Vikipediya

Grenobl Alpes universiteti

Université Grenoble Alpes (UGA, fransuzcha: " Grenobl Alp togʻlari universiteti " degan maʼnoni anglatadi) Fransiyaning Grenobl shahridagi davlat tadqiqot universitetidir.1339-yilda tashkil etilgan boʻlib, u 60 000 ga yaqin talaba va 3 000 dan ortiq tadqiqotchilarga ega boʻlgan Fransiyadagi uchinchi yirik universitetdir[1].

Venoyslik Humbert II tomonidan 1970-yilda Grenobl universiteti sifatida tashkil etilgan. Grenobl universitetining uchta merosxoʻri — Jozef Furye universiteti, Per Mendes-Fransiya universiteti va Stendal universiteti 2016-yilda Grenoble Alpes universiteti nomi ostida asl institutni tiklash uchun birlashdilar. 2020-yilda Grenobl Texnologiya instituti, Grenobl Siyosiy tadqiqotlar instituti va Grenobl arxitektura maktabi ENSAG asl universitet bilan birlashdi.

Universitet bir-biriga yaqin joylashgan ikkita shahar kampusi atrofida tashkil etilgan: Sen-Martin-d’Her va Gierni qamrab olgan. UGA shuningdek, Valens, Chambéry, Les Houches, Villar-d’Arêne, Mirabel, Echirolles va La Tronche shaharlarida joylashgan ob’ektlarga egalik qiladi[2][3].

Grenobl shahri Evropadagi eng yirik ilmiy markazlardan biri boʻlib[4][5], Fransiyadagi har bir mavjud davlat tadqiqot institutining binolariga ega. Bu UGA ga yuzlab tadqiqot va oʻquv hamkorliklariga ega boʻlish imkonini beradi, jumladan Fransiya Milliy ilmiy tadqiqotlar markazi (CNRS) va fransuz muqobil energiya va atom energiyasi komissiyasi (CEA) bilan yaqin hamkorlik. Umuman olganda, Grenobl shahar sifatida 22 800 tadqiqotchiga ega Parijdan keyin Fransiyadagi eng yirik tadqiqot markazidir. 2019-yil aprel oyida UGA sunʼiy intellekt boʻyicha toʻrtta fransuz institutidan biriga mezbonlik qilish uchun tanlangan.

UGA anʼanaviy ravishda tabiiy fanlar va muhandislik, shuningdek, huquq, institutsional iqtisodiyot, tilshunoslik va psixologiya boʻyicha tadqiqot va taʼlim bilan mashhur[6][7][8]. U Yevropadagi eng yaxshi va innovatsion universitetlar qatoriga kiritilgan[9][10]. U shuningdek, gumanitar va siyosiy fanlar boʻyicha oʻzining akademik tadqiqotlari bilan mashhur boʻlib, Fransiyadagi siyosatshunoslik, shaharsozlik yoki tashkilotlar sotsiologiyasi kabi sohalardagi eng yirik tadqiqot markazlariga mezbonlik qiladi.

Tarixi

tahrir

Ilk tarix (1339-1800)

tahrir
 
Venoyslik Humbert II asoschisi
 
Birinchi rasmiy muhr

Grenobl universiteti 1339-yil 12-mayda Muqaddas Rim imperiyasining davlati boʻlgan Daupinning soʻnggi mustaqil hukmdori Venoyalik Humbert II tomonidan tashkil etilgan. Uning maqsadi fuqarolik va kanon huquqi, tibbiyot va liberal sanʼatni oʻrgatish edi[11]. Venoyalik Humbert II Uygʻonish davri klassikasining tiklanishi va liberal sanʼatning rivojlanishining etakchisi hisoblangan[12].

Humbertning xatti-harakatlari uning yoshligini Humbert qirollik saroyida oʻtkazgan buvisi Neapol qiroli Robertdan ilhomlantirgan. Donishmand nomi bilan mashhur qirol Robert Neapolni mohirlik bilan kichik portdan dabdabali shaharga aylantirdi va madaniyatli odam va saxovatli sanʼat homiysi, Petrarka, Bokachcho va Giotto kabi buyuk aqlli doʻstlarga ega edi[13].

