Joséphine de Beauharnais
Jozefin de Boharnais[1] (fransuzcha: Joséphine de Beauharnais)1763-yil 23-iyun Trois-Ilesda tugʻilgan, Martinika — 1814-yil 29-may, Malmeysonda vafot etgan) — 1804—1809-yillarda Fransiya imperatori, Napoleon I ning birinchi xotini boʻlgan .
Biografiyasi tahrir
Yoshligi tahrir
Mari Jozefa Roz Tashe de la Pejeri yoki oddiygina Roz(Napoleon uni Jozefina deb atay boshladi) Martinikada fransuz koʻchatchisi Jozef-Gaspar Tashe de la Pejri oilasida tugʻilgan. Jozefina bolaligida bir keksa negr ayol unga bir kun kelib "uning hayoti qirolichadan ham a yaxshiroq" boʻlishini aytganini tez-tez ta'kidlashni yaxshi koʻrardi.
1779-yil 13-dekabrda 16 yoshida oʻsha paytda ayollar bilan katta muvaffaqiyat qozongan Viscount Aleksandr de Beauharnais(1760-1794)ga turmushga chiqdi.Dastlab Jozefinaning oilasi singlisi Ketrinni Boarnaisga turmushga berishni rejalashtirgan. Badavlat Beauharnais oilasi bilan qarindoshlik aloqalarini o'rnatish 1766-yilgi boʻronda mulkiga sezilarli darajada zarar yetkazgan koʻchatchi uchun juda foydali edi. Biroq,12 yoshida Ketrin vafot etdi va uning katta singlisi Jozefina Beauharnaisning xotini boʻldi. Nikoh muvaffaqiyatsiz tugadi.
Olti yillik nikohdan soʻng, 1785-yil mart oyida er-xotin ajrashishdi. Uch yil davomida Jozefina moda doʻkonlari va dunyoviy salonlar olamida erkinlikdan zavqlanib yashadi. Barcha mumkin boʻlgan moliyaviy imkoniyatlar tugagach, Martinikadagi ona uyiga qaytishga majbur boʻldi.
1789-yilgi inqilob uning taqdirini oʻzgartirdi. Norozilik nafaqat Fransiyani, balki Martinikani ham qamrab oldi.Zodagonlar uchun u yerda qolish xavfli boʻlib qoldi va 1790-yilda Jozefina yana Fransiyaga joʻnab ketdi.1789-yilda Aleksandr Beauharnais General Estates deputati etib saylandi. Oʻzining asl kelib chiqishiga qaramay, u uchinchi hokimiyat deputatlarining fuqarolarning tengligi toʻgʻrisidagi talablarini qoʻllab-quvvatladi, Milliy Assambleyaga qoʻshildi, u yerda assambleya kotibi va raisi boʻlib ishladi. Sobiq erining yuqori mavqei Jozefinaga koʻplab poytaxt uylari va salonlariga kirishga imkon berdi. Siyosatda Aleksandr Beauharnais moʻtadil qarashlarga amal qildi, kambagʻallarning gʻalayonlarini, qirol oilasi va umuman inqilobchilar tomonidan zodagonlarning taʼqib qilinishini maʼqullamadi.Jirondinlar hokimiyatga kelishi bilan Beauharnais siyosiy faoliyatni tark etishga qaror qildi, inqilobiy armiyaga qoʻshildi va Avstriya va Prussiya bosqinchilariga qarshi kurashdi.
1794-yilda general Beauharnais Fransiya Respublikasining Reyn armiyasi qoʻmondoni etib tayinlandi, ammo Yakobin konvensiyasi tomonidan zodagonlarning inqilobiy armiyada xizmat qilishiga toʻsqinlik qiluvchi qonun qabul qilingandan soʻng, u nafaqaga chiqdi. Mayns himoyasida harakatsizlikda ayblanib, u xalq dushmani sifatida hibsga olindi va 1794-yil 23-iyunda Jozefinaning tugʻilgan kunida gilyotinga tortildi. Uning barcha qarindoshlari uchun oʻlim xavfi bor edi. Jozefina ham hibsga olingan va oʻlimga hukm qilingan.
