Munozara:Kasr
| Loyiha:Matematika | |||
|---|---|---|---|
|
Ushbu maqola Matematika loyihasiga kiradi. Loyihada qatnashishni istasangiz, mana bu sahifaga qarang. Loyiha ishtirokchilari har qanday yordam uchun minnatdor boʻladilar. | ||
Nomaʼlum darajali
Nomaʼlum ahamiyatli | |||
| Loyiha:OʻzME | |||
|---|---|---|---|
|
Ushbu maqola OʻzME loyihasiga kiradi. Loyihada qatnashishni istasangiz, mana bu sahifaga qarang. Loyiha ishtirokchilari har qanday yordam uchun minnatdor boʻladilar. | ||
Nomaʼlum darajali
Nomaʼlum ahamiyatli | |||
Yaxshi maqola tahrir
Bu maqola 2013-yil 10-fevralda yaxshi maqola nomzodligiga qoʻyildi. Nataeva munozara 10:52, 10 fevral 2013 (UTC)
Imlo tahrir
Bu tasvirda bir kasrni oʻrniga bir kasrning deyish kerak. Abdulla munozara 10:54, 12 fevral 2013 (UTC)
OʻzMEdan tahrir
Kasr — arifmetikada birning butun sonda ifodalangan ulushlaridan tuzilgan son. Odatda, ikki butun sonning koʻrinishda ifodalanib, t — butun son, p — natural son, bunda p K. maxraji boʻlib, bir soni nechta qismga boʻlinganini, t esa K. surati deyilib, K.da shunday ulushlardan qancha borligini koʻrsatadi. Agar mg=np boʻlsa, — va r teng . K.lar deyiladi. Demak, K.larning surat va maxrajini bir xil songa koʻpaytirish yoki boʻlish (qisqartirish) K. qiymatini oʻzgartirmaydi. Mas, i va 9 21 raji 10 ning darajalaridan (mas, 10, 100, 1000 va b.) iborat K. oʻnli K. deyiladi. Uni yozishda chapdan oʻngga qarab oldin butun sonlar, soʻngra verguldan keyin K. tarkibiga kirgan oʻndan bir, yuzdan bir va b. ulushlar yoziladi. Notoʻgʻri K. butun son b-n toʻgʻri K. yigʻindisi koʻrinishida ifodalanishi mumkin. Mac, -g- = 2 -g . Bunday K. aralash K. deyiladi. Barcha K.lar toʻplamining muhim xossalaridan biri uning z i ch l i g i, yaʼni ixtiyoriy ikkita turli K.lar orasiga uchinchi K. joylashtirish mumkin (butun sonlar toʻplami bunday xossaga ega emas). Ixtiyoriy ikki K. ™ va pq bir xil maxrajli koʻrinishida yozilishi mumkin va bunday maxraj ular uchun u m u m i y maxraj deyiladi. Uholda ^- va ^ K.lar yigʻindisi va ayrimasi tʼ r tʼ+p’ "g + 4 = g, tenglik b-n aniklanadi. Koʻpaytma va boʻlinma esa t R t-r t.R rn-q nq-n-p va n-q’np tengliklar b-n cheksiz oʻnli K.da bir necha raqamlar guruhi tartibi saklangan holda ketma-ket takrorlanib kelsa, u davriy K. deyiladi. Mas, 2,13(047) = 2,13047047047… . Davriy oʻnli K.larni oddiy K.ga aylantirish usullari mavjud. Davriy boʻlmagan cheksiz oʻnli K. hech qanday oddiy K. ga teng emas. Bunday sonlar irratsional sonlar deyiladi. Mas, te, ye, ² , 1p2 kabi sonlarning irratsional ekanligi isbotlangan.
Nazariy masalalarda uzluksiz (zanjirli) K.tushunchasi qoʻl keladi. Uzluksiz K. a, + koʻrinishda boʻlib, aj lar butun sonlardir.
K. kadim zamonlarda K.larni oʻlchash natijasida vujudga kelgan. Misrda mil. av. 2000 y.larda K. amallariga doir maʼlumotlarni Axmas degan xattot qoldirgan. K. chizigʻi 16-a.dan boshlab qoʻllanila boshladi.
Yyyy tahrir
Bir tinga qimmat ilova🤮 213.230.88.129 17:22, 10-Oktabr 2022 (UTC)