Abu Umayya ibn al-Mugʻiyra (arabcha: ابو ٱمية بن المغيرة) – asl ismi Suhayl, laqabi Zad ar-Rakib (sayohatchilarga rizq beruvchi)[1] boʻlgan, VII asr boshlaridagi Makka boshligʻi.

Abu Umayya ibn al-Mugʻiyra
ابو ٱمية بن المغيرة
Shaxsiy maʼlumotlar
Dini Islom
Partner Atika binti Abdulmuttalib
Atika binti Amir ibn Robiya
Atika binti Utba ibn Robiya
Farzandlari Abdulloh
Zuhayr
Katta Qurayba
Ummu Salama
Hishom
Masʼud
Al-Muhojir
Kichik Qurayba
Ota-onasi
  • Mugʻiyra ibn Abdulloh ibn Umar ibn Maxzum (otasi)

Oilasi

tahrir

Abu Umayya ibn al-Mugʻiyra Mugʻiyra ibn Abdulloh ibn Umar ibn Maxzumning oʻgʻli, Quraysh qabilasining Banu Maxzum urugʻidan boʻlgan[1].

Ukalari:

  1. Abu Huzayfa[2]
  2. Abdulloh[2]
  3. Al-Os[2]
  4. Azvar
  5. Valid ibn al-Mugʻiyra[2], Xolid ibn Validning otasi[2]
  6. Hind binti Utbaning birinchi eri Hafs[3]
  7. Al-Faqih[2], Hind binti Utbaning ikkinchi eri[4]
  8. Hishom, Amr ibn Hishomning otasi[2] va Umar va Abu Robi’aning bobosi[2][2]

Xotinlari va bolalari:

  1. Atika binti Abdulmuttalib, Qurayshning Banu Hoshim urugʻidan, Muhammadning xolasi
    1. Abdulloh[2]
    2. Zuhayr[2]
    3. Katta Qurayba, Zam’a va Said ibn al-Osning xotini[3]
  2. Kinana qabilasining Firos ibn Gʻanam urugʻidan boʻlgan Atika binti Amir ibn Robiya
    1. Ummu Salama, Muhammadning xotini[1]
    2. Hishom[2]
    3. Mas’ud[2]
    4. Al-Muhojir[1]
  3. Atika binti Utba ibn Robiya, Qurayshning Abdshams qabilasidan
    1. Kichik Qurayba, Umar, Abdulrahmon ibn Abu Bakr as-Siddiq va Muoviya I ning xotini[3]

Abu Umayya ibn al-Mugʻiyra boy savdogar boʻlgan. U oʻzining barcha safarlarida uning safida boʻlgan har bir kishining xarajatlarini toʻlaganligi uchun Zad ar-Rakib nomini olgan[1].

Kaʼbani qayta qurish

tahrir

Abu Umayya 605-yilda Kaʼba qayta tiklangan vaqtda Makkaning boshligʻi edi[5]. Qurayshning barcha urugʻlari bu ishni birgalikda bajaradilar, Banu Maxzum urugʻi Qora tosh va janubiy burchak oʻrtasidagi qismlarda ish olib boradilar[2].

Kaʼbani qayta qurish vaqtida Qora toshni almashtirish sharafiga kim ega boʻlishi kerakligi haqida tortishuvlar paydo boʻldi. Mojaro shu qadar shiddatli tus oldiki, toʻrt-besh kun davomida barcha qurilish ishlari toʻxtab qoldi. Abu Umayya ibn al-Mugʻiyra nizoni hal qilishda muhim rol oʻynadi, u darvozadan keyin turgan birinchi odam Kaʼbaga Qora toshni qoʻyishini taklif qildi. Qurayshliklar bunga rozi boʻldi. Darvozadan keyin turgan birinchi odam boʻlajak paygʻambar Muhammad edi. Qurayshliklar: „Bu ishonchli zotdir, biz rozimiz, bu Muhammaddir“, dedilar. Muhammad Qora toshni chopon ustiga qoʻyib nizoni hal qildi. Shundan keyin qabilalardan bittadan vakil chiqib, choponning bir burchidan tutib, Kaʼbaga koʻtarib olib bordilar va Muhammad oʻz qoʻli bilan uni Kaʼbaga qoʻydi[2].

Manbalar

tahrir
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Muhammad ibn Jarir al-Tabari. Tarikh al-Rusul waʼl-Muluk. Translated by Landau-Tasseron, E. (1998). Volume 39: Biographies of the Prophetʼs Companions and Their Successors. Albany: State University of New York Press.
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 Muhammad ibn Ishaq. Sirat Rasul Allah. Translated by Guillaume, A. (1955). The Life of Muhammad. Oxford: Oxford University Press.
  3. 3,0 3,1 3,2 Muhammad ibn Saad. Kitab al-Tabaqat al-Kabir vol. 8. Translated by Bewley, A. (1995). The Women of Madina. London: Ta-Ha Publishers.
  4. Jalal al-Deen al-Suyuti. Tarikh al-Khulufa. Translated by Jarrett, H. S. (1881). History of the Caliphs, p. 200. Calcutta: The Asiatic Society.
  5. Guillaume, A. (1960). New Light on the Life of Muhammad. Manchester: Manchester University Press.