"The Crown" (tarjimasi: „Toj“) — Netflixda efirga uzatilgan va Buyuk Britaniya qirolichasi Elizabeth II hukmronligiga bagʻishlangan tarixiy dramatik teleserial. Telekoʻrsatuv Peter Morgan tomonidan yaratilgan va yozilgan va Left Bank Pictures va Sony Pictures Television tomonidan ishlab chiqarilgan. „Toj“ syujeti Morganning „Qirolicha“ (2006) filmi va „Tomoshabinlar“ (2013) pyesasiga asoslangan.

The Crown
Janri tarixiy drama
Rejissyor Peter Morgan
Rollarda

1–2 mavsumlarda

Claire Foy
Matt Smith
Vanessa Kirby
Eileen Atkins
Jeremy Northam
Victoria Hamilton
Ben Miles
Greg Wise
Jared Harris
John Lithgow
Alex Jennings
Lia Williams
Anton Lesser
Matthew Goode

3–4 mavsumlarda

Olivia Colman
Tobias Menzies
Helena Bonham Carter
Ben Daniels
Jason Watkins
Marion Bailey
Erin Doherty
Charles Dance
Josh O'Connor
Gillian Anderson
Emma Corrin
Stephen Boxer
Emerald Fennell

5-6 mavsumarda

Imelda Staunton
Jonathan Pryce
Lesley Manville
Jonny Lee Miller
Dominic West
Elizabeth Debicki
Andrew Havill
Marcia Warren

Olivia Williams
Tematik musiqa bastakori Hans Zimmer
Bastakor(lar) Rupert Gregson-Williams (1–2 mavsum)
Lorne Balfe (2 mavsum)
Martin Phipps (3–4 mavsum)
Mamlakat Buyuk Britaniya bayrogʻi Birlashgan Qirollik
AQSH bayrogʻi AQSh
Til inglizcha
Mavsumlar soni 5
Qismlar soni 50
Ishlab chiqarish
Ijrochi prodyuser(lar)

Peter Morgan
Stephen Daldry
Andy Harries
Philip Martin
Suzanne Mackie
Matthew Byam Shaw
Robert Fox
Tanya Seghatchian
Nina Wolarsky
Allie Goss

Benjamin Caron
Prodyuser(lar) Andrew Eaton
Qism davomiyligi 47—61 daqiqa
Studiya(lar) Left Bank Pictures
Sony Pictures Television
Efirga uzatilishi
Telekanal Netflix
Tasvir formati 4K (Ultra HD)

Birinchi mavsum 1947-yilda boʻlajak qirolicha Elizabeth va shahzoda Filippning toʻyi bilan boshlanadi va uning singlisi malika Margaretning 1955-yilda Peter Townsend bilan nikohi bekor qilinishi bilan tugaydi. Ikkinchi mavsum 1956-yil oktabrdagi Suvaysh inqirozidan 1963-yil oktyabr oyida Bosh vazir Harold Macmillanning isteʼfoga chiqishi va 1964-yil mart oyida shahzoda Edwardning tugʻilishigacha boʻlgan davrni oʻz ichiga oladi. Uchinchi fasl 1964—1977-yillar oraligʻidagi davrni oʻz ichiga oladi, shu jumladan Harold Wilson va Edward Heathning bosh vazir sifatidagi muddatlari va Kamil Shand bilan bogʻliq voqealardan iborat. Toʻrtinchi fasl 1977—1990-yilgacha boʻlib oʻtadi va bosh vazir Margaret Tetcher hukmronligi, shuningdek, shahzoda Charles va xonim Diana Spencerning toʻyini oʻz ichiga oladi. Beshinchi va oltinchi fasllar XX asr oxiri va XXI asr boshlaridagi Qirolicha hukmronligini qamrab oladi.