Ikkinchi nikohi tahrir
Jozefinaning qamoqdan chiqqandan keyin moliyaviy ahvoli juda ogʻir edi. Sobiq erining mulki musodara qilindi va maʼlum miqdordagi pulni olishi mumkin boʻlgan ona Martinika va Angliya bilan davom etayotgan urush tufayli metropoliya oʻrtasidagi aloqa haqiqatda uzildi.
Shunga qaramay, beva Jozefina poytaxt bogemiyasining koʻplab vakillari bilan doʻstona munosabatlar oʻrnatdi va Termidoriya toʻntarishi rahbarlaridan biri boʻlgan siyosatchi Vikont de Barrasning bekasi boʻldi. Unga shinam uyni ijaraga oldi. Endi u Parij ijtimoiy hayotining koʻzga koʻringan arbobi, asosiy merveilleuslardan biri — neo-yunoncha ayollar kiyimlari uslubining injiq va tendensiyalari va targʻibotchilaridan biri edi. 1795-yilda Jozefina oʻzining eng yaqin dugonasi Teres Tallienning salonida general Bonapart bilan uchrashdi[2]. Napoleon undan 6 yosh kichik edi va oʻsha paytda artilleriya ofitserini kutayotgan yorqin martaba haqida hech qanday alomatlar yoʻq edi.
Garchi bir qarashda zamonaviy beva ayol va yosh general oʻrtasida umumiylik yoʻq boʻlsa-da, ularning umumiy tomonlari koʻp edi. Ularning ikkalasi ham kichik orollarda tugʻilgan. Napoleon — Korsikada, Jozefina — Martinikada. Uning ona tili italyan tili boʻlib, dastlab fransuz tilida ogʻir urgʻu bilan gapirgan. Jozefina 1779-yilda Parijlik yosh aristokratga turmushga chiqish uchun Gʻarbiy yarim sharni tark etdi. Napoleon ham, Jozefina ham Fransiyaga kelganidan keyin oʻzlarini u yerda begonadek his qilishdi, ular Parij jamiyatining ularni juda qiziqtirgan odob-axloq qoidalarini oʻzlashtirishlari kerak edi. Napoleon ham, Jozefina ham qashshoqlikni boshdan kechirdilar va inqilob paytida ular qamoqda edilar. Ularning feʼl-atvori ham juda koʻp umumiyliklarga ega edi: ular xayolparast, juda ishtiyoqli va qarama-qarshi jinsni maftun etishga qodir edi. Hatto ularning haqiqiy ismlari ham boshqacha edi. Napoleon Jozefinadan qizlik ismini aytishni soʻradi.Sevgilisining ismini Jozefina deb oʻzgartirdi.Shu bilan birga, u Napoleone Buonaparte ismining korsikacha imlosini oʻzgartirdi.
Bonapart 1796-yil yanvarda jozefinaga turmush qurishni taklif qildi. Jozefina ikkilanishiga qaramay, ular oʻrtasidagi nikoh 1796-yil 9-martda tuzilgan. Napoleon Jozefinaning ikkala farzandini asrab oldi va toʻy tuhfasi sifatida xotiniga "Au destiné" („Bu taqdir“) yozuvi tushirilgan oltin medalon sovgʻa qildi. Keyinchalik, u turmush qurishdan oldin kelinini badavlat deb hisoblaganini tan oldi va shundan keyingina Jozefina kambagʻal ekanligi maʼlum boʻldi. Uning rafiqasi orqali Napoleon oʻsha paytdagi fransuz dunyoviy jamiyatidagi Direktoriyaning eng yuqori hokimiyat yoʻlaklariga va aloqalarga kirish huquqiga ega boʻldi. Jozefinaning inqilobiy general bilan turmush qurishi yangi tuzumning hiyla-nayranglaridan sugʻurta qildi va unga hurmatli ayol maqomini berdi. Napoleon va Jozefina oʻrtasidagi nikoh shartnomasi qasddan noaniqliklar va ixtiloflarga toʻla edi. Masalan, Bonapartdan 6 yosh katta boʻlgan Jozefina uchun turmush oʻrtoqlarning yillari notoʻgʻri koʻrsatilgan. Napoleon oʻziga 2 yil qoʻshib qoʻydi va oradagi farq 4 yilga aylandi.
