Ivan Ilyich Murov (1902-yil 25-may Verniy, Semirechensk viloyati – 1971-yil 28-may) – sovet harbiy qoʻmondoni, polkovnik (1941-yil 27-oktyabr)[1].

Ivan Murov
Tavalludi 25-may 1902-yil
Olmaota
Vafoti 28-may 1971-yil
Samarqand
Fuqaroligi SSSR bayrogʻi SSSR
Unvoni Polkovnik
Mukofotlari

Tarjimai holi tahrir

Ivan Ilyich Murov 1902-yil 25-mayda Verniy, hozirgi Olmaota shahrida tugʻilgan.

Harbiy xizmatda tahrir

Fuqarolar urushi tahrir

1918-yil 8-aprelda u ixtiyoriy ravishda 2-partizan otryadiga qoʻshildi, shundan soʻng Semirechensk viloyatidagi kazaklar qoʻzgʻolonini bostirishda qatnashdi. Iyul oyida I. I. Murov tif bilan kasallangan, shundan soʻng u kasalxonada davolangan va tuzalib ketganidan soʻng, 1918-yil dekabrdan Verniyda komsomol kameralarini yaratish bilan shugʻullangan.

1920-yil fevral oyida RKKA safiga chaqirilib, Toshkentdagi V. I. Lenin nomidagi Birlashgan Oʻrta Osiyo maktabi qoshidagi takroriy otliq kurslariga oʻqishga yuboriladi.

Urushlararo vaqt tahrir

Qayta nomlangan 15-Olmaota otliq kursi 1921-yil aprel oyida Olmaotaga koʻchirildi, avgustda esa Samarqandga oʻzgartirildi. Murov 1922-yil 15-yanvarda kurslarni tugatib, Rys stansiyasida joylashgan 1-alohida Turkiston otliq polkining (Turkiston fronti) taʼmirlash va otliqlar deposi tarkibiga vzvod komandiri lavozimiga tayinlandi. Oʻsha yilning iyun oyida yurish otryadi tarkibida 3-Turkiston otliq polkini tuzish uchun Istaravshanga yuboriladi va Murov tez orada 1-alohida Turkiston otliq brigadasi tarkibiga kiradi. 1924-yil noyabrdan 79-otliq polkida shu otliqlar brigadasi tarkibida eskadron komandiri yordamchisi, komandir va eskadronning siyosiy yoʻriqchisi lavozimlarida xizmat qilgan va Sharqiy va Gʻarbiy Buxoro, Samarqand viloyati, Shimoliy Qirgʻiziston va Qoraqum hududlarida bosmachilarga qarshi janglarda qatnashgan.

Murov 1926-yil oktyabr oyida Novocherkasskdagi Qizil Armiya ofitserlari uchun otliq qoʻshinlar malakasini oshirish kurslariga oʻqishga yuborildi, shundan soʻng 1927-yil avgust oyida 1-oʻzbek otliq polki tarkibida pulemyotchilar eskadroni komandiri, 1929-yil aprel oyida Alohida qirgʻiz otliq diviziyasi maktabining boshligʻi va siyosiy instruktori lavozimiga tayinlandi. U 1930-yil noyabr oyida V. I. Lenin nomidagi Birlashgan Oʻrta Osiyo harbiy bilim yurtiga oʻtkazilib, oʻqituvchi lavozimiga tayinlandi, ammo 1931-yil dekabr oyida Alohida qirgʻiz otliq diviziyasiga avvalgi lavozimiga qaytgan. Murov 1933-yil noyabr oyida yana Novocherkasskdagi Qizil Armiya ofitserlari uchun otliq polklarning otliq polklari komandirlari boʻlimiga oʻqishga yuborildi, shundan soʻng Alohida qirgʻiz otliq polki kichik qoʻmondonlik maktabining boshligʻi etib tayinlandi.

