Oy daraxtlari 1971-yilda Apollon 14 missiyasining qoʻmondonlik moduli uchuvchisi Stuart Roosa tomonidan Oy atrofidagi orbitaga olingan 500 ta urugʻdan oʻstirilgan daraxtlardir. Bu gʻoyani oʻsha paytdagi Amerika Qoʻshma Shtatlar oʻrmon xizmati boshligʻi Ed Cliff tutundan sakrab chiqqan Ruzaga taklif qilgan[1]. Tajriba uchun urugʻlar besh turdagi daraxtdan tanlab olindi: loblolli qaragʻay, chinor, saqich, qizil daraxt va Duglas archasi[2][3][4][5][6].

1975-yilda Filadelfiya, Vashington maydonida ekilgan ikki yuz yillik oy daraxti
Arkanzas shtatining Fort Smit shahridagi Sebastyan okrugi sud binosi oldidagi oy daraxti
Fort Smit, Arkanzas, Oy daraxti tagidagi plaket.
Oy daraxti, Waycross, Jorjiya

Tarixi

tahrir

Parvozdan soʻng urugʻlar unib chiqishi uchun Missisipi shtatining Gulfport shahridagi janubiy Forest xizmat stantsiyasiga va Kaliforniyaning Pleyservil shahridagi gʻarbiy stantsiyaga yuboriladi. Deyarli barcha urugʻlar muvaffaqiyatli unib chiqadi va bir necha yil oʻtgach, oʻrmon xizmati 420 ga yaqin koʻchatlarga ega boʻladi. Ulardan baʼzilari yerga ekilib maxsus nazorat sifatida ajratilgan. 40 yildan koʻproq vaqt oʻtgach, ikki toifadagi daraxtlarni oʻrtasida sezilarli farq yoʻq edi. „Oy daraxtlari“ ning aksariyati 1975-1976-yillarda davlat oʻrmon xoʻjaligi tashkilotlariga mamlakatning ikki yuz yillik bayrami doirasida ekish uchun berilgan. Daraxtlar janubiy yoki gʻarbiy turlarga tegishli boʻlgani sababli, barcha shtatlar daraxtlarni olmagan. Oq uyda Loblolli qaragʻayi ekilgan va daraxtlar Braziliyada, Shveysariyada ekilib, hattoki imperator Xiroxitoga va boshqalarga sovgʻa qilingan[2].

Bu urugʻlardan ekilgan koʻplab daraxtlarning joylashuvi oʻnlab yillar davomida nomaʼlum boʻlib kelgan. 1996-yilda uchinchi sinf oʻqituvchisi Joan Goble va uning oʻquvchilari oʻz hududlarida oy daraxti ekanligini koʻrsatadigan taxtali daraxtni topdilar. Ular Gobl NASAga elektron xat yuborib xodim Dave Williamsga murojaat qildi. Uilyams NASAdagi ko‘pchilik hamkasblari qatori ana shu daraxtlarning mavjudligidan bexabar boʻlgan. Williams baʼzi tadqiqotlarni amalga oshirganidan soʻng, bu urugʻlarni kosmosga va uyga ekish uchun Roosa tomonidan amalga oshirilgan dastlabki harakatlar tasvirlangan eski gazetadan baʼzi parchalarini topdi[3].

Jamoatchilik hissasi

tahrir

Williams NASAning rasmiy veb-saytiga oʻzining sahifasini joylashtirib, daraxtlarni topishda jamoatchilikdan yordam so‘radi. Sahifada, shuningdek, oy daraxtlarining maʼlum boʻlgan joylashuvi va turlari roʻyxati keltirilgan jadval ham boʻlgan. Williams Amerika Qoʻshma Shtatlari boʻylab odamlardan oy daraxtlari ekanligini tasdiqlovchi plitalar bilan daraxtlarni koʻrganli haqida xabarlarni eshita boshladi. Williams bunday daraxtlar, jumladan, ularning joylashuvi va turlari haqida maʼlumotlar roʻyxatini koʻrsatadigan maʼlumotlar bazasini yaratishni va boshqarishni boshladi. 2011-yilda Wired jurnalida chop etilgan maqolada Williamsning elektron pochta manzili koʻrsatilib, saʼy-harakatlari tasvirlangan va oy daraxtlari haqida mavjud maʼlumotga ega boʻlgan har qanday odamni oʻz sahifasiga yozishga undagan[4] 2022-yil holatiga koʻra, mavjud daraxtlarni aniqlash va joylashtirish boʻyicha say-harakatlar davom ettirililib[3] NASA sahifasi faolligicha qolgan[7].