Bonapartning qarindoshlari uning ikki farzandning beva onasi bilan turmush qurishiga sovuqqonlik bilan munosabatda boʻlishdi. Uning onasi va opa-singillari ajoyib Jozefina bilan solishtirganda sezilarli darajada yoʻqotib, ayniqsa salbiy munosabatda boʻlishdi. Napoleon va Jozefina turmushining 13 yilligi davomida Bonapartlar oilasi „beauarnais beva ayol“ ga qarshi qiziqish uygʻotdi va doimo Napoleonni „kampir“ bilan xayrlashishga undadi.
Toʻydan 2 kun oʻtgach, Napoleon Italiyadagi fransuz qoʻshinlariga qoʻmondonlik qilish uchun Parijni tark etishga majbur boʻldi. Kelgach, u xotiniga uning oldiga kelishni qatʼiy iltimoslari bilan koʻplab xatlar yubordi, ularga XVIII asr anʼanalarida tarbiyalangan Jozefina romantik sevgi nikohning asosiga aylanishi mumkinligini aytmasdan, quruq va beparvo javob berdi. Parijda u general Bonapartning gʻalabalari haqidagi birinchi xabardan soʻng Notre-Dame des Victoires (Gʻalaba xonimi) laqabini olib, dunyoviy va ekstravagant hayotni davom ettirdi.
Nihoyat, 1796-yil 27-iyunda Jozefina erining talablariga boʻysunib, Jozef Bonapart, Junot va general Leklerning ad’yutanti Gippolit Charlz hamrohligida Italiyaga joʻnadi va u bilan sevgi munosabati boʻldi. Bundan tashqari, u Hippolyte va biznes aloqalari bilan bogʻliq edi: ular birgalikda armiyaga yetkazib berish boʻyicha moliyaviy firibgarlikda ishtirok etishdi. Jozefina Italiyada bir yildan koʻproq vaqt oʻtkazdi, Napoleon bilan Milan va uning atrofidagi saroylarda yashadi.
1798-yil 2-yanvarda Campo Formia tinchligi tugagandan soʻng, u Parijga qaytib keldi, buning munosabati bilan tashqi ishlar vaziri Talleyran tomonidan tantanali qabul marosimi boʻlib oʻtdi.
1798-yil mart oyida noloyiq moliyaviy operatsiyalar va Jozefinaning qoralangan xatti-harakatlari haqida maʼlumot Napoleonga uzatildi. Jozefina Napoleonni mish-mishlarning asossizligiga ishontirish orqali gʻazabini bosishga muvaffaq boʻldi. Barcha ayblovlarni rad etib, agar Bonapart unga ishonmasa, ajrashishni taklif qildi.
1798-yil 4-mayda Napoleon katta qoʻshin boshchiligida Misrga ekspeditsiyaga yoʻl oldi. Jozefina unga 19-may kuni suzib ketgan Tulonga hamrohlik qildi.
1798-yil iyul oyida Misrda boʻlganida, Napoleon yana xotinining xiyonati haqida bilib oldi. Bu safar u tushuntirishlarni tinglashni istamadi va ukasi Yusufga maktub yubordi, unda u ajrashish uchun tayyorgarlik koʻrishni soʻradi. Ammo bu xabar inglizlarning qoʻliga tushdi va keyingi yozishmalar flotning yoʻqolishi bilan toʻxtatildi. Erining Fransiyaga kelishini bilgach, Jozefina uning oldiga bordi va buning uchun Gippolit Charlz bilan boʻlgan munosabatlarini qurbon qilib, uni ajralishdan qaytarishga muvaffaq boʻldi.
