Marcelo Nuno Duarte Rebelo de Sousa (talaffuzi: Marselu Nunu Duarte Rebelu de Suza, 12-dekabr 1948-yil, Lissabon) – portugaliyalik siyosatchi va olim. 2016-yil 9-martdan Portugaliya prezidenti[1][2][3][4].

portugalcha: Marcelo Rebelo de Sousa
 20-Portugaliya Prezidenti
Mansab davri
2016-yil 9-martdan
Oʻtmishdoshi Aníbal Cavaco Silva
 Portugaliya parlament bilan aloqalar vaziri
Mansab davri
1982-yil 12-iyundan – 1983-yil 9-iyungacha
Hukumat boshligʻi Francisco Pinto Balcemao
Oʻtmishdoshi Fernando Amaral
Vorisi António de Almeida Santos
Shaxsiy maʼlumotlari
Tavalludi 12-dekabr 1948-yil (1948-12-12) (76 yosh)
Lissabon
Mukofotlari Faxriy legion ordeniSerbiya Respublikasi lentali ordeniItaliya Respublikasi oldidagi xizmatlari uchun katta xochli ordeni

Biografiyasi

tahrir

Marcelo Rebelo de Sousa Lissabonda tugʻilgan. Baltasar Rebelo de Sousa (1921–2001) va uning rafiqasi Mariya das Neves Fernandes Duartening (1921–2003) toʻngʻich oʻgʻli[5][6]. Onasi tomondan yahudiy kelib chiqishini daʼvo qilgan[7]. Uning ismi Marcello Caetano sharafiga berilgan.

Marselo Rebelo de Sousa konstitutsiyaviy huquq va maʼmuriy huquq mutaxassisi va publitsist boʻlib, Lissabon universitetida huquqdan dars bergan. Doktorlik darajasiga ega[8].

Marselo Rebelo de Sousa oʻz faoliyatini „Estado Novo“ partiyasida yurist sifatida boshlagan, keyinroq jurnalist boʻlgan[9]. Xalq demokratik partiyasiga aʼzo boʻlib, Respublika Majlisiga deputat boʻldi[10]. Bu vaqt ichida 1976 yilda Portugaliya konstitutsiyasi loyihasini ishlab chiqishda qatnashdi[11]. Bosh vazir Fransisko Pinto Balsemao davrida parlament ishlari vaziri lavozimiga koʻtarildi[12]. Pinto Balsemãoga tegishli „Expresso“ gazetasining asoschisi, direktori va maʼmuri boʻlgan[9]. „Sedes“ gazetasining asoschisi[13]. 1983 va 1987-yillar oraligʻida „Semanario“ gazetasi bilan ishlagan[9]. TSF radioeshittirishida siyosiy tahlilchi va ekspert boʻlgan[9].

1989-yilda u Lissabon merligiga nomzodini qoʻydi, ammo Jorge Sampaioga yutqazdi[14][15]. Kaskay shahar assambleyasi prezidenti (1979–1982) va Seloriko de Basto shahar assambleyasi prezidenti (1997–2009) boʻldi[16][17].

2016-yil 24-yanvarda Marcelo Rebelo de Sousa ovoz berishning birinchi bosqichida Portugaliya prezidenti etib saylandi[18]. Saylov kampaniyasi davomida siyosiy boʻlinishlarni va Portugaliyaning 2011-14 yillardagi qutqaruv dasturidagi qiyinchiliklarni tuzatishga vaʼda berdi. Oʻzidan oldingi prezident Silvadan farqli oʻlaroq, hech qachon oliy davlat lavozimini egallamagan[19].

2021-yil yanvar oyida 60,7% ovoz bilan qayta prezident etib saylandi[20].

Mukofotlari

tahrir

  Minora va qilich harbiy ordenining katta yoqasi (2021)[21]

  Avliyo James Qilich ordeni qoʻmondoni (1994)[21]

  Shahzoda Henry ordenining Buyuk xochi (2005)[22]

Manbalar

tahrir
  1. Resultados Globais
  2. Rebelo de Sousa wins Portuguese presidency
  3. Yexit poll: Marselu Rebelu di Soza pobejdaet na viborax v Portugalii | RIA Novosti
  4. Marselu Rebelu di Soza nabral na prezidentskix viborax v Portugalii 52%
  5. „В Португалии избран новый Президент“. Посольство Португалии в России (26-yanvar 2016). Qaraldi: 2017-yil 4-mart.
  6. „Португалия: Марселу Ребелу де Соуза вступил в должность президента“. Слово (10-mart). Qaraldi: 2017-yil 13-yanvar.
  7. „Devemos reconhecer e acarinhar a nossa herança judaica, Diário de Notícias“. 2020-yil 7-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 3-mart.
  8. Teaching staff, Faculty of Law, University of Lisbon [sayt ishlamaydi]
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 Portuguesa. „O Presidente“ (pt). www.presidencia.pt. 2022-yil 22-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 22-noyabr.
  10. „Marcelo Rebelo de Sousa“ (pt-pt). PSD. 2022-yil 22-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 22-noyabr.
  11. Vince Chadwick (24 January 2016), Portugal elects Rebelo de Sousa as president Politico Europe.
  12. Portugal. „Composição“ (pt). www.historico.portugal.gov.pt. 2022-yil 22-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 22-noyabr.
  13. „MPR - Marcelo Rebelo de Sousa“. www.museu.presidencia.pt. 2022-yil 22-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 22-noyabr.
  14. „Quando Sampaio conquista Câmara Municipal de Lisboa“ (pt-PT). www.dn.pt. 2022-yil 22-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 22-noyabr.
  15. Falcão. „Há 25 anos Marcelo deu o mergulho que quase lhe valeu Lisboa“ (pt-PT). Observador. 2022-yil 22-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 22-noyabr.
  16. „Marcelo Rebelo de Sousa | Câmara Municipal de Cascais“ (pt-pt). www.cascais.pt. 2022-yil 22-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 22-noyabr.
  17. „Presidente vota em Celorico de Basto, primeiro-ministro em Sintra“ (pt-PT). www.dn.pt. 2022-yil 22-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 22-noyabr.
  18. Paul Ames (24 January 2016), 5 takeaways from Portugal’s presidential election Politico Europe.
  19. Axel Bugge (9 March 2016), „President says Portugal must respect EU, avoid return to crisis“ Reuters.
  20. „Presidenciais distrito a distrito: Marcelo ganha em todos, Ventura é "vice" em 12 (mas Ana Gomes fica à frente em Lisboa e no Porto)“. Expresso (2021-yil 24-yanvar). 2021-yil 28-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 29-yanvar.
  21. 21,0 21,1 „Cidadãos Nacionais Agraciados com Ordens Portuguesas“. Página Oficial das Ordens Honoríficas Portuguesas. 2020-yil 7-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 18-oktyabr.
  22. „Cidadãos Nacionais Agraciados com Ordens Portuguesas“. Página Oficial das Ordens Honoríficas Portuguesas. 2020-yil 7-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 18-oktyabr.