Juft tuyoqlilar

Juft tuyoqlilar (Artiodactyla) — sut emizuvchilar sinfining turkumi. Quyi eotsendan maʼlum. Oyoqlari oʻqi kuchli rivojlangan boʻlib, 3- va 4-barmoqlari oʻrtasidan oʻtadi. 2- va 3-barmoklari kucheiz rivojlangan, 1-barmogi boʻlmaydi. Oyoqlarining sagittal qismidan bukilishi va yozilishi tufayli harakat qiladi, oʻmrov suyagi yoʻq. 2 kenja turkum: kavshavchi va kavshamaydigan kenja turkumga boʻlinadi. Hoz. zamon faunasida 150 ga yaqin turi maʼlum. Keng tarkalgan, Avstraliya va Yangi Zelandiyaga introduksiya qilingan. Oʻzbekistonda 8 turi maʼlum. Oʻsimlikxoʻr, baʼzan hammaxoʻr (toʻngʻiz). Bir qancha turlari (echki, qoʻy, sigir) xonakilashtirilgan. Koʻpchilik yovvoyi turlarining soni kamayib ketmoqda. Bir qancha turlari (jayran, arhar, togʻ echkisi) Oʻzbekiston Qizil kitobiga kiritilgan.