Bunday boy tajriba Humbertning oʻz shtatida universitet yaratish niyatiga hissa qoʻshdi va buning uchun u papaning roziligini olish uchun Papa Benedikt XII qarshisiga tashrif buyurdi.

 
Universitet saroyi, hozir IUT Grenoble 1

Humbert oʻz shogirdlari haqida juda gʻamxoʻrlik qildi, saxovatli yordam, himoya va hatto ularning yuztasini bepul uy-joy bilan taʼminladi[14]. Smyrniote salib yurishlari, Qora oʻlim va Dofinning Fransiyaga qoʻshilishi paytida Humbertning moliyaviy yoʻqotishlari universitet faoliyatini sezilarli darajada pasaytirdi va uning yopilishiga olib keldi.

U 1475-yilda Fransiyalik Lui XI tomonidan Valensiya universiteti nomi bilan yana ochilgan, asl universitet esa 1542-yilda Grenoblda Avliyo Pol grafi Frensis de Burbon tomonidan qayta tiklangan[15]. Ikki universitet 1565-yilda birlashdilar. Oʻsha paytda Grenobl Fransiyada yuridik amaliyotning muhim markazi edi, shuning uchun yuridik amaliyot universitet taʼlimining markazida edi[16].

Fransiya inqilobi meros qilib olingan imtiyozlarni tugatishga qaratilganligi sababli Fransiyadagi aksariyat universitetlarning bostirilishiga olib keldi. Inqilobchilar uchun universitetlar korporatizm asoslari va oʻrnatilgan manfaatlarni oʻzida mujassam etgan. Bundan tashqari, universitetlarga tegishli boʻlgan va ularni qoʻllab-quvvatlash uchun foydalanilgan erlar boylik manbai boʻlgan va shuning uchun cherkov mulki kabi musodara qilingan.

Yaqin tarixi (1800-1968)

tahrir

1805-1808-yillarda Napoleon huquq, adabiyot va fan fakultetlarini qayta tikladi. Burbon restavratsiyasi adabiyot fakulteti va huquq fakultetlarini vaqtincha bostirgan edi, ammo 1850-yillarga kelib universitet faoliyati yana jadal rivojlana boshladi.

Universitetda fanlarning rivojlanishiga 1880-yillarda Grenoblning mintaqaviy markazdan sanoat motorlari va elektr jihozlarining yirik yetkazib beruvchisiga aylanishi sabab boʻldi[17]. Fakultetlar 1879-yilda yangi qurilgan Place de Verdenda Grenobl universiteti sifatida rasman ochilgan[18]. 1930-yilda 3000 ga yaqin talaba bor edi. 1960-yillarda qabul qilishning sezilarli oʻsishi universitetning akademik infratuzilmasiga bosim oʻtkazdi; Syuzanna Dobelman kutubxonasi ob’ektlarni kengaytirishga yordam berdi[19].

Zamonaviy davri (1968-yildan hozirgi kungacha)

tahrir

1968-yil may oyida universitet talabalari oʻrtasidagi tartibsizliklardan soʻng[20] fransuz taʼlimida islohot amalga oshirildi. 1968-yilgi Orientatsiya toʻgʻrisidagi qonun (Loi d’Orientation de l’Enseignement Superieur) eski fakultetlarni kichikroq fan boʻlimlariga ajratdi, Milliy taʼlim vazirligining vakolatlarini pasaytirdi va maʼmuriyat kuchaytirilgan kichikroq universitetlarni yaratdi[21].

Shunday qilib, 1970-yillarda Grenobl universiteti toʻrtta institutga boʻlingan. Har bir universitet turli xil taʼlim yoʻnalishlariga ega edi va fakultetlar quyidagicha boʻlingan:

  • Grenobl ilmiy va tibbiyot universiteti, 1987-yilda fan, sogʻliqni saqlash va texnologiya uchun Jozef Furye universiteti (UJF) deb oʻzgartirildi.
  • Iqtisodiyot va huquq universiteti, 1987-yilda ijtimoiy va gumanitar fanlar uchun Pierre Mendes-France universiteti (UPMF) deb oʻzgartirildi.
    • Grenobl Siyosiy tadqiqotlar instituti, UPMF bilan bogʻlangan va siyosatshunoslikka qaratilgan
  • Til va harflar universiteti, 1987-yilda Stendal universiteti deb oʻzgartirildi.
  • Grenobl Texnologiya Instituti (Grenobl-INP) muhandislik uchun
 
