F Test kartasi - Bi-bi-si tomonidan yaratilgan boʻlib, dunyoning boshqa mamlakatlarida qirq yildan koʻproq vaqt davomida televizorda foydalanilgan sinov kartasi hisoblanadi. Boshqa test kartalari singari, u odatda hech qanday dastur translyatsiya qilinmagan paytda koʻrsatilgan. Bu Buyuk Britaniyada birinchi boʻlib rangli tarzda uzatilgan, birinchi boʻlib inson tasvirlangan hamda muntazam ravishda parodiyaga duchor boʻlgan mashhur tasviriga aylandi.

Fayl:Testcard F.jpg
1991-yil 17-fevraldan 1997-yil 4-oktabrgacha BBC1-da koʻrilganidek, BBC Test Kartasi F-ning efirdan tashqari ekran tasviri.

Kartochkada markazdagi rasmda Karol Xerse masxaraboz qoʻgʻirchoq bilan oʻynab, turli xil kulrang shkalalar va rasm sifatini baholash uchun ishlatiladigan rangli test signallari bilan oʻralgan pufakchalar tasvirlangan. U birinchi marta 1967-yil 2-iyulda (birinchi rangli suratlar televideniyada ommaga koʻringan kunning ertasiga) BBC2 telekanalida efirga uzatilgan.

Kartani BBC muhandisi Jorj Xersee (1924–2001), markaziy tasvirdagi qizning otasi ishlab chiqqan. Pages tomonidan 1998-yilda Ceefax tomonidan yaratilgan, shundan soʻng u faqat muhandislik ishlari paytida koʻrilgan va oxirgi marta bu rolda 1999-yilda koʻrilgan. Karta 1970-yillarda ITV da koʻrilgan, vaqti-vaqti bilan Test Card G bilan birgalikda ishlatilgan.

XXI asr boshlarida Test Kartasi F va uning variantlari juda kamdan-kam efirga uzatiladi, chunki efir jadvallarda ishlamay qolish holatlari koʻp edi. TCF ning bir nechta oʻzgarishlari koʻrib chiqildi, jumladan J Test kartasi (raqamli kengaytirilgan), W Test kartasi (keng ekran) va uning yuqori aniqlikdagi varianti, baʼzan xatolik bilan X Test kartasideb ataladi.

2010–2012-yillarda Buyuk Britaniyaning raqamli oʻtish davrigacha sinov kartasi yillik RBS (rebroadcast standby)[1] va 2013-yilgacha Test Card W dan foydalangan BBC HD oldindan koʻrish siklida paydo boʻlgan.

Texnik maʼlumotlar

tahrir

Kartadagi deyarli barcha dizayn va naqshlar maʼlum ahamiyatga ega edi. Yuqori qismida (yuqoriga qarang) yorugʻlik darajasining kamayib borish tartibida 95% toʻyingan rang chiziqlari mavjud. Tasvirning toʻgʻri skanerlanishini tekshirish uchun kartaning toʻrt tomonining har birida uchburchaklar mavjud. Standart kulrang shkala va chastotaga javob testlari mos ravishda oʻrtadagi rasmning chap va oʻng tomonida joylashgan. Test Card J deb nomlanuvchi yangilangan versiyada (jumladan, keng ekranli va HD versiyalar) noughts-and-crosses taxtasidagi X ekran markazini tekislash uchun indikator hisoblanadi.


Markaziy rasmda bolaning notoʻgʻri teri rangi aniq boʻlishi va boʻyanish modasi oʻzgarmasligi uchun tasvirlangan. Test kartalarida tasvirlardan foydalanish yangi gʻoya emas edi; Fransiyadagi RTF va ORTF TF1 da 1953-1983 yillarda ishlatilgan[2] monoxromli 819 qatorli sinov kartasining markaziy motivi sifatida Marly Horsesdan foydalangan va markaziy rang-barang atirgullar tasvirini aks ettiruvchi birinchi rang test kartasi ishlatilgan. Fransiya 2 da 1967-yildan 1970-yillarning oʻrtalariga qadar[3]. Shvetsiyadagi SVT ham keyinchalik Test Card F-dan ilhomlanib, oʻzining oldingi monoxrom test kartalari asosida markazda qoʻgʻirchoq tutgan qiz bilan oʻzining rangli test kartasini ishlab chiqdi[4].

Keng miqyosli integratsiyadan foydalanadigan zamonaviy sxemalar ushbu muammolarning aksariyatiga nisbatan kamroq sezgir hisoblanadi. Ulardan baʼzilari katod nurlari quvurlari; suyuq kristall displeylar (LCD) bilan ham bogʻliq. Afsuski, ular yuqori tezlikda skanerdan oʻtkazilmaydi. Sinov kartasi oʻz davrida muhim vosita boʻlgan, ammo hozirgi kunda unchalik ahamiyatli emas.


Dastlab, Test kartasi F roʻyxatga olingan ikkita oynadan tashkil topgan fotosurat slayd edi – biri rang maʼlumotlarini, ikkinchisi esa monoxrom fonni oʻz ichiga oladi. Karta 1984-yilda elektron saqlash imkoniyati paydo boʻlgach, elektron shaklga oʻtkazildi[5].

Audio hamrohlik

tahrir

Soʻnggi yillarda Sinov kartasi faqat BBCda muhandislik sinovlari paytida namoyon boʻldi va gapiradigan ayol soat bilan birga turli ohanglarning barqaror ohangi bilan uygʻunlashdi. Test kartasi musiqasi 1980-yillarning oxiriga kelib tez-tez eshitilmay qolgan edi, biroq u 2012-yil 22-oktabrda ushbuholat tugaguncha Ceefax-dan Pages orqali oʻynalib turdi[6].

