Elayning kitobi (film)

2010-yilda Hughes Brothers tomonidan suratga olingan AQSH jangari filmi

Elayning kitobi (inglizcha: “The Book of Eli”) — 2010-yilda Hughes Brothers tomonidan suratga olingan AQSH jangari filmi[1][2]. Suratga olish ishlari 2009-yil fevralda Nyu-Meksikoda boshlangan[3].

Elayning kitobi

Film posteri
Rejissyor(lar) The Hughes Brothers
Prodyuser(lar) Joel Silver
Denzel Washington
Broderick Johnson
Andrew A. Kosove
David Valdes
Ssenariynavis(lar) Gary Whitta
Rollarda Denzel Washington
Gary Oldman
Mila Kunis
Ray Stevenson
Jennifer Beals
Frances de la Tour
[[Michael Gambon]]
Bastakor(lar) Atticus Ross
Leopold Ross
Claudia Sarne
Kinematografiya Don Burgess
Muharrir(lar) Cindy Mollo
Studiya(lar) Alcon Entertainment
Silver Pictures]]
Distribyutor

Warner Bros. Pictures (Shimoliy Amerika)

Summit Entertainment (Xalqaro)
Chiqarilgan sanasi 15-yanvar 2010-yil
Davomiyligi 118 daqiqa
Mamlakat AQSH bayrogʻi AQSh
Til Inglizcha
Byudjeti 80 milion $
Daromadi 157.1 milion $
VikiIqtibos
VikiIqtibos
Vikiiqtibosda Elayning kitobi haqida sahifa mavjud.

“Elayning kitobi” 2010-yil 15-yanvarda AQSHʼda Warner Bros. Pictures tomonidan kinoteatrlarda namoyish etilgan. U tanqidchilar tomonidan turli baholarga sazovor boʻldi, ammo butun dunyo boʻylab 80 million dollarlik byudjet bilan 157,1 million dollar daromad qilgan.

Syujet

tahrir

Quyosh chaqnashidan keyin 30 yil oʻtgach, Elay AQSHʼning choʻl yerlari boʻylab yayov safar qiladi[4]. U suv qidirib, Karnegi ismli harbiy qoʻmondon tomonidan boshqariladigan shaharchaga kelib qoladi.

Elay musiqa pleyerining quvvatini toʻldirish uchun bir doʻkonga kiradi. Doʻkon egasi unga kutib turish uchun barga kirishi mumkinligi aytabdi. Elay suv olish uchun barga kiradi va unga shaharcha zoʻravonlari hujum qiladi, lekin u ularning barchasini yer tishlatadi. Karnegi taajjubga tushib, Elayga ish taklif qiladi, lekin Elay rad etadi. Elayning savodli ekanligini bilgan Karnegi uni mehmon qiladi. Karnegining koʻzi ojiz bekasi Klaudiya unga ovqat va suv olib keladi. Klaudiyaning qizi Solaraga mehmon bilan tunni oʻtkazishni buyuradi. Solara Elayning kitobi borligini koʻradi. U ovqatlanishdan oldin shukrona aytib, Solara bilan taomni baham koʻrib, birga ovqatlanishni taklif qiladi. Tongda Karnegi Solaraning onasiga duosini takrorlayotganini eshitib qoladi va Elayda qidirayotgan kitobi borligini tushunadi: Injil.

Elay yashirincha ketadi, lekin Karnegi va uning yordamchilari koʻchada unga duch kelishadi. Elay kitobni Karnegiga bermasa, u uni oʻldirishni buyuradi. Jang boshlanadi va Elay uning koʻplab yordamchilarini oʻldirib, Karnegining oyogʻiga oʻq uzadi. Solara Elayga hamroh boʻlishni xohlab, uni shaharning suv taʼminotiga olib boradi, lekin Elay unga hiyla ishlatib, oʻsha yerga qoldiradi. Solara u yerdan chiqib Elayning ortidan ketayotganda pistirmaga tushib qoladi. Ular uni zoʻrlashmoqchi boʻlishadi, ammo Elay yana paydo boʻlib, ularni oʻldiradi.

Elay bilan Solara yoʻlda davom etishadi. Elay unga oʻz maqsadi haqida aytib beradi: undagi kitob injilning qolgan soʻngi nusxasi boʻlib, boshqa barcha nusxalar yadroviy urushdan keyin yoʻq qilingan edi. Uning soʻzlariga koʻra, bir ovoz uni kitobga olib borib, uni gʻarbga borishga undagan va safar davomida uni himoya qilish hamda hidoyat qilishiga ishontirgan.

Yoʻlda ular qarovsiz qolgan uyga duch kelishib, unga kirmoqchi boʻlganlarida tuzoqqa tushib qolishadi. Uy sohiblari Jorj va Marta ularni choyga taklif qiladi. Elay va Solara uy sohiblar odamxoʻr ekanligini tushunib ketmoqchi boʻlganlarida, Karnegi va uning odamlari kelib qolishadi. Otishmada uy sohiblari va Karnegining koʻplab odamlari halok boʻladi. Elay bilan Solara esa qoʻlga tushadi. Karnegi kitobni unga berishmasa Solarani otib tashlash bilan tahdid qiladi, Elay uni qayerdaligi aytadi. Karnegi Elayni otib tashlab, Solara va kitobni olib ortga qaytishadi. Lekin Solara qochib, Elayni topish uchun qaytib keladi. Karnegi yoqilgʻi kamligi tufayli shaharga qaytadi.

Solara Elayni topib, ular Golden gate koʻprigigacha mashinada yetish olishadi. Soʻng Alkatraz oroliga suzib, u yerda ular insoniyatning merosini saqlab qolish niyatidagi bir guruhni topishib, qoʻriqchilarga injilning nusxasi borligini aytishadi. Elay u yerning rahbari Lombardiga injilning “yangi qirol Jeyms talqini”ni yoddan aytib beradi[5][6].

Shaharda Karnegi kitob Brayl shriftida yozilganligini bilib, Klaudiyaga uni oʻqishini aytadi. Klaudiya yozuv esidan chiqib ketganligi aytib, uning oyogʻi kasallanganini va uni odamlari dovdirab qolganini aytadi. Elay kitobni barchasini Lombardi yozib olganidan keyingina vafot etadi. Bosmaxonada injilni chop etiladi va Lombardi uni kitob javonidagi Ibroniy Injili va Qurʼon orasiga qoʻyadi. Lombardi Solaraga Alkatrazda qolishni taklif qiladi, lekin u Elayning narsalarini olib, uyiga qaytishni tanlaydi.

Rollarda

tahrir

Ishlab chiqarilishi

tahrir

2007-yil may oyida Columbia Pictures, Warner Bros. Pictures va Hughes brothers Gari Whittaning ssenariysi asosidagi “Ellayning kitobi” filmiga rejissyorlik qilish uchun imzo chekdi[7]. Keyinchalik, Anthony Peckham ssenariyni qayta yozdi va 2008-yil sentyabr oyida Denzel Washington bosh rolni qoʻlga kiritdi[8]. Oktyabr oyiga kelib Gary Oldman Denzel Washington bilan birga rol ijro etish uchun tayinlandi[9]. Asosiy suratga olish ishlari 2009-yil fevral oyida boshlanib, Nyu-Meksikoda bo‘lib o‘tgan[10]. Alcon Entertainment filmni moliyalashtirgan va Silver Pictures bilan hamkorlikda ishlab chiqarilgan[11]. Denzel Washington oʻz roli uchun Dan Inosanto va Imada bilan bir necha oy davomida mashq qilgan[12].

Namoyish etilishi

tahrir

“Elayning kitobi” 2010-yil 15-yanvarda Warner Bros. Pictures tomonidan AQSH kinoteatrlarida namoyish etildi; xalqaro sotuvlar Summit Entertainment tomonidan amalga oshirildi[13][14]. Sony Pictures Motion Picture Group tomonidan koʻplab xalqaro hududlarga tarqatildi[15]. Film 2010-yil 15-iyun kuni AQSHʼda Warner Bros. Home Entertainment tomonidan DVD va Blu-ray Discga chiqarildi[16].

Qabul qilinishi

tahrir

Teatr kassasi

tahrir

Film Shimoliy Amerikada 2010-yil 15-yanvarda 3111 kinoteatrda namoyish etildi. Ochilish kunida har bir teatr uchun 3 752 dollar, jami boʻlib esa 11 672 970 dollar tushdi[17]. Toʻrt kunlik dam olish kunlarining oxiriga kelib, har bir teatr uchun 12 355 dollar, jami boʻlib esa 38 437 553 dollar mablagʻ yigʻib, Avatardan keyingi oʻrinni egalladi[18]. Ikkinchi dam olish kunlarida u uchinchi oʻrinni egallab, har bir teatr uchun 5 057 dollar, jami boʻlib esa 15 732 493 dollar ishlab topdi[19]. Uchinchi dam olish kunlaridagi daromad esa har bir teatr uchun 2 897 dollar, jami esa 8 908 286 dollarni tashkil etdi[20]. Film AQSH va Kanadada 94,835,059 dollar, boshqa bozorlarda esa 62,256,659 dollar yig‘di, butun dunyo bo‘ylab jami 157,091,718 dollar ishlab topdi[21][22].

