Kamini Kaushal (1927-yil 24-fevralda Uma Kashyap ismi bilan tugʻilgan) — hind filmlari va televideniyasida suratga tushgan hind aktrisasi. U 1946-yilda "Neecha Nagar" (1946) filmi uchun Cannes kinofestivalida „Palme d’Or“ mukofotiga sazovor boʻlgan va "Biraj Bahu" (1955) filmi uchun 1955-yilda „Eng yaxshi ayol roli“ uchun Filmfare mukofotiga sazovor boʻlgan.

Kamini Kaushal
Tavalludi
Uma Kashyap

24-fevral 1927-yil (1927-02-24) (97 yosh)
Fuqaroligi Hindiston
Kasbi Aktrisa
Faoliyat yillari 1946-hozirgi kungacha

U 1946-1963 yillarda Do Bxai (1947), Shahid (1948), Nadiya Ke Paar (1948), Ziddi (1948), Shabnam (1949), Paras (1949), Namoona (1949) kabi filmlarda bosh qahramon rolini ijro etgan. Arzu (1950), Janjar ( 1953), Aabru (1956), Bade Sarkar (1957), Jailor (1958), Tungi klub (1958) va Godaan (1963) uning faoliyatidagi eng yaxshi chiqishlari hisoblanagan. U 1963-yildan beri u qahramon rollarini ijro etgan va Shahid (1965) filmidagi ijrosi uchun tanqidchilar tomonidan olqishlangan. U Rajesh Khannaning uchta filmida, xususan Do Raaste (1969), Prem Nagar (1974), Maha Chor (1976), Anhonee (1973) filmida Sanjeev Kumar bilan juftlikda va Manoj Kumar bilan sakkizta filmda, xususan Shahid, Upkar (1967), Purab Aur Paschim (1970), Shor (1972), Roti Kapda Aur Makaan (1974), Sanyasi (1975), Dus Numbri (1976) va Santosh (1989)da suratga tushgan. 2010-yillar oʻn yilligida u Chennai Ekspress (2013) va Kabir Singh (2019) romantik dramasida qisqa va ikkinchi darajali rollarni ijro etgan, har ikkisi ham eng yuqori daromad keltiruvchi hind filmlari qatoriga kiragan.

Yoshlik davri

tahrir

Kamini Kaushal Lahorda tug‘ilgan.[1] U ikki aka-uka va uch opa-singilning eng kichigi.[2] U professorning qizi. Shiv Ram Kashyap, Lahordagi Panjob universitetining botanika professori bo‘lgan. Prof. Kashyap hind botanikasining otasi sifatida keng tanilgan.[3] Uning otasi oʻsimliklarning olti turini kashf etgan taniqli botanik bo‘lgan. Otasi 1934-yil 26-noyabrda vafot etganida u yetti yoshda bo‘lgan.[1] U Lahordagi Hukumat kollejida ingliz adabiyoti boʻyicha bakalavr darajasini olgan. U 1946-yilda Necha Nagar bilan Chetan Anand orqali filmlarda rol oʻynash taklifini olgan.

Oʻzining oʻsmirlik yillari haqida gapirar ekan, u intervyusida shunday dedi:

Menda ahmoqgarchilikka vaqt yoʻq edi. Meni hatto sevgan insonim ham boʻlmagan. Men Akashvanida suzish, minish, konkida uchish va radio spektakllarini ijro etish bilan band boʻlganman, buning uchun men 10 rupiy maosh olardim

Uning katta opasi ortda ikki qizini qoldirib avtohalokatda vafot etganida, Kaushal 1948-yilda qaynogʻisi Soodga turmushga chiqishga majbur bo‘lgan. Sood Bombeyda uy qurdi, u yerda u Bombay Port Trustda bosh muhandis bo‘lgan.[1][2] Uning katta opasining qizlari — Kumkum Somani va Kavita Sahni. Kumkum Somani bolalar uchun Gandi falsafasi haqida kitob yozgan va Kavita Sahni rassomi boʻlgan.[1] Kaminining 1955-yildan keyin Rahul, Vidur va Shravan ismli uchta o‘g‘li tugʻilgan.[2]

