Ozarbayjonlar

Ozarbayjonlar ; Azərbaycanlılar, Azərbaycan türkləri; آذربایجانلیلار ,آذربایجان تورکلری
Umumiy aholi soni
	28-35 milliongacha
Katta aholiga ega mintaqalar
Tillar
	Ozarbayjon tili;
Dinlar
	Islom
Qarindosh etnik guruhlar
	boshqa turkiy xalqlar

Ozarbayjonlar (oʻzlarini — ozar-bayjonlilar, ozarbayjon turklari deb atashadi) — xalq, Ozarbayjonning asosiy aholisi (8,172,800 kishi). Shuningdek, Eron (18,430 mln. kishi). Rossiya Federatsiyasi (621,800 — 1,500,000 kishi), Gruziya (307 ming kishi), Qozogʻiston (90 ming kishi), Armaniston va boshqa mamlakatlarda ham yashaydi. Umumiy soni 17,2 mln. kishi (1990-yillar oʻrtalari). Ozarbayjon tilida soʻzlashadi. Dindorlari — asosan, shia musulmonlar. Ozarbayjonlar katta yevropeoid irqining janubiy irqiga mansub. Ozarbayjonlar etnogenezida qadim Mana (miloddan avvalgi 1-ming yillikning 1- yarmi), Kavkaz Albaniyasi (miloddan avvalgi 1-ming yillikning 2-yarmi — milodiy 10-asr), Midiya, Atropatena (miloddan avvalgi 4-asr — milodiy 7- a.) davlatlari aholisi qatnashgan. VII asrda arablar istilosidan soʻng Aderbeygon yoki Ozarbayjon nomini olgan. Miloddan avval 1-ming yillik — milodiy 1-ming yillik mobaynida eroniy va turkiyzabon qabilalar (skiflar, gunnlar, bulgʻorlar, bijanaklar va boshqalar) mahalliy aholi bilan aralashib ketganlar. Ozarbayjon etnik birligining shakllanishi, asosan, 11—13-asrlarda Ozarbayjonga yangi turkiy (oʻgʻuz) qabilalarining kirib kelishi natijasida yakunlangan. Ozarbayjonlarning bir qismi sanoatda (ayniqsa, neft, gaz, asbobsozlik va boshqalar) va qishloq xoʻjaligida band. Qishloq aholisining anʼanaviy mash-gʻuloti — dehqonchilik, paxtachilik, bogʻdorchilik, uzumchilik, ipakchilik.^[21]

ManbalarTahrirlash

↑ Global Security. „Iranian Ethnic Groups“^{(aniqlanmagan)}. Qaraldi: 9-Oktabr 2008-yil.
↑ „Population by ethnic groups“^{(aniqlanmagan)}. The State Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan (2009). 30-Noyabr 2012-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 17-yanvar 2012-yil.
↑ „Ethnic groups by major administrative-territorial units“^{(aniqlanmagan)} (PDF). 2002 census. National Statistics Office of Georgia. 7-Aprel 2014-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 17-yanvar 2012-yil.
↑ http://www.azeris.org/images/proclamations/May28_Missouri_LtGov_2008.pdf^{[sayt ishlamaydi]}
↑ arxiv nusxasi, archived from the original on 2016-03-03, https://web.archive.org/web/20160303224725/http://www.usazeris.org/proclamations/AzerbaijanIndependenceDayArlingtonCountyBoardProclamationOct08.jpg, qaraldi: 2012-09-20
↑ „Azerbaijan deserves U.S. public attention“^{(aniqlanmagan)}. The Daily Bruin (23-Oktabr 2006-yil). Qaraldi: 11-Iyul 2012-yil.
↑ „Azerbaijani-American Council partners with U.S. Census Bureau“^{(aniqlanmagan)}. News.Az (28-Dekabr 2009-yil). 7-Aprel 2014-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 11-Iyul 2012-yil.
↑ http://www.azeris.org/images/proclamations/May28_BrooklynNY_2011.JPG^{[sayt ishlamaydi]}
↑ „Obama, recognize us - St. Louis American: Letters To The Editor“^{(aniqlanmagan)}. Stlamerican.com (9-Mart 2011-yil). Qaraldi: 11-Iyul 2012-yil.
↑ „About number and composition population of Ukraine by data All-Ukrainian census of the population 2001“^{(aniqlanmagan)}. Ukraine Census 2001. State Statistics Committee of Ukraine. Qaraldi: 17-yanvar 2012-yil.
↑ „The National Structure of the Republic of Uzbekistan“^{(aniqlanmagan)}. Umid World (1989). 23-Fevral 2012-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 17-yanvar 2012-yil.
↑ „The Kingdom of the Netherlands: Bilateral relations: Diaspora“^{(aniqlanmagan)} (PDF). Republic of Azerbaijan Ministry of Foreign Affairs. 6-Iyul 2011-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 17-yanvar 2012-yil.
↑ „Foreign population on 31.12.2006 by citizenship and selected characteristics“^{(aniqlanmagan)}. Federal Statistical Office (Destatis). 16-Noyabr 2010-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 3-fevral 2012-yil.
↑ Oguz-Gassanly, Murad. „Azeri Diaspora. The Case of the United Kingdom“^{(aniqlanmagan)}. Azeri Voice (2001). Qaraldi: 17-yanvar 2012-yil.
↑ „Population Census 1999“^{(aniqlanmagan)}. National Statistical Committee of the Republic of Belarus. 26-may 2012-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 18-yanvar 2012-yil.
↑ „Ethnic origins, 2006 counts, for Canada, provinces and territories – 20% sample data“^{(aniqlanmagan)}. Statistics Canada (10-iyun 2010-yil). 11-Dekabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 18-yanvar 2012-yil. In the 2006 census, 1,480 people indicated 'Azeri'/'Azerbaijani' as a single response and 1,985 as part of multiple origins.
↑ Poleshchuk, Vadim. „Accession to the European Union and National Integration in Estonia and Latvia“^{(aniqlanmagan)} (PDF). European Center for Minority Issues (Mart 2001). — „232 citizens“. 2-Mart 2011-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 18-yanvar 2012-yil.
↑ „The Republic of Austria: Bilateral relations“^{(aniqlanmagan)} (PDF). Republic of Azerbaijan Ministry of Foreign Affairs. 8-Mart 2020-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 18-yanvar 2012-yil.
↑ „Population Census of 2000“^{(aniqlanmagan)}. Statistics Estonia. Qaraldi: 19-yanvar 2012-yil. Select „Azerbaijani“ under „Ethnic nationality“.
↑ „Population by national and/or ethnic group, sex and urban/rural residence“^{(aniqlanmagan)}. United Nations Statistics Division. Qaraldi: 17-yanvar 2012-yil.
↑ "Ozarbayjonlar" OʻzME. O-harfi Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan.