2021-yil mart oyiga kelib Qirollik Astronomiya Jamiyati va Buyuk Britaniya Koinot agentligi tashrif bilan Buyuk Britaniyada o‘sishi mumkin bo‘lgan 15 tagacha Oy daraxtini aniqlash uchun jamoatchilikdan yordam so‘radi. 2021-yil aprel oyi holatiga koʻra, Buyuk Britaniyaga kelgan daraxt turlaridan hech biri aniqlanmagan[8].

Hozirgi harakatlar

tahrir

Oy daraxti jamgʻarmasi — bu Roosaning qizi Rosemary tomonidan boshqariladigan tashkilot boʻlib, u dunyo boʻylab turli mintaqalarda oy daraxtlarini ekishni oʻz oldiga maqsad qiladi. Jamgʻarma homiyligi asosida va Roosa tomonidan olib borilgan tadqiqotlar natijasiga koʻra urugʻlardan unib chiqqan daraxtlarning asl avlodi orqali yetishtirilgan urugʻlar bilan yangi daraxtlar ekish ishlarini amalga oshiradi[9].

Joylari

tahrir

Amerika Qoʻshma Shtatlar

tahrir
Shahar Shtat Hududi Turlari Ekilgan sana Mnb.
Starkville   Mississippi Dorman Xoll, Mississippi shtat universiteti Chinor 1975 [10]
Philadelphia   Pennsylvania Washington Kvadrat parki Chinor* 1975-yil 6-May [11]
Bethesda   Maryland Amerika oʻrmonchilar jamiyati Loblolli qaragʻay 1975-yil, 30-sentyabr [12]
Fort Smith   Arkansas Sebastian okrugi sud binosi Loblolli qaragʻay 1976-yil 15-Mart [13]
Little Rock   Arkansas Oʻrmon xoʻjaligi komissiyasi shtab-kvartirasi Loblolli qaragʻay * 1976-yil 15-Mart [13]
Washington   Arkansas Eski Washington tarixiy shtat bogʻi Loblolli qaragʻay 1976-yil 15-Mart [14]
Asheville   North Carolina Ashevilledagi botanika bogʻlari Chinor 1976-yil 19-Mart [15]
Birmingham   Alabama Birminham botanika bogʻi, Lane Parki yaqinida Chinor 1976-yil Aprel [16]
Montgomery   Alabama Alabama shtati Kapitoliy binosi Loblolli qaragʻay 1976-yil Aprel [17]
Elmer   Louisiana Palustris tajriba stantsiyasi, Kisatchie milliy oʻrmoni Loblolli qaragʻay April 1976 [18]
Knoxville   Tennessee Oʻrmon xoʻjaligi tajriba stantsiyasi, Tennessi universiteti Loblolli qaragʻay 1976-yil Aprel [19]
Sewanee   Tennessee Woods Laboratoriyalari, Janubiy universiteti Chinor 1976-yil Aprel [20]
Elizabethton   Tennessee Fort Watauga, Sycamore Shoals shtat tarixiy hududi Chinor* 1976-yil Aprel [21]
Tullahoma   Tennessee Arnold havo kuchlari bazasi Loblolli qaragʻay* 1976-yil Aprel [22]
Olympia   Washington Washington shtati Kapitoliy binosi Douglas Fir 1976-yil Aprel [23]
Indianapolis   Indiana Indiana shtati uyi Chinor 1976-yil 9-Aprel [24]
Lansing   Michigan Michigan shtati kapitoliy binosi Chinor* 1976-yil 9-Aprel [25]
Flagstaff   Arizona Frances qisqa hovuzi, (ilgari Flagstaff oʻrta maktabi boʻlgan) Douglas Fir* 1976-yil 30-Aprel [26]
Tucson   Arizona Kuiper kosmik fanlar binosi, Arizona universiteti Chinor 1976-yil 30-Aprel [27]
Salem   Oregon Oregon shtati kapitoliy binosi Douglas Fir 1976-yil 30-Aprel [28]
Middletown   Pennsylvania Core Creek Parki Chinor 1976-yil 30-Aprel [29]
Arcata   California California Davlat Politexnika Universiteti, Humboldt 3 qizil daraxt 1976-yil May [30]
Athens   Georgia Athens-Clarke okrugi rejalashtirish boʻlimi Loblolli qaragʻay 1976-yil May [31]
Lincoln City   Indiana Lincoln Davlat parki Chinor 1976-yil 3-May [32]
Roseburg   Oregon Roseburg Veteran Ishlari Tibbiyot Markazi Douglas Fir 1976-yil 3-May [33]
Hollidaysburg   Pennsylvania Togʻli zali Chinor 1976-yil 5-May [34]
Boise   Idaho Idaho shtati Kapitoliy binosi Douglas Fir* 1976-yil 7-May [35]
Cape Canaveral   Florida Kennedy kosmik markazi Chinor* 1976-yil 25-may, [36]
Ebensburg   Pennsylvania Cambria Viloyat sudi binosi Chinor 1976-yil 29-iyun [37]
King of Prussia   Pennsylvania Lockheed Martin kosmik tizimlari binosi Chinor 1976-yil 29-iyun [38]
