3-Dekabr 2020, 10:34 dagi koʻrinishi tahrirlash Gayrat98 (munozara \| hissa) Tasdiqlangan foydalanuvchilar 816 edits kTahrir izohi yoʻq ← Avvalgi tahrir		7-Oktyabr 2021, 06:48 dagi koʻrinishi tahrirlash bekor qilish MalikxanBot (munozara \| hissa) Botlar 755 564 edits k Bot v1: Tuzatmalar (xato haqida xabar berish) Teg: AWB Keyingi tahrir →
Qator 1: {{Kitob bilgiqutisi\|Nomi=Urush va tinchlik\|Janr=[[roman-epopeya]]\|Nashriyot=Russkiy vestnik\|Nashr qilingan yili=1863—1869, 1873\|Muallif=[[Lev Tolstoy]]}} '''"Urush va tinchlik"''' - [[Lev Tolstoy~~\|Lev Tolstoyning~~]]ning [[Epopeya\|epopeya dostoni]] 1805 - [[Fransiya-Rossiya urushi\|1812]] yillarda [[Napoleon Bonapart\|Napoleonga]] qarshi urushlar davrida rus jamiyatini tasvirlaydi. Doston epilogi voqeani 1820 -yillarni tasvirlaydi. [[Epopeya\|Doston]] g'oyasi "Urush va tinchlik" nomi bilan mashhur bo'lgan matn ustida ishlash boshlanishidan ancha oldin shakllangan. Urush va tinchlik uchun muqaddimada Tolstoy 1856 -yilda u roman yozishni boshlaganini yozgan edi, "uning qahramoni oilasi bilan Rossiyaga qaytib kelayotgan dekabrist bo'lishi kerak edi. O'zim bilmagan holda, hozirgi zamondan 1825 -yilga o'tdim... Ammo 1825 -yilda ham mening qahramonim etuk, oilaviy odam edi. Uni tushunish uchun men uning yoshligiga qaytishim kerak edi va uning yoshligi 1812 -yilga to'g'ri keldi... Agar bizning bayramimizning sababi tasodifiy bo'lmasa-da, rus xalqi va qo'shinlarining tabiatiga asos solgan bo'lsa, unda bu mohiyat qobiliyatsizlik va mag'lubiyat davrida yanada yorqinroq bo'lishi kerak edi» Shunday qilib Lev Nikolaevichda asta-sekin voqeani 1805 -yildan boshlash zarurati tug'ildi. Asosiy mavzu - 1812 -yildagi Vatan urushidagi rus xalqining tarixiy taqdiri mujassam bo'lgan. Romanda xayoliy va tarixiy 550 dan ortiq asar obrazlari mavjud. Tolstoy eng yaxshi qahramonlarini butun ma'naviy murakkabligida, haqiqatni uzluksiz izlashda, o'z-o'zini rivojlantirishga intilishda tasvirlaydi. Ular shahzoda Endryu, graf Nikolay, graf Per, malika Natasha va Marya. Xelen, Anatol kabi salbiy qahramonlar ruhning rivojlanishi, dinamikasi, harakatlaridan mahrum. [[Fayl:Писатель_Толстой_Лев_Николаевич_в_военной_форме._1856г_lev_tolstoj_1856_god.jpg\|thumb\| L.N. Tolstoy. 1856 g.]] [[Fayl:Battle_of_Borodino_panorama_-_detail_04.jpg\|left\|thumb\| 1812 -yilgi Vatan urushi]] [[Fayl:Borodino's_museum_Tolstoy.jpg\|left\|thumb\| Borodino muzeyi binosi, romanga bag'ishlangan ekspozitsiya]] Romanda yozuvchining falsafiy qarashlari eng katta ahamiyatga ega. Jurnalistik boblarda voqea-hodisalarning badiiy tavsifi muqaddima qilinadi va tushuntiriladi. Tolstoyning fatalizmi uning tarixning o'z-o'zidan paydo bo'lishini "insoniyatning ongsiz, umumiy, to'da hayoti" deb tushunishi bilan bog'liq. Romanning asosiy g'oyasi, Tolstoyning so'zlari bilan aytganda, "odamlar fikri" dir. Tolstoy tushunchasida, Xalq - tarixning asosiy harakatlantiruvchi kuchi, eng yaxshi insoniy fazilatlarning tashuvchisi. Asosiy qahramonlar odamlarga borishadi (Pier Borodino maydonida; "bizning knyazimiz" - Bolkonskiy deb nomlangan askarlar deyishardi). Tolstoy g'oyasi Platon Karataev