Sobir Kamolov

Oʻzbekiston siyosatchisi (1910-1990)

Sobir Kamolovich Kamolov (1910-yil 19-aprel (2-may) Toshkent, Sirdaryo viloyati, Rossiya imperiyasi — 1990-yil 6-iyun, Toshkent, Oʻzbekiston SSR, SSSR) — sovet va oʻzbek davlat va partiya yetakchisi, Oʻzbekiston Kompartiyasi (1957—1959 yillar) MK birinchi kotibi[2].

Sobir Kamolov
 Oʻzbekiston SSR KP MQ Birinchi Kotibi
Mansab davri
1957-yil 28-dekabr – 1959-yil 15-martgacha
Oʻtmishdoshi Nuriddin Muhiddinov
Vorisi Sharof Rashidov
 Oʻzbekiston SSR Ministrlar Soveti Raisi
 
Mansab davri
1955-yil 22-dekabr – 1957-yil 30-dekabrgacha
Oʻtmishdoshi Nuriddin Muhiddinov
Vorisi Mansur Mirzaahmedov
 Oʻzbekiston SSR KP Qoraqalpogʻiston viloyat qoʻmitasi (obkom) Birinchi kotibi
Mansab davri
1959-yil mart – 1962-yil aprelgacha
Oʻtmishdoshi Qurbonboy Xalikeyev
Vorisi Pirjan Seitov
 Fargʻona viloyat Ijroiya qoʻmitasi raisi
Mansab davri
1949-yil sentyabr – 1950-yil aprelgacha
Oʻtmishdoshi A. Koldayev
Vorisi Nosir Mahmudov
 Oʻzbekiston SSR KP Fargʻona viloyat qoʻmitasi Birinchi kotibi
Mansab davri
1941-yil aprel – 1946-yil oktabrgacha
Oʻtmishdoshi Faxriddin Shamsuddinov
Vorisi Poʻlat Qayumov
Shaxsiy maʼlumotlari
Tavalludi 1910-yil 19-aprel (2-may)
Toshkent[1], Sirdaryo viloyati, Rossiya imperiyasi
Vafoti 1990-yil 6-iyun (90 yosh)
Toshkent, Oʻzbekiston SSR, SSSR
Fuqaroligi SSSR bayrogʻi SSSR
Siyosiy partiyasi KPSS (1931-yildan)
Maʼlumoti VKP(b) MQ qoshidagi Oliy partiya maktabi (1949)
Mukofotlari

Taʼlim

tahrir

1936-yilda Toshkent marksizm-leninizm institutini, 1949-yilda Bolsheviklarning Butunittifoq Kommunistik partiyasi MK qoshidagi Oliy partiya maktabini tugatgan.

Tarjimai hol

tahrir

Toshkent shahrida ishchi oilasida tug‘ilgan. Millati qoraqalpoq. 1925-yildan 1929-yilgacha Toshkentda qurilish ishchisi (boʻyoqchi, suvoqchi) va kundalik ish bilan shugʻullangan. 1926-yilda komsomol safiga o‘tdi.

  • 19291930-yillarda — Oʻzbekiston KP (b) Oktabr okrug qoʻmitasi (Toshkent) partiya kabineti targʻibotchisi.
  • 1930—1936-yillarda komsomol ishida: 1930-yilda Oʻzbekiston komsomolining Novobuxara tuman komiteti kotibi, 1931-1933-yillarda Oʻrta Osiyo komsomol qoʻmitasining ommaviy-xoʻjalik boʻlimi boshligʻi oʻrinbosari, 1933-yildan 1936 yilgacha Qoraqalpogʻiston komsomol komitetining 1-kotibi.

1937-yildan — partiya va sovet ishlariga rahbarlik qilgan.

