Yunus Oʻgʻuz

Ozarbayjonlik yozuvchi, jurnaslist, davlat arbobi

Yunus Oʻgʻuz (ozarbayjoncha: „Yunus Oğuz“)(22-iyul 1960-yil, Shirvon, Ozarbayjon) — Milliy birlik partiyasining sobiq raisi (2000–2023-yillar), Birlik partiyasi raisining sobiq birinchi o‘rinbosari (1998–2000-yillar), Xalq ozodligi partiyasi raisi (1997–1998-yillar; 1990-yil), Ozarbayjon Xalq fronti raisi o‘rinbosari va a’zosi, (1992) jurnalist.

Yunus Oʻgʻuz
Tavalludi 22-iyul 1960-yil (1960-07-22) (64 yosh)
Fuqaroligi Ozarbayjon bayrogʻi Ozarbayjon
Taʼlimi

1983 — Rostov Davlat universiteti

1988 — Rossiya fanlar akademiyasi

Hayoti

tahrir

Yunus O‘g‘uz 1960-yil 22-iyulda Ozarbayjonning Shirvon shahrida tug‘ilgan[1]. 1977-yilda o‘rta maktabni tugatgan. 1978–1979-yillarda Boku shahridagi 6-son texnik kasb-hunar bilim yurtida tahsil olgan. 1979–1981-yillarda Sovet armiyasida xizmat qilgan. Armiyadan qaytib, 1983-yilning avgusti oyigacha Shirvon shahar paxta tozalash zavodida shtab boshlig‘i lavozimida faoliyat yuritgan. Oʻsha davrda kombinatning komsomol tashkiloti kotibi lavozimiga jamoatchilik tomonidan saylangan. 1983-yilda Rostov Davlat universitetiga oʻqishga kirib, 1988-yilda Rossiya Fanlar Akademiyasining falsafa fakultetini falsafa mutaxassisligi boʻyicha tahsilini tugatadi[1]. Oliy taʼlimni tamomlagach, Ozarbayjon SSR Fanlar akademiyasi Falsafa va huquq institutida kichik ilmiy xodim boʻlib ishladi.

Ijtimoiy-siyosiy faoliyati

tahrir

1988-yildan Milliy ozodlik harakatiga qoʻshilib, 1990-yil yanvar oyida akademiyaning bir guruh yosh olimlari bilan “Xalq ozodligi” partiyasini tuzdi va uning raisi etib saylandi. 1990-yilda Ozarbayjon Xalq fronti Oliy Majlisiga, keyin esa Ozarbayjon Xalq fronti Boshqaruv Kengashiga saylangan. 1992-yilda AXC direktorlar kengashi tarqatib yuborilgach,AXC raisining oʻrinbosari etib tayinlangan. 1993-yilda Ozarbayjon Respublikasi Prezidentining maslahatchisi etib tayinlangan. 1994-yilda Ozarbayjon Xalq fronti safidan chiqib, Ozarbayjon yaxlitligi jamiyati va shu nomdagi partiyani tuzib, partiya raisi etib saylangan. Yunus O‘g‘uz tashabbusi bilan 1997-yilda ABUP va XAP birlashib, u birlashgan Xalq ozodligi partiyasi raisi etib saylangan. 1998-yilda XAP ichida boʻlinish yuz berib, u va uning tarafdorlari “Vəhdət” partiyasiga birlashganini eʼlon qiladi hamda partiya raisining birinchi o‘rinbosari etib saylanadi. 2000-yilda “Vəhdət” partiyasi ichida boʻlinish yuz beradi va Yunus Oʻgʻuz boshchiligidagi guruh partiya nomi “Milli Vəhdət Partiyası”ga oʻzgartirilib, yangi partiya tashkil etilganini eʼlon qiladi. Partiya qurultoyida Yunus O‘g‘uz “Milli Vəhdət partiyasi” raisi etib saylandi. 2023-yilda “Milli Vəhdət partiyasi” oʻz faoliyatini toʻxtatadi.

Saylovlar

tahrir

Uning nomzodi 2003-yil 15-oktabrda bo‘lib o‘tgan prezidentlik saylovlarida ro‘yxatga olingan va u Ozarbayjon Respublikasining amaldagi prezidenti Ilhom Aliyev foydasiga o‘z nomzodini qaytarib olgan.

Ijtimoiy faoliyati

tahrir

U falsafa va huquq institutida kichik ilmiy xodim bo‘lib ishlash bilan birga 1989–1991-yillarda “Azad sözgazetasining noqonuniy nashr etilishiga, shuningdek, maxsus byulletenlarga rahbarlik qilgan. 1991–1992-yillarda “Ordugazetasi bosh muharriri bo‘lib ishlagan. 1995-yildan “Olaylar” axborot agentligi bosh direktori va shu nomdagi gazeta bosh muharriri lavozimlarida ishlab kelmoqda.