Aktyorlar har ikki mavsumda oʻzgarib turadi. Dastlabki ikki msvdumda Claire Foy Qirolicha rolini, Matt Smith shahzoda Filipp rolini va Vanessa Kirbi malika Margaret rolini ijro etadi. Uchinchi va toʻrtinchi fasllarda Olivia Colman Qirolicha rolini, Tobias Menzies shahzoda Filipp rolini, Helena Bonham Carter esa malika Margaret rolini ijro etadi. Uchinchi mavsumda Josh OʻKonnor shahzoda Charles rolini oʻynaydi. Toʻrtinchi mavsumda yangi aktyorlar paydo boʻladi — Emma Korrin xonim Diana Spenser rolida va Gillian Anderson Margaret Tetcher rolida. Beshinchi va oltinchi fasllarda Imelda Staunton, Jonatan Price va Lesley Manville mos ravishda qirolicha, shahzoda Filipp va malika Margaret rollarini, Elizabeth Debicki va Dominic West esa malika Diana va shahzoda Charles rollarini ijro etadi. Serial Hertfordshire, Borehamwooddagi Elstree studiyasida, shuningdek, Buyuk Britaniya va baʼzi chet davlatlarda suratga olingan.

Birinchi mavsum Netflix’da 2016-yil 4-noyabrda, ikkinchisi 2017-yil 8-dekabrda, uchinchisi 2019-yil 17-noyabrda va toʻrtinchisi 2020-yil 15-noyabrda chiqdi. Beshinchi fasl 2022-yil noyabr oyida chiqadi.

„Toj“ oʻzining aktyorlik mahorati, rejissyorligi, ssenariysi, operatorlik ishi va qirolicha Elizabeth hukmronligining aniq tarixiy tasviri uchun tanqidchilar olqishiga sazovor boʻldi. Hammasi boʻlib, oʻzining dastlabki toʻrt faslida serial 63 ta Primetime Emmy nominatsiyasini qoʻlga kiritdi, jumladan, toʻrt marta „Eng yaxshi dramatik serial“ nominatsiyasiga nomzod boʻlgan[1] va 2021-yilda 73-Primetime Emmy mukofotida ushbu kategoriyada gʻolib chiqqan. AQSh kinoaktyorlari gildiyasi mukofotlarida The Crown ikki marta „Dramatik serialdagi eng yaxshi aktyorlar“ mukofotini 2020 va 2021-yillarda qoʻlga kiritdi, shuningdek, Jon Lithgouga „Eng yaxshi aktyor“, Kler Foyga (ikki marta) va Gillian Andersonga „Eng yaxshi aktrisa“ nominatsiyasida haykalchalar olib keldi. Serial shuningdek, „Eng yaxshi teleserial-drama“ nominatsiyasida ikki marta (2017 va 2021) „Oltin globus“ mukofotini qoʻlga kiritdi, Foy, Kolman, Korrin, OʻKonnor va Anderson esa aktyorlik yoʻnalishida „Oltin globus“ mukofotini oldi.

Mazmuni tahrir

„Toj“da qirolicha Elizabeth II ning 1947-yilda shahzoda Filippga turmushidan to[2] to hozirgi kungacha[3] hayoti haqida hikoya qilinadi. Kler Foy birinchi va ikkinchi mavsumlarda Elizabeth II rolini oʻynaydi[4], Olivia Colman esa uchinchi va toʻrtinchi mavsumlarda[5]. Imelda Staunton beshinchi va oltinchi mavsumlarda qirolicha rolini oʻynaydi[6].

Birinchi fasl qirolicha Elizabeth II hukmronligining dastlabki yillarini koʻrsatadi. U 1947-yil noyabrda malika Elizabeth va shahzoda Filippning toʻyi bilan boshlanadi va shahzoda Charles (1948-yil noyabr) va malika Annaning (1950-yil avgust) tugʻilishi, Winston Churchill boshchiligidagi konservatorlarning 1951-yil oktyabrdagi parlament saylovlarida gʻalaba qozonishi, Buyuk Britaniya qiroli George VI vafoti va 1952-yil fevralda Elizabeth II ning taxtga chiqishi, shuningdek, 1953-yil iyun oyida uning toj kiyishi, SSSR ning Semipalatinsk poligonida dunyodagi birinchi vodorod bombasining sinovi (1953-yil avgust) va malika Margaretning Piter Taunsend bilan munosabatlari kabi voqealarni oʻz ichiga oladi. Mavsum Winston Churchillning Buyuk Britaniya Bosh vaziri lavozimidan isteʼfoga chiqishi, Entoni Idenning hokimiyat tepasiga kelishi va malika Margaretning 1955-yilda Piter Taunsend bilan munosabatlarining tugashi bilan yakunlanadi. Mavsumda, shuningdek, Edvard VIII taxtdan voz kechishi, George VI ning toj kiyishiga tayyorgarlik va Ikkinchi jahon urushi davridagi yosh malika Elizabeth taʼlim olishi aks ettirilgan 1930—1940-yillardagi esdaliklarni aks ettiradi.

