Aleksandr Chudesov
Aleksandr Fyodorovich Chudesov (1900-yil 19-iyul[1], Sankt-Peterburg, Rossiya imperiyasi – 1956-yil 25-avgust, Stalinobod, Tojikiston SSR, SSSR) – sovet harbiy qoʻmondoni, general-leytenant (08.03.1953).
Aleksandr Chudesov | |
---|---|
Tavalludi |
1900-yil 19-iyul Sankt-Peterburg, Rossiya imperiyasi |
Vafoti |
1956-yil 25-avgust Stalinobod, Tojikiston SSR, SSSR |
Fuqaroligi | Sovet Ittifoqi |
Xizmatdagi yillari | 1918-1956 |
Unvoni | General-leytenant |
Mukofotlari |
Hayoti
tahrirAleksandr Chudesov 1900-yil 19-iyulda Sankt-Peterburgda tugʻilgan. Millati – rus. Qizil Armiyada xizmat qilishdan oldin, 1917-yil fevraldan – 1918-yil maygacha Qizil gvardiya safida boʻlgan. Petrogradning shahar okrugi 4-shahar okrugi qurolli qoʻriqlash boʻlimida yurituvchi-komendant boʻlgan.
1918-yil may oyida Qizil Armiya safiga qoʻshilib, Petrograd harbiy okrugining otishma polkida xizmat qiladi. Keyin tumanning 2-maxsus maqsadli otryadida xizmat qilib, Shimoliy-Gʻarbiy frontdagi janglarda qatnashadi. 1919-yilning mart oyida marsh eskadroni bilan Janubiy frontga joʻnab ketib, yetib kelganida eskadron 96-Kuban otliq polkiga qoʻshilgan. Uning bir qismi sifatida u general P. N. Vrangel qoʻshinlari bilan, keyin 1919-yil iyuldan boshlab N. I. Maxno qurolli kuchlari bilan Gulyai-Polye va Bila Tserkva hududlarida jang qilgan. 1919-yil noyabr oyidan boshlab polk 16- otliq diviziyasi tarkibiga kiradi. Uning tarkibida Don viloyatida, Rostov-na-Don, Bataysk va Olginskaya qishlogʻida general A. I. Denikin qoʻshinlari bilan janglarda qatnashgan. 1920-yilning bahoridan boshlab diviziya Yeisk yaqinidagi Azov dengizi qirgʻoqlarini qoʻriqlaydi. Keyin kuzda general P. N. Vrangel qoʻshinlari bilan Qrimdagi janglarda, Perekop-Chongar operatsiyasida qatnashadi. Magʻlubiyatdan keyin Chudesov N. I. Maxno qurolli kuchlariga qarshi kurashda qatnashgan. 1921-yilning kuzida Shimoliy Kavkazda banditizmga qarshi kurashgan Shimoliy Kavkaz harbiy okrugining alohida otliq otryadiga oʻtkazilgan. Keyin, oʻsha yili otryad 11-otliq diviziyasining 63-otliq polkiga qoʻshilib, Turkiston frontida vzvod komandiri sifatida jang qiladi. Shuningdek, Chudesov Bosmachilar bilan janglarda qatnashgan.
Mukofotlari
tahrirSSSR
tahrir- Lenin ordeni (21.02.1945)
- toʻrtta Qizil Bayroq ordeni (01/5/1924, 10/05/1943, 11/03/1944, 20/6/1949)
- II darajali Suvorov ordeni (31.05.1945)
- II darajali Kutuzov ordeni (31.03.1943)
- II darajali Bogdan Xmelnitskiy ordeni (04.10.1945)
- 1-darajali Vatan urushi ordeni (08.11.1944)
- Mehnat Qizil Bayroq ordeni
- Qizil Yulduz ordeni (03.13.1936)
- Buxoro Xalq Respublikasi II darajali Qizil Yarim oy ordeni (27.04.1925) Fuqarolar urushi qahramonlari. Chudesov Aleksandr Fyodorovich. // Harbiy-tarixiy jurnal. – 1977-yil. – № 6. – B.62.
- medallar, shu jumladan:
- „Ishchilar va dehqonlar Qizil Armiyasining XX yilligi“ (1938)
- „Moskva mudofaasi uchun“ (1944)
- „Stalingrad mudofaasi uchun“ (1943)
- „1941-1945-yillardagi Ulugʻ Vatan urushida Germaniya ustidan qozonilgan gʻalaba uchun“ medali (1945)
- Kenigsbergni ozod qilganlik uchun medali (1945)
- A. F. Chudesov qayd etilgan Oliy Bosh Qoʻmondonning buyruqlari (minnatdorchiliklari[2]).
Havolalar
tahrirAdabiyotlar
tahrir- Velikaya Otechestvennaya. Komdivi [Tekst] : voenniy biograficheskiy slovar : v 5 t. / D. A. Tsapaev (ruk.) pod obщ. red. V. P. Goremikina. – M. : Kuchkovo pole, 2011. – T. 1. – S. 321—323. – 736 b. – 200 ekz. – ISBN 978-5-9950-0189-8.
- Kollektiv avtorov: k.i.n. M. E. Morozov (rukovoditel), k.i.n. V. T. Yeliseev, k.i.n. K. L. Kulagin, S. A. Lipatov, k.i.n. B. N. Petrov, k.i.n. A. A. Chernyaev, k.i.n. A. A. Shabaev. Velikaya Otechestvennaya voyna 1941-1945 gg. Kampanii i strategicheskie operatsii v sifrax. V 2-x tomax, 1000 ekz, M: Obʼedinennaya redaksiya MVD Rossii, 2010. ISBN 978-5-8129-0099-1.
- M. L. Dudarenko, Yu. G. Perechnev, V. T. Yeliseev i dr.. .