  • 1936-yilda Toshkent marksizm-leninizm institutini tamomlagach, Farg‘ona viloyati KP (b) Toshloq tuman qo‘mitasining 1-kotibi etib saylandi.
  • 19371938-yillarda Fargʻona viloyati KP (b) Margʻilon raykomining 1-kotibi.
  • 1938-yilda Oʻzbekiston KP (b) Fargʻona viloyat qoʻmitasi qishloq xoʻjaligi boʻlimi mudiri.
  • 19381939-yillarda Oʻzbekiston KP (b) Fargʻona viloyat qoʻmitasining 2-kotibi.
  • 19391940-yillarda Oʻzbekiston SSR Qishloq xoʻjaligi xalq komissari.
  • 19401941-yillarda Oʻzbekiston SSR Xalq Komissarlari Soveti raisining oʻrinbosari.
  • 1941-yil apreldan 1946-yil oktabrgacha Oʻzbekiston KP (b) Qoraqalpogʻiston viloyat qoʻmitasining 1-kotibi.
  • 19461949-yillarda Bolsheviklar Butunittifoq Kommunistik partiyasi Markaziy Qoʻmitasi huzuridagi Oliy taʼlim maktabi talabasi.
  • 1949-yil sentyabr—1950-yil aprel Oʻzbekiston KP (b) Fargʻona viloyat qoʻmitasining 1-kotibi.
  • 19501955-yillarda Oʻzbekiston Kompartiyasi Markaziy Komiteti kotibi.
  • 1955-yil 22-dekabrdan 1957-yil 30-dekabrgacha Oʻzbekiston SSR Vazirlar Soveti Raisi.
  • 1957-yil 28-dekabrda boʻlib oʻtgan navbatdan tashqari VI plenumda Muxitdinov Muhiddinov oʻrniga Oʻzbekiston Kompartiyasining birinchi kotibi etib saylandi. Nuriddin Muhiddinov KPSS Markaziy Komiteti kotibi etib saylanganligi munosabati bilan lavozimidan ozod qilingan[3].

Tadqiqotchilarning fikriga koʻra, Sobir Kamolov respublikada kadrlarni keng miqyosda mahalliylashtirishni boshlagan. Mahalliy aholi buni milliy „uygʻonishdan oldingi“ davrining boshlanishi sifatida qabul qilgan. Uning oʻziga xos belgisi musulmon marosimlarini (sunnat qilish, nikoh va ota-bobolarining urf-odatlari boʻyicha oʻliklarni dafn etish) bajarishga urinishlar edi. Uning davrida O‘zbekiston Kompartiyasi Markaziy Komiteti madaniyat bo‘limi mudiri o‘zbek yozuvining kirill negizini arab alifbosiga almashtirish masalasini yuqori partiya instansiyalariga kiritgan. Bunday „mahalliychilik“ hech qanday qoʻllab-quvvatlanmadi va Moskva vakili boʻlgan M. A. Suslova tomonidan qoralandi[4].

1959-yil 15-mart kuni Sobir Kamolov „siyosiy jihatdan ishonchsiz unsurlar sababli xodimlarni toʻsib qoʻygani“ va „millatchilik koʻrinishlariga murosa va homiylik koʻrsatgani munosabati“ bilan egallab turgan lavozimidan chetlashtirilgan[4].

  • 1959-yil martidan 1962-yil aprelgacha Farg‘ona viloyat ijroiya qo‘mitasi raisi.
  • 19621965-yillarda Oʻzbekiston SSR non mahsulotlari bosh boshqarmasi boshligʻining oʻrinbosari.
  • 19651970-yillarda Oʻzbekiston SSR non mahsulotlari vazirining 1-oʻrinbosari.
  • 19701980-yillarda Oʻzbekiston SSR taʼminot vaziri oʻrinbosari.

1980-yil may oyidan boshlab u federal ahamiyatga ega shaxsiy nafaqaxoʻr. Toshkentda dafn etilgan.

1946—1962-yillarda SSSR Oliy Kengashining 2-5-chaqiriq deputati. 1956—1961-yillarda KPSS Markaziy Komiteti aʼzosi.

Partiya siyosiy idoralari
Oʻtmishdoshi:
Nuriddin Muhiddinov
Oʻzbekiston Kommunistok partiyasi birinchi sekretari
1957–1959
Vorisi:
Sharof Rashidov


Manbalar

tahrir
  1. „arxiv nusxasi“. 2013-yil 12-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 13-sentyabr.
  2. Государственная власть СССР. Высшие органы власти и управления и их руководители. 1923—1991 гг., 2017-04-28da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2017-09-13 {{citation}}: no-break space character in |title= at position 92 (yordam)
  3. „Каримовы, Рахмоновы, Ниязовы… М.Оленев: Роды и кланы Средней Азии — Ариана, Таджикистан“. 2013-yil 12-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 20-may.
  4. 4,0 4,1 „Политика по укреплению новой исторической общности в годы «оттепели»“. 2013-yil 8-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 20-may.

Adabiyotlar

tahrir