Ikkinchi mavsum 1956-yil oktyabr oyida Suvaysh inqirozi bilan boshlanadi va shahzoda Filipp tomonidan Melburnda 1956-yilgi yozgi Olimpiya oʻyinlarining ochilishi, Entoni Idenning bosh vazir lavozimidan isteʼfoga chiqishi va 1957-yil yanvarida Harold Macmillanning hokimiyat tepasiga kelishi, Elizabeth II ning birinchi Rojdestvo munosabati bilan telemurojaati (1957-yil dekabr), 1960-yil fevralda shahzoda Endryuning tugʻilishi, 1960-yil may oyida malika Margaret va Antony Armstrong-Jonesning (lord Snowdon) toʻyi, Afrikani dekolonizatsiya qilishning boshlanishi, AQSh prezidenti Jon F. Kennedi va birinchi xonim Jaklin Kennedi Buyuk Britaniyaga (1961-yil iyun), Elizabeth II ning Ganaga safari (1961-yil noyabr), Shotlandiyadagi Gordonstoun maktabida shahzoda Charlesning oʻqishi, 1963-yil noyabrda Jon Kennedining oʻldirilishi, uchinchi bosh vazir Garold Makmillanning isteʼfoga chiqishi va 1963-yil oktyabr oyida „Profyumo ishi“ deb nomlanuvchi siyosiy janjaldan keyin Alexander Douglas-Homening hokimiyat tepasiga kelishidan iborat. Ikkinchi mavsum 1964-yil mart oyida qirolichaning soʻnggi farzandi shahzoda Edwardning tugʻilishi bilan yakunlanadi. Mavsum davomida 1930 va 1940-yillardagi shahzoda Filippning yoshligini aks ettiruvchi va Edward VIII ning natsistlar bilan aloqalariga oydinlik kirituvchi esdaliklar mavjud.

Uchinchi mavsum syujeti 1964—1977-yillarda boʻlib oʻtadi va leyborist Harold Wilson (1964-1970 va 1974-1976) va Edward Xitning konservativ hukumati (1970—1974), Uinston Cherchillning oʻlimi va dafn marosimini oʻz ichiga oladi. 1965-yil yanvarda sovet josusi ser Anthony Bluntning fosh etilishi, malika Margaret va lord Snowdonning Qoʻshma Shtatlarga tashrifi (1965-yil noyabr), konchilar qishlogʻi Aberfandagi fojia (1966-yil oktyabr), amerikalik astronavtlardan iborat Apollon 11 missiyasining Oyga qoʻnishi va 1969-yil iyul oyida Uels shahzodasi Charlesning sarmoyasi, shahzoda Charlesning Kamilla Shand bilan tanishishi va 1970-yillar boshidagi milliy konchilarning ish tashlashlari, 1972-yil may oyida Vindzor gersogi (sobiq qirol Edvard VIII) ning oʻlimi, malika Margaretning baronet Roddy Llewellyn bilan munosabati va uning lord Snoudon bilan ajrashishidan iborat. Mavsum 1977-yilda Elizabeth II hukmronligining kumush yubileyi (uning taxtga oʻtirganiga 25 yil toʻlgani) ni nishonlash bilan yakunlanadi.