Faoliyati

tahrir

Kamini 1942--yildan 1945-yilgacha kollej davrida Dehlida sahna aktrisasi boʻlgan. U 1937-yildan 1940-yilgacha boʻlinishdan oldin Lahorda „Uma“ ismli radio bolalar artisti boʻlib ishlagan.[4] U intervyusida bolaligida aktrisa bo‘lishni xohlamagani haqida shunday dedi:

Men juda ziyoli oiladanman. Dadam SR Kashyap Lahordagi Hukumat kollejida professor va Ilmiy Kongress prezidenti edi. U botanika bo'yicha 50 ga yaqin kitob yozgan. O'sib ulgʻayganimizdan soʻng, bizning oilamiz bilimga koʻproq e'tibor qaratgan shunga qaramay, agar qilayotgan ishimiz ijobiy boʻlsa otamiz bizni xohlagan ishimizni qilishdan hech qachon qaytarmagan,

Kollejda oʻqib yurganida kino sanoatiga qoʻshilish orzusi boʻlmasa-da, u aktyor Ashok Kumarning muxlisi bo‘lgan. Bir kuni u intervyusida shunday dedi: „Biz kollejda urushga yordam berish fondiga chiqishimiz kerak bo‘lgan. Ashok Kumar va Leela Chitins bosh mehmonlar bo‘lgan. Spektakldan keyin biz u bilan uchrashishga bordik. U talabalar bilan gaplashayotganda men uning sochlarini orqasidan tortib oldim“

 
Kamini Kaushal 1946-yilda Pugree hind filmida

Chetan Anand unga Neecha Nagar filmida bosh qahramon rolini bergan. Bu filmda u turmushga chiqishdan oldin suratga tushgan va film 1946-yilda chiqarilgan.[4] U intervyusida nima uchun uning ismi Uma emas, Kaminiga o‘zgartirilgani haqida so‘ralganda shunday dedi:[2]

Chetanning rafiqasi Uma Anand ham filmda ishtirok etgan. Mening ismim ham Uma bo'lgani uchun u menga boshqacha ism berishni xohlardi. Qizlarim Qumkum va Kavitaning ismlariga mos kelishi uchun “K” harfi bilan boshlangan ism qo‘yishini so‘radim

U oʻzining debyut filmidagi ijrosi uchun Monreal kinofestivalida mukofotga sazovor boʻlgan.[5]

Neecha Nagar filmidan keyin u Lahorga qaytib keldi, lekin unga yana takliflar kela boshlagan. 1947-yilda toʻsatdan turmushga chiqqanidan keyin u eri bilan Bombeyga joylashgan. U turmush qurganidan keyin ham bosh film qahramoni sifatida ishlashni davom ettirgan birinchi asosiy qahramon boʻlgan. Kamini hind kinosidagi birinchi oliy maʼlumotli (ingliz tilida bakalavr) qahramonlardan biri bo‘lgan.[5] U Mumbaydagi Shri Rajarajesvari Bharata Natya Kala Mandirda Bharatnatyamni oʻrgangan, u yerda nattuvanarlar orasida doyen Guru TK Mahalingam Pillai dars bergan.[6] 1948-yildan beri Kamini Kaushal Ashok Kumar, Raj Kapur, Dev Anand, Raaj Kumar va Dilip Kumar kabi oʻz davrining barcha yetakchilari bilan ishlagan.

U bosh qahramon rolini ijro etgan har bir filmda, 1947-yildan 1955-yilgacha Ashok Kumar roʻyxatidan tashqari, bosh qahramon nomi paydo boʻlishidan oldin uning ismi birinchi boʻlib kreditlarda paydo boʻlgan. Uning Dilip Kumar bilan juftligi Shahid (1948), Pugri, Nadiya Ke Paar (1949), Shabnam (1949) va Arzu (1950) kabi kassa hitlari bilan tomoshabinlar orasida mashhur boʻlgan. Gita Royning „Mera sundar sapna“ kabi qoʻshiqlarni ishtiyoq bilan kuylashi, „Filmistan“ning Do Bxai (1947) filmi bir faqat bir marta suratda olingani tufayli aktrisa sifatida mashhurligi oshgan.[5] Kamini oʻzining birinchi muvaffaqiyati — „Bombay Talkies“ning Ziddi (1948) spektaklida, yengil romantikada Dev Anand bilan birga boʻlgan. Juftlik buni Namoona bilan davom ettirgan. Kamini Shayardagi Dev-Suraiya juftligiga uchinchi rolni ijro etgan. Raj Kapurning Aag (1948) rejissyorlik debyutida u qahramon bilan munosabatlari buzilmagan uchta qahramonidan biri (qolgan ikkitasi Nargis va Nigar edi) rolini ijro etgan. U shuningdek, Jail Yatra filmida Raj Kapur bilan birga rol ijro etgan.[5]

