Orhan Boran (1928-yil – 30-iyun – 2012-yil 26-may) Turkiya da radio va teleboshlovchisi va aktyor sifatida tanilgan. U turk tilini maqtovga loyiq tarzda soʻzlashishi bilan ham mashhur edi.

Orhan Boran
Tavalludi 30-iyun 1928-yil
Istanbul, Turkiya
Vafoti 26-may 2012-yil(2012-05-26)
(83 yoshda)
Istanbul, Turkiya
Fuqaroligi Turkiyalik
Taʼlimi Galatasaray High School
Kasbi Komediyachi, radio va teleboshlovchi va aktyor
Faoliyat yillari 1945–2005
Turmush oʻrtogʻi Güler Boran
Otasi Hikmet Boran

Yoshligi

tahrir

Boran 1928-yilda Turkiyaning Istanbul shahrida tavvallud topgan. U tibbiyot kollejini bitirgan Hikmet Boranning oʻgʻli boʻlgan. Oʻn yoshida Oʻrxon mashhur Galatasaroy oʻrta maktabiga oʻqishga kirdi va u yerda dam olish kunlarida ham maktab vaqt oʻtkazar edi. Boranning birinchi sahnadagi tajribasi hali u Galatasaroy da boʻlganida, maktab drama spektakllarida qatnashganida sodir boʻldi. Spektakllarni shahar teatrlarining yaxshi aktyori Nejdet Mahfi Ayral boshqargan va bosh rolni Boran ijro etgan.

Faoliyati

tahrir

Boranning birinchi sahna karerasi 1946 yilda oʻrta maktabni tamomlagandan soʻng boshlandi. Munitsipal teatrlar safiga qoʻshilganidan bir yil oʻtgach, Boran Parij ga borish va Les Mathurins nomi bilan mashhur teatrda stajyor sifatida ishlash imkoniyatini topdi. 1949-yilda teatr oʻzi uchun emasligini his qilib, Turkiya ga qaytib keldi. Oʻsha yili Istanbul radio si efirga chiqqanida, oʻzi aytganidek, „oʻz chaqirigʻini topdi“. Oʻsha paytda, 21 yoshida qilgan dasturlari unga tez fursatda mashhurlik berdi. Aynan oʻsha paytda u tungi klublarda bir kishilik stendlar qilishni boshladi va Orhan Boran nomi bilan birinchi Stand-up Banter da oʻz poydevorini qoʻydi.

1956-yilda Istanbuldagi Britaniya konsul ligi tomonidan berilgan imtihonda birinchi oʻrinni egallab, Oʻrhan Boran London ga keldi va u yerda BBC ning turk xizmatida ishladi. Shuningdek, u Turkiyaning Dunya gazetasining Londondagi muxbiri edi. Muxbir sifatidagi muvaffaqiyati uni Turkiyaning yetakchi Hurriyat va Milliyet gazetalarida oʻzining 25 yillik nashriyotini boshladi.

1960-yilda Turkiyaga qaytgach, u tezda radioga qaytdi. Aynan oʻsha paytda zamonaviy Turkiyada bugungi stend komediyasining asoschisi boʻlgan „Stand-up Banter“ spektakllari boshlangan edi. Boranning hikoyalari asosan uning hayoliy oilasi va oila aʼzolari oʻrtasidagi suhbatlarga asoslangan edi.

Turkiyadagi deyarli barcha radio viktorina dasturlarini olib borgan bir paytda u 1960-yillarda radio koʻrsatuvi uchun Yuki (Boranning oʻzi tomonidan aytilgan quyonga oʻxshash personaj) ismli mashhur hayoliy qahramonini ham yaratgan. Boran Yukidan tashqari boshqa personaj larni ham yaratib, yillar va yillar davomida qarovsiz qaynona, keksa xizmatkor boʻlishga mahkum boʻlgan kelin opa va boshqa koʻplab hikoyalar bilan tinglovchilarni qiziqtira olgandi. 1990-yillarning oxirida Yukining dastlabki radio dasturlardan olingan skriptlarga asoslangan animatsion versiyasi televideniya uchun seriya sifatida ishlab chiqarilgan, ammo marketing muammolari tufayli u ekranga chiqa olmadi.

Boran 1981-yilda oʻzi tomonidan yozilgan va bir qancha sanʼatkorlar ishtirokidagi "Musiqali qorin kulgi" nomli shou bilan uzoq sahnadagi faoliyatini yakunladi. Keyin u oʻzining "Panel", "Salom doʻstlar" (Merhaba Arkadaşlar), "Oʻrhan Boran bilan yakshanba kechalari" (Orhan Boran ile Pazar geceleri) va "Oʻrhon bilan lahzalar" kabi teledasturlarini olib bora boshladi. Boran (Orhan Boranʼlı Dakikalar).

Madaniyat vazirligi va Turk Tili Jamiyatining koʻplab mukofotlarini qoʻlga kiritgan Boran 1992-yilda oʻzi uchun katta ahamiyatga ega boʻlgan yosh avlod bilan oʻrganganlarini baham koʻrish maqsadida Marmara universiteti ning Aloqa fakultetiga ishga kirdi. Ammo u akademik boʻlishni yaxshi koʻrgan boʻlsa-da, ogʻir ish tartibi uni bu lavozimdan ketishga majbur qildi.

59 yildan soʻng Boran 2005-yil 10-iyunda shou-biznesni tark etdi.

Orxan Boran 2012-yil 26-may kuni 83 yoshida vafot etdi. U ikki yildan beri suyak iligi kasalligidan aziyat chekayotgan edi[1].

Kadikoʻy, Erenkoydagi Galippasha masjidida oʻtkazilgan diniy dafn marosimidan soʻng Zincirlikuyu qabristonida dafn qilindi[2].

Manbalar

tahrir
  1. „Orhan Boran vefat etti“ (Turkish) (2012-yil 26-may). Qaraldi: 2012-yil 26-may.
  2. „Büyük usta alkışlarla uğurlandı“ (Turkish) (2012-yil 27-may). Qaraldi: 2012-yil 27-may.

Havolalar

tahrir