Ommabop psixologiya — bu ilmiy psixologiya bilan bogʻliq deb daʼvo qiladigan tizim va amaliyotlar boʻlib, ular keng doiradagi odamlar orasida mashhurlikka erishgan.

Rusiyzabon mualliflar ommabop psixologiya (ruscha qisqacha pop-psixologiya) va estrada psixologiyasini farqlaydilar: ommabop psixologiya fan tomonidan olingan, professional ozchilikka maʼlum boʻlgan maʼlumotlarni noprofessional koʻpchilik tiliga tarjima qilish uchun moʻljallangan, pop psixologiyasi esa tijorat xarakteriga ega boʻlib, oʻz hissasini qoʻshadi[1].

Ommabop psixologiya psixologiya fanini ommalashtirishdan (ilmiy psixologiya natijalarining ommabop taqdimotidan) farq qiladi. Pop psixologiyasining asosiy belgilari :

— Hammaga tushunarli oddiy til.

— Tekshiruvning yoʻqligi (empirik tekshirish) va nazariyalarga nisbatan tanqidiy pozitsiya.

— Deyarli cheksiz doira.

— Ommabop psixologiya asosan muallifning hayotiy tajribasiga va baʼzan ilmiy maʼlumotlarning soddalashtirilgan talqiniga tayanadi.

— Psixologik muammolarga retseptlar koʻrinishida tayyor aniq javoblar.

— Ilmiy va ilmiy boʻlmagan bilimlar oʻrtasida chegaraning yoʻqligi (masalan, ilmiy psixologik tushunchalar va karma, aura va shunga oʻxshashlar bir yoʻnalishda aralashtiriladi).

Ommabop psixologiyadagi ilmiy maʼlumotlarning soddalashtirilgan talqini koʻpincha asl maʼlumotlarning buzilishiga olib keladi, ommabop psixologiya esa akademik psixologiyaning rivojlanishiga hissa qoʻshadi.

Rossiyada ommabop psixologiya boʻyicha jurnallar qayta-qayta chiqa boshladi, ular keng omma uchun moʻljallangan va oʻquvchilar eʼtiborini estrada psixologiyasidan chalgʻitishga qaratilgan. Biroq, deyarli barcha bunday loyihalar fiasko bilan yakunlandi[2] . Hozirgi vaqtda ommabop psixologiya janri turli internet resurslarida tarqatilmoqda.

Yana qarang tahrir

Manbalar tahrir

  1. Pop-psixologiya[sayt ishlamaydi]// Jdanov M. Mifi i tupiki pop-psixologii // Shkolniy psixolog.
  2. „Степанов С. Популярная психология — несостоявшийся жанр?“. 2007-yil 9-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 31-oktyabr.