Kamini Kaushal Lata Mangeshkar 1948-yilda Ziddi filmi uchun kuylagan birinchi bosh qahramon bo‘lgan. Oʻshanda u birinchi marta filmda boshlovchi xonim uchun qoʻshiq kuylagan bo‘lgan. Bungacha u ikkinchi darajali rollarda aktrisalar uchun kuylagan. Shamshod Begum va Surinder Kaur — ularning ovozlari koʻproq bas — mening qoʻshiqlarimni kuylashargan. Yozuvdagi musiqiy kreditlarda Lataning ismi tilga olinmagan. Buning oʻrniga, Asha qoʻshiqlarni kuylagani aytilgan edi — Asha mening ekran nomim edi (Ziddi filmida). Shuning uchun ham odamlar meni qo‘shiq aytdim, deb o‘ylashgan.[7] Ijro etgan qoʻshiqchilar — Kishore Kumar va Lata Mangeshkar oʻzlarining birinchi dueti — „Ye Kaun Aya Re“ ni 1948-yilda Ziddi filmida birga yozdilar.[8]

Uning 1946-yildan 1963-yilgacha boʻlgan filmlarda bosh qahramon sifatida boshqa muvaffaqiyatli filmlari orasida Paras (1949), Namoona, Janjar, Aabru, Tungi klub, Jailor, Bade Sarkar, Bada Bxai, Poonam va Godaan bor . Kamini prodyuser boʻldi va Poonam va Night Clubda Ashok Kumar bilan shartnoma imzolagan.[4] U Chalis Baba Ek Chor (1954) filmida yengil rollarni ijro etgan, shuningdek, Aas, Ansoo va Jailorda jiddiy tragediya janridagi rollarni ijro etgan. „Sohrab Modi“ rejissyori boʻlgan Jailor (1958) filmida Kamini oʻzining shafqatsiz zulmi tufayli zinoga intilgan Modining rafiqasi rolida spektaklni namoyish etgan.[5] Premchandning mashhur Godaan hikoyasini ekranda oʻzlashtirgan Trilok Jetli filmini toʻxtatib qoʻydi, Kamini esa ikkinchi farzandiga homilador edi, chunki u ovozidagi yumshoqlikdan foydalanishni xohlagan. Pandit Ravi Shankar oʻzining birinchi (1946-yilda Neecha Nagar) va oxirgi (1963-yilda Godaan) filmlari uchun qahramon sifatida musiqa yozgan.[5]

 
Kamini Kaushalning 1949-yildagi portreti

1965-yilda u Shahid filmida qahramon rollarini oʻynashga oʻtgan. U bosh qahramon rollarini oʻynashdan qahramon roliga oʻtishni juda oson amalga oshirgan. Uning chiqishlari Vishwas, Yakeen, Aadmi Aur Insaan, Uphaar, Qaid, Bhanvar, Tangewala va Heeralaal Pannalaalda yuqori baholangan. Qahramon artist sifatida u Manoj Kumarning yettita filmida — Shahid (1965 filmi), Upkar, Purab Aur Paschim, Sanyasi, Shor, Roti Kapda Aur Makaan, Dus Numbari va Santoshda (1989) suratga tushgan. Kaushal 2014-yilgacha prokatlari boʻlgan filmlarda uzoq vaqt ishlagan.[9] U Anhonee (1973) filmida yollanma vamp rolini ijro etib, tomoshabinlarni hayratda qoldirgan.[5] Kamini Kaushal 1974-yilda Prem Nagar filmida Rajesh Xannaning onasini, 1976-yilda esa Maxa Chor filmida, Do Raaste filmida esa Xannaning opasi rolini ijro etgan.