Sobiq UPMF ob’ektlarining bir qismi

2016-yil 1-yanvarda birinchi uchta institut Grenoble Alpes universiteti nomi ostida asl umumiy institutni tiklash uchun birlashdi. Grenoble-INP alohida boʻlib qolsa-da, Grenoble Alpes Community Université ning faol aʼzosi va universitet bilan nafaqat tadqiqot loyihalarida, balki laboratoriyalarni almashish, talabalar va tadqiqotchilar uchun oʻzaro kurslar va treninglar taklif qilish orqali juda yaqin hamkorlik qiladi[22][23].

2020-yil 1-yanvarda Grenobl Texnologiya instituti (Grenobl-INP) Grenobl Siyosiy tadqiqotlar instituti, ENSAG arxitektura maktabi va Grenobl Alpes jamoat universiteti bilan birgalikda Grenobl Alpes universiteti bilan birlashdi[24].

Kampus

tahrir

UGA muassasalari asosan Domaine Universitaire kampusi, GIANT kampusi va La Tronche tibbiyot kampusi atrofida joylashgan Grenobl aglomeratsiyasida joylashgan. Biroq, Grenoblning boshqa joylarida va undan tashqarida joylashgan koʻplab muassasalari mavjud.

Domaine Universitaire (Grenobl)

tahrir
 
Domen universiteti

Universitet kampusi va Saint-Martin-d'Hères Campus sifatida ham tanilgan Domaine Universitaire 175 gektar maydonni egallagan asosiy UGA kampusidir. Grenobl-Alp togʻlari metropol aglomeratsiyasining avtonom qismi va Sent-Marten-d’Her kommunasining bir qismidir. Domaine Universitaire oʻquv muassasalarining asosiy qismini va universitet tadqiqot laboratoriyalarining muhim qismini oʻz ichiga oladi.

Domaine Universitaire kampusi faqat akademiklar va talabalar faoliyatiga bagʻishlangan aglomeratsiyaning alohida qismi boʻlishning oʻziga xos xususiyatiga ega. Bu universitet binolari shahar boʻylab tarqalgan fransuz universitetlarining odatiy modelidan istisno. Bunday tashkilot 1960-yillarda tez oʻsib borayotgan universitetni joylashtirish uchun qoʻllaniladigan eksperimental model edi. Yillar davomida tashkilotning bunday oʻziga xos shakli tufayli u „Amerika kampusi“ obroʻsiga sazovor boʻldi[25][26][27]. Ushbu modelga amal qiladigan yana bir fransuz universiteti Parij-Saklay universitetidir.

Kampus 3000 ta daraxtga ega[28], jumladan, Robert Ruffier-Lanche arboretiumi bilan dunyoning turli burchaklaridan 250 dan ortiq turli xil daraxtlar va butalar mavjud. Isere (daryo) bilan oʻralgan, uchta togʻ zanjiri yaqinida va shaharga bevosita qoʻshni boʻlgan boy oʻsimliklari tufayli kampus talabalar hayotining sifati bilan mashhur. Universitet Fransiya[29] va Yevropadagi eng goʻzal universitet va kampuslar qatoriga kiradi[30][31]. Kampusda boy jamoat transporti tarmogʻi mavjud. Grenobl anʼanaviy ravishda Fransiyadagi eng yaxshi talabalar shaharlaridan biri sifatida tan olingan[32][33][34][35].