Atchison   Kansas.svg Xalqaro doʻstlik oʻrmoni Chinor 1976-yil 24-iyul [39]
Berkeley   California Tilden tabiat zonasining shimoli-gʻarbiy hududi 2 qizil daraxt 1976-yil 26-iyul [40]
Monterey   California Colton Hall yaqinidagi Friendly Plaza Qizil daraxt 1976-yil 27-iyul [41]
Steubenville   Ohio Doʻstlik bogʻi Chinor 1976-yil 29-iyul [42]
San Luis Obispo   California Mission Plaza Redwood 1976-yil 30-iyul [43]
Troy   Alabama Alabama kashshoflar muzeyi Loblolli qaragʻay 1976-yil 5-avgust [44]
Tuscumbia   Alabama Ivy Green, tarixiy yodgorlik va Helen Kellerning tugʻilgan joyi Loblolli qaragʻay 1976-yil 9-oktabr [45]
Auburn   Alabama G.W. Andrews oʻrmon xoʻjaligi fanlari laboratoriyasi, Auburn universiteti Loblolli qaragʻay* 1976-yil 22-oktabr [46]
Sacramento   California California shtati kapitoliy binosi Qizil daraxt 1976-yil [47]
Tallahassee   Florida Doyle Conner binosi, zavod sanoati bosh qarorgohi Loblolli qaragʻay 1976-yil [48]
Waycross   Georgia Okefenokee mintaqaviy taʼlim xizmati agentligi Loblolli qaragʻay 1976-yil [49]
Cannelton   Indiana Camp Koch qiz skautlar lageri Chinor 1976-yil [50]
Tell City   Indiana Hoosier milliy oʻrmon xizmati idorasi 2 dona shirin saqich 1976-yil [51]
Monmouth   New Jersey Monmouth okrugi sud binosi Chinor* 1976-yil [52]
Corvallis   Oregon Peavi Hall, Oregon shtati universiteti Douglas Fir 1976-yil [53]
Doswell   Virginia Kings Dominion oʻyin parki 2-chinor (1 oʻlik) 1976-yil [54]
Eugene   Oregon Erb Memorial ittifoqi, Oregon universiteti Douglas Fir 1976-yil (1987-yilda koʻchirilgan va qayta ekilgan,) [55]
Gainesville   Florida Florida Universiteti Chinor 1977-yil [56]
Boise   Idaho Louell boshlangʻich maktabi Loblolli qaragʻay 1977-yil [57]
Greenbelt   Maryland Goddard kosmik parvozlar markazi Chinor 1977-yil 9-iyun [58]
Perry   Florida Oʻrmon poytaxti muzeyi davlat bogʻi Loblolli qaragʻay 1978-yil 29-Aprel [59]
Lockeford   California Lockeford oʻsimlik materiallari markazi Qizil daraxt 1979-yil [60]
New Orleans   Louisiana Yangi Orlean daryo oqimi Loblolli qaragʻay* 1983-yil Iyun [61]
Holliston   Massachusetts Holliston Politsiya mahkamasi Chinor 1982-yil [62]
Keystone Heights   Florida Keystone Heights kutubxonasi Chinor 1984-yil [63]
Tallahassee   Florida Kaskadlar bogʻi Chinor Nomaʼlum [64]
Moscow   Idaho Idaho universitetining maʼmuriyat binosi, Chinor* Nomaʼlum [65]
Waynesboro   Alabama Oʻrmon xoʻjaligi komissiyasi bolalar bogʻchasi Chinor Nomaʼlum [66]
DeSoto   Missouri Walthers Parki Chinor Nomaʼlum [67]
Brevard   North Carolina Oʻrmon xoʻjaligi beshigi, Pisgah milliy o'rmoni Chinor Unknown [68]
Salem   Oregon Xususiy turar joy 2 Douglas Firs 1973-yil
Huntsville   Alabama AQSh kosmik va raketa markazi 5 ta chinor, 2 ta qarag‘ay * 1976-yil 29-Oktabr [69]
Tuskegee   Alabama V.A. kasalxonasi (CAVHCS) Loblolli qaragʻay * 1976-yil [70]
Monticello   Arkansas Monticellodagi Arkansas universiteti Loblolli qaragʻay * 1977-yil?
New Orleans   Louisiana NASA Michoud yigʻish moslamasi Loblolli qaragʻay (2?) * 1976-yil Iyul [71]
North Pembroke   Massachusetts AQSH tarixiy jamiyati Chinor? * 1976-yil April [72]
Albuquerque   New Mexico Civic Plaza Douglas Fir * 1976-yil, 7-aprel [73]
Illinois Valley   Oregon Siskiyou Smoke Jumper bazasi 1976-yil 7-aprel [74]
Washington, D.C.   District of Columbia White House Loblolli qaragʻay * 1977-yil, 19-Yanvar
Plano   Texas Plano oʻrta maktabi Chinor * 2009-yil 4-Noyabr
Houston   Texas NASA Johnson kosmik markazi Loblolli qaragʻay 2016-yil, Fevral
Silver City   New Mexico Gough Parki Chinor 1976-yil 14-Avgust [75]
Bracey   Virginia River Ridge golf va lager klubi Chinor 1971-yil 31-Yanvar

