Tokai (Ibaraki)
Tokai (yaponcha: 東海村 Tokai-mura) Yaponiyaning Ibaraki prefekturasida joylashgan qishloq. 2020-yil 1-iyul holatiga koʻra, qishloqning 15,148 xonadonida 37,651 kishi istiqomat qiladi va har bir kvadrat kilometrga 991 kishi toʻgʻri keladi. 65 yoshdan oshganlar aholining 25.8% ini tashkil etadi[1]. Qishloqning umumiy maydoni 38.0 km². Yaponiya Atom Energiyasi Agentligi boshqa tashkilotlar bilan birgalikda hozirda shaharchada bir qator yadro texnologiyalari tadqiqot ob’ektlarini boshqaradi. Xususan, Tokai atom elektr stansiyasi ushbu shaharda joylashgan.
Tokai 東海村 | |
|---|---|
| qishloq | |
 | |
 Bayroq  Gerb | |
| 36°28′22.7″N 140°33′58.0″E / 36.472972°N 140.566111°E G OKoordinatalari: 36°28′22.7″N 140°33′58.0″E / 36.472972°N 140.566111°E G O | |
| Mamlakat | Yaponiya |
| Prefektura | Ibaraki prefekturasi |
| Tuman | Naka |
| Maydon | 37.98 km2 (14.66 mi²) |
| Iqlim turi | nam subtropik |
| Rasmiy til(lar)i | yapon |
| Aholisi (2015) |
37 641 kishi |
| Milliy tarkib | yaponlar |
| Konfessiyaviy tarkib | buddizm, sintoizm |
| Vaqt mintaqasi | UTC+9 |
| Telefon kodi | 029-282-1711 |
|
| |
Geografiya tahrir
Tokai Ibaraki prefekturasining markazida, Tokiodan taxminan 120 kilometr (75 mi), sharqda Tinch okeani bilan chegaradosh. Qishloq prefektura markazi Mitodan taxminan 15 kilometr shimoli-sharqda joylashgan. Shimoldan Kudzi daryosi oqib oʻtadi. Hudud Hitachi platosining shimoliy uchida joylashgan boʻlib, allyuvial va sholi dalalari bilan qoplangan pasttekisliklardan, platosi esa togʻli dalalar va tekislik oʻrmonlaridan iborat.
Atrofdagi munitsipalitetlar tahrir
Ibaraki prefekturasi
Demografiyasi tahrir
Yaponiya aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra[2], Tokai aholisi soʻnggi asrdan buyon barqaror oʻsib kelgan.
| Yil | Aholi | ±% |
|---|---|---|
| 1920 | 6,804 | — |
| 1930 | 7,153 | +5.1% |
| 1940 | 8,774 | +22.7% |
| 1950 | 11,462 | +30.6% |
| 1960 | 13,978 | +22.0% |
| 1970 | 18,96 | +35.6% |
| 1980 | 29,197 | +54.0% |
| 1990 | 31,557 | +8.1% |
| 2000 | 34,333 | +8.8% |
| 2010 | 37,438 | +9.0% |
| 2020 | 37,891 | +1.2% |
Tarixi tahrir
1889-yil 1-aprelda zamonaviy munitsipalitetlar tizimining oʻrnatilishi bilan Muramatsu va Isigami qishloqlari yaratilgan. 1955-yil 31-martda bu ikki qishloq birlashib, Tokai qishlog‘ini tashkil qiladi. 1956-yilda Tokaida Yaponiya atom energiyasi tadqiqot instituti tashkil etildi. Yaponiyadagi birinchi yadroviy reaktori JRR-1 kritik darajaga yetganidan so‘ng, qishloqda Yaponiya yadro sanoatining asosi boʻlmish Yaponiya Atom Energiyasi Agentligi, Yaponiya Atom Energiyasi Kompaniyasi Tokai elektr stansiyasi va Tokai № 2 elektr stansiyasi kabi ko‘plab yadroviy obyektlar to‘planadi. 1999-yil 30-sentyabrda Tokaida JCO yadroviy qayta ishlash zavodida „Tokaimura yadroviy halokati“ sodir boʻlgan va ikki kishi hayotdan koʻz yumadi[3].
Hukumat tahrir
Tokai toʻgʻridan-toʻgʻri saylanadigan mer va 18 aʼzodan iborat bir palatali qishloq kengashiga ega boʻlgan mer-kengash shakliga ega. Tokay Ibaraki prefekturasi assambleyasiga bitta aʼzodan hissa qoʻshadi. Milliy siyosat nuqtai nazaridan, qishloq Yaponiya Diet quyi palatasining Ibaraki 5-okrugiga kiradi.
Iqtisodiyoti tahrir
Atom energetikasi sanoati, tegishli davlat va xususiy tadqiqot obyektlari (jumladan, J-PARC zarrachalar fizikasi laboratoriyasi) va davlat subvensiyalari mahalliy iqtisodiyotning asosini tashkil qiladi.
Taʼlim tahrir
Tokaida qishloq hukumati tomonidan boshqariladigan oltita davlat boshlangʻich maktabi va ikkita davlat oʻrta maktabi va Ibaraki prefekturasi taʼlim kengashi tomonidan boshqariladigan bitta davlat yuqori maktabi mavjud. Bundan tashqari, Tokaida Tokio va Ilgʻor tadqiqotlar uchun magistratura universitetlarining tadqiqot muassasalariga joylashgan.
Transporti tahrir
Temir yoʻl tahrir
.svg){kind=logo}
JR East — Dzyoban liniyasi
- Tokai
Magistral yoʻl tahrir
- Dzuban tezyurar yoʻli — Tokai almashinuvi
- 6-miliy yoʻnalish
- 245-milliy yoʻnalish
Dengiz portlari tahrir
- Ibaraki porti
Xalqaro munosabatlar tahrir
Taniqli odamlar tahrir
- Masaru Hasimoto, siyosatchi
- Teruaki Kobayasi, professional futbolchi
Manbalar tahrir
- ↑ „Ibaraki prefectural official statistics“ (Japanese).
- ↑ Tōkai population statistics
- ↑ N. Shinohara et al., Radiochimica Acta, 2001, 89, 135-138 Chemical analysis of transuranium nuclides in the uranium solution of the JCO criticality accident
- ↑ Aprikyan. „Japanese students visit Idaho Falls for sister city exchange“. Local News 8 of Idaho (2013-yil 26-iyul). 2016-yil 19-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 17-noyabr.
Havolalar tahrir
- Rasmiy veb-sayti (yaponcha)