Anfield — Angliyaning Merseyside, Liverpul shahridagi futbol stadioni boʻlib, u 53 394 oʻrindiqga ega hisoblanadi va bu koʻrsatkich bilan Angliyadagi yettinchi eng yirik futbol stadioni hisoblanadi[2]. U 1892-yilda tashkil topganidan beri "Liverpul F.C" klubining uy stadioni boʻlib kelgan. Bu dastlab 1884-yildan 1891-yilgacha Evertonning uy stadioni boʻlgan, biroq klub prezidenti bilan kelishmovchilikdan keyin Everton jamoasi Gudison Parkga koʻchib oʻtishgan[3].

Anfield
Toʻliq nomi Anfield
Joyi Anfield, Liverpul, Merseysayd, Angliya
Koordinatalari 53°25′51″N 2°57′39″W / 53.43083°N 2.96083°W / 53.43083; -2.96083
Qachon qurilgan 1884-yil
Qachon ochilgan 1884-yil
Egasi Fenway Sports Group
Operator Liverpool F.C.
Hajmi 53,394[1]
Maydon egalari
Liverpool F.C.

Stadionda toʻrtta tribuna mavjud: Spion Kop, the Main Stand, the Sir Kenny Dalglish Stand va the Anfield Road End[4]. 1952-yilda „Liverpul F.C“ va „Wulverxempton“ oʻrtasidagi oʻyinda 61 905 tomoshabin oʻyini bevosita stadiondan turib kuzatgan va bu rekor koʻrsatkich hisoblanadi[5].

Stadiondagi ikkita darvoza Liverpul F.C ning sobiq murabbiylari nomi bilan atalgan: Bill Shankly va Bob Paisley. Ikkala murabbiyga ham stadion tashqarisida haykal qoʻyilgan: Shankly haykali 1997-yilda, Bob Paisley haykali 2020-yilda asosiy tribunaga kirish joyida oʻrnatilgan. 2002-yilda stadionni Stanley Parkga almashtirish taklif qilingan edi, ammo 2010-yilda Fenway Sports Group tomonidan Liverpul F.C sotib olinganidan keyin bu loyiha bekor qilindi.

Asosiy tribunani kengaytirish uchun qurilish ishlari 2014-yil 8- dekabrda boshlangan[6]. Yevropa futbolidagi eng katta toʻliq oʻrindiqli bitta tribunalardan biri boʻlgan ushbu kengaytma 2016-yil 9-sentyabrda ochildi va stadion sigʻimini 53 394 tagacha oshirildi[7]. Hozirda stadion sigʻimini 61 000 kishiga yetkazish uchun Anfield yoʻlidagi tribuna qayta taʼmirlanmoqda. U 2023-24-yilgi mavsumda yakunlanishi reja qilingan[8].

Tarixi

tahrir
 
„Liverpul F.C“ ning 125 yilligi munosabati bilan Anfield tashqarisida John Holding hotirasiga haykal.

Stadion atrofidagi hudud, Anfield sharafiga nomlangan. Bu soʻz qadimgi inglizcha soʻzlarning birikmasidan kelib chiqqan boʻlib, „qiyalikdagi dala“ degan maʼnoni anglatadi. Bu nom 1850-yillarda shaharga irlandiyaliklarning kirib kelishi bilan bogʻliq deb taxmin qilingan[9][10]. 1884-yilda ochilgan Anfield dastlab „ Everton“ klubi aʼzosi John Holdingning doʻsti boʻlgan kichik yer egasi John Orrellga tegishli edi[11]. Orrell kichik ijara evaziga maydonni Everton klubiga beradi. Maydondagi birinchi oʻyin 1884-yil 28- sentyabrda „Everton“ va „Earlestown“ oʻrtasida boʻlib oʻtgan va unda Everton 5:0 hisobida gʻalaba qozongan[12]. 1889- yilda Angliya va Irlandiya oʻrtasidagi Britaniya chempionati oʻyiniga mezbonlik qilgan maydon oʻsha paytda xalqaro standartlarga toʻla javob berardi. Anfieldning birinchi liga oʻyini 1888-yil 8-sentyabrda Everton va Akrington oʻrtasida boʻlib oʻtdi. 1890-91 yilgi mavsumda Everton Anfielda birinchi liga chempioniga aylandi.[13]