Boshqa mamlakatlarda

tahrir
Shahar Mamlakat Manzil Turlar Ekilgan sana Mnb.
Braziliya Braziliya Ibama markaziy binosining bogʻi saqich 1980 yil 14 noyabr [76]
Santa Rosa Braziliya Parque Municipal de Exposições Qizil daraxt 1981 yil 18 avgust [77]
Savdo Italiya Appiano Gentile Park Loblolli qaragʻay 2011 yil 10 oktyabr
Lucerne Shveysariya Shveysariya transport muzeyi chinor 1976 yil 15 avgust (keyinroq ekilgan)

Yana qarang

tahrir

Manbalar

tahrir
  1. Williams. „Chiefs of the U.S. Forest Service“. Forest History Society (2009-yil 18-iyun). 2015-yil 24-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 7-avgust.
  2. 2,0 2,1 Williams. „The "Moon Trees"“. Goddard Space Flight Center. NASA (2009-yil 28-iyul). Qaraldi: 2009-yil 7-avgust.
  3. 3,0 3,1 3,2 We Almost Forgot About the Moon Trees: A collection of tree seeds that went round and round the moon was scattered far and wide back home, by Marina Koren. The seeds orbited the Moon, but were not landed on it. The Atlantic, January 31, 2022.
  4. 4,0 4,1 The Mystery of the Missing Moon Trees: 15 years after NASA astronomer David Williams started searching for them, hundreds of trees grown from space-faring seeds are still missing. The "moon trees, " whose seeds circled the moon 34 times in Apollo 14 astronaut Stuart Roosa‘s pocket, were welcomed back to Earth with great fanfare in 1971. February 10, 2011, wired.com.
  5. „Race Against Time to Find Apollo 14's Lost Voyagers: 'Moon Trees'“. Science Daily (2011-yil 10-fevral).
  6. Black, Richard. „Trees... from the Moon“. BBC News (2005-yil 19-iyul).
  7. The „Moon Trees“, official NASA website, accessed Feb 3, 2022.
  8. Massey. „Can you help us find the Moon Trees?“. Royal Astronomical Society (2021-yil 30-mart). Qaraldi: 2021-yil 23-aprel.
  9. Moon tree Planting ceremony, official website of Moon Tree Foundation, accessed February 3, 2022.
  10. Steinberg, Sasha. „As NASA celebrates Apollo 50th anniversary, MSU recognizes lineage of its ‘Moon Sycamore’ tree“. Mississippi State University (2019-yil 18-iyul). Qaraldi: 2022-yil 4-iyul.
  11. McDevitt, John. „Dead ‘Moon Tree’ In Washington Square Park Will Be Replaced“. CBS Philly (2011-yil 2-sentyabr). Qaraldi: 2022-yil 14-iyul.
  12. Botkin. „Moon Trees“. College of the Redwoods (2014-yil 1-oktyabr). Qaraldi: 2022-yil 28-iyun.[sayt ishlamaydi]
  13. 13,0 13,1 Lee, Brittney. „Arkansas Moon Trees: Out of This World“. Only in Arkansas (2018-yil 20-avgust). Qaraldi: 2022-yil 21-iyun.
  14. „Arkansas grows ‘moon trees’“. Fox News (2015-yil 8-yanvar). Qaraldi: 2022-yil 21-iyun.
  15. „Asheville’s Moon Tree“. The Pennsylvania Rambler (2018-yil 28-avgust). Qaraldi: 2022-yil 4-iyul.
  16. Hansen, Jeff. „40 years after splashdown, Birmingham Botanical Gardens a tranquil base for tree grown from seeds that went to the moon“. The Birmingham News (2011-yil 9-fevral). Qaraldi: 2022-yil 20-iyun.
