Gepatoektomiya

Gepatoektomiya – bu jigarning butun qismini yoki qisman olib tashlash usuli hisoblanadi (xirurgiyaviy rezekssiyasi). Bu soʻz koʻpincha donorning jigaridan jigarni olib tashlash uchun ishlatiladi, ammo ushbu maqolada jigar toʻplamining qisman kesilishi va gepatoportoenterostomiya haqida gap boradi.

Tarixi

Birinchi gepotoektomiya 1949-yilda (Kioto universiteti) ning Ichio Honjo (1913-1987) shifokori va 1952-yilda Fransiyaning Jean-Louis Lortat-Jacob shifokari tomonidan amalga oshirilgan^[1]^[2]. Ushbu holatda bemor 58 yoshli ayol boʻlgan va u koʻkrak saratoni bilan kasallangan.

Koʻrsatmalar

Koʻpgina gepatoektomiyalar gepato neoplazmalarini davolash uchun, yaxshi yoki yomon holatda boʻlgandagina oʻtkaziladi. Xavfsiz neoplazmalar gepatozellular adenoma, gepatik gemangioma va foqalar nodular giperplaziya kabi kasalliklarga kiradi. Jigarning eng keng tarqalgan zararli novlazmalari (kanserlari) metastazlar; keng tomirli oʻsimlik saratonidan kelib chiqqanlar eng koʻp tarqalib, eng surgikal rezektion uchun qulay boʻlganlardir. Jigarning eng keng tarqalgan asosiy zararli oʻsimligi gepatosellular karsinoma hisoblanadi. Boshqa asosiy yomonlik yuzaga keladigan jigar oʻsimligi – kolangiokarsinoza. Gepatoektomiya, shuningdek, gepatik ichaklarda sarimsoq qalamlari yoki jigarning parazitli kistlarini davolash uchun tanlangan usul boʻlishi mumkin. Shuningdek, yashovchi donordan jigarning bir qismini transplantatsiya qilish uchun qisman gepatoektomiya oʻtkaziladi.

Texnikasi

Gepatoektomiya umumiy anesteziya ostida amalga oshiriladigan katta jarrohlik jarayoni hisoblanadi. Oʻrta chiziqlar (Kalne yoki „Mercedes-Benz“ kesimi) bilan ikki tomonlama subkostal („chevron“) kesish orqali laparotomiya orqali kirish amalga oshiriladi. Bugungi kunda ochiq jigar rezeksiyalari uchun keng qoʻllaniladigan yondashuv J shaklida kesishidir, u oʻrta chiziqnig uzaytirilishidan hosil boʻlgan oʻng kortikal kesishdan iborat boʻladi^[3]. Soʻnggi yillarda laparoskopik va robot jarrohliklardan iborat minimal invaziv yondashuv, jigar rezektiv jarrohligida tobora keng qoʻllanilmoqda. Gepatoektomiya anatomik boʻlishi mumkin, yaʼni kesish liniyalari Kouinaud tasnifiga koʻra aniqlangan bir yoki bir nechta funksional jigar qismlarining chegaralariga mos keladi (qarang jigarning funksional anatomiya)^[4]; yoki ular anatomik emas, norejoriy yoki „qorq“ gepatoektomiyalar boʻlishi kerak. Anatomik rezexsiyalar odatda qon ketish va bilyar fistulalarning kamroq xavfi borligi tufayli afzal hisoblanadi; ammo, noanatomik rezexsiyalar tanlangan hollarda ham xavfsiz amalga oshirilishi mumkin^[5].

