Shimoliy Koreya — Ispaniya munosabatlari

Shimoliy Koreya — Ispaniya munosabatlari (koreyscha: 에스빠냐-조선민주주의인민공화국 관계 ispancha: Relaciones Corea del Norte-España) bu ikki davlat oʻrtasidagi ikki tomonlama va diplomatik munosabatlardir. Shimoliy Koreya 2014-yilda Ispaniyada elchixonasini ochgan, ammo elchixona konsullik ishlari bilan shug‘ullanmaydi, chunki hozirda Ispaniyada Shimoliy Koreya fuqarolari istiqomat qilmaydi[1][2]. Ispaniyaning Shimoliy Koreyada elchixonasi yoʻq, lekin uning Janubiy Koreyadagi elchixonasi Shimoliy Koreyaga borish niyatida boʻlgan Ispaniya fuqarolari bilan bogʻliq masalalar bilan ham ishlaydi. Bundan tashqari, Ispaniya Tashqi ishlar vazirligi ikki Koreya o‘rtasidagi allaqachon nozik munosabatlar istalgan vaqtda yomonlashishi mumkinligini hisobga olib, uni Seul elchixonasida ro‘yxatdan o‘tkazishni tavsiya qiladi. Shu sababli Ispaniya Shimoliy Koreyaning butun hududini Ispaniya fuqarolari uchun ushbu mamlakatga sayohat qilish uchun xavfli zona deb hisoblaydi[2][3].

Ispaniya va Shimoliy Koreya davlatlarining xaritada joylashuvi. Yashil rangda Shimoliy Koreya, sariq rangda Ispaniya koʻrsatilgan.

Shimoliy Koreya hududida hal qilinishi kerak boʻlgan barcha Ispaniya konsullik masalalari Shvetsiya-Ispaniya ikki tomonlama kelishuvi asosida Shvetsiyaning Pxenyandagi elchixonasi tomonidan amalga oshiriladi.

Diplomatik munosabatlar tahrir

2000-yil 15-dekabrda Vazirlar Kengashi Koreya Xalq Demokratik Respublikasi bilan diplomatik munosabatlar o‘rnatishga ruxsat berdi. Ispaniya 2001-yil 7-fevraldan beri rasmiy ravishda Pxenyan bilan diplomatik aloqalarni davom ettiradi. Aloqalar 2006-yildan beri Ispaniyaning Seuldagi elchixonasi va Shimoliy Koreyaning Parijdagi elchixonasi tomonidan koʻplab akkreditatsiyalar ostida yoʻlga qoʻyilgan. Shimoliy Koreya 2013-yil oktyabr oyida Madridda oʻz elchixonasini ochdi[4].

Ispaniya Shimoliy Koreyaga Yevropa Ittifoqi tomonidan ishlab chiqilgan gumanitar yordam dasturini qoʻllab-quvvatlaydi va ishtirok etadi. 2007-yil sentabr oyida u avgust oyida mamlakatni vayron qilgan suv toshqinlari natijasida yetkazilgan zararni yumshatishga ham hissa qoʻshdi. Hukumat Ispaniya Qizil Xoch jamiyati bilan toʻgʻridan-toʻgʻri Shimoliy Koreya Qizil Xoch va Xalqaro Qizil Xoch nazorati ostida ishlaydigan agentlik orqali yordam koʻrsatish uchun shartnoma imzolagan[4].

2001-yil 11-dekabrda tashqi ishlar vaziri oʻrinbosari Paer Nam Sun Ispaniyaga rasmiy tashrif bilan keldi. Tashqi ishlar vaziri o‘rinbosari Kung Sok-ung Madridga (2013-yil 25-oktabr) rezident elchixonaning rasmiy ochilish marosimi doirasida tashrif buyurdi va tashqi ishlar bo‘yicha Davlat kotibi va Amerikaning Shimoliy Osiyo va Tinch okeani bosh direktori bilan uchrashuvlar o‘tkazdi[4].

2017-yilning 19-sentabr kuni Ispaniya tashqi ishlar vaziri Alfonso Dastis Ispaniya Shimoliy Koreyaning Ispaniyadagi elchisi Kim Xyok Cholni Yaponiya raketalarini Shimoliy Koreya uchirgani sababli chiqarib yuborishi haqida xabar berdi. Xabar qilinishicha, elchi shu oyning 30-kuniga qadar mamlakatni tark etishi kerak edi[5].

2019-yil fevral oyida KXDRga qarshi bo‘lgan Free Joseon guruhiga aloqador shaxslar go‘yoki KXDRning Madriddagi elchixonasiga kirib, xodimlarga hujum qilgan va elektron jihozlarni o‘g‘irlagan. Ispaniya hukumati gumonlanuvchilarni hibsga olishga order berdi.

Xususiy diplomatiya tahrir

Alejandro Kao de Benós de Les y Peres(koreyscha: 알레한드로 까오 데 베노스, Tarragona[6], Ispaniya, 1974) — Ispaniya fuqarosi, Shimoliy Koreyaning Gʻarbiy madaniy aloqalaridagi birinchi Gʻarb vakili sifatida tanilgan, shuning uchun u Shimoliy Koreyaning faxriy fuqaroligiga ega. Koreya doʻstlik assotsiatsiyasi prezidenti[7]  (KFA) va 1990-yildan beri Koreya Xalq Demokratik Respublikasining doimiy himoyachisi. Alejandro Kao de Benós oʻsha davlatning maxsus faxriy delegati va xorijiy davlatlar bilan madaniy aloqalar qoʻmitasining maxsus delegati hisoblanadi. Shimoliy Koreyada u Seon-il Choseon-il („Koreya bitta“) nomi bilan tanilgan.

Uning qarorgohi Ispaniyada boʻlib, Shimoliy Koreya uchun vakillik funksiyalarini bajaradi[8].

Manbalar tahrir

  1. [1] La oculta embajada de Corea del Norte en Madrid, El Confidencial Digital,February 5, 2014.
  2. 2,0 2,1 Travel recommendation (Wayback Machine saytida 2020-06-14 sanasida arxivlangan) for North Korea. Ministry of Foreign Affairs and Cooperation.
  3. Ficha de Corea del norte Office of Diplomatic Information. Ministry of Foreign Affairs and Cooperation. Section: Data of the Spanish Representation.
  4. 4,0 4,1 4,2 Ficha de Corea del norte Office of Diplomatic Information. Ministry of Foreign Affairs and Cooperation. Section: Diplomatic relations.
  5. Spain expels North Korean ambassador over missile and nuke program https://www.usatoday.com/story/news/world/2017/09/19/spain-expels-north-korean-ambassador/680077001/ USA Today
  6. Cao de Benós. „Documental de Jon Sistiaga, Amarás….“ (es). alejandrocaodebenos.com (2007-yil 11-sentyabr). 2014-yil 18-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan.
  7. „Korean Friendship Association - Wikipedia“.
  8. The North Korean advance lives in Tarragona