Toʻrtinchi mavsum shahzoda Charlesning 1977-yilda Diana Spencer xonim bilan uchrashishi bilan boshlanadi va unda Margaret Tetcherning parlament saylovlarida gʻalaba qozonishi (1979-yil may), 1979-yil avgust oyida irland terrorchilari tomonidan lord Louis Mountbattenning oʻldirilishi, 1981-yilda shahzoda Charles va Diana Spencerning toʻyiga tayyorgarlik, Tetcher kabinetining oʻzgarishi va uning oʻgʻli Markning Sahroi Kabir choʻlida gʻoyib boʻlishi, Folklend urushi va Maykl Faganning Bukingem saroyiga kirib kelishi (1982-yil iyul), shahzoda Uilyam va Garrining tugʻilishi, shahzoda Charles va malika Diananing Avstraliyaga tashrifi (1983), qirolicha va Bosh vazirning Janubiy Afrikadagi aparteid rejimiga qarshi sanktsiyalar qoʻllanilishi boʻyicha mojarosi (1985—1986), shahzoda Endryu va Sara Fergyusonning 1986-yil iyulidagi toʻylari, Malika Diananing 1988-yilda Barnardo bolalar chempionlari xayriya marosimida ishtiroki va uning Nyu-Yorkka Konkordga tashrifi, shuningdek, Margaret Tetcherning Buyuk Britaniya Bosh vaziri lavozimidan isteʼfoga chiqishi (1990-yil noyabr) kabi voqealar mavjud. Bundan tashqari, mavsumda Malika Margaretning ikki amakivachchasi Catherine Bowes-Lyon va Nerissa Bowes-Lyon topilganligi, ular psixiatrik kasalxonaga yotqizilgani tasvirlangan. Mavsum 1991-yil arafasida Vindzorlar oilasi tomonidan Rojdestvoni nishonlash bilan yakunlanadi.

Beshinchi mavsum 1991—1997-yillar oraligʻini qamrab oladi, unda John Major konservativ hukumatining hukmronligi, qirolicha va Edinburg gersogining uch farzandining ajrashishlari, ingliz jurnalisti Andrew Mortonning „Diana: uning haqiqiy hikoyasi“ kitobining nashr etilishi (1992-yil may), Vindzor qal’asidagi yongʻin va Elizabeth II ning hukmronligining 40 yilligi munosabati bilan „dahshatli yil“ (annus horribilis) haqidagi nutqi (1992-yil noyabr), Charles va Kamilla oʻrtasidagi samimiy telefon suhbati stenogrammasining tabloidlar tomonidan nashr etilishi (1993-yil yanvar), Charles (1994-yil iyun) va Diana (1995-yil noyabr) bilan nikohdagi muammolar haqida televizion intervyu, Elizabeth II va shahzoda Filippning Rossiyaga tashrifi (1994-yil oktyabr), 1997-yil may oyida parlament saylovlarida Tony Blair boshchiligidagi leyboristlarning gʻalabasi va Gonkongni Buyuk Britaniyadan Xitoyga topshirish marosimi (1997-yil yozi) koʻrsatiladi.

Rollarda tahrir

  • Claire Foy (1-2 mavsum, 4 mavsumda taklif etilgan) va Olivia Colman (3-4 mavsum) — Qirolicha Elizabeth II
  • Matt Smith (1-2 mavsum) va Tobias Menzies (3-4 mavsum) — Shahzoda Philip
  • Vanessa Kirbi (1-2 mavsum) va Helena Bonham Carter (3-4 mavsum) — Malika Margaret
  • Eileen Atkins — Qirolicha Mary (1 mavsum)[7]
  • Jeremy Northam — Anthony Eden (1-2 mavsum)[8]
  • Victoria Hamilton (1-2 mavsum) va Marion Bailey (3-4 mavsum) — Qirolicha Elizabeth[2]
  • Ben Miles — Peter Townsend (1 mavsum, 2 mavsumda taklif etilgan)[9]
  • Greg Wise (1-2 mavsum) va Charles Dance (3 mavsum, 4 mavsumda taklif etilgan) — Louis Mountbatten
  • Jared Harris — Qirol George VI (1 mavsum, 2 mavsumda taklif etilgan)[2]
  • John Lithgow — Winston Churchill (1 mavsum, 2-3 mavsum)[2]
  • Alex Jennings (1 mavsum, 2 mavsumda taklif etilgan) va Derek Jacobi (3 mavsumda taklif etilgan) — shahzoda Edward VIII
  • Lia Williams (1 mavsum, 2 mavsumda taklif etilgan) va Geraldine Chaplin (3 mavsumda taklif etilgan) — Wallis Simpson
  • Anton Lesser — Harold Macmillan (2 mavsum)[10]
  • Matthew Goode (2 mavsum) va Ben Daniels (3 mavsum) — Antony Armstrong-Jones[11]
  • Jason Watkins — Harold Wilson (3 mavsum)
  • Erin Doherty — Malika Anna (3-4 mavsum)
  • Josh OʻConnor — Charles III (3-4 mavsum)
  • Gillian Anderson — Margaret Thatcher (4 mavsum)
  • Emma Corrin — Diana Frances Spencer (4 mavsum)
  • Stephen Boxer — Denis Thatcher (4 mavsum)
  • Emerald Fennell — Camilla (4 mavsum, 3 mavsumda taklif etilgan)

