Jane Dieulafoy
Janna Dielafua (fransuzcha: Jane Dieulafoy; 1851-yil 29-iyun Tuluza tugʻilgan ismi Janna Henrietta Magr (fransuzcha: Jeanne Henriette Magre Magre),1916-yil 25-may, (64 yoshdsa) Pompertyuzatda vafot etgan) u frantsuz yozuvchi, jurnalist va arxeolog, Marsel Dielafuaning rafiqasi. U bilan birga Suzadagi qazishmalarda ishtirok etgan.
| Jane Dieulafoy | |
|---|---|
| Tavalludi | 29-iyun 1851[1] |
| Vafoti | 25-may 1916[2] |
| Fuqaroligi | Fransiya |
Bu maqola ayni damda faol tahrirlanyapti. Iltimos, mazkur ogohlantirish xabari sahifadan olib tashlanmagunga qadar sahifaga oʻzgartirishlar kiritmay turing. Aks holda, tahrirlar toʻqnashuvi yuz berishi mumkin. Bu sahifa oxirgi marta 18:09, 15-Iyun 2024 (UTC) (37 soniya avval) da tahrir qilingan. |
Tarjimayi holi
tahrirJanna Magr 1851-yilda 29-iyun Tuluzada tugʻilgan. U oiladagi olti farzandning eng kichigi farzan boʻlgan; otasi Janna tugʻilgandan koʻp oʻtmay vafot etgan. Qiz Parijda, Oteydagi monastir qoshidagi maktabda tahsil olgan[3].
Taxminan 1870-yilda Janna Marsel Dielafua bilan uchrashgan va oʻsha yili unga turmushga chiqgan. Er-xotin Tuluzada yashagan, ammo 1871-yilda Franko-Prussiya urushi boshlangan va Marsel safarbar qilingan. Janna eridan ajralishni istamagan va ayollar harbiy boʻla olmaganligi sababli, unga erkak qiyofasida ergashishga qaror qilgan. U harbiy kiyim kiygan va erkaklar bilan harbiy hayotning barcha qiyinchiliklarini baham koʻrgan[3].
1871-yilda turmush oʻrtogʻi bilan Tuluzaga sogʻomon qaytib kelishgan, u erda Marsel kommunal xizmatda boshqaruvchi lavozimini egallagan. Keyinchalik, 1874-yilda u Ejen Violle-Le-Dyuk boshchiligida tarixiy yodgorliklar meʼmori sifatida ishlagan. Biroq, tez orada u uzoq vaqtdan beri orzu qilgan orzusini amalga oshirish uchun xizmatni tark etgan. Bir necha yil davomida Marsel va Janna har yili Misr hamda Marokashga sayohat qilishgan, shuningdek, Evropa boʻylab koʻp sayohat qilishgan[3].
1881 – 1882-yillarda ularning Forsga birinchi sayohati boʻlib oʻtgan. Janna sayohat yozuvlarini yuritib, keyinchalik Le Tour du monde[3]. Oʻziga eʼtibor qaratmaslik uchun, u urush yillarida boʻlgani kabi, erkak niqobi ostida sayohat qilgan[3]. 1884-yildan 1886-yilgacha Dielafua er-xotin Suzada arxeologik qazishmalar olib borishgan, bu ularning hayotidagi asosiy ish boʻlgan. 1888-yilda Luvrda Dielafua arxeologik topilmalariga bagʻishlangan ikkita zalning tantanali ochilishi boʻlib oʻtgan. Oʻsha yili Janna faxriy Legion ordeni bilan taqdirlangan (Marsel 1875-yilda u bilan[4].
Forsdan keyin Dieulafoylar tadqiqotga yaqinroq mamlakat – Ispaniyaga murojaat qilishgan. Bundan tashqari, 1890-yillardan boshlab Janna tarixiy romanlarni, shu jumladan fors mavzularini yozishni boshlagan[3]. 1914-yilda Marsel muhandislik korpusining polkovnigi sifatida Rabatga (Marokash) yuborilgan, u erda dispanser qurilishini nazorat qilgan va bir vaqtning oʻzida qadimiy masjidni ham[4]. Asosiy ish unga qazish uchun etarli vaqt qoldirmaganligi sababli, ularni asosan Janna boshqargan[3].
Marokashda Janna dizenteriya bilan kasallangan va uning ahvoli doimiy ravishda yomon lashib borgan. 1915-yilda Dielafua Marokashdan Fransiyaga ketgan, ammo Janna tuzala boshlagan dan keyin, ular Rabatga qaytib kelishgan. Kuzda Janna yana kasalligi qaytalangan va yana Frantsiyaga, Tuluzaga borishga majbur boʻlgan. Biroq, Jannaning sogʻligʻi hech qachon tiklanmagan va u 1916-yil 25-mayda vafot etgan[3].
Manbalar
tahrirAdabiyot
tahrir- Eve Gran-Aymerich. Breaking Ground: Pioneering Women Archaeologists. University of Michigan Press, 2006 — 34—67 bet.
Havolalar
tahrir- Eve Gran-Aymerich. „Jane Dieulafoy (1851-1916)“ (fr). BNF Patrimoines partagés.
- Nicole Chevalier. „Dieulafoy, Jane et Marcel“ (fr). Institut national d'histoire de l'art.