  •  
    Jozef Furye kutubxonasi
  •  
    Maison des Langues
  •  
    Stendal binosi
  •  
    Lui Vayl amfiteatri
  •  
    Fanlar Po Grenoble
  •  
    Per Mendes Fransiya binosi
  •  
    Grenobl yuridik maktabi
  •  
    Grenobl IAE
  •  
    IMAG binosi
  •  
    Grenoble INP binolari
  •  
    Stendal binosi
  •  
    Grenobl iqtisodiyot fakulteti

Kampus GIANT (Grenobl)

tahrir
 
Talabalar shaharchasi GIANT

Campus GIANT (Ilgʻor Yangi Texnologiyalar uchun Grenoble Innovation) — Polygone Scientifique ni tashkil etgan Isère va Drac oʻrtasidagi oldingi orolning eski harbiy maydonlarida joylashgan tashkilotlararo kampus. Kampusda bir nechta taʼlim muassasalari, birinchi navbatda UGA (ayniqsa INPG) va Grenobl Menejment maktabi joylashgan. Kampusning boshqa aʼzolari qatorida yirik davlat tadqiqot tashkilotlari CNRS va CEA ham bor. GIANT kampusida Minatec, shuningdek, Yevropa sinxrotron nurlanish moslamasi, Yevropa molekulyar biologiya laboratoriyasi va Institut Laue-Langevin kabi bir nechta yirik Yevropa asboblari joylashgan. Yirik sanoat kompaniyalari kampusda bioMérieux, Schneider Electric, Siemens va STMicroelectronics kabi inshootlarga ega.

UGA ga mezbonlik qiladigan va turli xil fanlar boʻyicha ham taʼlim va tadqiqot rollarini baham koʻradigan Domaine Universitairedan farqli oʻlaroq, GIANT kampusi tashkilotlararo boʻlib, tabiiy va amaliy fanlar boʻyicha tadqiqot-sanoat hamkorligiga jiddiy yondashadi.

Valens kampusi

tahrir

Valents kampusida bakalavriat va aspirantura dasturlarida 4000 dan ortiq talabalar yashaydi. Valents kampusi 1452-yilda boʻlajak qirol Lui XI Daupin Lui tomonidan asos solingan Valens universitetining merosxoʻridir. Valens universiteti 1792-yilda Fransiya inqilobi davrida koʻpchilik fransuz universitetlarining taqdirini oʻrtoqlashtirgan holda yopildi.

Boshqa joylar

tahrir

Universitet binolari asosiy kampuslardan tashqarida joylashgan, jumladan Grenoble INP muassasalari, Grenoble IUT, shuningdek, bir nechta laboratoriya va tadqiqot markazlari. Alp togʻlari botanika bogʻi Jardin botanique alpin du Lautaret, Col du Lautaret shahrida 2 gektar maydonni egallaydi.

Boshqaruvi

tahrir

Université Grenoble Alpes ilmiy, madaniy va kasbiy ahamiyatga ega boʻlgan davlat muassasasi boʻlib, u Fransiyadagi boshqa universitetlarga oʻxshaydi. Bu " Etablissement public à caractère scientifique, culturel va professionnel " degan maʼnoni anglatadi. U har 4 yilda saylanadigan direktorlar kengashi va ilmiy kengash tomonidan boshqariladi. Universitet prezidenti har bir yangilashdan keyin direktorlar kengashi tomonidan saylanadi va bir marta qayta saylanish huquqiga ega. 2015-yil 3-dekabrda Jozef Furye universiteti, Per Mendes-Fransiya universiteti va Stendal universiteti xodimlari va talabalari yangi universitetning markaziy kengashlariga vakillarni saylash uchun ovoz berishdi. 2016-yil 7-yanvarda Grenoble Alpes universiteti direktorlar kengashi Lise Dyumasini prezident etib sayladi[36].

Universitet Patrik Levi raisligidagi COMUE boʻlgan Grenoble Alpes Community Université ning markaziy aʼzolaridan biri edi. Assotsiatsiya gumanitar va ijtimoiy fanlar, tabiiy va rasmiy fanlarni Grenoblning butun universitet tizimini boshqarishda namoyon boʻlishiga ruxsat berdi[37].

2020-yil 1-yanvarda ComUE universitet bilan Grenobl texnologiya instituti, Grenobl siyosiy tadqiqotlar instituti va Grenobl arxitektura maktabi ENSAG bilan birlashdi. Birlashish Fransiya hukumati tomonidan yetakchi milliy universitetlarning rivojlanishiga koʻmaklashish maqsadida yaratilgan „établissements expérimentaux“ning yangi huquqiy shaklidan foydalangan holda tashkil etildi[38]. Yassine Lakhnech yangi birlashtirilgan universitetning prezidenti boʻldi[39].

