Ramazan Elebaev (1910, Oqmoʻla viloyati Birjan sal tumani Qudiqagʻash qishlogʻi — 1943-yil 4-noyabr, Rossiya, Novo-Sokolniki shahrining yaqini) — bastakor .

Ramazan Elebaev
qozoqcha: Рамазан Елебаев
Tavalludi 1910
Qudiagʻash, Koʻkshetau uezdi, Oqmoʻla viloyati, Rossiya imperiyasi
Vafoti 1943-yil 4-noyabr
RSFSR, Pskov viloyati, Novosokolniki shahri yaqinidagi Arshaxino qishlogʻi
Fuqaroligi SSSR bayrogʻi SSSR
Kasbi Bastakor
Mukofotlari Qizil Bayroq ordeni

Biografiyasi tahrir

Baʼzi maʼlumotlar boʻyicha musiqachi 1910-yili Boshqirdistondagi bir qishloqda Salima ismli boshqird qizidan tugʻilgan. Otasi Elebay oʻgʻli Yerjan Birjan Sal tumanining hozirgi Qudiqagʻash qishlogʻining yaqinidagi oʻrmon yonida Oʻtey degan qishlogʻda hayot kechirib, oʻsha yerda dafn etilgan. Urugʻi — Aqsari kerey. Uli Birjon Salning oʻgay ukasi boʻlib topiladi. Boshqirdistonga ish izlab ketgan Yerjon 1919-yilning bahorida yetti yoshli Ramazon bilan birga yurtga qaytib keladi. Salima chap tomonda qoldi va tez orada Yerjan Zeynep ismli qozoq qizi bilan oila qurdi. O‘sha Zeynepdan yolg‘iz Qanipa opa tug‘ildi. Ayni paytda ona yurtidagi Qudiqog‘ash o‘rta maktabiga Ramazon Elebaev nomi berilgan. Maktab yaqinida respublika xalq taʼlimi aʼzosi, shoir Jamash Nuralyuli boshchiligida kichik muzey ochilgan[1].

  • 1928-29-yillarda Orinbordagi ishchilar fakultetida oʻqigan.
  • 1930-yilda Olmaotada tashkil etilgan qozoq otliq polkida xizmat qilgan.
  • 1931-yilda qozoq drama teatrining aktyori bo‘ldi.
  • 1933-yilda qisqa muddatli qoʻriqlash kursini tugatgandan soʻng, Lepsi chegara qoʻriqlash xizmatiga yuborildi.
  • 1934-yilda Olmaota tibbiyot institutiga o‘qishga kirdi.
  • 1937-yilda Moskva konservatoriyasiga yo‘llanma bilan o‘qishga kirdi.
  • 1942-yilda frontga ketgan. U Panfilov diviziyasining piyoda polkida jangda qatnashadi va armiya saflaridan qoʻshiqchi-sanʼatkorlarning kontsert brigadasini tashkil qiladi. Elebayev qo‘shiqlari frontdagi askarlarni mardlikka chorladi.

Ishlari tahrir

  • 1930-yilda qozoq otliq polkining marshiga aylangan „Yoʻldoshlar“ qoʻshigʻini yaratdi.
  • 1935-yil Qozogʻistonning 15 yilligiga bagʻishlangan „Qozogʻiston“
  • 1936-yilda Moskvada oʻtkazilgan qozoq adabiyoti va sanʼati dekadasiga bagʻishlangan „Baxtli sayohat“ qoʻshiqlarini yozdi.
  • 1942-yilda Borodino yaqinidagi jangda qahramonlarcha halok boʻlgan Elebaevning doʻsti Tolegen Toʻqtarovga bagʻishlangan mashhur „Yosh qozoq“ qoʻshigʻi tugʻildi.
  • Shuningdek, bastakorning skripka va pianino uchun syuitasi
  • „Talgar polkining marshi“
  • „28 qahramon“
  • „23-polkning marti“, jild. b. koʻp qoʻshiqlari bor.

Mukofotlar tahrir

  • Qizil Bayroq ordeni va medallar bilan taqdirlangan[2][3].

Manbalar tahrir

  1. Kөkshetau. Aqmola oblisi: Yestelіk kіtap (qazaq jәne oris tіlderіnde). — Kөkshetau, 2010. ISBN 978-601-231-251-5
  2. Qazaq mәdenietі. Ensiklopediyaliq aniqtamaliq. Almati: „Aruna Ltd.“ JShS, 2005 ISBN 9965-26-095-8
  3. A 31 Aybin. Ensiklopediya. / Bas red. B.Ө.Jaqip. — Almati: „Qazaq ensiklopediyasi“, 2011. — 880 bet. ISBN 9965-893-73-X