1936-yil apreldan 8-otliq diviziyasida Voroshilovda joylashgan 27-otliq polkining moddiy-texnik taʼminoti boʻyicha komandir yordamchisi, 1938-yil iyunidan – 85-chi, soʻng 86-otliq polklarning komandiri boʻlib xizmat qilgan.

1940-yil fevral oyida mayor I. I. Murov 16-otliq diviziyasi (Kiyev maxsus harbiy okrugi) tarkibida 146-otliq polkining komandiri lavozimiga, iyul oyida esa 4-chi mexanizatsiyalashgan korpus tarkibida tashkil etilgan 3-mototsikl polkining komandiri lavozimiga tayinlandi.

Ulugʻ Vatan urushi tahrir

Urush boshlanishi bilan podpolkovnik I. I. Murov avvalgi lavozimiga joylashdi. Uning qoʻmondonligi ostidagi 3-mototsikl polki Prjemysl viloyatidagi chegara jangida, Dubno – Lutsk – Brodi viloyatidagi jangda va Kiyev mudofaa operatsiyasida qatnashdi.

Murov 1941-yil 2-avgustda Kiyevdan gʻarbda Svyatilnoye – Jerebyatin liniyasida jangovar harakatlar olib borgan 37-armiya (Janubiy-gʻarbiy front) shtab-kvartirasining jangovar tayyorgarlik boʻlimi boshligʻi lavozimiga tayinlandi.

Sentyabr oyida Fargʻonada (Oʻrta Osiyo harbiy okrugi) tuzilgan 57-otliq diviziyaga komandir etib tayinlandi. Noyabr oyida diviziya Gʻarbiy frontga qayta joylashtirildi, u yerda 18-noyabrda Gʻarbiy frontning 10-armiyasi tarkibiga kirdi, shundan soʻng Moskva, Tula va Kaluga yaqinidagi qarshi hujumda qatnashdi. Murov 22-dekabrda 57-otliq diviziyasi general P. A. Belov tezkor guruhining 1-gvardiya otliqlari korpusiga kiritildi, shundan soʻng Plaven, Odoyevo yoʻnalishida va Varshava magistralini bosib oʻtgandan soʻng hujumkor jangovar operatsiyalarni oʻtkazdi va Gjatsk-Vyazma dushman qoʻshinlari guruhining orqa qismida partizanlar bilan birga jang qildi.

1942 yil fevral oyida polkovnik I. I. Murov yana Oʻrta Osiyo harbiy okrugiga yuborilib, u yerda 7 martda 4-otliqlar korpusi qoʻmondoni etib tayinlandi. Oktyabr oyida Yaroslavl miltiq va minomyot maktabi (Moskva harbiy okrugi) boshligʻi lavozimiga va 1943-yil dekabrda – Belotserkovskiy piyodalar maktabi boshligʻi lavozimiga oʻtkazildi, ammo Murov 1944-yil mayigacha kasallik tufayli kasalxonada davolangani va keyinchalik taʼtilga chiqqani uchun lavozimni egallamadi.

1944-yil sentyabr oyidan boshlab u NPO Kadrlar Bosh boshqarmasi ixtiyorida edi va oʻsha yilning oktyabr oyida Mogilev piyoda askarlar maktabining boshligʻi etib tayinlandi.

Urushdan keyingi faoliyati tahrir

 
Polkovnik V. I. Murovning oʻlim guvohnomasi.

1945-yil sentabrdan NPO Kadrlar bosh boshqarmasi ixtiyorida boʻlib, 1946-yil fevral oyida Samarqand viloyat harbiy komissarligi harbiy komissari lavozimiga tayinlangan.

Polkovnik Ivan Ilyich Murov 1947-yil 10 sentyabrda nafaqaga chiqdi va 1971-yil 28-mayda vafot etdi[2].

Mukofotlari tahrir

Manbalar tahrir

  1. „МУРОВ Иван Ильич“. Qaraldi: 2023-yil 11-sentyabr.
  2. „Иван (Александрович) Муров, умер 1905“. Qaraldi: 2023-yil 11-sentyabr.