Masxaraboz pufakchalari

tahrir
Fayl:TCF centre.jpg
F Test kartasi uchun yaratilgan markaziy tasvirning asli.

„Test Card F“ filmidagi hamkasbi Kerol Xersee bilan birga Bubbles televizorda taxminan 70 000 soat [7] namoyon boʻdi, bu deyarli sakkiz yilga teng[8].

BBC HD kanal varianti („Test Card X“)

tahrir

W Test Kartasining 1080 qatorli varianti (baʼzan norasmiy ravishda[9] X Test kartasi deb ataladi) hozirda tugatilgan BBC HD kanalida ishlatilgan. BBC HD 2013-yil mart oyida yopildi; shuning uchun X Test Kartasi endi muntazam ravishda efirga uzatilmaydi. X Test Kartasi 2023-yil 18-yanvarda BBC News kanalidagi Sportsdayning tushlik vaqtidagi nashrida BBC Sport veb-saytini koʻrsatish uchun moʻljallangan slayd oʻrniga paydo boʻldi[10].

Ommaviy madaniyatda

tahrir

F Test kartasining oʻzgarishlari va parodiyalari Britaniya efirlari, Internet saytlari va oʻyinlarida keng tarqalgan. Baʼzi misollar quyidagilarni oʻz ichiga oladi:

  • Mustaqil radioeshittirish organi oʻzining D-MAC translyatsiyalari uchun ETP-1 oʻzgarishidan foydalangan boʻlsa, franshizasi Britaniya sunʼiy yoʻldosh radiosi umumiy sunʼiy yoʻldosh uzatishlari uchun Philips PM5544 va F Test Kartasini eslatuvchi sinov kartalaridan foydalangan[11].
  • "Marsdagi hayot" teleserialida „Test Card F“ asosidagi „Test Card Girl“ suratga olingan boʻlib, u bosh qahramon Sem Taylerni masxara qiladi va qiynaydi[12] [13].
  • Parodiyalar koʻplab qoʻshiqlar uchun reklama materialida yoki videolarda, koʻpincha guruh aʼzolarining yuzlari bilan ishlatilgan, jumladan Radioheadning 2000-yilgi Kid A albomi[14], Madness[15], va Gorillazning „(Waiting For) The Ghost Train“ albomi, " Hallelujah Money " musiqiy videosi[16].
  • Sinov kartasi „Tween Scenes“ seriyasida ham qoʻllangan, oʻnta Karol Xersining oʻrniga va uchtasi Bubbles the Clown oʻrnini egallagan.
  • Animaniacs (2020-yilgi teleserial) „Nuqsonli juftlik“ segmentida Kerol Xerse oʻrniga Pinki va Pufakchalar oʻrniga masxaraboz boʻyangan Miya bilan F Test kartasi parodiyasi namoyish etildi.
  • RuPaul’s Drag Race UK ishtirokchisi Cheddar Gorgeous toʻrtinchi mavsumda BBCning 100 yilligi sharafiga oʻtkazilgan „Keeping it 100!“ Uchish-qoʻnish yoʻlagi uchun F Test kartasidan ilhomlangan uchuvchi obrazi roliga kirdi.

Shuningdek qarang

tahrir
  • BBC test kartalari roʻyxati

Havolalar

tahrir
  1. Mad Radio DXer. „BBC 1 RBS Tests 2008“ (2008-yil 9-yanvar). 2023-yil 28-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 19-sentyabr.
  2. „Non-UK Television Test Cards, Tuning Signals, Clocks and Idents“ (2016-yil 4-mart). 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan.
  3. „Rétrospective : la mire à la télévision (1953 – 2002)“. VivelaPub (2012-yil 5-yanvar).
  4. „Non-UK Television Test Cards, Tuning Signals, Clocks and Idents“ (2016-yil 4-mart). 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan.
  5. BBC Engineering at IBC-84. United Kingdom: BBC Research & Development, 1984. 
  6. „Ceefax service closes down after 38 years on BBC“ (en-GB). BBC News (2012-yil 23-oktyabr). Qaraldi: 2023-yil 13-yanvar.
  7. „Test card special“. BBC News (2001-yil 19-aprel). Qaraldi: 2013-yil 10-iyun.
  8. Deacon, Michael. „Talking about the Test Card“. The Telegraph (2007-yil 25-may). Qaraldi: 2013-yil 10-iyun.
  9. Quested, Andy. „A Christmas Present from the HD Channel!“. BBC Internet blog. — „The test card seems to have been given the name "Test Card X" but not by us, it is in fact a modified high definition version of test card W“. Qaraldi: 2013-yil 21-dekabr.
  10. „The test card puts in an unscheduled appearance on Sportsday“ (2023-yil 18-yanvar).
  11. „BSB test card: Galaxy (1990)“. Rewind. The TV Room (2021-yil 11-fevral).
  12. „Life on Mars questions“. BBC Drama. Qaraldi: 2020-yil 24-iyul.
  13. Griffiths, Nick. „Did you spot the clues?“. The Radio Times (2007-yil 1-aprel). 2008-yil 21-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-iyul.
  14. Radiohead. „Blips“. Radiohead Public Library. XL Recordings (2020). Qaraldi: 2020-yil 5-aprel.
  15. „Madness - Waiting For The Ghost Train“. YouTube (2008-yil 24-noyabr). 2023-yil 10-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 5-iyul.
  16. „Hallelujah Money (feat. Benjamin Clementine) - Gorillaz“, Youtube, UPROXX, 2017-01-19, 2017-01-19da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2017-01-19{{citation}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown ()