TU Dortmund universiteti (nemischa: Technische Universität Dortmund) Germaniyaning Shimoliy Reyn-Vestfaliya shtatining Dortmund shahridagi texnik universitet boʻlib, 35 000 dan ortiq talaba va 6 000 dan ortiq xodimlar, shu jumladan 300 professor-oʻqituvchilari bilan 80 ga yaqin bakalavr va magistrlik dasturlarini taklif etadi. U Evropadagi toʻrtinchi yirik shahar Rur hududida joylashgan.Universitet fizika, elektrotexnika, kimyo va iqtisod sohalaridagi tadqiqot natijalari boʻyicha yuqori oʻrinda turadi. Universitet Germaniyada mashinalarni oʻrganishga katta hissa qoʻshdi.(xususan, vektorli mashinalarni qoʻllab-quvvatlash va RapidMiner).

Dortmund Texnik Universiteti
Asos solingan 1968-yil 16-dekabr
Rektori Manfred Bay
Talabalari 34,235
Manzili Germaniya.Shimoliy Reyn-Vestfaliya
Vebsayti tu-dortmund.de

Koordinatalari: 51°29′32.999999999999″N 7°24′51.009999999999″E / 51.49249999999999972°N 7.41416944444444415°E / 51.49249999999999972; 7.41416944444444415 G O

TU Dortmund universitetining Shimoliy tarafidagi Mathetower

Tarix tahrir

Dortmund universiteti (nem. Universität Dortmund) 1968-yilda, Rur mintaqasida koʻmir va poʻlat sanoatining tanazzulga uchragan davrida tashkil etilgan. Uning tashkil etilishi ogʻir sanoatdan texnologiyagacha boʻlgan iqtisodiy oʻzgarishlarda (Strukturvandel) muhim qadam sifatida qaraldi. Universitetning asosiy tadqiqot yoʻnalishlari — tabiiy fanlar, muhandislik, pedagogika , keng doiradagi fanlar boʻyicha oʻqituvchilar tayyorlash, maxsus taʼlim va jurnalistika. Dortmund universiteti dastlab texnik universitet sifatida ishlab chiqilgan, ammo 1980-yilda u asosan gumanitar fanlarni oʻz ichiga olgan qoʻshni Pädagogische Hochschule Ruhr bilan birlashdi.

2006-yilda Dortmund universitetida Xalqaro robot-futbol assotsiatsiyasi (FIRA) 11-RoboWorld Cup musobaqasi boʻlib oʻtdi. Universitetning robot-futbol jamoasi Dortmund Droids 2002-yilda RoboWorld Cup musobaqasida vitse-jahon chempioni boʻldi va 2003-yilda uchinchi oʻrinni egalladi. 2007-yil 1-noyabrda Dortmund universiteti TU Dortmund universiteti deb oʻzgartirildi.

Universitet Bochum Ruhr universiteti va Duisburg-Essen universiteti bilan birgalikda „University Alliance Ruhr“ hamkorlik dasturining bir qismidir.[1]

2019-yil 4-aprelda TU Dortmund universiteti rektori Ursula Gater nemis tili va adabiyoti hamda ingliz va amerikashunoslik institutlarini tugatdi.[2][3][4]

Kampuslar tahrir

Germaniyada 1960-yillar oxirida qurilgan.U Shimoliy va Janubiy ikkita kampusdan iborat boʻlib, ular 1984-yildan beri avtomatik osilgan monorels tizimidir. H-Bahn bilan bogʻlangan boʻlib, u kampuslar orasidagi tabiat qoʻriqxonasini taxminan balandlikda kesib oʻtadi. Universitetning eng koʻzga koʻringan binolaridan biri matematika fakulteti joylashgan Mathetower (Matematik minorasi) hisoblanadi.

Fakultetlar tahrir

  1. Matematika fakulteti
  2. Fizika fakulteti
  3. Kimyo va kimyoviy biologiya fakulteti
  4. Kompyuter fanlari fakulteti
  5. Statistika fakulteti
  6. Biokimyoviy va kimyoviy muhandislik fakulteti (BCI)
  7. Mashinasozlik fakulteti
  8. Elektrotexnika va axborot texnologiyalari fakulteti
  9. Fazoviy rejalashtirish fakulteti
  10. Arxitektura va qurilish fakulteti
  11. Biznes va iqtisod fakulteti
  12. Pedagogik, psixologiya va sotsiologiya fakulteti
  13. Reabilitatsiya fanlari fakulteti
  14. Gumanitar fanlar va ilohiyot fakulteti
  15. Madaniyatshunoslik fakulteti
  16. Sanʼat va sport fanlari fakulteti
  17. Ijtimoiy fanlar fakulteti

Tadqiqot tahrir

1000 dan ortiq uchinchi tomonidan moliyalashtirilgan loyihalar, jumladan (transmintaqaviy) hamkorlikdagi tadqiqot markazlari, tadqiqot boʻlinmalari, tadqiqot oʻquv guruhlari, „Mukammallik klasteri“ va bir nechta Horizon 2020 tadqiqot konsorsiumlari kabi bir qator hamkorlik loyihalari bor. TU Dortmund universitetida 300 ga yaqin professor-oʻqituvchilar dars beradi va tadqiqot olib boradi.