1892-yilda Anfielddagi yerni Orrelldan sotib olish boʻyicha Houlding va Everton F.C qoʻmitasi oʻrtasida kelishmovchiliklar kelib chiqdi. Voqealar Evertonning Gudison Parkga oʻtishi bilan yakunlandi[14]. Houlding boʻsh qolgan stadion uchun jamoa tuzishga kirishadi. Yangi jamoa Liverpool FC va Athletic Grounds Ltd deb nomlanadi. Klubning Anfielddagi birinchi oʻyini 1892-yil 1-sentyabrda Rotherham Townga qarshi 200 kishi ishtirokida oʻtkazilgan oʻrtoqlik uchrashuvi boʻlgan edi. „Liverpul F.C“ 7:1 hisobida g‘alaba qozonadi[15].

Liverpulning Anfielddagi birinchi futbol ligasi oʻyini 1893-yil 9-sentyabrda Linkoln Sitiga qarshi oʻtkazilgan. Ushbu oʻyinga 5000 tomoshabin tashrif buyurdi va Liverpul F.C 4:0 hisobida gʻalaba qozonadi[16]. Yana bir tribuna 1903-yilda yogʻoch va gofrirovka qilingan temirdan qurilgan. 1906-yilda Liverpul F.C ikkinchi Liga chempionligini qoʻlga kiritgandan soʻng, Walton Breck yoʻli boʻylab yangi tribuna qurildi. Liverpool Daily Post va Echo gazetalarining sport muharriri boʻlgan mahalliy jurnalist Ernest Edwards uni Spion Kop deb nomladi. U 1900-yilda Bur urushi payti Janubiy Afrikadagi mashhur tepalik sharafiga nomlangan.

Angliyadagi koʻplab stadionlarda Spion Kop nomidagi tribunalar bor. Anfield oʻsha paytda mamlakatdagi eng yirik Kop edi — u baʼzi bir butun futbol maydonlaridan koʻra koʻproq futbol ishqibozlarini toʻplashi mumkin edi[17].

 
Kop 1974-yilda.

1957-yilda 12 000 funt sterlingga projektorlar oʻrnatildi. 30-oktyabr kuni ular Liverpul okrugi futbol assotsiatsiyasining 75 yilligi munosabati bilan Evertonga qarshi oʻyin boʻlib oʻtdi[17]. 1963-yilda eski Kemlyn Road tribunasi 350 000 funt sterlingga qurildi[18]. Anfieldda eng katta qayta qurish 1973-yilda sodir boʻlgan, oʻshanda eski asosiy tribuna qisman buzib tashlangan va yangi tom bilan orqaga choʻzilgan. Bir vaqtning oʻzida Kemlyn Road va asosiy tribunalarning tomlari boʻylab oʻrnatilgan yangi chiroqlar projektorlar buzildi. Yangi tribuna 1973-yil 10-martda Kent gersogi tomonidan rasman ochilgan[18]. 1980-yillarda asosiy tribuna oldidagi maydoncha muhlislar oʻtiradigan joyga aylantirildi va 1982-yilda Anfield Road oxirida oʻrindiqlar paydo boʻldi. Shankly darvozasi boʻylab „You’ll Never Walk Alone“ soʻzlari bor, bu Shankly murabbiy boʻlgan paytda „Liverpul F.C“ muxlislari tomonidan klub madhiyasi sifatida qabul qilingan[19].

 
Shankly darvozasi. 1982-yilda Bill Shankly sharafiga qurilgan.

Tuzilmalari va inshootlari

tahrir
 
Anfield 2015-yilgacha qayta qurish rejasi; The Sir Kenny Dalglish tribunasi (yuqorida), The Kop (oʻngda), The Main tribunasi (pastda) va Anfield Road (chapda)

Anfield o‘rniga qo‘shni Stenli Parkdagi yangi 60 000 sig‘imli stadion qurish rejalari 2002-yilda boshlangan[20]. Rejalar Tom Hiks va Jorj Gillett tomonidan qayta koʻrib chiqildi[21]. 2010-yilda Fenway Sports Group tomonidan Liverpul F.C sotib olinganidan soʻng, Stenli Parkdagi taklif qilingan yangi stadiondan voz kechib, oʻrniga Anfieldni qayta qurish va kengaytirishni afzal koʻrishdi[22]. The Kop binosida klub muzeyi, Reducate markazi va rasmiy klub doʻkoni joylashgan[23]. The Kop — bu Anfielddagi uy va mehmon futbol ishqibozlari orasida eng mashhur tribuna boʻlib, tribunani egallagan odamlar kopites deb ataladi. Anʼanaga koʻra, bu tribunada „Liverpul F.C“ning eng ashaddiy muhlislari toʻplanishadi.[24]

 
Anfield maydonidagi eski tunnel. „This is Anfield“ belgisini sobiq murabbiy Bill Shanklyraqib jamoaga qoʻrquv uygʻotish uchun oʻrnatgan.