Muammolari

Qon ketish – bu texnik muammo boʻlib, shoshilinch tarzda qayta operatsiya qilish uchun sabab boʻlishi mumkin. Jigar rezeksiyasi paytida operatsiya ichidagi qon yoʻqotish operatsiyadan keyingi kasallik va oʻlimga taʼsir koʻrsatishi aniqlandi^[6]. Bilyar Fistula ham muammosi boʻlishi mumkin, ammo bu operatsiyadan tashqari davolash uchun qulayroq hisoblanadi. Oʻsimliklarning atelektasi va plevra suyuqligining oqishi kabi pulmonal komplikatsiyalar odatiy holga aylangan va asosiy oʻsimlik kasalligiga chalingan bemorlarda xavfli boʻlgan infektsiya kamdan-kam holatlarda uchraydi.

Manbalar

↑ Tsuchiya, Ryoichi (2002). "我が国の肝膵外科学 : 1.本庄一夫記念シンポジウムによせて(<特集>創造と調和 [Surgery of the liver and pancreas in Japan--message to the special symposium commemorating Dr. Ichio Honjo]" (ja). Nihon Geka Gakkai Zasshi 103 (3): 318–21. PMID 11968765. http://ci.nii.ac.jp/naid/110003944883.
↑ Lortat-Jacob, JL; Robert, HG (1952). "Hépatectomie droite réglée [Well defined technique for right hepatectomy]" (fr). La Presse Médicale 60 (26): 549–51. PMID 14948909.
↑ Chang, SB; Palavecino, M; Wray, CJ; Kishi, Y; Pisters, PW; Vauthey, JN (March 2010). "Modified Makuuchi incision for foregut procedures.". Archives of Surgery 145 (3): 281–4. doi:10.1001/archsurg.2010.7. PMID 20231630.
↑ Knipe. „Couinaud classification“. UBM Medica Network. Qaraldi: 2014-yil 2-dekabr.
↑ International Hepato-Pancreatico-Biliary Association (IHPBA) Terminology for Liver Resections
↑ Jarnagin, WR; Gonen, M; Fong, Y; DeMatteo, RP; Ben-Porat, L; Little, S; Corvera, C; Weber, S et al. (October 2002). "Improvement in perioperative outcome after hepatic resection: analysis of 1,803 consecutive cases over the past decade.". Annals of Surgery 236 (4): 397-406; discussion 406-7. doi:10.1097/01.SLA.0000029003.66466.B3 (inactive 31 January 2024) . PMID 12368667. PMC 1422593. //www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=1422593.

Tashqi havolalar

[1] Tsuchiya, Ryoichi (2002). "我が国の肝膵外科学 : 1.本庄一夫記念シンポジウムによせて(<特集>創造と調和 [Surgery of the liver and pancreas in Japan--message to the special symposium commemorating Dr. Ichio Honjo]" (ja). Nihon Geka Gakkai Zasshi 103 (3): 318–21. PMID 11968765. http://ci.nii.ac.jp/naid/110003944883.

[2] Lortat-Jacob, JL; Robert, HG (1952). "Hépatectomie droite réglée [Well defined technique for right hepatectomy]" (fr). La Presse Médicale 60 (26): 549–51. PMID 14948909.

[3] Chang, SB; Palavecino, M; Wray, CJ; Kishi, Y; Pisters, PW; Vauthey, JN (March 2010). "Modified Makuuchi incision for foregut procedures.". Archives of Surgery 145 (3): 281–4. doi:10.1001/archsurg.2010.7. PMID 20231630.

[4] Knipe. „Couinaud classification“. UBM Medica Network. Qaraldi: 2014-yil 2-dekabr.

[5] International Hepato-Pancreatico-Biliary Association (IHPBA) Terminology for Liver Resections

[6] Jarnagin, WR; Gonen, M; Fong, Y; DeMatteo, RP; Ben-Porat, L; Little, S; Corvera, C; Weber, S et al. (October 2002). "Improvement in perioperative outcome after hepatic resection: analysis of 1,803 consecutive cases over the past decade.". Annals of Surgery 236 (4): 397-406; discussion 406-7. doi:10.1097/01.SLA.0000029003.66466.B3 (inactive 31 January 2024) . PMID 12368667. PMC 1422593. //www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=1422593.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]