Universitet oʻzining toʻrtta profil yoʻnalishi boʻyicha tadqiqotlari bilan mashhur: Materiallar, Ishlab chiqarish texnologiyasi va logistika, Kimyoviy biologiya, Dori-darmonlarni tadqiq qilish va jarayonlar muhandisligi, Modellashtirish, Maʼlumotlarni tahlil qilish, Modellashtirish va Simulyatsiya va Taʼlim, Maktab va Inklyuzion

 
Talabalar yotoqxonalari
 
Kampus oziq-ovqat korti
 
Oziq-ovqat korti ichidagi yangilangan joy
 
Universitet kampusi ichida harakatlanish uchun H-Bahn

Kompyuter fanlari fakulteti tahrir

TU Dortmund (Paderborn va Karlsrue universitetlari bilan birga) 1980-yillarda Germaniyaga Internetni olib keldi.[5]

.de -domains uchun birinchi roʻyxatdan oʻtish 1986-yilda Dortmund universitetining kompyuter fanlari boʻlimida boʻlgan. Milliy domen nomlari tizimi xizmati 1988-yilda boshlangan[6] Dortmund universiteti xodimlarining internet registrlari va maʼmuriyatiga jalb etilishi 1993-yilda tugadi[7] Bugungi kunga qadar universitet udo.edu[8] domenini roʻyxatdan oʻtkazdi (udo Universität Dortmund soʻzining qisqartmasi), garchi.edu -domeni bugungi kunda Qoʻshma Shtatlarga tegishli institutlar uchun cheklangan boʻlsa ham.

Mashinani oʻrganish boʻyicha toʻrtta nemis malaka markazlaridan biri (Competence Center Machine Learning Rhine-Ruhr, ML2R) Dortmund TUda joylashgan.[9] Mashinani oʻrganish dasturi RapidMiner TU Dortmundning sunʼiy intellekt boʻlimida boshlangan.

Faxriy doktorlik unvonlari tahrir

Germaniyaning sobiq prezidenti Yoxannes Rau 2004-yilda universitetning faxriy doktori unvoni bilan taqdirlangan.

Karl Djerassi 2009 -yilda ilmiy-fantastik asari uchun faxriy doktor unvoni bilan taqdirlangan. 2018-yil 16-dekabr kuni Yevropa Kengashi prezidenti Donald Tusk Yevropa siyosati va Yevropa qadriyatlari boʻyicha bahslarga qoʻshgan hissasi uchun faxriy doktor unvoniga sazovor boʻldi.

Yana qarang tahrir

  • ESDP-tarmoq
  • ConRuhr

Manbalar tahrir

  1. „University Alliance Ruhr“ (en). University Alliance Ruhr Homepage. Qaraldi: 2019-yil 6-yanvar.
  2. FAZ: Artikel von Wolfgang Krischke, DIVERSITÄT ALS MONOLOG UND HERRSCHAFTSINSTRUMENT Chronik einer Demontage, Die Dortmunder Rektorin schafft die Institute für Sprach- und Literaturwissenschaft mit einem Federstrich ab vom 5.
  3. FAZ: Leserbrief Misstrauens-Klima an der TH Dortmund von Claus Leggewie vom 12.
  4. Tichys Einblick: Klaus-Rüdiger Mai, Von der Abschaffung der Wissenschaft vom 8.
  5. Karadeniz. „netplanet - Geschichte des Internet - Das Internet in Deutschland“ (de). www.netplanet.org. Qaraldi: 2021-yil 7-iyul.
  6. Borchers. „Vor 30 Jahren: Erste.de-Domainnamen vergeben“ (de). heise online. Qaraldi: 2020-yil 22-fevral.
  7. „DENIC (DE Network Information Center)“. Informatikrechner-Betriebsgruppe. Qaraldi: 2020-yil 22-fevral.
  8. „Whois udo.edu“. Whois. Qaraldi: 2020-yil 22-fevral.
  9. „ML2R | Competence Center Machine Learning Rhine-Ruhr“ (en-US). Qaraldi: 2021-yil 7-iyul.