Turkiy xalqlar

[1] Global Security. „Iranian Ethnic Groups“^{(aniqlanmagan)}. Qaraldi: 9-Oktabr 2008-yil.

[2] „Population by ethnic groups“^{(aniqlanmagan)}. The State Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan (2009). 30-Noyabr 2012-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 17-yanvar 2012-yil.

[3] „Ethnic groups by major administrative-territorial units“^{(aniqlanmagan)} (PDF). 2002 census. National Statistics Office of Georgia. 7-Aprel 2014-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 17-yanvar 2012-yil.

[4] ttp://www.azeris.org/images/proclamations/May28_Missouri_LtGov_2008.pdf^{[sayt ishlamaydi]}

[5] arxiv nusxasi, archived from the original on 2016-03-03, https://web.archive.org/web/20160303224725/http://www.usazeris.org/proclamations/AzerbaijanIndependenceDayArlingtonCountyBoardProclamationOct08.jpg, qaraldi: 2012-09-20

[6] „Azerbaijan deserves U.S. public attention“^{(aniqlanmagan)}. The Daily Bruin (23-Oktabr 2006-yil). Qaraldi: 11-Iyul 2012-yil.

[7] „Azerbaijani-American Council partners with U.S. Census Bureau“^{(aniqlanmagan)}. News.Az (28-Dekabr 2009-yil). 7-Aprel 2014-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 11-Iyul 2012-yil.

[8] ttp://www.azeris.org/images/proclamations/May28_BrooklynNY_2011.JPG^{[sayt ishlamaydi]}

[9] „Obama, recognize us - St. Louis American: Letters To The Editor“^{(aniqlanmagan)}. Stlamerican.com (9-Mart 2011-yil). Qaraldi: 11-Iyul 2012-yil.

[10] „About number and composition population of Ukraine by data All-Ukrainian census of the population 2001“^{(aniqlanmagan)}. Ukraine Census 2001. State Statistics Committee of Ukraine. Qaraldi: 17-yanvar 2012-yil.

[11] „The National Structure of the Republic of Uzbekistan“^{(aniqlanmagan)}. Umid World (1989). 23-Fevral 2012-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 17-yanvar 2012-yil.

[12] „The Kingdom of the Netherlands: Bilateral relations: Diaspora“^{(aniqlanmagan)} (PDF). Republic of Azerbaijan Ministry of Foreign Affairs. 6-Iyul 2011-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 17-yanvar 2012-yil.

[13] „Foreign population on 31.12.2006 by citizenship and selected characteristics“^{(aniqlanmagan)}. Federal Statistical Office (Destatis). 16-Noyabr 2010-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 3-fevral 2012-yil.

[14] Oguz-Gassanly, Murad. „Azeri Diaspora. The Case of the United Kingdom“^{(aniqlanmagan)}. Azeri Voice (2001). Qaraldi: 17-yanvar 2012-yil.

[15] „Population Census 1999“^{(aniqlanmagan)}. National Statistical Committee of the Republic of Belarus. 26-may 2012-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 18-yanvar 2012-yil.

[16] „Ethnic origins, 2006 counts, for Canada, provinces and territories – 20% sample data“^{(aniqlanmagan)}. Statistics Canada (10-iyun 2010-yil). 11-Dekabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 18-yanvar 2012-yil. In the 2006 census, 1,480 people indicated 'Azeri'/'Azerbaijani' as a single response and 1,985 as part of multiple origins.

[17] Poleshchuk, Vadim. „Accession to the European Union and National Integration in Estonia and Latvia“^{(aniqlanmagan)} (PDF). European Center for Minority Issues (Mart 2001). — „232 citizens“. 2-Mart 2011-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 18-yanvar 2012-yil.

[18] „The Republic of Austria: Bilateral relations“^{(aniqlanmagan)} (PDF). Republic of Azerbaijan Ministry of Foreign Affairs. 8-Mart 2020-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 18-yanvar 2012-yil.

[19] „Population Census of 2000“^{(aniqlanmagan)}. Statistics Estonia. Qaraldi: 19-yanvar 2012-yil. Select „Azerbaijani“ under „Ethnic nationality“.

[unstats-20] „Population by national and/or ethnic group, sex and urban/rural residence“^{(aniqlanmagan)}. United Nations Statistics Division. Qaraldi: 17-yanvar 2012-yil.

[21] "Ozarbayjonlar" OʻzME. O-harfi Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

[21]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]