Elmir Sharipov Bayjan oʻgʻli (1949-yil 19-may Buxoro viloyati Kogon) — zaxiradagi podpolkovnik.

Elmir Sharipov Bayjan oʻgʻli
Tavalludi 19-may 1949-yil (1949-05-19) (74 yosh)
Kogon Buxoro viloyati oʻzbekiston
Lavozimi Podpolkovnik
Otasi Sharipov Bayjan
Turmush oʻrtogi Zulayxo Roʻziyevna Sharipova
Bolalari Marat (oʻgʻli)

Hayoti tahrir

Elmir Bayjan oʻgʻli Sharipov 1949-yil 19-mayda Oʻzbekiston Respublikasi, Buxoro viloyati, Kogon shahrida tugʻilgan. 1982-yilda oilasi bilan Ozarbayjonga koʻchib oʻtgan. Turmush oʻrtogʻi — Zulayxo Roʻziyevna Sharipova. 1953-yil 10-mayda tugʻilgan. Zaxiradagi harbiy unvoniga ega. Qorabogʻ urushi qatnashchisi. Millatiturkman. Oʻgʻli Marat Sharipov Elmir 1977-yil 17-iyunda tugʻilgan. Maʼlumoti oliy, Moskva ijtimoiy universiteti (Darbend filiali)da tahsil olgan, kasbi boʻyicha bosh dizayner.

Taʼlimi tahrir

1971-yilda Volskiy oliy harbiy bilim yurtini (harbiy institutini) tamomlagan. 1977-yilda transport harbiy akademiyasida tahsil olgan.

Harbiy xizmat tahrir

1971-yildan 1982-yilgacha u Tinch okeani va Kaspiy flotlarining birlashgan kema va qirgʻoq boʻlinmalarida xizmat qilgan.

Ish faoliyati tahrir

Dastlab u dengiz zobiti, keyin esa Tinch okeani flotining dengiz va qirgʻoq boʻlinmalarida xizmat qilgan. 1989-yilda yoshi tufayli u Kaspiy flotdan zahiraga yuborilgan. 1991-yilda oʻz ixtiyori bilan Ozarbayjon Respublikasi Milliy armiyasi safiga qoʻshilgan va Shix posyolkasida tuzilgan havo desant-shturm brigadasiga tayinlangan. Uning qoʻmondoni polkovnik Zadir Riza oʻgʻli Rizayev edi. Koʻpchilik uni Zaur Rizayev sifatida tanigan, avvaliga Elmir Sharipov millati oʻzbek boʻlgani uchun urush hududiga kiritilmagan, keyin esa 1992-yilda Lochin jang maydoniga joʻnatilgan. Bir paytlar Elmir Sharipov ofitser kadr sifatida orqa front taʼminoti tashkilotchisi boʻlganligi sababli turli harbiy qismlarni qurol-yarogʻ, oʻq-dori, yoqilgʻi, oziq-ovqat va boshqa narsalar bilan taʼminlashga muvaffaq boʻlgan edi. Shu yili Sharipovaga oddiy harbiy unvon – „Mayor“ unvoni berildi.

Sharipov lavozimida bo‘lganida frontda katta ishlar qildi. Oʻsha paytda hukumatning „Ozodlik“ gazetasi, brigada komandiri general-mayor Rizayev va uning oʻrniga yangi qoʻmondon boʻlgan polkovnik Azizaga Gʻanizoda uning faoliyati haqida yaxshi fikr bildirgan edi. 1993-yil mart oyining oxirida jangchilarimiz Lachini tark etishga majbur boʻldilar. Oʻshanda u yuk mashinasini zenit-artilleriya snaryadlari bilan yoqib yuborishga muvaffaq boʻlgan, soʻngra stansiyalar oʻz qoʻl ostidagi „cosmos interior“ tomonidan vayron qilingan, Murod Shamxalov va Elsavar Aliyevning sa’y-harakatlari bilan portlatilgan.

1994-yil 16-aprelda Fuzuliy yoʻnalishidagi janglarda yarador boʻlib, armiya safidan chetlashtiriladi. 1995-yil noyabr oyida Elmir Sharipov Boku oliy dengiz bilim yurtiga oʻqituvchi etib tayinlanadi. Bir yil-u uch oydan soʻng bosh oʻqituvchi lavozimiga koʻtarildi. Sharipov tashabbusi va kafedra mudiri Xolid Yusubovning roziligi bilan „Askarlarni oziqlantirish“ (Ozarbayjon milliy taomlari asosida) oʻquv dasturini takomillashtiriladi. Ozarbayjon harbiy maktabi oʻquvchilarining ovqatlanishi 70 yil ichida birinchi marta Ozarbayjon milliy oshxonasida oʻz aksini topdi. Sharipov va kursantlar Yashar Yusubov, Yusuf Tagʻiyev, Vugar Bayramov va boshqa kursantlar ilmiy anjumanlarda Qurolli Kuchlarda milliy taomlar tayyorlash boʻyicha ma’ruza qildi. Kafedrada kursantlarning harbiy ilmiy ishlariga Elmir Sharipov rahbarlik qilganini ham ta’kidlash lozim. Harbiy maktabda va Leningrad harbiy akademiyasida harbiy tayyorgarlikdan odarslar ham bergan[1].

1991-yildan 1995-yilgacha u arman bosqinchilari bilan janglarda qatnashgan motorli miltiq brigadasida xizmat qilgan.

1995-yildan 1999-yilgacha Boku oliy dengiz floti maktabida front boʻlimi bosh oʻqituvchisi boʻlib ishlagan va „Birinchi darajali oʻqituvchi“ malakasiga sazovor boʻlgan. E.Sharipov tashabbusi bilan Ozarbayjon milliy taomlari asosida „askarlarni boqish“ taʼlim dasturi takomillashtirgan.

1997-yilda podpolkovnik unvonini olgan va 1999-yilda yoshi oʻtganligi sababli nafaqaga chiqqan.

Boku faxriylar kengashida ishlagan, „Vyshka“, „Bakinski rabochi“ va „Veteran“ gazetalarida faxriylar haqida maqolalar chop etgan[2].

2018-yilning 4-may kuni Ozarbayjon tarixi milliy muzeyida Elmir Sharipovning „Ozarbayjon Brest-Litovsk qal’asi himoyasida“ kitobining taqdimoti boʻlib oʻtdi.

Kitobning ilmiy maslahatchisi professor Nurulla Aliyev, kitobning taqrizchilari dotsent Mehmon Sulaymonov, Sabuhi Ahmadov. Kitob Ozarbayjon Respublikasi Prezidenti huzuridagi „Strategik tadqiqotlar markazi“ koʻmagida chop etilgan.

Kitob 1941-yil iyun oyida Ikkinchi jahon urushi yillarida ozarbayjonlik jangchilarning Brest-Litovsk qal’asini fashistik nemis bosqinchilaridan himoya qilishdagi ishtirokiga bagʻishlangan[3].

Manbalar tahrir

  1. Məleykə Göyçəli, XX-XXI əsrin yaradıcı və ziyalı insanları,Elmir Şəripov Hərbçi sirləri, V-hissə, Bakı-2009, səh.56
  2. Элмир Шарипов "Азербайджанцы в обороне Брест-Литовской крепости", Баку-2018, стр.209
  3. Muzeydə Elmir Şəripovun “Aзербайджанцы в обороне Брест-Литовской крепости” kitabinin təqdimat mərasimi keçirilib.http://azhistorymuseum.gov.az//index.php?mod=5&id=2925
     
    Arxiv