Anfielddagi eng qadimgi tribuna The Main tribunasi hisoblanadi.Tribuna 2016-yilda qurib bitkazildi. Tribunaning pastki qavatida direktorlar xonasi joylashgan. Direktorlarning VIP xonasi tribunaning pastki qavatining orqa tomonida joylashgan. Maydonga tushadigan zinapoyalar tepasida „This is Anfield“ degan yozuv osilgan. Uning maqsadi raqibni oʻyin oldidan qoʻrqitish va maydonga tunel orqali chiqayotganda bu belgiga Liverpul F.C futbolchilari tegardi va omad keltirish uchun qilinardi. Shunga koʻra, „Liverpul F.C“ futbolchilari va murabbiylar shtabi anʼanaga koʻra belgi ostidan oʻtayotganda qoʻllarini koʻtarib, bu belgiga qoʻllarini tegizardi[25].

Asosiy rekonstruksiya qilish vaqtida belgi vaqtincha olib tashlandi u „Liverpul F.C“ning 2016-17-yilgi uy uchrashuvi oldidan yangi The Main tunnelidan maydonga chiqish joyiga qoʻyilgan edi[26]. „Liverpul F.C“ning hozirgi bosh murabbiyi Yurgen Klopp jamoa kamida bitta yirik sovrinni qoʻlga kiritmaguncha futbolchilarga tiklangan belgiga tegishni taqiqlagan edi[27]. 2019-yilgi UEFA Chempionlar Ligasi finalida gʻalaba qozongan oʻyinchilarga endi buni yana qilishlari mumkin[28]. „Anfield“dagi atmosferaning uy jamoaga taʼsirini va uning mehmon jamoaga taʼsirini maqtab, raqib menejeri Pep Gvardiola shunday dedi: ""Bu „Anfield“ shiori marketing harakati emas. Bunda dunyoning boshqa hech bir stadionida topa olmaydigan narsa bor"[29]. 2005-yilgi Chempionlar Ligasi yarim finalining javob oʻyinida „Liverpul F.C“ 1:0 hisobida gʻalaba qozongan „Chelsi“ bosh murabbiyi Joze Mourino „Liverpul F.C“ muxlislarining oʻyindagi rolini tan oldi: "Men „Anfield“ning kuchini his qildim, bu ajoyib edi"[30].

Anfield qayta qurish

tahrir

2010-yil oktabr oyida Fenway Sports Group tomonidan Liverpul F.Cni sotib olish masalasi Liverpulni Anfieldni tark etishi hafini uygʻotdi. 2011- yilning fevralida klubning yangi egasi Jon V. Genri jamoani „Anfield“da qolishni va uning imkoniyatlarini kengaytirishni afzal koʻrishini aytdi. 2012-yil 15-oktabrda Liverpul shahar kengashi 25 million funt sterling miqdoridagi pulni qoʻlga kiritgandan soʻng Anfield hududini qayta tiklash rejalarini eʼlon qildi[31][32].

 
2016-yil mart oyida asosiy stendni qayta qurish

2013-yil 23-avgustda Anfield Liverpul shahar kengashi tomonidan Jamiyatning qimmatli aktivlari roʻyxatiga kiritilgan[33]. 11-sentabr kuni jamoaning hozirgi egasi Jon V. Genri stadionni kengaytirish uchun mablagʻlari borligini eʼlon qildi[34].