Qismlar roʻyxati tahrir

Fasllar tahrir

Mavsum Epizodlar Namoyish sanasi
Mavsum premyerasi Mavsum finali
1 10 2016-yil 4-noyabr
2 10 2017-yil 8-dekabr
3 10 2019-yil 17-noyabr
4 10 2020-yil 15-noyabr
5 10 2022-yil 9-noyabr

1-mavsum (2016) tahrir

Umumiy № Mavsumdagi № Nomi Rejissyor Ssenariy muallifi Taqdim etilgan sana
1 1 "Wolferton Splash" Stephen Daldry Peter Morgan 2016-yil 4-noyabr
2 2 "Hyde Park Corner"
3 3 "Windsor" Philip Martin
4 4 "Act of God" Julian Jarrold
5 5 "Smoke and Mirrors" Philip Martin
6 6 "Gelignite" Julian Jarrold
7 7 "Scientia Potentia Est" Benjamin Caron
8 8 "Pride & Joy" Philip Martin
9 9 "Assassins" Benjamin Caron
10 10 "Gloriana" Philip Martin

2-mavsum (2017) tahrir

Umumiy № Mavsumdagi № Nomi Rejissyor Ssenariy muallifi Taqdim etilgan sana
11 1 "Misadventure" Philip Martin Peter Morgan 2017-yil 8-dekabr
12 2 "A Company of Men"
13 3 "Lisbon"
14 4 "Beryl" Benjamin Caron Amy Jenkins va Peter Morgan
15 5 "Marionettes" Philippa Lowthorpe Peter Morgan
16 6 "Vergangenheit"
17 7 "Matrimonium" Benjamin Caron
18 8 "Dear Mrs Kennedy" Stephen Daldry
19 9 "Paterfamilias" Tom Edge va Peter Morgan
20 10 "Mystery Man" Benjamin Caron Peter Morgan

3-mavsum (2019) tahrir

Umumiy № Mavsumdagi № Nomi Rejissyor Ssenariy muallifi Taqdim etilgan sana
21 1 "Olding" Benjamin Caron Peter Morgan 2019-yil 17-noyabr
22 2 "Margaretology"
23 3 "Aberfan"
24 4 "Bubbikins" Amy Jenkins va Peter Morgan
25 5 "Coup" Christian Schwochow Peter Morgan
26 6 "Tywysog Cymru" James Graham va Peter Morgan
27 7 "Moondust" Jessica Hobbs Peter Morgan
28 8 "Dangling Man" Sam Donovan David Hancock va Peter Morgan
29 9 "Imbroglio" Tom Edge va Peter Morgan
30 10 "Cri de Coeur" Jessica Hobbs Peter Morgan

4-mavsum (2020) tahrir

Umumiy № Mavsumdagi № Nomi Rejissyor Ssenariy muallifi Taqdim etilgan sana
31 1 "Gold Stick" Benjamin Caron Peter Morgan 2020-yil 15-noyabr
32 2 "The Balmoral Test" Paul Whittington
33 3 "Fairytale" Benjamin Caron
34 4 "Favourites" Paul Whittington
35 5 "Fagan" Jonathan Wilson va Peter Morgan
36 6 "Terra Nullius" Julian Jarrold Peter Morgan
37 7 "The Hereditary Principle" Jessica Hobbs
38 8 "48:1" Julian Jarrold
39 9 "Avalanche" Jessica Hobbs
40 10 "War"

