Kakaydi aerodromi
Kakaydi aerodromi — Surxondaryo viloyati Termiz shahridan 45 km shimoli-sharqda Jarqoʻrgʻon tumani, Kakaydi qishlogʻi yaqinida joylashgan harbiy aerodrom[1]. Afgʻon urushi davrida Sovet Ittifoqi Qurolli Kuchlari tomonidan foydalanilgan asosiy harbiy aviabaza[2].
| Kakaydi aerodromi Какайди аэродроми | |||
|---|---|---|---|
| IATA kodi: ? – ICAO kodi: ? | |||
| Qisqacha bayon | |||
| Aeroport turi | harbiy mashg'ulotlar, aviatsiya ishlari, o'quv-amaliyot ishlari uchun | ||
| Egasi |  Oʻzbekiston hukumati
| ||
| Operator | Oʻzbekiston havo yoʻllari | ||
| Joylashuvi | Surxondaryo viloyati Jarqoʻrgʻon tumanidagi Kakaydi shaharchasi | ||
| Qurilgan | 1947-yilda | ||
| Dengiz sathidan balandligi | ft / +392 m m | ||
| Koordinatalari | 37°37′27″N 67°31′03″E / 37.62417°N 67.51750°E G O | ||
| Xarita | |||
|
| |||
| Uchish/qoʻnish yoʻlaklari | |||
| Uzunligi | Yuzasi | ||
| ft | m | ||
| 02/20 | 2 400x50 | 732 × 15 | beton |
Tarixi tahrir
Kakaydi aerodromi 1947-yilda foydalanishga topshirilgan. Kakaydi aerodromini qurishda quyidagi umumiy talablar qoʻyildi: Davlat chegarasidan uni dushman qiruvchi samolyotlarining reydlaridan himoya qilishni taʼminlaydigan masofada joylashganligi, aerodromni yetarli oʻlchamlarga ega boʻlishi, yoʻnalishi boʻyicha erkin qoʻnish yoki uchish yoʻlagi boʻlishi kerakligi (yaʼni vertikal toʻsiqlarning yoʻqligi togʻlar, ustunlar), barcha kerakli narsalarni yetkazib berish uchun yaxshi marshrutlar. Mazkur talablardan kelib chiqib, aerodrom qurish uchun Surxondaryo viloyati Jarqoʻrgʻon tumani, Kakaydi qishlogʻi hududidan yer uchastkasi ajratish toʻgʻrisida qaror qabul qilindi.
1947-yil oktyabrdan 1992-yil yanvargacha boʻlgan davrda aerodromda quyidagilar joylashgan edi: Kutuzov nomidagi 115-gvardiya qiruvchi Orsha ordeni va 29693-harbiy qismning Aleksandr Nevskiy aviatsiya polki, aerodrom texnik taʼminotining alohida bataloni (OBATO), alohida batalyon, aloqa va radiotexnika taʼminoti (OBS va RTO), alohida radiotexnik havo mudofaa bataloni (133-radiotexnika havo mudofaasi brigadasining ORTB havo mudofaasi).
1943-yil 3-sentyabrda 146-qiruvchi aviatsiya polki jangovar topshiriqlarni namunali bajargani, bir vaqtning oʻzida koʻrsatgan jasorati va qahramonligi uchun SSSR NKO ordeni asosida 115-gvardiya deb nomlandi.
Sovet davrida (ayniqsa, 1979—1989-yillardagi Afgʻoniston urushi paytida) aerodrom SSSR Harbiy-havo kuchlarining Markaziy Osiyodagi asosiy havo bazalaridan biri boʻlib, jangovar samolyotlar tomonidan muntazam foydalanilgan. Aerodrom bir vaqtning oʻzida 80 tagacha samolyotga xizmat koʻrsatishi mumkin edi.
1980-yil 2-iyuldan 1989-yil 2-yanvargacha boʻlgan davrda 735-bombardimonchi aviatsiya polki Su-24 samolyotlari aerodromda joylashgan. 735-bombardimonchi aviatsiya ploki qoʻshinlarning asosiy qismi bilan Qarshi-Xonobod aerodromida Afgʻonistondagi janglarda qatnashgan.
61-qiruvchi aviatsiya polki Qarshi-Xonobod aerodromiga koʻchirilgandan soʻng, „Kakaydi“ aerodromi oʻn yildan ortiq vaqt davomida ishlamay qolgan, aerodromning uchish-qoʻnish yoʻlagi yaroqsiz holga kelgan.