Belen Hatay
Belen—Turkiyaning janubi-markazidagi Oʻrta yer dengizi mintaqasidagi Hatay viloyatidagi shaharcha hisoblanadi[1].
Belen | |
|---|---|
| shaharcha | |
.jpg) | |
| 36°29′30″N 36°11′30″E / 36.49167°N 36.19167°E | |
| Mamlakat | Turkiya |
| viloyat | Hatay |
| Hukumat | |
| • Hokim | İbrahim Gül |
| Markazi balandligi | 620 m |
| Pochta indeks(lar)i | 31350 |
|
| |
Etimologiyasi
tahrirAvliyo Chalabiy XVII asrda mintaqaga qilgan tashrifini tasvirlar ekan, belen turkman tilida qiyalik maʼnosini bildirishini taʼkidlab oʻtgan[2].
Demografiyasi
tahrirXIX asr oxirida sayohatchi Martin Xartman Belen nahiyasidagi 12 ta aholi punktidan 6 tasining turkiylar ekanligini taʼkidlagan, ammo qolgan aholi haqida maʼlumot bermagan[3].
Geografiyasi
tahrirBelen tumani, Nur togʻlarining oʻrmonli yonbagʻirlarida joylashgan xuddi shu nomdagi kichik shaharcha va uning atrofidagi qishloqlardan iborat. Belen dovoni togʻlar boʻylab asosiy yoʻl boʻlib, qirgʻoq boʻyidagi Iskenderun shahrini Antakya bilan birlashtiradi. Dovon Anadolu va Yaqin Sharq oʻrtasidagi asosiy yoʻl hisoblanadi. Belen tumani oʻzining salqin toza havosi (ayniqsa, quyida joylashgan Oʻrta yer dengizi sohilidagi issiqlik bilan solishtirganda) va togʻdagi buloq suvi bilan mashhur.
Dovondagi yoʻl boʻyidagi restoranlar azaldan sayohatchilarning toʻxtash joyi boʻlib, ularda Hatayning odatiy taomlari, ayniqsa, „Belen tava“, pomidor, sarimsoq, ziravorlar va qalampirda qovurilgan goʻshtlar tayyorlanadi.
Belenning oʻzi pochta boʻlimi va boshqa asoslarga ega boʻlgan kichik bozor shaharchasidir[4].
Tarixi
tahrirIlgari „Maziku Bagras“ va „Bab-i İskenderun“ nomi bilan mashhur boʻlgan dovon, 1516-yilda Marj Dabiq jangidan keyin Usmonlilar imperiyasiga qoʻshilgan. Usmonlilar Suriyadan Anadoluga boradigan asosiy yoʻl boʻlgan dovonga qoʻriqchi qoʻyib, hududga „Belen“ nomini berganlar. 1535-yilda Sulaymon podshohning tashrifidan soʻng dovonni mustahkamlash uchun karvonsaroy, masjid va hammom bilan birga devor qurilgan va turk oilalari togʻ yonbagʻrida joylashgan boʻlib, qisman harbiy garnizoni bilan birga dovonda qorovul vazifasini bajargan. Bu ilk Usmonli meʼmorchiligi hanuzgacha saqlanib qolgan.
Tarkibi
tahrirBelen shaharchasida 19 ta mahalla mavjud[5].
- Atik
- Bakras
- Benlidere
- Çakallı
- Çerçikaya
- Cumhuriyet
- Derebahçe
- Fatih
- Halilbey
- İssume
- Kıcı
- Kömürçukuru
- Müftüler
- Muhlisali
- Ötençay
- Sarımazı
- Şekere
- Şenbük
- Soğukoluk
Manbalar
tahrir- ↑ „İl ve İlçe Yüz ölçümleri“. General Directorate of Mapping. Qaraldi: 2023-yil 19-sentyabr.
- ↑ İslâm ansiklopedisi: İslâm âlemi tarih, coğrafya, etnoğrafya ve biyografya lûgati Cilt 2. Milli Eğitim Basımevi, 1950 — 474-bet. Qaraldi: 2022-yil 15-sentyabr.
- ↑ Hartmann, Martin. Das liwa Haleb (Aleppo) und ein Teil des Liwa Dschebel Bereket. Berlin: W. Pormetter, 1894 — 87-bet. Qaraldi: 2022-yil 30-noyabr.
- ↑ Başkan, Belen belediyesi
- ↑ Mahalle, Turkey Civil Administration Departments Inventory. Retrieved 19 September 2023.