Dilip Kumar oʻz tarjimai holida ular birga filmlarda rol ijro etganlarida unga oʻzini jalb qilganini tan olgan, biroq Kamini uning taklifini rad etgan, chunki u allaqachon katta opasining bevasiga turmushga chiqqan va opasining bolalarini boqib yurgan. Dilip uning birinchi sevgisi ekanligini aytgan. Kamini bu haqda bergan intervyusida shunday dedi: "Ikkalamiz ham parchalanib ketdik. Biz bir-birimizdan juda xursand edik. Biz ajoyib munosabatni baham koʻrdik. Lekin nima qilish kerak? Bu hayot. Men farzandlarni tashlab, „Endi yetadi, men ketaman!“ deb ayta olmayman. Men qizlarni qaramogʻimga olganman. Opamga yuzimni qanday koʻrsatar edim. Mening erim, yaxshi inson, nima uchun bunday boʻlganini tushungan. Hamma sevib qoladi"[2]

U o‘sha paytda milliy kanalda bir yil (1989 — 1991-yillar) davom etgan mashhur qo‘g‘irchoq teatri „Doordarshan“ni yaratgan va bu hind tilidagi birinchi bolalar seriali bo‘lgan.[10] U bolalar hikoyalarini yozishga kirishgan. Uning hikoyalari Paraag bolalar jurnalida nashr etilgan boʻlib, unda „Bunty“, „Chotbhai“ va „Motabhai“ gʻaroyibotlari aks ettirilgan — ularning barchasi oʻz oʻgʻli va uning amakivachchasi bolalariga asoslangan bo‘lgan. U televizorda Doordarshanda Chand Sitare kabi seriallarni suratga olgan. 1986-yilda Kaushal Meri Pari animatsion filmini suratga olgan.

U Britaniyaning mashhur teleseriali „Tojdagi javohir“da (1984) Shalini xola rolida paydo boʻlgan.

Kaushal STAR Plus -da juda mashhur Shanno Ki Shaadi serialida ishlagan. U Divya Dutta ijro etgan bosh qahramon Shannoning buvisi Bebe rolini ijro etgan. U, shuningdek, Shri Adhikari aka-ukalarining Waqt Ki Raftaar (DD National) teleserialida rol ijro etgan.

U intervyuda shunday dedi: „Men Saroja Devi, Bhanumathi Ramakrishna, Sowcar Janaki, Mala Sinha, Moushumi Chatterji, Padmini va Sharmila Tagore kabi bir nechta hind qahramonlari bilan bir qatorda erta turmushga chiqqan va hatto kino sanoatida muvaffaqiyatga erishgan kam sonli aktrisalardan biri edik.“

Mukofotlari

tahrir
  • 1956: „Eng yaxshi aktrisa“ sifatida Filmfare mukofoti: Biraj Bahu
  • 1964: BFJA mukofotlari „eng yaxshi ikkinchi plandagi aktrisa“ sifatida (hindcha): Shahid
  • 2011: Kalakar mukofotlari
  • 2013: Kalpana Chawla Excellence mukofoti[11]
  • 2015: Filmfare Lifetime Achievement mukofoti[12]
  • 2015: BBCning 100 ayoli.[13]
  • 2020: „Ikkinchi darajali eng yaxshi aktrisa“ sifatida Screen mukofoti: Kabir Singx
  • 2020: Filmfare mukofoti „eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa“ sifatida (nomzod): Kabir Singx