Qoʻlga kiritilgan mukofotlar tahrir

Mukofot Yil Nominatsiya Nomzodlar
"Emmy" 2017 Drama teleserialidagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktyor John Lithgow
2018 Drama teleserialidagi eng yaxshi aktrisa Claire Foy
Eng yaxshi rejissyor Stephen Daldry
2021 Eng yaxshi drama serial Peter Morgan, Stephen Daldry, Andy Harris, Suzanne Mackie, Matthew Byam-Shaw, Robert Fox va Tanya Segachyan
Drama teleserialidagi eng yaxshi aktyor Josh OʻConnor
Drama teleserialidagi eng yaxshi aktrisa Olivia Colman
Drama teleserialidagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktyor Tobias Menzies
Drama teleserialidagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa Gillian Anderson
Drama teleserialining eng yaxshi rejissyori Jessica Hobbs
Drama teleserialining eng yaxshi ssenariysi Peter Morgan
"Oltin globus" 2017 Eng yaxshi drama serial "Toj"
Drama teleserialidagi eng yaxshi aktrisa Claire Foy
2018 Eng yaxshi drama serial "Toj"
2020 Drama teleserialidagi eng yaxshi aktrisa Olivia Colman
2021 Eng yaxshi drama serial "Toj"
Drama teleserialidagi eng yaxshi aktyor Josh OʻConnor
Drama teleserialidagi eng yaxshi aktrisa Emma Corrin
Mini-seriallar, teleseriallar yoki televizion filmlardagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa Gillian Anderson

Tanqid tahrir

Mavsum Tanqidchilar bahosi
Rotten Tomatoes Metacritic
1 88 % (74 sharh)[12] 81 (29 sharh)[13]
2 89 % (83 sharh)[14] 87 (27 sharh)[15]
3 90 % (100 sharh)[16] 84 (30 sharh)[17]
4 96 % (108 sharh)[18] 85 (27 sharh)[19]

The Crown tanqidchilar tomonidan maqtovga sazovor boʻldi, Daily Telegraph uni „Televideniyening eng yaxshi sovun operasi“[20] deb atadi va 5/5 ball oldi, garchi baʼzi sharhlovchilar, masalan, The Times[21] qator epizodlar notoʻgʻri narsalarga asoslanganligidan xavotir bildirdilar[22].

Rotten Tomatoes agregator veb-saytida birinchi mavsum 74 ta sharhga asoslangan 88 % reytingga ega boʻlib, oʻrtacha reyting 8,61 / 10. Tanqidiy konsensusda shunday deyiladi: „Taʼsirchan aktyorlik va ajoyib operatorlik ishi „Toj“ni oʻzining buyuk sujetiga loyiq boʻlgan yuqori darajadagi sanʼat asariga aylantirdi“[12]. Metacriticda birinchi mavsum 29 ta sharh asosida 100 balldan 81 ballga ega boʻlib, bu „umumjahon eʼtirofni“ koʻrsatadi[13].

Ikkinchi mavsumda 83 ta sharh asosida Rotten Tomatoes 89 % reytingi bor, oʻrtacha reyting 8,35 / 10 ga teng. Tanqidiy konsensusda shunday deyilgan: „„Toj“ oʻz hukmronligini yuqori drama va dabdabali liboslarga boy boʻlgan ikkinchi mavsumda davom ettirmoqda“[14]. Metacriticda ikkinchi mavsum 27 ta sharh asosida 100 balldan 87 ballga ega boʻldi[15].

Uchinchi mavsumda 100 ta sharhga asoslangan Rotten Tomatoes 90 % reytingi bor, oʻrtacha reyting 8,54 / 10[16]. Metacriticda uchinchi mavsum 30 ta sharh asosida 100 balldan 84 ballga ega boʻldi[17].

