kidlangan. 60 Minutes o'zining birinchi o'n yilligida Bredli 1980-yillarda turli mavzularda, jumladan Lena Xorn, sudlangan jinoyatchi va yozuvchi Jek Genri Ebbott va shizofreniya haqida ko'plab mashhur hikoyalar haqida xabar berdi. U uchta hikoya uchun Emmi mukofotini qo'lga kiritdi[15].

Oʻlimi

tahrir

Bredli 2006-yil 9-noyabrda 65 yoshida Sinay tog‘i kasalxonasida limfotsitar leykemiya tufayli vafot etdi[19].

Mukofotlari

tahrir
  • Emmi, 19 marta
  • Afrikadagi OITS epidemiyasi haqidagi xabar uchun Peabodi mukofoti, «Death By Denial»
  • Robert Kennedi mukofoti
  • 1979: Jorj Polk mukofoti[20].
  • 2000: Pol Uayt mukofoti[21].
  • 2005 yil: Televizordagi birinchi afro-amerikaliklardan biri bo'lgani uchun Qora jurnalistlar milliy assotsiatsiyasi mukofoti[22].
  • 2007 yil: (o'limidan keyin) Dyuk universitetida zo'rlash ayblovlarini tergov qilish hikoyasi uchun Peabodi mukofoti
  • 2007 yil: (o'limidan keyin) Filadelfiya teleko'rsatuvi eshittirishlari uchun shon-sharaf zaliga kiritildi.

Manbalar

tahrir
  1. 1,0 1,1 1,2 Gold, Matea. „Ed Bradley, 65; '60 Minutes' veteran known for cool, calm style won 20 Emmy Awards“. Los Angeles Times (2006-yil 10-noyabr). 2022-yil 25-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 18-oktyabr.
  2. 2,0 2,1 Christian, Margena A.. „Remember TV News Giant Ed Bradley“. Jet (2006-yil 27-noyabr), s. 61–65. 2023-yil 29-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 18-oktyabr.
  3. 3,0 3,1 3,2 Schorn, Daniel. „'Butch' Bradley, The Early Years“. CBS News (2006-yil 12-noyabr). 2022-yil 23-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 18-oktyabr.
  4. Beggy, Carol; Shanahan, Mark. „A star in the classroom“. The Boston Globe (2008-yil 2-yanvar). 2022-yil 21-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 18-oktyabr.
  5. „The Way They Were“. Ebony (1991-yil mart), s. 106. Qaraldi: 2022-yil 18-oktyabr.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Holmes, Patricia „Ed Bradley“, . Encyclopedia of Television News (en). Phoenix, Arizona: Greenwood Publishing Group, 1999 — 23-bet. ISBN 978-1-57356-108-2. Qaraldi: 2022-yil 18-oktyabr. 
  7. Steinberg, Jacques. „Ed Bradley, Veteran CBS Newsman, Dies“. The New York Times (2006-yil 9-noyabr). 2009-yil 24-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 19-oktyabr.
  8. Roseboro, Marilyn L.. Encyclopedia of African American Popular Culture, vol. 1 (en). ABC-CLIO, 2011 — 187–188-bet. ISBN 978-0-313-35797-8. Qaraldi: 2022-yil 18-oktyabr. 
  9. Johnson, Peter. „Ed Bradley, a news 'natural'“. USA Today (2006-yil 10-noyabr). 2024-yil 18-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 18-oktyabr. „He taught in the Philadelphia area and was once an interim principal -- while also volunteering and working part time at Philly radio station WDAS...Bradley was in Philadelphia when riots broke out during the civil rights era, and began calling in stories about them to the radio station...His 1992 prison interview with Mike Tyson drew high ratings.“.
  10. „Ed Bradley“. CBS News. 2023-yil 5-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 19-oktyabr.
  11. Curry, Sheree R. (August 1, 2005). „Bradley Lauded for his Lifetime of Journalism“. TelevisionWeek. 24-jild, № 31. Los Angeles, Calif.: Crain Communications. 12, 14-bet. Qaraldi: October 18, 2022.
  12. Gough, Paul J.. „Newsman Ed Bradley dead at 65“. The Hollywood Reporter. Associated Press (2006-yil 9-noyabr). 2022-yil 23-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 18-oktyabr.
  13. Walker, Dave. „Two jazz funerals for Ed Bradley at New Orleans Jazz Fest 2007“. New Orleans Times-Picayune (2007-yil 1-may). 2023-yil 29-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 18-oktyabr.
  14. Steinberg, Jacques. „Ed Bradley, TV Correspondent And Trailblazer, Is Dead at 65“. The New York Times (2006-yil 10-noyabr). 2023-yil 5-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 18-oktyabr.
  15. 15,0 15,1 „Ed Bradley“. CBS News (2012-yil 20-avgust). 2018-yil 2-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 18-oktyabr.
  16. Nashawaty, Chris (November 17, 2006). „Legacy: Ed Bradley“. Entertainment Weekly. January 29, 2023da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: October 18, 2022.
  17. Fearn-Banks, Kathleen. The A to Z of African-American Television (en). Plymouth, United Kingdom: Scarecrow Press, 2006 — 54, 401–402-bet. ISBN 978-0-8108-6348-4. Qaraldi: 2022-yil 18-oktyabr. 
  18. Fay, Robert „Bradley, Edward R.“, . Africana: The Encyclopedia of the African and African American Experience, vol. 1, Second, New York City: Oxford University Press, 2005 — 605-bet. ISBN 978-0-19-522325-5. 
  19. Jacques Steinberg.. „Ed Bradley, Veteran CBS Newsman, Dies“. The New York Times (2006-yil 9-noyabr). 2009-yil 24-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 26-yanvar.
  20. „Legendary '60 Minutes' Correspondent Ed Bradley Has Died“. ABC News (2006-yil 9-noyabr). 2021-yil 24-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 24-may.
  21. „Paul White Award“. Radio Television Digital News Association. 2013-yil 25-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 27-may.
  22. Jacques Steinberg.. „Ed Bradley, Veteran CBS Newsman, Dies“. The New York Times (2006-yil 9-noyabr). 2021-yil 27-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 24-may.

Havolalar

tahrir