Qum seminariyasi (forscha: حوزه علمیه قم) Erondagi eng yirik islom diniy seminariyasi (havza) boʻlib, 1922-yilda Qumda Buyuk Oyatulloh Abdukarim Xairiy Yazdiy tomonidan tashkil etilgan[1]. Usuliy olimlarni tayyorlash bilan shugʻullanadi.

Eron oliy rahbari Ali Xomanaiy Qum seminariyasida, 2016-yil 15-mart
Qum seminariyasi

Tarixi tahrir

Qumda milodiy 10-asrdayoq yirik shia akademiyalari mavjud boʻlgan boʻlsa-da[2], shia islomi Eronning rasmiy diniga aylangan Safaviylar davrida shaharning koʻrinishi koʻzga tashlanadi. Oʻsha davrning mashhur ustozlari orasida Mulla Sadra va Shayx Bahoiy bor edi. Zamonaviy Qum koʻrinishi Abdukarim Xariy Yazdiy va Buyuk Oyatulloh Borujerdi tomonidan qayta tiklangan. Eron seminariyalarida uch yuz mingga yaqin ulamolar faoliyat yuritadi[3]. Buyuk Oyatulloh Husayn Vohid Xurosoniy Qum seminariyasiga rahbarlik qiladi.

Huquq maktabi tahrir

Eronda shariat qonuniy kuchga ega boʻlgani uchun Qum seminariyasi Eronda huquq maktabi sifatida ham faoliyat olib boradi. Eron Islom Respublikasining sobiq bosh sudyasi va amaldagi prezidenti Ibrohim Raisi Qum seminariyasi bitiruvchilaridan biridir.

Eron Islom Respublikasidagi barcha sudyalar islom huquqi boʻyicha taʼlim olgan boʻlishi kerak; koʻpchilik qozilar „hukmron ulamolar guruhi aʼzolari“dir[4].

Yana qarang tahrir

Manbalar tahrir

Havolalar tahrir

Koordinatalari: 34°38′29″N 50°52′48″E / 34.6414°N 50.8800°E / 34.6414; 50.8800 G O