Ilmiy faoliyati

tahrir

2009-yilda “Nodirshoh” (Nadir şah) romani Ozarbayjon Madaniyat vazirligi tomonidan “Qızıl kəlmə” mukofoti bilan taqdirlangan. 2010-yilda “Nodirshoh” (Nadir şah), “Tahmasibshoh” (Təhmasib şah), “Attila” va “Qadimgi turklar va ehtiros nazariyasi” (Qədim türklər və passionarlıq nəzəriyyəsi) turkiy tiliga tarjima qilinib, katta tiraj bilan nashr etilgan. “Nodirshoh” romani 2010-yilda Londonda ingliz tilida nashr etilgan. “Turk tarixiga yangicha qarash” (Türkün tarixinə yeni bir baxış) kitobi 2008-yilda Xalq ta’limi vazirligi qarori bilan oliy maktablarda o‘quv qo‘llanma sifatida nashr etilgan. 2011-yilda Xalq ta’limi vazirligi qarori bilan “Nodirshoh” va “Tahmasibshoh” tarixiy romanlari sinfdan tashqari o‘qish uchun adabiyot sifatida buyurtma qilinib, nashr etilgan. “Nodirshoh” 4 marta, “Tahmasibshoh” esa 3 marta qayta nashr etilgan. “Nodirshoh” 2015-yilda Akademik Milliy drama teatrida sahnalashtirilgan. 2011-yilda Milliy Fanlar akademiyasi Tarix instituti Ilmiy kengashi qarori bilan “Qadimgi turklar va L.N.Gumilyov tadqiqotlarida ehtiros nazariyasi” (Qədim türklər və passionarlıq nəzəriyyəsi L. N. Qumilyovun tədqiqatlarında) ilmiy kitobi vazirlik tomonidan o‘quv qo‘llanma sifatida chop etilgan. Bu kitob ham 2012-yilda Istanbulda nashr etilgan. 2011–2012-yillarda “Amir Temur: Yuksalish sari” (Əmir Teymur – zirvəyə doğru) va “Amir Temur: Dunyoning hokimi” (Əmir Teymur — dünyanın hakimi) tarixiy romani nashr etildi. Ozarbayjon Fan va taʼlim vazirligi tomonidan maktabdan tashqari oʻqish adabiyoti sifatida qayta nashr etilgan. Uning asarlari Nyu-York, London, Moskva, Istanbul, Kiyev, Toshkent, Olmaota, Bishkek va boshqa shaharlarda nashr etilgan. Jami 22 ta davlatda 47 ta kitob nashr etilgan. Kitoblari haqida 3 ta monografiya ham yozilgan.

Kitoblari

tahrir
Kitoblari
Nomi Asl nomi Yil Til
Qorabogʻ nazoratsiz zonasi Qarabağ nəzarətsiz zona 2003 Inglizcha
Siyosiy hokimiyatni boshqarish tamoyillari Siyasi hakimiyyətin idarəetmə prinsipləri 1994
Ayol yulduz Qadın ulduzu 1996
Qadimgi Anadolu va Ozarbayjon turklari Qədim Anadolu və Azərbaycan türkləri 2002 Ozarbayjoncha, turkcha
Turk tarixiga yangicha qarash Türkün tarixinə yeni bir baxış 2006 Ozarbayjoncha, ruscha, turkcha
Atilla pyesasi Atilla pyesi 2007 Ozarbayjoncha, turkcha
Nodirshoh Nadir Şah 2008 Ozarbayjoncha, turkcha va inglizcha
Tahmasibshoh Təhmasib Şah 2009 Ozarbayjoncha, turkcha
Turk sirli tarixi Türkün gizli tarixi 2010 Ozarbayjoncha, turkcha
Amir Temur: Yuksalish sari Əmir Teymur zirvəyə doğru 2011 Ozarbayjoncha, turkcha, oʻzbekcha, qirgʻizcha, qozoqcha, ruscha
Qadimgi turklar va Gumilyov tadqiqotlarida ehtiros nazariyasi Qədim Türklər və passionarlıq nəzəriyyəsi Qumilyovun tədqiqatlarında 2011
Amir Temur: Dunyoning hokimi Əmir Teymur dünyanın hakimi 2012 Ozarbayjoncha, turkcha, oʻzbekcha, qirgʻizcha, qozoqcha, ruscha
Malika va jodugar “Şah arvadı və Cadugər” tarixi romanı 2013 Ozarbayjoncha, turkcha, polyakcha
Sulton Alp Arslon Sultan Alp Arslan 2015 Ozarbayjoncha, turkcha, oʻzbekcha
Azərbaycanın geosiyasəti Əli Həsənovun tədqiqatlarında 2016 Ozarbayjoncha, oʻzbekcha, ruscha
Atabəy Eldəniz 2017
Ovçu 2018
Nadir Şah pyesi
Səfəvi şeyxi tarixi romanı[2] Ozarbayjoncha, turkcha, oʻzbekcha
Altun dəftər pyesi
Çingiz xan tarixi romanı Ozarbayjoncha, ruscha
Uçurum romanı
Cığır romanı Ozarbayjoncha, turkcha, oʻzbekcha
Keçmişdən gələcəyə nə daşıyırıq-Tarix ibrətdir (fəlsəfi-tarixi-publisist düşüncələr)

Mukofotlari

tahrir

2005-yilda Prezident Ilhom Aliyev tomonidan “Taraqqiyot” medali, 2010-yilda “Xizmat ko‘rsatgan madaniyat xodimi” unvoni bilan taqdirlangan. TURKSOY tashkiloti Chingiz Aytmatov nomidagi medal bilan taqdirlandi. 2023-yilda Turk dunyosi tadqiqotlari xalqaro fanlar akademiyasining faxriy doktori unvoni bilan taqdirlangan.

Manbalar

tahrir
  1. 1,0 1,1 „Yunus O‘g‘uz“. Qaraldi: 24-may 2024-yil.
  2. APA TV. „“Səfəvi şeyxi” romanı oxuculara təqdim olunub“ (az). Youtube.com (2019-yil 26-dekabr). Qaraldi: 2019-yil 26-dekabr.