Vikipediya

Urush va tinchlik: Versiyalar orasidagi farq

Maqola Munozara

Urush va tinchlik (tahrirlash)

7-Oktabr 2021, 06:48 dagi koʻrinishi

15 bayt olib tashlandi ,  1 yil oldin
k
Bot v1: Tuzatmalar (xato haqida xabar berish)
VisualVikimatn
kTahrir izohi yoʻq
k (Bot v1: Tuzatmalar (xato haqida xabar berish))
{{Kitob bilgiqutisi|Nomi=Urush va tinchlik|Janr=[[roman-epopeya]]|Nashriyot=Russkiy vestnik|Nashr qilingan yili=1863—1869, 1873|Muallif=[[Lev Tolstoy]]}}
 
'''"Urush va tinchlik"''' - [[Lev Tolstoy|Lev Tolstoyning]]ning [[Epopeya|epopeya dostoni]] 1805 - [[Fransiya-Rossiya urushi|1812]] yillarda [[Napoleon Bonapart|Napoleonga]] qarshi urushlar davrida rus jamiyatini tasvirlaydi. Doston epilogi voqeani 1820 -yillarni tasvirlaydi.
 
[[Epopeya|Doston]] g'oyasi "Urush va tinchlik" nomi bilan mashhur bo'lgan matn ustida ishlash boshlanishidan ancha oldin shakllangan. Urush va tinchlik uchun muqaddimada Tolstoy 1856 -yilda u roman yozishni boshlaganini yozgan edi, "uning qahramoni oilasi bilan Rossiyaga qaytib kelayotgan dekabrist bo'lishi kerak edi. O'zim bilmagan holda, hozirgi zamondan 1825 -yilga o'tdim... Ammo 1825 -yilda ham mening qahramonim etuk, oilaviy odam edi. Uni tushunish uchun men uning yoshligiga qaytishim kerak edi va uning yoshligi 1812 -yilga to'g'ri keldi... Agar bizning bayramimizning sababi tasodifiy bo'lmasa-da, rus xalqi va qo'shinlarining tabiatiga asos solgan bo'lsa, unda bu mohiyat qobiliyatsizlik va mag'lubiyat davrida yanada yorqinroq bo'lishi kerak edi» Shunday qilib Lev Nikolaevichda asta-sekin voqeani 1805 -yildan boshlash zarurati tug'ildi.
 
Asosiy mavzu - 1812 -yildagi Vatan urushidagi rus xalqining tarixiy taqdiri mujassam bo'lgan. Romanda xayoliy va tarixiy 550 dan ortiq asar obrazlari mavjud. Tolstoy eng yaxshi qahramonlarini butun ma'naviy murakkabligida, haqiqatni uzluksiz izlashda, o'z-o'zini rivojlantirishga intilishda tasvirlaydi. Ular shahzoda Endryu, graf Nikolay, graf Per, malika Natasha va Marya. Xelen, Anatol kabi salbiy qahramonlar ruhning rivojlanishi, dinamikasi, harakatlaridan mahrum.
 