  17. Shryock, John. „Have you ever seen Montgomery’s ‘Moon Tree’?“. WSFA-12 (2019-yil 19-iyul). Qaraldi: 2022-yil 20-iyun.
  18. Zeringue, Jeff. „Moon tree mystery unsolved, still funny“. Louisiana Forestry Association (2019-yil 4-mart). Qaraldi: 2022-yil 26-iyun.
  19. „Moon Trees #24“. Tennessee Urban Forestry Council (2013). Qaraldi: 2022-yil 14-iyul.
  20. Priestley, Mary. „Preserving the Moon Tree and Other Members of the Campus Canopy“. The Plant Press. Sewanee: The University of the South (spring 2002), s. 1. Qaraldi: 2022-yil 14-iyul.
  21. Zepp. „Trees of Note“. The Tennessee Conservationist. Qaraldi: 2022-yil 14-iyul.
  22. „Tennessee’s four moon trees“. NOOGAtoday (2021-yil 4-mart). Qaraldi: 2022-yil 14-iyul.
  23. Erickson, Annie. „Olympia's Moon Tree just had triplets“. KING-TV (2020-yil 13-mart). Qaraldi: 2022-yil 14-iyul.
  24. Smith, Casey. „Across Indiana, trees are growing from seeds that went to the Moon. Here's where you can find them.“. The Indianapolis Star (2019-yil 18-iyul). Qaraldi: 2022-yil 26-iyun. „On the east lawn of the Statehouse in Indianapolis, a Sycamore was planted on April 9, 1976.“.
  25. „Moon Tree Planted, Removed“. Ironwood Daily Globe (1976-yil 23-aprel), s. 7. Qaraldi: 2022-yil 28-iyun.
  26. Houk. „Earth Notes: Southwestern Douglas-Fir Trees“. KNAU (2021-yil 7-iyul). — „In 1976, a Douglas-fir tree was planted by the Frances Short Pond in Flagstaff.“. Qaraldi: 2022-yil 20-iyun.
  27. Desrochers, Daniel. „UA's moon tree struggles in dry climate“. Arizona Daily Star (2015-yil 29-sentyabr). Qaraldi: 2022-yil 21-iyun.
  28. Schneider, Will. „Salem Moon Tree“. Public History PDX. Portland State University (2017-yil 30-aprel). Qaraldi: 2022-yil 7-iyul.
  29. Sofield, Tom. „‘Moon Tree’ At Core Creek Park Lives Up To Out-Of-This-World Name“. LevittownNow (2018-yil 20-iyul). Qaraldi: 2022-yil 14-iyul.
  30. „Unraveling the Moon Tree Mystery“. California State Polytechnic University, Humboldt (2009-yil 8-oktyabr). Qaraldi: 2022-yil 21-iyun.
  31. „Moon Tree“. Athens-Clarke County Website (2021-yil may). Qaraldi: 2022-yil 23-iyun.
  32. „Moon Tree Continues to Thrive at Lincoln State Park“. Friends of Lincoln State Park (2020-yil 22-iyun). Qaraldi: 2022-yil 26-iyun.
  33. „Apollo 14 Moon Trees“. Highway199 (2011-yil 5-may). 2023-yil 20-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 7-avgust.
  34. Crumrine, Chad. „Hollidaysburg 'Moon Tree' Symbol of American History“. Morrisons Cove Herald (2022-yil 30-iyun). Qaraldi: 2022-yil 7-iyul.
  35. „Idaho Capitol Tree“. Goddard Space Flight Center. NASA (2022-yil 3-mart). Qaraldi: 2022-yil 26-iyun.
  36. Kelly, Emre. „'Moon Tree' that traveled on Apollo mission and planted at KSC toppled by Hurricane Irma“. Florida Today (2017-yil 21-sentyabr). Qaraldi: 2022-yil 21-iyun.
  37. Ramirez, Chris. „NASA 'detective' on track of America's 'moon trees'“. Pittsburgh Tribune-Review (2011-yil 15-fevral). Qaraldi: 2022-yil 7-iyul.
