Nozima Sulton (usmonli turkcha: ناظمه سلطان; turkcha: Nazime Sultan; 1866-yil 25-fevral, Istanbul — 1947, Juniya) — Usmonli sultoni Abdulazizning qizi.

Nozima Sulton
Tugʻilishi 1866-yil 25-fevral
Istanbul
Vafoti 1947-yil
Juniya
Dafn etilgan joy
Sulaymoniya takyasining qabristoni, Damashq, Suriya
Turmush oʻrtogʻi Ali Xolid Posho
Uy Dolmabahche saroyi
Sulola Usmonli
Otasi Sulton Abdulaziz II
Onasi Hayranidil Hanimefendi
Dini Islom

Yoshligi tahrir

Nozima Sulton 1866-yil 25-fevralda Dolmabahche saroyida tugʻilgan. Otasi Sulton Abdulaziz, onasi Hayranidil Hanimefendi. U otasining uchinchi qizi va onasining birinchi farzandi edi. Soʻnggi xalifa Abdulmajid IIning opasi boʻlgan. Mahmud II va Pertevniyal Sultonning nabirasi.[1]

Uning otasi Sulton Abdulaziz 1876-yil 30-mayda posholari tomonidan taxtdan tushirilgan va jiyani Murod V sulton boʻlgan.[2] Ertasi kuni uni Feriye saroyiga oʻtkazishdi. Onasi va Abdulazizning mahallasidagi boshqa ayollar Dolmabahche saroyini tark etishni istamadi. Shunday qilib, ularni birgalikda Feriye saroyiga joʻnatishdi. Bu jarayonda ular boshdan-oyoq tintuv qilinib, ulardan barcha qimmatli narsalar tortib olindi. 1876-yil 4-iyunda[3] Sulton Abdulaziz sirli tarzda vafot etdi.

Oʻn yoshli qizcha Nozima Sulton onasi va sakkiz yoshli ukasi bilan Feriye saroyida yashashni davom ettirdi.[4]

Nikohi tahrir

1889-yilda Sulton Abdulhamid II Soliha Sultonning ikki opasi, malika Soliha Sulton va Esma Sulton, oʻz qizi Zekiye Sulton bilan mahrini va nikohini tuzdi. U 1889-yil 20-aprelda Yulduz saroyida Ibrohim Dervish poshoning oʻgʻli Ali Xolid poshoga turmushga chiqdi.[1] Uning farzandlari yoʻq edi.

Er-xotinga Nozima Sulton saroyi sifatida tanilgan Kurucheshmeda qarorgoh sifatida saroy qilib berildi.[5] Bu yerda diniy musiqa ijrochilari ham bor edi.[6]

Surgundaligi tahrir

1924-yilda imperator oilasi surgun qilingandan soʻng, Nozima va uning eri Juniya Livanga joylashdilar.[1] Bu yerda ikkovi bog‘ bilan o‘ralgan katta qasrda yashashardi.[7]

Durrushehvar Sulton Haydarobodning toʻngʻich oʻgʻli va vorisi shahzoda Aʼzam Jahga turmushga chiqqanida, Asif Jah VII 1932-yilda Nozima Sulton unga olmos tojini sovgʻa qildi. Neslishah Sulton Misrning soʻnggi Xedivi Abbos Hilmi Poshoning oʻgʻli shahzoda Muhammad Abdel Moneymga turmushga chiqqanida, u uchta olmos bilan bezatilgan chiroyli bilaguzukni hadya qildi.[7]

Neslishoh Sultonning so‘zlariga ko‘ra, u past bo‘yli, uncha chiroyli boʻlmagan, lablari otasinikidek katta, ammo juda taʼsirchan qiz boʻlgan.[7]

Oʻlimi tahrir

 
Nozima Sultonning qabri (oʻngda)

Nozima 1947-yili sakson bir yoshida Abdulazizning tirik qolgan so‘nggi farzandi Livanning Juniya shahrida vafot etdi. U Mehmed VI va Usmonli sulolasining boshqa vakillari dafn etilgan Sulaymoniya takyasining qabristoniga dafn etilgan. Eri bir yil yashab, 1948-yilda Saudiya Arabistonining Makka shahrida vafot etgan.[1]

Manbalar tahrir

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Şecere İmparatorluk Osmanlı Ailesi 2005, 2005 — 21 bet. 
  2. Türkiye: Modern Bir Tarih, Revize Sürüm. IBTauris, 15 Ekim 2004 — 73 bet. ISBN 978-1-850-43399-6. 
  3. Osmanlı İmparatorluğu'nda Reform, 1856-1876. Princeton University Press, 8 Aralık 2015 — 341 bet. ISBN 978-1-400-87876-5. 
  4. Abdülmecid Efendi, Osmanlı prensi ve ressam. YKY, 2004 — 24 bet. ISBN 978-9-750-80883-8. 
  5. İstanbul 1900: Art-nouveau Mimarlık ve İç Mekan. Random House Incorporated, 1 Ocak 1996 — 88 bet. ISBN 978-0-847-81989-8. 
  6. Osmanlı Hanımefendi: 1718'den 1918'e Bir Sosyal Tarih. Greenwood Yayın Grubu, 1986 — 158 bet. ISBN 978-0-313-24811-5. 
  7. 7,0 7,1 7,2 Neslishah: Son Osmanlı Prensesi. Oxford University Press, 2017 — 176 bet. ISBN 978-9- 774-16837-6. 

Havolalar tahrir

  • Padişahların kadınları ve kızları. Ankara: Oğlak Yayınları, 2011. 
  • Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayınları, 2008. 978-9-753-29623-6. 
  • The Concubine, the Princess, and the Teacher: Voices from the Ottoman Harem. University of Texas Press, 2010. 978-0-292-78335-5.