[[Fayl:Писатель_Толстой_Лев_Николаевич_в_военной_форме._1856г_lev_tolstoj_1856_god.jpg|thumb| L.N. Tolstoy. 1856 g.]]
[[Fayl:Battle_of_Borodino_panorama_-_detail_04.jpg|left|thumb| 1812 -yilgi Vatan urushi]]
[[Fayl:Borodino's_museum_Tolstoy.jpg|left|thumb| Borodino muzeyi binosi, romanga bag'ishlangan ekspozitsiya]]
Romanda yozuvchining falsafiy qarashlari eng katta ahamiyatga ega. Jurnalistik boblarda voqea-hodisalarning badiiy tavsifi muqaddima qilinadi va tushuntiriladi. Tolstoyning fatalizmi uning tarixning o'z-o'zidan paydo bo'lishini "insoniyatning ongsiz, umumiy, to'da hayoti" deb tushunishi bilan bog'liq. Romanning asosiy g'oyasi, Tolstoyning so'zlari bilan aytganda, "odamlar fikri" dir. Tolstoy tushunchasida, Xalq - tarixning asosiy harakatlantiruvchi kuchi, eng yaxshi insoniy fazilatlarning tashuvchisi. Asosiy qahramonlar odamlarga borishadi (Pier Borodino maydonida; "bizning knyazimiz" - Bolkonskiy deb nomlangan askarlar deyishardi). Tolstoy g'oyasi Platon Karataev obrazida mujassam. Ideal Ayol - Natasha Rostova obrazida. Kutuzov va Napoleon romanning axloqiy qutblari: "Oddiylik, ezgulik va haqiqat bo'lmagan joyda buyuklik bo'lmaydi". “Baxtli bo'lish uchun nima kerak? Tinch oilaviy hayot... odamlarga yaxshilik qilish qobiliyati bilan "(L. N. Tolstoy).
[[Fayl:Former_Moscow_estate_plaque_'War_and_Peace'.jpg|thumb| Lev Tolstoyning "Urush va tinchlik" romanidagi Rostovlar uyining prototipi bo'lib xizmat qilgan ushbu mulkka bag'ishlangan yodgorlik belgisi. Moskva, Povarskaya ko'chasi, 55-uy]]
[[Fayl:Толстой_Л._Н._-_Война_и_Мир._Титул.лист_Т._4._Изд.1868г(1-е)_ГИМ.jpg|thumb| L.N. Tolstoy. "Urush va tinchlik". 4 jildning sarlavha sahifasi (T. Ris turi, Moskva, 1868)]]
[[Fayl:Толстой,_Л._Н._Война_и_мир._Титул.лист_Т._6._Изд.1869г(2-е)_ГИМ.jpg|thumb| L.N. Tolstoy. "Urush va tinchlik". 6-jildning sarlavha sahifasi (2-nashr T.Ris, 1869 y.-yil)]]
Lev Tolstoy hikoya ustida ishlashga sakkiz marta qaytdi. 1861 -yil boshida u 1860 -yil noyabr - 1861 -yil boshlari oralig'ida [[Ivan Turgenev|Turgenevga]] yozilgan " Dekabristlar " romanining boblarini o'qidi va [[Aleksandr Gersen|Aleksandr Gertsenga]] roman ustida ishlash to'g'risida ma'lumot berdi <ref>Толстой Л. Н. Письмо Герцену А. И., [14 (26) марта 1861 г. Брюссель] // Л. Н. Толстой: К 120-летию со дня рождения. (1828—1948) / Коммент. и ред. Н. Н. Гусева. — М.: Гос. лит. музей, 1948. — Т. II. — С. 4—6. — (Летописи Государственного литературного музея; Кн. 12).</ref> . Biroq, ish bir necha bor 1863-1869 -yillarga qoldirilgan "Urush va tinchlik" romani yozilmadi. Bir muncha vaqt epik janridagi roman Tolstoy tomonidan Pyer va Natashaning Sibir surgunidan 1856 -yilda qaytishi bilan tugashi kerak bo'lgan rivoyatning bir qismi sifatida qabul qilingan (bu "Dekabristlar" romanidan omon qolgan 3 bobida muhokama qilingan). Ushbu g'oya ustida ishlashga urinishlar Tolstoy tomonidan oxirgi marta [[1870-lar|1870-]] yillarning [[1870-lar|oxirlarida]], Anna Karenina tugaganidan so'ng boshlangan.
 
Tolstoy romanni 6 yil <ref>''Богдан Иванович Кандиев.'' [https://books.google.com/books?id=LrE0AQAAIAAJ&q=%226+%D0%BB%D0%B5%D1%82%22 Роман-эпопея Л. Н. Толстого «Война и мир»: комментарий]. Просвещение, 1967. С. 8.</ref>, 1863 -yildan 1869 -yilgacha yozgan. Tarixiy ma'lumotlarga ko'ra, u uni qo'lda sakkiz marta, alohida epizodlarni esa yozuvchi 26 -martadan ko'proq yozgan. Tadqiqotchi E.E.Zaydenshnur roman boshlanishining 15 ta variantiga ega. Asarda 559 ta obraz mavjud.▼
 
 
 
▲Tolstoy romanni 6 yil <ref>''Богдан Иванович Кандиев.'' [https://books.google.com/books?id=LrE0AQAAIAAJ&q=%226+%D0%BB%D0%B5%D1%82%22 Роман-эпопея Л. Н. Толстого «Война и мир»: комментарий]. Просвещение, 1967. С. 8.</ref>, 1863 yildan 1869 yilgacha yozgan. Tarixiy ma'lumotlarga ko'ra, u uni qo'lda sakkiz marta, alohida epizodlarni esa yozuvchi 26 martadan ko'proq yozgan. Tadqiqotchi E.E.Zaydenshnur roman boshlanishining 15 ta variantiga ega. Asarda 559 ta obraz mavjud.
 
== Asosiy qahramonlar ==
{{manbalar}}
 
{{stub}}▼
*
 
[[Turkum:Lev Tolstoy]]
[[Turkum:Rus jamiyati]]
 
 
▲{{stub}}
MalikxanBot
Botlar
686 194

ta tahrir

"https://uz.wikipedia.org/wiki/Maxsus:MobileDiff/2305420" dan olindi