Tarkibi

tahrir
 
Sen-Martin-d’Heresdagi asosiy kampusdagi markaziy prospekt (2016-yil kuzi).
 
Grenobl universiteti kasalxonasi markazi (CHU)
 
Grenobl Neyrologiya instituti (GIN)

Université Grenoble Alpes bir nechta kafedralar, maktablar va institutlardan iborat[40].

  • Fanlar fakulteti
    • Kimyo va biologiya kafedrasi
    • IM2AG — Grenobl kompyuter fanlari, matematika va amaliy matematika boʻlimi (IM2AG)
    • PhITEM — Fizika, muhandislik, Yer va atrof-muhit fanlari, mexanika kafedrasi
    • OSUG — Koinot fanlari Grenoble rasadxonasi
    • DLST — Fanlar va texnologiya boʻyicha bakalavriat boʻlimi
  • Grenobl INP
    • Ense3 — Energetika, suv va atrof-muhit fanlari boʻyicha muhandislik maktabi.
    • Ensimag — Amaliy matematika va kompyuter fanlari boʻyicha muhandislik maktabi
    • Esisar — Ilgʻor tizimlar va tarmoq boʻyicha muhandislik maktabi
    • Genie industriel — Sanoat muhandisligi va menejmenti maktabi
    • Pagora — Qogʻoz, bosma ijtimoiy axborot va biomateriallar boʻyicha muhandislik maktabi
    • Phelma — Fizika, elektronika va materialshunoslik boʻyicha muhandislik maktabi
    • Grenoble IAE — Oliy menejment maktabi
    • Polytech Grenoble — Politexnika muhandislik maktabi
  • Humanitar fanlar, sogʻ ushlab turish, sport, jamiyat fakulteti (H3S)
    • ARSH — Sanʼat va gumanitar fanlar boʻlimi
    • LE — Chet tillari kafedrasi
    • LLASIC — tillar, adabiyot, sahna sanʼati, axborot va aloqalar boʻlimi
    • SHS — gumanitar va ijtimoiy fanlar kafedrasi
    • STAPS — Jismoniy va sport ishlari boʻlimi
    • Tibbiyot fakulteti
    • Farmakologiya fakulteti
  • Fakultetlar va kafedralar qayta guruhlashdan tashqari
    • Shaharsozlik va Alp geografiyasi instituti (IUGA)
    • Grenobl yuridik maktabi
    • Grenobl iqtisodiyot fakulteti
  • Fanlar Po Grenoble — Grenobl Siyosiy tadqiqot instituti
  • ENSAG — Grenobl arxitektura maktabi
  • Universitet Texnologiya institutlari
    • IUT Grenoble 1 — Universitet texnologiya institutlari 1
    • IUT Grenoble 2 — Universitet texnologiya institutlari 2
    • IUT de Valence — Valens universiteti texnologiya institutlari
  • Transvers tuzilmalar
    • DSDA — Drôme Ardèche fanlar boʻlimi
    • CUEF — Universitet fransuz tadqiqoti markazi
    • INSPE — Taʼlim va oʻqitish instituti
    • SDL — tillar boʻlimi
    • Doktorantura kolleji

 

Tadqiqotlar

tahrir
 
Minatec kompleksi

Grenoble Alpes universiteti barcha intizom sohalarini qamrab olgan 106 ta tadqiqot boʻlimiga ega boʻlib, oltita markazda bir xil ilmiy sohada turli xil tashkilotlarni birlashtiradi.

* Gumanitar va ijtimoiy fanlar markazi (Pôle SHS)

*Kimyo, biologiya va salomatlik markazi (Pôle CBS)

*Matematika, axborot-kommunikatsiya fanlari va texnologiya markazi (Pôle MSTIC)

* Zarrachalar fizikasi, astrofizika, geofanlar, atrof-muhit va ekologiya markazi (Pôle PAGE)

* Fizika, muhandislik va materiallar markazi (Pôle PEM)

* Ijtimoiy fanlar markazi (Pôle SS)   Universitetga bir nechta tadqiqot laboratoriyalari biriktirilgan. Grenoble Alpes universiteti, Grenoble INP boʻlsa-da, 3000 dan ortiq tadqiqotchilar va 1200 talabalarni birlashtirgan mikro-nano texnologiyalar boʻyicha xalqaro Minatec markaziga asos solgan.[41]

Universitetda Fransiyaning 4 ta milliy sunʼiy intellekt institutlaridan biri joylashgan.

PhD taʼlimi 13 ta doktorantura maktablarini birlashtirgan Doktorantura kolleji tomonidan boshqariladi va boshqariladi.[42]

Taniqli odamlar

tahrir

UGA akademiklardan tortib siyosiy rahbarlar, rahbarlar va rassomlargacha boʻlgan turli sohalarda koʻplab taniqli bitiruvchilarga ega.

Siyosat

tahrir

Koʻpgina evropalik siyosatchilar UGAda huquq, iqtisod va tillarni oʻrganishgan, jumladan: Reinhold Maier, Helene Weber, Walther Schreiber, Mishel Destot, Louis Besson, Bernard Accoyer, Marlène Schiappa, Thierry Repentin, Andrey Vallini va Geoff.

Boshqa siyosiy liderlar orasida: Gaetan Barrette,

*Kanada Sogʻliqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar vaziri; Pol Kaba Tiba,

*Burkina-Faso Bosh vaziri; Abderrahmon Benkhalfa,

*Jazoir moliya vaziri; Hazem El Beblaviy,

*Misr Bosh vaziri; Richard E. Xogland,

*AQSh elchisi; Abdoulaye Wade,

*Senegal Prezidenti; Driss Basri,

*Marokash ichki ishlar vaziri; Ahmedou Ould-Abdallah,

* Mavritaniya elchisi;

*Turkiya Milliy razvedka tashkiloti rahbari Shenkal Atasagun ; Ignas Jonynas,

*Litva diplomati; Bill Morneau,

*Kanada moliya vaziri; Souvanna Phouma,

*Laos Bosh vaziri;

*Livan tashqi ishlar vaziri Ali Al Shami ; Fathallah Sijilmassi,

*Marokashlik siyosatchi va iqtisodchi; Muhammad al-Dairi,

*Liviya tashqi ishlar vaziri.

UGA bitiruvchilari orasida amerikalik jurnalist Uorren D. Liri, fransuz jurnalistlari Erik Konan, Olivye Galzi, Melissa Teriau Fransuaza Joli, Loran Mauduit, Mark Dyugen, Filipp Robin, Karolin Ru, britaniyalik Joanna Gosling va Safiya Shah, shuningdek, germaniyalik Jona, fon Ustinov ham bor.

UGAda qatnashgan ijtimoiy faollar orasida Leo-Pol Lauzon, Lea Robek, Ostin Mardon va Chikago Urban ligasining sobiq bosh direktori Jeyms Komptonni topish mumkin.

Matematika va fanlar

tahrir

1880-yillarda mintaqada gidroenergetika rivojlanganidan beri koʻplab taniqli olimlar Grenoble Alp togʻlari universitetida tahsil olishgan. Mashhur sohalar orasida fizika, material fanlari va kompyuter fanlari kabi bitiruvchilari Iv Brechet[43], Fransiya Fanlar Akademiyasi aʼzosi ; Rajaa Cherkaoui El Moursli[44] Xiggs Bozonining kashfiyoti ustida ishlagan; Patrik Kusot[45] fransuz kompyuter olimi; Jozef Sifakis, Turing mukofoti laureati; Klod Butron[46] fransuz glyatsiologi; Jean-Luis Coatrieux[47] tibbiy tasvirlash boʻyicha fransuz tadqiqotchisi; Mishel Kosnard[48] fransuz kompyuter olimi; Pol Trendelenburg[49] nemis farmakologi; Yusuf Saad[50] kompyuter olimi; Jerar Muru Nobel mukofoti laureati, Moris Nivat, Ketrin Rits[51] Fransuz Antarktika tadqiqotchisi; Erik Goles, chililik matematik; Per Kolmez, fransuz matematiki; René Alphonse Higonnet[52] fransuz enPineer; Marlon Dumas, gonduraslik kompyuter olimi; Kler Berger[53] fransuz fizigi.

