Mordoviya Arena (ruscha: «Мордовия Арена») — 2018-yilgi FIFA Jahon chempionati uchun qurilgan Rossiyaning Mordoviya, Saransk shahridagi futbol stadioni. U 2020-yilda Rossiya Professional Futbol Ligasidan chiqib ketishidan oldin „Start“ stadioni oʻrniga „Mordoviya Saransk“ni qabul qildi. Stadion 44442 tomoshabinga moʻljallangan. Obyektning umumiy maydoni 122 700 kv.m.

Mordovia Arena
Joyi Volgogradskaya Ulitsa 1, Saransk, Mordovia, Russia
Koordinatalari 54°10′58″N 45°12′05″E / 54.18278°N 45.20139°E / 54.18278; 45.20139
Qachon qurilgan 2010-2018
Inshoot narxi $300 million
Meʼmor SaranskGrazhdanProekt
Hajmi 44,442
Maydon egalari
Russia national football team

Arena shaharning markaziy qismida joylashgan. Stadion dizayni Mordvin xalqining qadimiy afsona va afsonalarining asosiy ramzi boʻlgan quyosh tasviriga asoslangan[1]. FIFA Jahon chempionatidan keyin stadion Saransk va Mordoviyaning eng yirik sport va dam olish markazi sifatida xizmat qilib kelmoqda[2].

Tarixi

tahrir

Moskvadan 200 mil janubi-sharqda, 330 000 aholiga ega Saransk shahrida[3] yangi stadion qurish toʻgʻrisida qaror Rossiyaning futbol boʻyicha jahon chempionatini oʻtkazish uchun arizasi tasdiqlanishidan oldin qabul qilingan edi. Arena 2010—2012-yillar oraligʻida qurilishi va ikkita tadbir uchun qurilishi rejalashtirilgan edi: Spartakiada va Mordoviya xalqi va Rossiya davlati xalqlari oʻrtasidagi birlikning ming yillik bayramini nishonlash uchun.[4] Lekin FIFA reglamentida kamida 45 000 kishi sigʻishi belgilab qoʻyilgani bois, Saransk jahon chempionati mezbonlik qiluvchi shahar sifatida roʻyxatga olinganidan soʻng dastlabki rejalar oʻzgartirildi va ochilish boshqa muddatga qoldirildi.[5] Sport-Engineering kompaniyasi stadion ishlab chiqaruvchisi hisoblanadi. 2017-yilning 2-noyabr kuni stadiondagi maydonga chim yotqizildi. Stadion 2018-yil 21- aprelda Mordoviya va Zenit-Izhevsk oʻrtasidagi birinchi oʻyinga mezbonlik qildi.[6][7]

Manzil

tahrir

Stadion Saranskning markaziy qismida, Insor daryosining sharqiy qirgʻogʻida joylashgan. Stadionga jamoat transporti, aeroportdan, temir yoʻl vokzalidan va mehmonxonalardan maxsus avtobuslar va toʻxtash joylaridan kelish mumkin. Asosiy mehmonxonalar, muxlislar maydoni va diqqatga sazovor joylar arenadan minimal masofada joylashgan. Shimoldan Volgogradskaya koʻchasi, sharqdan Yubileniy mikrorayon (ruscha: Микрорайон Юбилейный) bilan chegaradosh.) XXI asrning ikkinchi oʻn yilligida qurilgan stadion hisoblanadi. Stadion Saranskning markaziy qismida, Insor daryosining sharqiy qirgʻogʻida joylashgan. Stadion joylashgan hudud 1958-yilda shaharga qoʻshilgan Posop qishlogʻining oʻtmishdagi qismida joylashgan. Stadion qurilishi uchun gaz quyish shoxobchasi, avtotaʼmirlash markazi shuningdek, deyarli barcha aholisi yer va yangi kvartiralar buzildi va tovon puli toʻlandi.[8][9]

Dizayn

tahrir

FIFAga taqdim etilgan JCh-2018 mezbonligi uchun arizada Saranskning yangi stadioni nemis arxitektori tomonidan vaqtinchalik dizayni bilan koʻrsatilgan (u Janubiy Afrikadagi ochilish va yopilish marosimlariga mezbonlik qilgan Soccer City stadionidan koʻchirilgan deb taxmin qilinadi).[10][11][12]

Qurilish

tahrir

Yakuniy beshinchi qavatning qurilishi 2015-yil dekabr oyida boshlangan.[13]

Devor va tom quyosh rangidagi teshilgan metall panellarning bir qobigʻidan qilingan. Bular iliqlik va mehmondoʻstlikni ifodalardi.[14]

2018 FIFA Jahon chempionati

tahrir

Stadion 2018-yilgi futbol boʻyicha jahon chempionatining guruh bosqichining toʻrtta oʻyiniga mezbonlik qildi. 2018-yilning 21-apreliga sinov oʻyini rejalashtirilgan edi.[15]

Manbalar

tahrir
  1. „Стадион ЧМ-2018 "Мордовия-Арена" получил разрешение на ввод в эксплуатацию“. worldcup2018.tass.ru. Qaraldi: 5-iyun 2018-yil.
  2. „Russia 2018 Fifa World Cup: artist's impressions of stadiums“ (en-GB) (7-dekabr 2010-yil). Qaraldi: 5-iyun 2018-yil.
  3. „Prison football: Inside the World Cup 2018 city whose sporting history is intrinsically linked to the Gulag“. independent.co.uk (31-dekabr 2017-yil). Qaraldi: 1-dekabr 2020-yil.
  4. „Archived copy“ (ru-RU). ru2018.org. 17-iyul 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-iyun 2018-yil.
  5. „Saransk: Big stadium for small city and fussy new-builds“. realnoevremya.com (28-may 2018-yil). Qaraldi: 1-dekabr 2020-yil.
  6. „Mordovia Arena“. stadiumdb.com. Qaraldi: 1-dekabr 2020-yil.
  7. „Mordovia Arena set to host first test match in April ahead of 2018 FIFA World Cup“. tass.com. Qaraldi: 1-dekabr 2020-yil.
  8. „Мордовия вовсю готовится к чемпионату мира“. Qaraldi: 13-dekabr 2010-yil.
  9. „Саранск-2018“. saransk-2018.com. 12-iyun 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-may 2018-yil.
  10. „Mordovia Arena“. sportskeeda.com. Qaraldi: 2-dekabr 2020-yil.
  11. „A 2018 Russia World Cup stadium looks a lot like a South African one“. thesouthafrican.com (9-may 2018-yil). Qaraldi: 2-dekabr 2020-yil.
  12. „2018 World Cup Complete Stadium Guides“. betuk.com. 2021-yil 27-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-dekabr 2020-yil.
  13. „Construction of Mordovia Arena top floor begins in Saransk“. Welcome 2018 (17-dekabr 2015-yil). 2018-yil 20-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-fevral 2018-yil.
  14. „FIFA: Mordovia Arena construction going at fast pace“. Welcome 2018 (29-sentabr 2017-yil). 2018-yil 16-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-fevral 2018-yil.
  15. „Mordovia Arena set to host first test match in April ahead of 2018 FIFA World Cup“. TASS (29-sentabr 2017-yil). Qaraldi: 19-fevral 2018-yil.

Havolalar

tahrir