Boshqa maqsadda foydalanish

tahrir

Anfield koʻplab xalqaro oʻyinlarga mezbonlik qilgan va UEFA Euro 1996 musobaqasida foydalanilgan stadionlardan biri boʻlgan. Maydon uchta guruh oʻyini va chorak finalga mezbonlik qilgan[35]. Birinchi xalqaro oʻyin 1889-yilda Angliya va Irlandiya oʻrtasida Anfieldda boʻlib oʻtgan. Uchrashuvda Angliya 6:1 hisobida gʻalaba qozongan. Anfield shuningdek, 1900-yillarning boshlarida Angliyaning bir nechta xalqaro futbol oʻyinlari va oʻsha asrning oxirida Uels terma jamoasi uchun uy stadioni sifatida foydalinlgan joy boʻlgan[36][37]. Shuningdek, Anfield Angliya kubogining beshta yarim finaliga mezbonlik qilgan, oxirgisi 1929-yilda boʻlgan[36]. U 2006-yilning 1-martida Angliya va Urugvay uchrashuvi Anfield stadionida boʻlib oʻtgan. Unda Angliya terma jamoasi Urugvay terma jamoasi ustidan 2:1 hisobida gʻalaba qozongan edi[38]. Angliya terma jamoasi „Anfield“da „Liverpul F.C“ga qarshi ikkita oʻrtoqlik uchrashuvi oʻtkazgan. Birinchisi 1983-yilda boʻlib utgan. Ikkinchisi, 1988-yilda boʻlgan[39]. „Liverpul F.C“ning azaliy raqibi "Manchester Yunayted " 1971-72-yilgi mavsumdagi ilk uy oʻyinini „Anfield“da oʻtkazdi.

2012-yil Anfield stadionini panorama ko`rinishi

Stadiondan tadbirlarda foydalanish

tahrir

Sport oʻyinlaridan tashqari, Anfield turli janrdagi musiqachilar uchun mezbonlik qilgan joy boʻlgan. 1984-yil iyul oyida bir hafta, amerikalik Billi Grem Anfieldda chiqish qildi va stadionga 30 000 dan ortiq muhlis keldi[36]. Anfield Liverpulning 2008-yilgi Yevropa madaniyat poytaxti tantanalarida namoyish etildi. 2008-yil 1-iyunda The Zutons, Kaiser Chiefs va Pol Makkartni ishtirokidagi kontsertga 36 000 kishi tashrif buyurdi[40]. 2022-yilning yozida stadionda konsert berishni rejalashtirgan artistlar orasida Elton Jon, Rolling Stones va Eagles bor[41][42][43].

Rekordlar

tahrir
 
1946-2007-yillardagi Anfielddagi oʻrtacha tomoshabinlar tashrifi

„Anfield“da qayd etilgan eng ko‘p tomoshabin tashrifi 61 905 nafarni tashkil etadi, bu 1952-yil 2-fevralda „Liverpul F.C“ning „Wulverxempton“ga qarshi Angliya Kubogining beshinchi bosqichida o‘yinida qayd etilgan[44]. „Anfield“da qayd etilgan eng kam tomoshabin tashrifi 1895-yilning 7-dekabrida „Loughboro“ga qarshi o‘yinda 1000 tomoshabinni tashkil etdi[45]. Eng yuqori oʻrtacha tashrif 53 112 kishi 2016-17 yilgi mavsumda qayd etilgan[46].

