Zinoviy Royzman
Zinoviy (Zemen) Aleksandrovich Royzman (1941-yil 11-sentyabr, Odessa – 2022-yil 6-iyun, Moskva) – sovet va rus kinorejissyori, ssenariynavis, yozuvchi, dramaturg va publitsist. Rossiya Federatsiyasida xizmat koʻrsatgan artist (2018).
| Zinoviy Aleksandrovich Royzman | |
|---|---|
 | |
| Tavalludi |
11-sentyabr 1941-yil |
| Vafoti |
6-iyun 2022-yil (80 yoshda) Moskva, Rossiya |
| Fuqaroligi |
 SSSR→ Rossiya |
| Kasbi | kinorejissyor, ssenariynavis, animator, dramaturg, publitsist |
| Faoliyat yillari | 1963—2017 |
Hayoti tahrir
Zinoviy Royzman 1941-yil 11-sentyabrda Odessa shahrida tugʻilgan. Ruminiya tomonidan Odessa toʻliq bosib olinishidan sal avval u qarindoshlari bilan dengiz orqali shahardan olib chiqilib, Oʻrta Osiyoga evakuatsiya qilingan. Evakuatsiya paytida Royzmanning onasi tif bilan kasallangan va shu sababli u 9 oyni oʻzbek oilasida oʻtkazgan hamda u yerda oʻzbek ayoli tomonidan emizilgan[2].
Bir necha koʻchishdan soʻng Royzman Toshkentga joylashgan Plastmassa buyumlari zavodida payvandchi boʻlib ishlagan[3]. A.N.Ostrovskiy nomidagi Toshkent teatr va rassomlik institutining rejissyorlik fakultetini tamomlagan[4].
1963-yildan Toshkentdagi Respublika qoʻgʻirchoq teatri rejissyori va aktyori, 1964-yildan „Oʻzbekfilm“ kinostudiyasi direktori boʻlgan. U oʻndan ortiq animatsion filmlarga rejissyorlik qilgan. Bir qator animatsion filmlar ssenariysi muallifi, „Nashtar“ satirik kinojurnalida bir nechta hikoyalar muallifi va rejissyori hisoblanadi.
Toshkent nashriyotlarida chop etilgan „Oltin koʻylak“ spektakli, bolalar uchun kitoblar (shundan „Kutilmagan ayiq haqida“, „Haqiqiy doʻstlar“) muallifi hisoblanadi. 1990-yillarda u Tallinn jurnalida (Estoniya) kino va televidenie haqida yozgan[5].
1960-yillarning oʻrtalaridan boshlab badiiy filmlarda ishlagan. „26-da otma“ (rej. R. Botirov), „Farhodning jasorati“ (rej. A. Xachaturov), „Chinara“ (uch qismli telefilm rej. Z.Sobitov) badiiy filmlarida ikkinchi direktor boʻlgan. 1977-yilda oʻzining „Issiq quyosh ostidagi uy“ nomli birinchi badiiy filmini suratga olgan, u Lenin komsomol mukofoti va toʻrtta mukofotga sazovor boʻlgan.
1990-yillar boshida Royzman „Jimlik kodeksi“ filmining yaratuvchisi sifatida respublika hokimiyatlarining keskin tanqidiga uchragan va 1992-yilda Oʻzbekistonni tark etishga qaror qilgan. Bir muncha vaqt kinodagi ishini qoldirib, chet elga ketgan onasi tomonidan sovgʻa qilingan Moskvadagi kichkina kvartirada yashagan. Ikki yil davomida Moskvaning Shimoliy bozorida yuk tashuvchi boʻlib ishlagan va direktorning soʻzlariga koʻra „kino haqida oʻylashni unutgan“[6].
1998-yilda „Chexov va Ko“ televizion filmida Royzman muvaffaqiyatli ishtirok etgan.
Rejissyor oʻzi ishlab chiqargan barcha filmlardan ikkitasini alohida ajratib koʻrsatgan: „Issiq quyoshdagi uy“ filmi (1977) va „Har kimning oʻz urushi“ teleseriali (2010).
Zinoviy Royzman 2022-yil 6-iyunda Moskvada vafot etgan. U 9-iyunda Vostryakovskiy qabristoniga dafn qilingan[7][8].
Mukofotlar tahrir
Manbalar tahrir
- ↑ „Страница «Ройзман Зиновий (Земен) Александрович» на сайте «Московские могилы»“. 2023-yil 2-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 2-yanvar.
- ↑ „Интервью З. Ройзмана Тиграну Манасяну (Hayasa News)“. 2014-yil 7-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 31-mart.
- ↑ „Узбекский кинематограф СССР. Зиновий Ройзман“. 2014-yil 19-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 18-aprel.
- ↑ „З.Ройзман на сайте гильдии кинорежиссёров России“ (deadlink). 2013-yil 31-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 18-aprel.
- ↑ „Режиссёр и сценарист Зиновий Ройзман отмечает юбилей“ (deadlink). 2014-yil 13-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 12-aprel.
- ↑ „Режиссёр Ройзман: «Близнецы» вылечили меня от ностальгии“. 2014-yil 7-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 31-mart.
- ↑ „Ушёл из жизни режиссёр Зиновий Ройзман“. 2022-yil 6-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 6-iyun.
- ↑ „Ройзман Зиновий Александрович | Филологический некрополь“ (ru-RU). 2023-yil 17-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 4-oktyabr.
- ↑ „Указ Президента Российской Федерации от 9 мая 2005 года № 536 « О награждении государственными наградами Российской Федерации»“. 2018-yil 6-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 23-aprel.
- ↑ „Указ Президента Российской Федерации от 30 мая 2018 года № 281 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»“. 2018-yil 18-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 31-may.
Havolalar tahrir
- Zinoviy Royzman IMDbda
- З. Ройзман на сайте Гильдии кинорежиссёров России
- Режиссёр и сценарист Зиновий Ройзман отмечает юбилей (публикация на сайте Союза кинематографистов России, 2011 г.)
- Интервью З. Ройзмана Тиграну Манасяну (Hayasa News) (Wayback Machine saytida 2014-04-07 sanasida arxivlangan)
- Элеонора Шафранская о З. Ройзмане (сайт «Письма о Ташкенте»)
Videolar tahrir
З. Ройзман делится воспоминаниями (из интервью Hayasa News, 201 сек.) YouTubeda- З. Ройзман рассказывает о съёмках фильма "У каждого своя война" (из интервью Hayasa News, 61 сек.) YouTubeda
- Ночные съёмки фильма З. Ройзмана "У каждого своя война" в Ярославле (март 2010 г., 55 сек.) YouTubeda
- З. Ройзман на съёмках фильма "У каждого своя война" в Ярославле,(март 2010 г., 36 сек.) YouTubeda
