Abdulla Shaig (ozarbayjoncha: Abdulla Şaiq; 1881-yil 25-fevral, Tbilisi – 1959-yil 24-iyul, Boku) – ozarbayjonlik yozuvchi[1].

Abdulla Shaig
Abdulla Şaiq

Shaig 1910-yilda
Tavalludi
Abdulla Mustafa oglu Talibzadeh

25-fevral 1881-yil
Vafoti 24-iyul 1959-yil(1959-07-24)
(78 yoshda)
Boku, Ozarbayjon, SSSR
Fuqaroligi Rossiya Imperiyasi, Ozarbayjon Demokratik Respublikasi va SSSR
Kasbi yozuvchi, tarjimon, oʻqituvchi
Otasi Akhund Mustafa Talibzadeh

Yoshligi va taʼlimi tahrir

Shaig Marneulida 1881-yil 25-fevralida tugʻilgan. Otasi Mustafa Talibzadeh va onasi Mehri Bayramli. Uning otasi Kavkaz musulmonlari idorasida oxun boʻlib, Tbilisi (oʻsha paytda Tiflis) dagi oʻrta maktabda islom huquqi, fors va arab tillaridan dars bergan. 1883-yilda ota-onasi ajrashishadi, onasi ikki oʻgʻli va bir qizi bilan Xurosonga (Eron) koʻchadi. Abdulla Shaig keyinchalik maktabda oʻqiydi. U oʻsmirlik chogʻida gʻazal yozgan, rus adabiyotidan bir qancha asarlarni fors tiliga tarjima qilgan. 1901-yilda, 20 yoshida u Bokuga koʻchgan. Keyingi 33 yil davomida xalq taʼlimi sohasida ishladi.

Ishlari tahrir

Shaig romantist va bolalar yozuvchisi boʻlgan. Uning pyesalari va folklorga oid ertaklari ilk bor 1906-yildan mahalliy gazeta va jurnallarda chop etilgan. Keyinchalik u Sovet Ittifoqidan oldingi Rossiyada ishchilar sinfi duch kelgan qashshoqlik va iqtisodiy sinovlarning ogʻir oqibatlarini tasvirlaydigan qisqa hikoyalar yozishi bilan ham mashhurlikka erishdi. Uning internatsionalizm va pasifizm bayrami unga yozuvchi sifatida katta muvaffaqiyat keltirdi. Ozarbayjon madaniyatini targʻib qilishga qaratilgan ilmiy faoliyatiga va biroz ochiq antistalinistik qarashlarga qaramay, u davlat tomonidan taʼqib qilingan deb hisoblanmaydi[2].

Shaig 1909—1920-yillarda nashr etilgan koʻplab til va adabiyot darsliklari muallifi hamdir. 1918—1920-yillarda Ozarbayjon Demokratik Respublikasining qisqa vaqtli mustaqilligi davrida u hukmron Musovot partiyasini qoʻllab-quvvatlagan.

Shekspir, Defo, Pushkin, Lermontov, Krilov, Gorkiy, Nekrasov, Nizomiy, Firdavsiyning koʻplab asarlarini ozarbayjon va rus tillariga tarjima qilgan.

Asarlari tahrir

Shaigning mashhur asarlaridan baʼzilari:

  • Undelivered Letter
  • Lady Tigtig, the inspiration for Pispisa Khanim ve Sichan bey.
  • Weʼre all Rays from the Same Sun
  • Heroes of Our Century

Manbalar tahrir

  1. „Abdulla Shaig“. Qaraldi: 2023-yil 20-sentyabr.
  2. Abdulla Shaig: Rays from the Same Sun. Azerbaijan International Magazine, Vol. 12.1 (Spring 2004), pp. 40-41.