obrazida mujassam. Ideal Ayol - Natasha Rostova obrazida. Kutuzov va Napoleon romanning axloqiy qutblari: "Oddiylik, ezgulik va haqiqat bo'lmagan joyda buyuklik bo'lmaydi". “Baxtli bo'lish uchun nima kerak? Tinch oilaviy hayot... odamlarga yaxshilik qilish qobiliyati bilan "(L. N. Tolstoy). [[Fayl:Former_Moscow_estate_plaque_'War_and_Peace'.jpg\|thumb\| Lev Tolstoyning "Urush va tinchlik" romanidagi Rostovlar uyining prototipi bo'lib xizmat qilgan ushbu mulkka bag'ishlangan yodgorlik belgisi. Moskva, Povarskaya ko'chasi, 55-uy]] [[Fayl:Толстой_Л._Н._-_Война_и_Мир._Титул.лист_Т._4._Изд.1868г(1-е)_ГИМ.jpg\|thumb\| L.N. Tolstoy. "Urush va tinchlik". 4 jildning sarlavha sahifasi (T. Ris turi, Moskva, 1868)]] [[Fayl:Толстой,_Л._Н._Война_и_мир._Титул.лист_Т._6._Изд.1869г(2-е)_ГИМ.jpg\|thumb\| L.N. Tolstoy. "Urush va tinchlik". 6-jildning sarlavha sahifasi (2-nashr T.Ris, 1869 y.-yil)]] Lev Tolstoy hikoya ustida ishlashga sakkiz marta qaytdi. 1861 -yil boshida u 1860 -yil noyabr - 1861 -yil boshlari oralig'ida [[Ivan Turgenev\|Turgenevga]] yozilgan " Dekabristlar " romanining boblarini o'qidi va [[Aleksandr Gersen\|Aleksandr Gertsenga]] roman ustida ishlash to'g'risida ma'lumot berdi <ref>Толстой Л. Н. Письмо Герцену А. И., [14 (26) марта 1861 г. Брюссель] // Л. Н. Толстой: К 120-летию со дня рождения. (1828—1948) / Коммент. и ред. Н. Н. Гусева. — М.: Гос. лит. музей, 1948. — Т. II. — С. 4—6. — (Летописи Государственного литературного музея; Кн. 12).</ref> . Biroq, ish bir necha bor 1863-1869 -yillarga qoldirilgan "Urush va tinchlik" romani yozilmadi. Bir muncha vaqt epik janridagi roman Tolstoy tomonidan Pyer va Natashaning Sibir surgunidan 1856 -yilda qaytishi bilan tugashi kerak bo'lgan rivoyatning bir qismi sifatida qabul qilingan (bu "Dekabristlar" romanidan omon qolgan 3 bobida muhokama qilingan). Ushbu g'oya ustida ishlashga urinishlar Tolstoy tomonidan oxirgi marta [[1870-lar\|1870-]] yillarning [[1870-lar\|oxirlarida]], Anna Karenina tugaganidan so'ng boshlangan. Tolstoy romanni 6 yil <ref>''Богдан Иванович Кандиев.'' [https://books.google.com/books?id=LrE0AQAAIAAJ&q=%226+%D0%BB%D0%B5%D1%82%22 Роман-эпопея Л. Н. Толстого «Война и мир»: комментарий]. Просвещение, 1967. С. 8.</ref>, 1863 -yildan 1869 -yilgacha yozgan. Tarixiy ma'lumotlarga ko'ra, u uni qo'lda sakkiz marta, alohida epizodlarni esa yozuvchi 26 -martadan ko'proq yozgan. Tadqiqotchi E.E.Zaydenshnur roman boshlanishining 15 ta variantiga ega. Asarda 559 ta obraz mavjud.▼ ▲Tolstoy romanni 6 yil <ref>''Богдан Иванович Кандиев.'' [https://books.google.com/books?id=LrE0AQAAIAAJ&q=%226+%D0%BB%D0%B5%D1%82%22 Роман-эпопея Л. Н. Толстого «Война и мир»: комментарий]. Просвещение, 1967. С. 8.</ref>, 1863 yildan 1869 yilgacha yozgan. Tarixiy ma'lumotlarga ko'ra, u uni qo'lda sakkiz marta, alohida epizodlarni esa yozuvchi 26 martadan ko'proq yozgan. Tadqiqotchi E.E.Zaydenshnur roman boshlanishining 15 ta variantiga ega. Asarda 559 ta obraz mavjud. == Asosiy qahramonlar == Qator 32 ⟶ 29: {{manbalar}} {{stub}}▼ * [[Turkum:Lev Tolstoy]] [[Turkum:Rus jamiyati]] ▲{{stub}}

Urush va tinchlik: Versiyalar orasidagi farq