  38. Zuckerman, Catherine. „Trees that traveled to space now live on Earth. Here's where to find them.“. National Geographic (2019-yil 8-iyul). Qaraldi: 2022-yil 26-iyun.
  39. Wenner, Anna. „'Moon tree' at home in Atchison“. The Topeka Capital-Journal (2011-yil 18-fevral). Qaraldi: 2022-yil 26-iyun.
  40. O'Brien. „'Moon trees' mark Tilden Regional Park“. The Mercury News (2016-yil 14-dekabr). Qaraldi: 2021-yil 29-aprel.
  41. Skvor, Gabriel. „Forty years ago a Monterey resident orbited the moon with the Apollo 14 astronauts.“. Monterey County Weekly (2013-yil 16-may). Qaraldi: 2022-yil 21-iyun.
  42. Jankowski, Bob. „Moon Seedling Planted“. Herald-Star. Qaraldi: 2022-yil 4-iyul.
  43. „A tree in SLO County orbited the moon — yes, really“. San Luis Obispo (2019-yil 22-aprel). Qaraldi: 2022-yil 21-iyun.
  44. Treadwell. „MOON TREE: Pioneer Museum among select sites for special tree“. Troy Messenger (2019-yil 20-iyul). Qaraldi: 2022-yil 20-iyun.
  45. Corey, Russ. „Moon tree remains an attraction at Ivy Gree“. TimesDaily (2019-yil 28-iyul). Qaraldi: 2022-yil 20-iyun.
  46. Eastwood, Jon. „Grown from a seed that orbited the Moon in 1971. See Birmingham Botanical Gardens’ Moon Tree.“. Bham Now (2019-yil 6-iyul). Qaraldi: 2022-yil 20-iyun. „Alabama had five Moon Trees. Four are still alive. Auburn University, G.W Andrews Forestry Sciences Lab.“.
  47. Turner, Robert (December 2020). „No Annexation Without Representation“. Sactown Magazine. Retrieved June 20, 2022.
  48. Davidson-Hiers, CD. „Bark side of the moon: Seeds from Apollo 14 mission rooted in Tallahassee“. Tallahassee Democrat (2019-yil 16-iyul). Qaraldi: 2022-yil 23-iyun.
  49. Ford, Wayne. „As a seed, it orbited the moon on Apollo 14. 50 years later, this Athens pine is 'thriving'“. Athens Banner-Herald (2021-yil 15-yanvar). Qaraldi: 2022-yil 23-iyun.
  50. Zuckerman, Catherine (July 8, 2019). „Trees that traveled to space now live on Earth. Hereʼs where to find them“. National Geographic. Retrieved June 26, 2022.
  51. Sutter, Chris. „'Moon trees' attracting visitors to southern Indiana decades after a trip to space“. WDRB News (2021-yil 12-iyul). Qaraldi: 2022-yil 26-iyun.
  52. „Moon tree readied for courthouse site“. Daily Register (1976-yil 11-iyun), s. 17. Qaraldi: 2022-yil 4-iyul.
  53. DeWitt, Joce. „OSU recognizes Moon Tree as living history“. Corvallis Gazette-Times (2012-yil 11-oktyabr). Qaraldi: 2022-yil 7-iyul.
  54. Morrison, Julee. „The Moon Tree That Orbited the Moon 34 Times“. HuffPost (2017-yil 6-dekabr). Qaraldi: 2022-yil 7-avgust.
  55. Davies, Sararosa. „To space and back: The story of UO’s ‘Moon Tree’“. Daily Emerald (2018-yil 7-noyabr). Qaraldi: 2022-yil 4-iyul.[sayt ishlamaydi]
  56. Arndorfer, Bob. „Tracing the history of UF’s moon tree“. The Gainesville Sun (2005-yil 3-oktyabr). 2021-yil 25-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 22-iyun.
  57. This Boise Tree Has Been To The Moon And Back. Idaho Statesman.