Toʻrtinchi mavsumda 108 ta sharhga asoslangan Rotten Tomatoes 96 % maʼqullash reytingiga ega, oʻrtacha reyting 8,62 / 10[18]. Metacriticda mavsum 27 tanqidchidan 100 balldan 85 ball oldi[19].

Yana qarang tahrir

Manbalar tahrir

  1. „The Crown“ (inglizcha). Television Academy. 7-avgust 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-iyul 2021-yil.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Singh, Anita. „The Crown: all you need to know about Netflix's £100 million series, from the 'shocking' first scene to Matt Smith's topless rowing“. The Daily Telegraph (14-oktabr 2016-yil). 22-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 23-avgust 2020-yil.
  3. Ravindran, Manori. „ʻThe Crown’ Will End After Season 5 With Imelda Staunton as Queen Elizabeth“. Variety (31-yanvar 2020-yil). 31-yanvar 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-sentabr 2020-yil.
  4. Jaafar, Ali. „Netflix's 'The Crown' Finds Its Queen In Claire Foy“. Deadline Hollywood (11-noyabr 2014-yil). 24-yanvar 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 12-sentabr 2020-yil.
  5. Birnbaum, Olivia. „Olivia Colman Joins 'The Crown' as Queen Elizabeth for Seasons 3 and 4“. Variety (26-oktabr 2017-yil). 27-oktabr 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-sentabr 2020-yil.
  6. Kanter, Jake. „ʻThe Crown’ Will Run For Six Seasons After Peter Morgan Changes Mind On Fifth Series Finale“. Deadline Hollywood (9-iyul 2020-yil). 11-iyul 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 23-avgust 2020-yil.
  7. „Trailers for Netflix series 'The Crown,' and 'The Get Down'“. Geeks of Doom (6-yanvar 2016-yil). Qaraldi: 6-yanvar 2016-yil.
  8. Lloyd, Kenji „The Crown trailer: First look at Peter Morgan's Netflix drama“. Final Reel (7-yanvar 2016-yil). 17-fevral 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-yanvar 2016-yil.
  9. Thorpe, Vanessa. „Why Britain's psyche is gripped by a different kind of royal fever“. The Guardian (21-avgust 2015-yil). 27-noyabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-noyabr 2016-yil.
  10. Lee, Sarah. „Filming The Crown: on the set of the lavish Netflix series – in pictures“ (1-noyabr 2016-yil). 30-yanvar 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-fevral 2017-yil.
  11. Sandwell, Ian „Downton Abbey's Matthew Goode is joining the cast of Netflix's The Crown“. Digital Spy (23-yanvar 2017-yil). 23-sentabr 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25-yanvar 2017-yil.
  12. 12,0 12,1 „The Crown: Season 1“. Rotten Tomatoes. 10-aprel 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-may 2021-yil.
  13. 13,0 13,1 „The Crown:Season 1“. Metacritic. 16-noyabr 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-may 2021-yil.
  14. 14,0 14,1 „The Crown:Season 2“. Rotten Tomatoes. 11-aprel 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-may 2021-yil.
  15. 15,0 15,1 „The Crown: Season 2“. Metacritic. 25-iyun 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-may 2021-yil.
  16. 16,0 16,1 „The Crown: Season 3“. Rotten Tomatoes. 5-noyabr 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-sentabr 2020-yil.
  17. 17,0 17,1 „The Crown – Season 3“. Metacritic. 8-noyabr 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-sentabr 2020-yil.
  18. 18,0 18,1 „The Crown: Season 4“. Rotten Tomatoes. 13-noyabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 23-may 2021-yil.
  19. 19,0 19,1 „The Crown: Season 4“. Metacritic. 10-noyabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-may 2021-yil.
  20. Singh, Anita. „The Crown, season 3 Netflix review“. The Telegraph (5-noyabr 2019-yil). 28-may 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26-sentabr 2020-yil.
  21. Vickers, Hugo. „How Accurate is the Crown?“. The Times (17-noyabr 2019-yil). 4-may 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26-sentabr 2020-yil.
  22. Vickers, Hugo. „How Accurate is the Crown?“. The Times (17-noyabr 2019-yil). 4-may 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26-sentabr 2020-yil.