Yana qarang

tahrir

Manbalar

tahrir
  1. „Premier League Handbook 2020/21“. Premier League. 2021-yil 12-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 12-aprel.
  2. „Premier League Handbook 2020/21“. Premier League. 2021-yil 12-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 12-aprel.
  3. „Liverpool Football Club is formed“. Liverpool F.C.. 2010-yil 12-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 27-iyun.
  4. „Centenary Stand to be renamed The Kenny Dalglish Stand“. Liverpool FC. Qaraldi: 2017-yil 4-may.
  5. „Attendances“. Liverpool FC official website. 2010-yil 17-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 31-yanvar.
  6. „Carillion to start work on £75m Anfield expansion“.
  7. „Premier League Handbook 2020/21“. Premier League. 2021-yil 12-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 12-aprel.
  8. „LFC holds ground-breaking ceremony for Anfield Road Stand expansion“. Liverpool FC (2021-yil 27-oktyabr).
  9. „Ten connections between Liverpool and Ireland“. Liverpool Echo (2015-yil 4-oktyabr). Qaraldi: 2015-yil 4-oktyabr.
  10. „150 year old documents shed new light on link between New Ross and Anfield“. Wexford People. Qaraldi: 2014-yil 26-avgust.
  11. Kelly (1988). p. 13.
  12. Liversedge (1991). p. 112.
  13. „The Everton Story: 1878–1930“. Everton F.C. 2007-yil 27-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 28-may.
  14. „LFC Story“. Liverpool F.C.. 2008-yil 19-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 23-iyul.
  15. Kelly (1988). p. 187.
  16. Graham (1984). p. 15.
  17. 17,0 17,1 Pearce, James. „How Kop tuned in to glory days“. Liverpool Echo (2006-yil 23-avgust). Qaraldi: 2014-yil 11-iyul.
  18. 18,0 18,1 Inglis (1983). p. 210.
  19. Smith (2008). pp. 68-69.
  20. „Liverpool unveil new stadium“, BBC Sport, 17 May 2002.
  21. „Liverpool unveil new stadium plan“, BBC Sport, 25 July 2007.
  22. Smith, Ben.
  23. „Virtual Tour“. Liverpool F.C. 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 13-may.
  24. „Football First 11: Stunning stadiums“. CNN. 2009-yil 10-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 29-oktyabr.
  25. Moynihan (2008). p. 110.
  26. „Photos: This is Anfield sign restored to Main Stand tunnel“. Liverpool F.C. (2016-yil 9-sentyabr). Qaraldi: 2017-yil 11-mart.
  27. Corless, Liam. „Jurgen Klopp bans Liverpool players from touching 'This Is Anfield' sign as show of respect“. Mirror (2016-yil 15-aprel). Qaraldi: 2017-yil 11-mart.
  28. O'Neill. „Liverpool players can now touch 'This is Anfield' sign but only two did“ (2019-yil 12-avgust). Qaraldi: 2019-yil 12-avgust.
  29. „Pep Guardiola admits Anfield atmosphere is the world's best and explains how Liverpool made him 'feel small'“. Liverpool Echo. Qaraldi: 2019-yil 4-iyul.
  30. „Jose Mourinho urges Chelsea fans: 'Give me 25% of the emotion Anfield gives Liverpool FC'“. Liverpool Echo. Qaraldi: 2021-yil 11-mart.
  31. „Ian Ayre says Anfield redevelopment will enhance Liverpool's transfer budget“. Sky Sports (2012-yil 16-oktyabr). Qaraldi: 2012-yil 26-noyabr.
  32. „Liverpool confirm plans to remain at Anfield“ (2012-yil 15-oktyabr). Qaraldi: 2012-yil 26-noyabr.
  33. „Anfield Listed As Asset of Community Value“. fcbusiness Magazine (2013-yil 27-avgust). 2013-yil 30-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 27-avgust.
  34. „John W Henry: Liverpool can afford Anfield expansion“. The Express (2013-yil 11-sentyabr). Qaraldi: 2013-yil 21-sentyabr.
  35. Puric. „Euro 1996“. Rec. Sport. Soccer Statistics Foundation (RSSSF) (2001-yil 7-dekabr). Qaraldi: 2011-yil 20-may.
  36. 36,0 36,1 36,2 Kelly (1988). p. 118.
  37. Nygård. „International matches of Wales“. Rec. Sport. Soccer Statistics Foundation (RSSSF) (2008-yil 16-may). Qaraldi: 2011-yil 26-iyun.
  38. „England 2–1 Uruguay“. BBC Sport (2006-yil 1-mart). Qaraldi: 2011-yil 21-may.
  39. Moynihan (2008). p. 59.
  40. Reynolds, Gilian. „Sir Paul McCartney rocks Anfield stadium“. The Daily Telegraph (2008-yil 2-iyun). 2022-yil 11-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 23-iyul.
  41. „Elton John to bring Farewell Yellow Brick Road tour to Anfield in 2022“. Liverpool F.C.. Qaraldi: 2021-yil 29-oktyabr.
  42. „The Eagles to land at Anfield to celebrate 50 years“. Liverpool F.C.. Qaraldi: 2021-yil 29-oktyabr.
  43. „Rolling Stones announce new 2022 summer tour - how to get tickets to the big Liverpool show at Anfield“. JPIMedia Publishing Ltd. Qaraldi: 2022-yil 14-mart.
  44. „Anfield“. LFC History. Qaraldi: 2008-yil 18-fevral.
  45. „LFC Records“. Liverpool F.C.. 2010-yil 17-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 18-fevral.
  46. „Liverpool Football Club Premier League Attendances 2016–2017“. LFCStats. Qaraldi: 2017-yil 5-may.

Havolalar

tahrir