  58. Foster. „Moon Tree“. Universities Space Research Association (2002-yil 18-sentyabr). Qaraldi: 2022-yil 28-iyun.
  59. „Seedling traveled 250,000 miles to moon and back“. Perry News-Herald (2011-yil 22-oktyabr), s. 3. Qaraldi: 2022-yil 22-iyun.
  60. Forgione, Mary. „Where to find California’s moon trees, grown from seeds taken aboard an Apollo mission“. Los Angeles Times (2019-yil 20-iyul). Qaraldi: 2022-yil 21-iyun. „[A]nd at least one at a Forest Service site in Lockeford.“.
  61. Hester, Jessica Leigh. „Whatever Happened to All the Moon Trees?“. Atlas Obscura (2019-yil 1-fevral). Qaraldi: 2022-yil 26-iyun. „In New Orleans, for instance, a Moon pine was removed after sustaining damage in Hurricane Katrina.“.
  62. Hosmer, Kerri. „From the Moon to Holliston“. Middlesex News (1998-yil 26-iyul).
  63. Sealey, Jean. „Keystone Heights enjoys link to Apollo 14 mission“. The Florida Times-Union (2015-yil 6-fevral). Qaraldi: 2022-yil 22-iyun.
  64. „Meet Tallahassee's 'moon trees'“. Tallahassee Democrat (2019-yil 16-iyul). Qaraldi: 2022-yil 22-iyun.
  65. Brockett, Bailey. „Local Legends: Recalling Moscow’s moon tree“. Lewiston Morning Tribune (2022-yil 22-iyul). Qaraldi: 2022-yil 23-iyun.
  66. „Astronauts Took Seeds to the Moon, Here’s Where You Can Find Moon Trees in the U.S.“. Rare – America's News Feed (2019-yil 11-iyun). 2022-yil 5-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 7-avgust.
  67. „Moon Trees and Space Gums“. Missouri Botanical Garden (2019-yil 19-iyul). Qaraldi: 2022-yil 7-avgust.
  68. Markovich, Jeremy. „Space Seeds: Moon Trees in Western North Carolina“. Our State (2019-yil 27-oktyabr). Qaraldi: 2022-yil 7-avgust.
  69. Carter, Jamie. „Have You Ever Seen A ‘Moon Tree?’ Where You Can See A Curious Legacy Of NASA’s Apollo Missions 50 Years On“. Forbes (2021-yil 5-fevral). Qaraldi: 2022-yil 24-avgust.
  70. „Moon Trees“. Encyclopedia of Arkansas. Central Arkansas Library System (2021-yil 3-iyul). Qaraldi: 2022-yil 14-avgust.
  71. Pontchartrain, Blake. „How trees that traveled to the moon and back came to live in Louis Armstrong Park“. The Gambit (2019-yil 15-iyul). Qaraldi: 2022-yil 24-avgust.
  72. Hester, Jessica Leigh (February 1, 2019). „Whatever Happened to All the Moon Trees?“. Atlas Obscura. Retrieved June 26, 2022. In New Orleans, for instance, a Moon pine was removed after sustaining damage in Hurricane Katrina.
  73. „New Mexico’s ‘moon trees’ planted after Apollo 14 are lost“. Associated Press (2019-yil 23-iyul). Qaraldi: 2022-yil 24-avgust.
  74. Carter, Jamie. „Have You Ever Seen A ‘Moon Tree?’ Where You Can See A Curious Legacy Of NASA’s Apollo Missions 50 Years On“. Forbes (2021-yil 5-fevral). Qaraldi: 2022-yil 24-avgust.
  75. „'Moon Tree' Dedication Here Sunday'“. Silver City Daily Press (1976-yil 14-avgust), s. 1. Qaraldi: 2022-yil 22-avgust.
  76. Correio Braziliense, November 15, 1980
  77. Correio Braziliense, November 15, 1980

Havolalar

tahrir