Filmografiyasi

tahrir
 
Kamini Kaushal 1950 yilda Arzoo hind filmi
Aktrisa sifatidagi filmlari
Yil Nom Rol Izoh
1946 Neecha Nagar Roopa
1947 Jail Yatra
Do Bhai
1948 Aag Nirmala
Shaheed Sheela
Pugree
Nadiya Ke Par Phoolwa
1949 Ziddi Asha
Shair Beena
Shabnam Shanti
Rakhi
Paras
Namoona
1950 Arzoo Kamini
1951 Bikhre Moti
1952 Poonam
1953 Shahenshah Malika Noor
Raja Ratan
Jhanjhar
Aansoon
Aas Asha
1954 Chalis Baba Ek Chor
Biraj Bahu Biraj Chakravarty
Sangam
Radha Krishna
1956 Aabru
1957 Bade Sarkar Rashmi
Bada Bhai
1958 Night Club
Jailor Kamal
Great Show of India
1959 Bank Manager
1963 Go Daan Jhuniya
1965 Shaheed Mrs. Kishan Singh
Janam Janam Ke Saathi
Bheegi Raat Pushpa
1967 Upkaar Radha (Bharatʼs Mother)
1968 Aanchal Ke Phool Maya
1969 Vishwaas
Meri Bhabhi
Ek Shriman Ek Shrimati Rama
Aadmi Aur Insaan
Do Raaste Madhavi Gupta
Waris Rukmini
Beti Ona
Yakeen
1970 Yaadgaar Bhanuning onasi
Purab Aur Paschim Bharatning onasi
Ishq Par Zor Nahin
Heer Raanjha
Dharti
1971 Uphaar
Bikhre Moti
1972 Tangewala
Shor Shankarning onasi
Haar Jeet
1973 Ek Mutthi Aasmaan
Anhonee
1974 Roti Kapda Aur Makaan Bharatning onasi
Prem Nagar
1975 Do Jhoot
Sanyasi Champaning onasi
Qaid Jaining onasi
Apne Rang Hazaar Sunilning onasi
1976 Nehle Pe Dehla
Maha Chor
Kabeela
Dus Numbri Arjunʼning onasi
Bhanwar
1977 Chandi Sona
Gyanji
1978 Swarg Narak Vinod’ning onasi
Rahu Ketu Chandramukhi
Heeralal Pannalal
Dil Aur Deewaar
Ahutee
1979 Bagula Bhagat
Ahinsa
1980 Takkar
Do Shatru
1984 Prerana
1987 Jalwa
Gulami Ki Zanjeerain
1989 Santosh Shanti
1991 Deshwasi
1992 Hamshakal Sunil’ning onasi
1993 Gumrah Shardaning onasi
2000 Har Dil Jo Pyar Karega Biji
2003 Chori Chori Beeji
Hawayein
2007 Laaga Chunari Mein Daag Rohan va Vivaanning buvisi
2013 Chennai Express Neetu Mithaiwala
2019 Kabir Singh Kabirning buvisi

Manbalar

tahrir
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 „Kamaini Kaushal“. Telegraph. 2015-yil 10-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 19-iyul.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 „Entertainment » Kamini Kaushal“. Filmfare. 2015-yil 10-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 19-iyul.
  3. "College Botany" by Ganguli, das and Dutta (Calcutta 1972)
  4. 4,0 4,1 4,2 „Entertainment » Kamini Kaushal“. Rediff. 2015-yil 24-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 19-iyul.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 „Entertainment » Kamini Kaushal“. Rediff. 2015-yil 24-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 19-iyul.
  6. „Life dedicated to dance“. The Hindu (2003-yil 3-yanvar). 2008-yil 2-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 13-oktyabr.
  7. „'Lata has long and gorgeous hair'“. Rediff. 2018-yil 7-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 19-sentyabr.
  8. „Lata, Dev Anand recall Kishore Kumar on his birth anniversary“. Realbollywood.com (2011-yil 4-avgust). 2013-yil 23-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 22-aprel.
  9. idiva.com/news-love--dating/rules-of-arranged-dating-before-marriage/4654 2003
  10. „Kamini Kaushal: Bollywood Dame - Asian Culture Vulture | Asian Culture Vulture“. 2016-yil 19-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 19-iyul.
  11. „Veteran actress Kamini Kaushal to receive Kalpana Chawla Excellence Award“. The Indian Express (2013-yil 24-sentyabr). 2014-yil 27-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 18-oktyabr.
  12. „60th Britannia Filmfare Awards 2014 Live Updates on Times of India“. The Times of India. 2020-yil 12-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 19-sentyabr.
  13. „BBC 100 Women 2015: Who is on the list?“ (en-GB). BBC News (2015-yil 17-noyabr). 2017-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 3-avgust.