Manbalar

tahrir
  1. ↑ „Université Grenoble Alpes“.
  2. ↑ „ComUE - Les chiffres-clés de la Communauté Université Grenoble Alpes“. www.communaute-univ-grenoble-alpes.fr. 2017-yil 1-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 24-dekabr.
  3. ↑ „Opportunities“.
  4. ↑ Esposito. „The Grenoble Cluster of Minalogic: France's most competitive pole?“ (2011-yil noyabr).
  5. ↑ „Virgile Adam, PhD“. Virgile Adam, PhD.
  6. ↑ „ComUE - Université Grenoble Alpes continues to stand out in international rankings“. www.communaute-univ-grenoble-alpes.fr. 2016-yil 25-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 24-dekabr.
  7. ↑ Serraillier. „ComUE - Communauté Université Grenoble Alpes - Accueil - nouvelle université“. www.communaute-univ-grenoble-alpes.fr. 2021-yil 3-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 16-iyun.
  8. ↑ Daudigeos, Thibault; Valiorgue, Bertrand (2010-08-30). „Convention Theory : Is There A French School Of Organizational Institutionalism?“ (inglizcha). {{cite magazine}}: Cite magazine requires |magazine= (yordam)
  9. ↑ „Reuters Top 100: The World's Most Innovative Universities - 2016“. Reuters (28-sentabr 2017-yil).
  10. ↑ „Europe's Most Innovative Universities“. Reuters (14-iyun 2017-yil).
  11. ↑ Herbermann. „The Catholic Encyclopedia: An International Work of Reference on the Constitution, Doctrine, Discipline, and History of the Catholic Church“. Encyclopedia Press (1-yanvar 1913-yil).
  12. ↑ „Universities of Grenoble I, II, and III | university, Grenoble, France“. Britannica.com.
  13. ↑ Livre du centenaire de la faculté de droit: discours, études et documents. Typographie et lithographie Allier Frères, 1906. 
  14. ↑ Livre du centenaire de la faculté de droit: discours, études et documents. Typographie et lithographie Allier Frères, 1906. 
  15. ↑   Chisholm, Hugh, ed. (1911) "St Pol, Counts of" Encyclopædia Britannica 24 (11chi nashri) Cambridge University Press p. 41; lines 7 and 8 "Their son, François de Bourbon, count of St Pol (1491–1545), was one of the most devoted and courageous generals of Francis I." 
  16. ↑ Livre du centenaire de la faculté de droit: discours, études et documents. Typographie et lithographie Allier Frères, 1906. 
  17. ↑ Nye, Mary Jo. Science in the Provinces: Scientific Communities and Provincial Leadership in France, 1860-1930. University of California Press, 1-yanvar 1986-yil. ISBN 9780520055612. 
  18. ↑ Alpes. „Accueil“. 2010-yil 14-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 10-fevral.
  19. ↑ Louis, Desgraves (1994). „Suzanne Kravtchenko-Dobelmann (1905-1993)“. Bibliothèque de l'École des Chartes (fransuzcha). 152-jild, № 2.
  20. ↑ „France“. the Guardian. Qaraldi: 21-iyun 2015-yil.
  21. ↑ „Projet de loi relatif aux libertés des universités“. Qaraldi: 21-iyun 2015-yil.
  22. ↑ „L'histoire de l'Université Grenoble Alpes“.
  23. ↑ „Université Grenoble-Alpes : ce que va changer la fusion Source : article Université Grenoble-Alpes : ce que va changer la fusion“. Place Gre'net (29-oktabr 2013-yil). 2021-yil 20-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 16-iyun.
  24. ↑ „2020: New year, new Université Grenoble Alpes“.
  25. ↑ Peissel, Gilles. Grenoble ; un campus entre ville et montagne. PUG, 2012. 