Bonapart nafaqat Jozefinani kechirdi va ajrashishni rad etdi, balki uning yoʻqligida olgan katta qarzlarini ham toʻladi. Ushbu epizoddan soʻng Bonapartning Jozefinaga boʻlgan munosabati oʻzgardi, bunga qisman Misr yurishi paytida Napoleonning bekasi fransuz armiyasining kichik ofitserlaridan birining rafiqasi, tez orada „Napoleon“ laqabli 20 yoshli Paulin Furet boʻlganligi ham yordam berdi. Kleopatra". Endi u, shubhasiz, hali ham xotinini sevib, qisqa muddatli va uzoq muddatli sevgi ishlarini yon tomondan boshladi. Shuningdek, ularning oilaviy hayoti Jozefinaning yangi qarzlari bilan bogʻliq kelishmovchiliklar ostida qolib ketdi.
Nasli tahrir
Hortensening oʻgʻli Charlz Lui Napoleon Napoleon III nomi bilan Fransiya imperatori boʻldi. Yevgeniy Boarnais va Bavariyalik Avgusta Amaliyaning oʻgʻli, Leyxtenberglik Maksimilian Nikolay I ning qizi Mariya Nikolaevnaga uylanib, Boharnaislar oilasining rus boʻlimining asoschisi boʻldi, ularning qizi Jozefina esa Shvetsiya qiroli Oskar I ga turmushga chiqdi.U orqali Belgiya, Daniya, Lyuksemburg, Norvegiya va Shvetsiyaning hozirgi hukmronlik qilayotgan qirollik uylari rahbarlari Jozefina bilan bevosita bogʻliq edi. Eugene de Boharnaisning yana bir qizi, Amelia Leuchtenberg, Braziliya imperatori Pedro I va Braziliya imperatorining ikkinchi xotini boʻldi.
Unvonlari tahrir
- Madam Vikomtesse de Boharnais (1779-1804)
- Fransiya imperatori va Italiya qirolichasi (1804-1809)
- Imperator oliy hazratlari imperatori Jozefina, Navarra gersoginyasi (1809-1814)
Turli xil maʼlumotlar tahrir
- Bastakor Gaspar Spontini oʻzining " Vestal " operasini (1805) Jozefinaga 1807;
- Jozefinaning nevarasi — Daria Evgenievna Beauharnais — SSSRda 1937-yilda, Buyuk Terror paytida otib oʻldirilgan .
- To Venera va Back albomidagi Tori Amos qoʻshigʻi „Jozefina“ deb nomlanadi.
- Pasha Kashinning xuddi shu nomdagi albomidagi „Jozefina“ qoʻshigʻida Napoleon va Jozefina oʻrtasidagi munosabatlarga ishoralar mavjud.
Manbalar tahrir
- ↑ „Fashion and the Reinvention of Court Costume in Portrayals of Josephine de Beauharnais (1794-1809)“.
- ↑ Soglasno legende, naxodyaщey, vprochem, otrajenie v memuarax nekotorix sovremennikov, znakomstvo Napoleona i Jozefini sostoyalos pri drugix obstoyatelstvax: kogda po prikazu generala Bonaparta posle podavleniya royalistskogo myateja parijane sdali vsyo imeyuщeesya orujie, sin Jozefini Ejen de Bogarne prishyol k Napoleonu, chtobi poprosit ego vernut sablyu pogibshego otsa, posle chego s vizitom k komendantu goroda, chtobi poblagodarit ego, prishla uje mat malchika.
Adabiyotlar tahrir
- Lettres de Napoleon à J. pendant la première campagne d’Italie, le Consulat et l’Empirë (1827);
- Letters de J. à Napoleon et à sa fille (1833);
- Memoires de Me de Rémusat (1879-1880);
- Aubenas, "Istoire de l' impératrice J. (1857-1859);
- A. Amand, Jozefinning tarjimai holi (1884);
- Masson, Napoleon va ayollar ayollari (1893);
- Artur Levi, „Napoleon intime“;
- J. Box. Jozefina, Napoleonning rafiqasi / Per. fr dan. — M.: Eksmo, 2012. — 672 b., 3000 nusxa, ISBN 978-5-699-54914-6
- Jozefina / / Brokxaus va Efronning ensiklopedik lugʻati : 86 tonnada (82 tonna va 4 ta qoʻshimcha). — Sankt-Peterburg., 1894-yil. — T. XII. — FROM. 31.