Swisscom – Shveysariya telekommunikatsiya kompaniyasi boʻlib, Shveysariya va Italiyada statsionar va mobil aloqa xizmatlarini taqdim etadi. Bosh qarorgohi Bern kantonining Ittigen kommunasida joylashgan. Aksiyalarning nazorat paketi Shveysariya hukumatiga tegishli (50,95%)[1].

Swisscom AG
Turi biznes, korxona va telecommunication company
Qachon asos solingan 1-oktyabr 1997
Joylashuvi Ittigen, Shveytsariya bayrogʻi Shveysariya
Asoschi(lari) Postal Telegraph and Telephone
Prezidenti Kristof Eshliman
Direktori Michael Rehschteiner
Daromadi CHF 11,17 mlrd (2022)
Aylanma daromadi CHF 11,11 mlrd (2022)
Operatsion foydasi CHF 2,04 mlrd (2022)
Kapitallashtirish CHF 26,6 mlrd (06.11.2023)
Sof foydasi CHF 1,602 mlrd (2022)
Ishchilar soni 19 157 (2022)
Vebsayti swisscom.ch

Tarixi

tahrir

1851-yilda Shveysariyada telegraf aloqasini rivojlantirish boʻyicha davlat korxonasi tashkil etildi. 1852-yil iyul oyida Shveysariyaning birinchi telegraf liniyasi Sankt-Gallen va Syurix oʻrtasida ish boshladi; oʻsha yilning oxiriga kelib telegraf tarmogʻi mamlakatning aksariyat yirik shaharlarini bogʻladi. 1877-yilda birinchi telefon tarmoqlari ish boshladi, 1880-yildan boshlab yirik shaharlarda birinchi xususiy telefon tarmoqlari paydo boʻla boshladi[2].

1920-yilda pochta xizmatini telegraf va telefon tarmoqlari bilan birlashtirgan PTT davlat korxonasi tashkil etildi. Keyinchalik PTTGA Shveysariyada radioeshittirish va televideniyeni rivojlantirish topshirildi. 1948-yilda PTTDA 500 ming telefon abonenti boʻlgan, 1950-yillarning oxiriga kelib esa ularning soni millionga yetgan. 1959-yilga kelib Shveytsarida dunyodagi birinchi boʻlib ichki telefon tarmogʻini toʻliq avtomatlashtirishga erishdi va 1982-yilga kelib xalqaro qoʻngʻiroqlarni amalga oshirdi. 1976-yilda NATEL mobil telefoniya tarmogʻining rivojlanishi boshlandi, bu birinchi va eng muvaffaqiyatli tarmoqlardan biri. 1992-yilda PTT davlat monopoliyasi maqomidan mahrum qilindi, telekommunikatsiyalar Telecom PTT boʻlinmasiga ajratildi. Oʻsha yili GSM NATEL D texnologiyasi asosida mobil tarmoq ishga tushirildi, 1990-yillarning oxiriga kelib uning 2 millionga yaqin abonenti bor edi. 1990-yillarning oʻrtalarida Telecom PTT Blue Window (keyinchalik Bluewin) brendi ostida internetga kirish xizmatini taklif qila boshladi va tez orada Shveysariyaning eng yirik Internet-provayderiga aylandi[2].

1997-yilda Shveytsarida telekommunikatsiya bozori raqobat uchun toʻliq ochildi, Telecom PTT alohida kompaniyaga aylandi va oʻz nomini Swisscom deb oʻzgartirdi. 1998-yilda u Shveytsarida birjasida aksiyalarni joylashtirish orqali qisman xususiylashtirildi. Shuningdek, 1998-yilda mobil aloqa bozorida birinchi raqobatchi Diax (keyinchalik oʻz nomini Sunrise deb oʻzgartirgan) paydo boʻldi. 2000-yilda ushbu bozorda yana bir oʻyinchi paydo boʻldi, France Telecom oʻzining Orange brendi bilan. Shu bilan birga, Swisscom yangi bozorlarni oʻzlashtira boshladi: 1999-yilda Germaniyaning mobil aloqa operatori Debitel sotib olindi, u Germaniyadan tashqari Fransiya, Niderlandiya, Sloveniya va Daniyada ham ishlagan (jami 10 million abonent)[2].

2004-yilda Debitel Permira xalqaro sarmoya guruhiga sotildi. 2007-yilda Italiyaning FASTWEB telekommunikatsiya kompaniyasining 82% aksiyalari 5,3 milliard yevroga sotib olingan, qolgan Aksiyalar 2010-yilda sotib olingan[3]. Swisscom bosh direktori Karsten Shloter 2013-yil 23-iyulda oʻlik holda topilgan, u oʻz joniga qasd qilgan deb taxmin qilinadi[4]. 2019-yil aprel oyida kompaniya 5G tarmogʻini rivojlantirishni boshladi, shu yilning iyul oyida Janubiy Koreyaning SK Telecom kompaniyasi va Finlyandiyaning Elisa Oyj bilan Rouming shartnomalari imzolandi[5].

Faoliyati

tahrir

Kompaniya Shveysariya va Italiyada ishlaydi. 2022-yil holatiga koʻra asosiy boʻlinmalar:

Shveysariya 1,32 mln statsionar telefoniya abonentlari, 2,03 mln kabel keng polosali Internet abonentlari, 1,57 mln kabel televideniye abonentlari, 6,17 mln mobil aloqa abonentlari, daromadning 75%;

Italiya (FASTWEB brendi) – 2,68 million kabel keng polosali Internet abonentlari, 3,09 million uyali aloqa abonentlari, 16% daromad;

Boshqa faoliyati – telekommunikatsiya tarmoqlari va teleradioeshittirish uskunalariga xizmat koʻrsatish, onlayn xizmatlar, daromadning 9%.

2023-yilgi Forbes Global 2000 dunyodagi eng yirik ommaviy kompaniyalar roʻyxatida Swisscom 619-oʻrinni egalladi[6].

Manbalar

tahrir
  1. „Swisscom AG“ (en). MarketScreener. 2023-yil 6-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 6-noyabr.
  2. 2,0 2,1 2,2 „Swisscom AG - Company History“ (en). International Directory of Company Histories, Vol. 58. St. James Press, 2004. 2021-yil 9-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 6-noyabr.
  3. Sean Buckley. „Swisscom acquires remaining stake in FastWeb for $326 million - Fierce Telecom“ (en). Questex LLC (2010-yil 8-sentyabr). 2023-yil 6-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 6-noyabr.
  4. „Carsten Schloter Dead: Swisscom CEO Apparently Committed Suicide“ (en). Huffington Post (2013-yil 23-iyul). 2023-yil 6-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 6-noyabr.
  5. „Swisscom signs first 5G roaming agreements with SK Telecom and Elisa“ (en). Telecoms Tech (2019-yil 18-iyul). 2020-yil 28-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 6-noyabr.
  6. „Swisscom“ (en). Forbes. 2019-yil 30-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 6-noyabr.