  26. ↑ „Il y a 50 ans naissait le Campus universitaire de Saint-Martin-d'Hères“. France 3 Auvergne-Rhône-Alpes.
  27. ↑ „A Grenoble student's (fine) life“. Grenoble Tourism Office.
  28. ↑ „Découvrir nos campus“. Université Grenoble Alpes.
  29. ↑ „The most beautiful campuses in France“. METRES CARRES. 2021-yil 13-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 16-iyun.
  30. ↑ „The 10 most beautiful universities in Europe“. Times Higher Education (22-yanvar 2018-yil).
  31. ↑ „Top Of The Most Beautiful Universities In The World“. e-architect (11-sentabr 2019-yil).
  32. ↑ „Classement général des villes étudiantes 2020-2021“. L’Etudiant. 2019-yil 29-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 16-iyun.
  33. ↑ „Découvrez notre classement des meilleures villes étudiantes de France“. Le Figaro.
  34. ↑ „Beyond Paris: Top 6 Cities to Study in France“. MASTERSTUDIES (13-noyabr 2015-yil).
  35. ↑ „Classement : Quelles sont les meilleures villes pour étudier ?“. Diplomeo.
  36. ↑ „Lise Dumasy élue à la tête de l'Université Grenoble Alpes“ (12-yanvar 2016-yil). 2021-yil 14-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 16-iyun.
  37. ↑ „SI ON PARLAIT - 25 janvier 2016 - Si On Parlait - TéléGrenoble“. www.telegrenoble.net.
  38. ↑ „Classements, attractivité… Pourquoi les universités et les écoles se regroupent“.
  39. ↑ „Biographie“.
  40. ↑ „Departments, schools and institutes“. Université Grenoble Alpes.
  41. ↑ „Minatec Salle de presse“.
  42. ↑ „Research Organization“.
  43. ↑ „Biographie“. www.college-de-france.fr.
  44. ↑ „Biographie R. Cherkaoui“. www.um5a.ac.ma. 2015-yil 10-aprelda asl nusxadan arxivlangan.
  45. ↑ „Patrick Cousot“. www.di.ens.fr.
  46. ↑ Hoffmann. „Academy of Europe: CV“. www.ae-info.org.
  47. ↑ „LTSI : Laboratoire Traitement du Signal et de l'Image - LTSI“. www.ltsi.univ-rennes1.fr. 2022-yil 10-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 16-iyun.
  48. ↑ „Michel COSNARD: biographie et actualités sur EducPros“. www.letudiant.fr.
  49. ↑ Lammers, Wim J. E. P.; Lammers-Van Den Berg, Anne Marijke; Morrison, John F. B.; Petroianu, Georg A. (2006). „Translating Trendelenburg; back to the future“. Naunyn-Schmiedeberg's Archives of Pharmacology. 373-jild, № 2. 134–138-bet. doi:10.1007/s00210-006-0051-8. PMID 16557377.
  50. ↑ http://www-users.cs.umn.edu/~saad/RES.pdf [formatsiz URL PDF]
  51. ↑ „Catherine Ritz élue vice-présidente du SCAR [fr“]. www.ige-grenoble.fr.
  52. ↑ HIGONNET, René Alphonse (1902 — 1983)
  53. ↑ cb299. „cb299“ (19-fevral 2015-yil).
  54. ↑ „Gérard Mourou Facts“. www.nobelprize.org.
  55. ↑ „Payload Specialist Bio: Favier (08/1996)“. www.jsc.nasa.gov.
  56. ↑ „Dr. Charles Elachi“. Jet Propulsion Laboratory (22-oktabr 2015-yil). 2015-yil 22-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 16-iyun.
  57. ↑ „Joseph Sifakis - A.M. Turing Award Winner“. amturing.acm.org.
  58. ↑ Williams, Ruth (2010). „Alim-Louis Benabid: Stimulation and serendipity“. The Lancet Neurology. 9-jild, № 12. 1152-bet. doi:10.1016/S1474-4422(10)70291-X. PMID 21087740. S2CID 32024100.
  59. ↑ (In French) „Aurélien Barrau : "Il faut absolument être alarmiste"“. www.nationalgeographic.fr (29-iyun 2020-yil).

Havolalar

tahrir 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Grenobl_Alpes_universiteti&oldid=5089416" dan olindi