Niğde viloyatiTurkiyaning Markaziy Anadoluning janubiy qismidagi viloyat . Aholisi 341 412 kishi (2013 yilda), shundan 141 360 nafari Nig'de shahrida istiqomat qiladi. Aholisi 2000-yilda 348 081 kishi, 1990-yilda esa 305 861 kishi edi. U 7312 km 2 maydonni egallaydi. Qo'shni viloyatlar Kayseri, Adana, Mersin, Konya, Aksaray va Nevşehirdir .

Niğde Province

Niğde ili
Province of Turkey
Skyline of Niğde Province
37°54′57″N 34°41′37″E / 37.91583°N 34.69361°E / 37.91583; 34.69361 G OKoordinatalari: 37°54′57″N 34°41′37″E / 37.91583°N 34.69361°E / 37.91583; 34.69361 G O
Aholisi
 (2020)
362 071
[[File:|290px|Niğde Province xaritada]]
Niğde Province
Niğde Province

Viloyat uch tomondan tog' tizmalari bilan o'ralgan: Toros tog'lari, Hasan tog'i va Melendiz tog'lari.

Tumanlar tahrir

Nig'de viloyati 6 tumanga bo'lingan (poytaxt okrugi qalin harflar bilan ko'rsatilgan):

  • Oltunhisor
  • Bor
  • Chamardi
  • Çiftlik
  • Nig'de
  • Ulukishla

Bademdere, Bahçeli, Çiftehan, Darboğaz, Fertek va Kemerhisar bu tumanlar ichida joylashgan shaharlardan ba'zilaridir.

Etimologiyasi tahrir

Antik davrda Nakita yoki Nahita nomi bilan tanilgan, bu nom Eron ma'budasi Anahitadan olingan. Turkiyaning respublika rejimi tomonidan Nekide, Nikde va nihoyat Nig'de orqali o'zgartirilishga uchragan.

Tarix tahrir

 
Nig'de shahar markazining eski fotosurati

Bu hudud eramizdan avvalgi 8000-5500 yillardagi neolit davridan beri saqlanib qolgan. Buni Bor tumanidagi höyuk qabristonlari va Chamardi - Keste tumanidagi qalay konlarini qazish ishlarida isbotlangan.

Rim hukmronligi Vizantiyaning Sharqiy poytaxtidan 1166-yildan boshlab saljuqiy turklar tomonidan bosib olinmaguncha davom etdi. 13-asr boshlariga kelib Nigʻde Anadoludagi eng yirik shaharlardan biri boʻlgan. Bir qancha taʼsirchan masjid va maqbaralar shu davrdan qolgan. Hudud 1471-yilda Usmonli imperiyasi tarkibiga kiritilgan va shu tariqa 1920-yillarda Turkiya Respublikasi hududiga oʻtgan.

2016-yilda arxeologlar Nig‘de viloyatining Altunhisar tumanidagi Yeşilyurt qishlog‘ida joylashgan Kınık höyükida arxeologik yodgorlik topdilar. 2018 yilda esa qadimgi ellinistik ibodatxona va keramikadan yasalgan buqa haykalini topdilar[1].

Bugun Nig'de tahrir

 
Eskigümüş monastiridan fasad detali

Nig'de O'rta yer dengizi sohilidagi Koniya va Adana mintaqalari o'rtasida joylashgan. Shuningdek, viloyat Kapadokiyaning sayyohlik joylariga yaqin bo'lgani uchun shaharga Kayseri va Nevshehir aeroportlaridan juda ko'p sayyohlar keladi.


Nig'de xalq madaniyatining boy an'analariga ega, shu jumladan qo'shiq, raqs va mashhur maqol (turkcha "erta qush qurtni tutadi") - "Borning sharqiy bozori tugadi, eshakni Nig'dega mindir" [2]. Yana bir Nig'de odatiga ko'ra, kimnidir olxo'ri (Erikletmek) o'tkazish, ya'ni agar tashrif buyuruvchilar bo'lsa, ularni bog'da o'tirib, olxo'ri (yoki boshqa mevalar) bilan to'ldirib qo'yishadi, shunda ularga kechki ovqat berishlari shart bo'lmaydi.

Qiziqarli joylar tahrir

 
Nar koʻli Turkiyaning markaziy qismidagi Aksaray viloyati va Nigʻde viloyati chegarasida joylashgan shoʻr koʻldir.
 
Qadimgi Tyana shahrining Rim akveduki, Kapadokiya .
 
Gumusler monastiri hovlisi
 
Viloyatdagi Aladag'lardan ko'rinish

Toros tog'laridagi Aladag'lar va Bolkar tog' tizmalari qishki sport turlari, baland o'tloqlar va tog'li qishloqlar bo'ylab toqqa chiqish va trekking uchun mashhur. Tog'lar, ayniqsa, tepaliklar bahor gullari bilan qoplanganida jozibali ko'rinishda bo'ladi.

Manbalar tahrir

  1. Ancient Hellenistic temple unearthed in central Turkey
  2. Geçti Bor'un pazarı sür eşeğini Niğde'ye

Havolalar tahrir