Tanqidiy qabul

tahrir

Agregatori Rotten Tomatoes maʼlumotlariga koʻra, 210 tanqidchining 47 foizi filmga oʻrtacha 5,50/10 bahosi bilan ijobiy baho bergan[23]. 33 ta tanqidiy sharhlarga asoslanib, Metakritik (boshqa sharh yigʻuvchisi) filmga 100 dan 53 ta oʻlchovli oʻrtacha bal qoʻydi[24]. CinemaScore tomonidan soʻrov berilgan tomoshabinlar filmga A+ dan F gacha oʻrtacha "B+" darajasini berishdi. [25]

Variety kompaniyasidan Todd McCarthy “bu Denzel Washingtonning eng yirik daromadlaridan biri boʻlmaydi” deb bashorat qilgan[26]. Chicago Sun-Times tanqidchisi Roger Ebert filmga toʻrtta yulduzdan uchtasini berib, shunday dedi: “Borganingizdan afsuslanmaysiz. Bu sizning eʼtiboringizni tortadi va oxirida bir nechta WTF! lahzalarini beradi, bu esa bonusdir”[27].

The A.V. Club rahbari Scott Tobias filmga B baho berdi va shunday deb yozdi: “Teatrlar qiyomat ssenariylari koʻpligini boshdan kechirayotgan bir paytda, Xyuzning kul, bombardimon qilingan kelajak dunyosi, ular qanchalik tiniq ko'ʻsatmasin, biroz tanish koʻrinadi. Ammo Denzel Washington va mazali Gary Oldman oʻrtasidagi bahs filmning ochiq dindorligini murakkablashtiradi”[28].

Entertainment Weekly xodimi Owen Gleiberman filmga “D” baho berib, uni “The Road Warrior” [Mad Max 2] yoki insoniyliksiz “Yo‘l” deb ta’riflash mumkin bo‘lgan og‘ir antiutopiya janjal deb atadi[29].

Uy mediasi

tahrir

Film DVD va Blu-ray disklarida 2010-yil 31-mayda Buyuk Britaniyada va 2010-yil 15-iyunda AQSH hamda Kanadada chiqarildi. DVD oʻzining birinchi haftasida uy video bozorining uchta milliy jadvalida birinchi oʻrinni egalladi. U Home Media jurnalining ijara jadvali, Nielsen VideoScan Blu-ray charti va Nielsen VideoScan First Alert sotuvlar jadvalida 1-o‘rinni egalladi, bunda u sotuvlar bo‘yicha o‘zining eng yaqin raqobatchisini 3:1 farq bilan ortda qoldirdi[30].

Kelajak

tahrir

2024-yil yanvar oyida “prequel” teleseriali ishlab chiqilayotgani eʼlon qilindi. Bosh rolda Jon Boyega oʻynagan, shuningdek, Allen va Albert Hughes bilan birga qoʻshimcha ijrochi prodyuser sifatida ham xizmat qiladi. Televizion shou Alcon Television Entertainment tomonidan ishlab chiqilmoqda va hozirda turli tarmoqlarda xarid qilinmoqda[31].

Tashqi havolalar

tahrir
  1. „The Book of Eli -- Film Review“. The Hollywood Reporter (2010-yil 12-yanvar). Qaraldi: 2019-yil 10-avgust.
  2. „The Book of Eli“. abc.net.au (2010-yil 30-aprel). Qaraldi: 2019-yil 10-avgust.
  3. Goundry. „The Book of Eli shoots in New Mexico“. The Location Guide (2010-yil 1-fevral). Qaraldi: 2013-yil 15-iyul.
  4. „17“,Avenging Nature: the Role of Nature in Modern and Contemporary Art and Literature, Ecocritical Theory and Practice Valls Oyarzun: . Lanham, Boulder, New York, London: Lexington Books, 2020. ISBN 978-1-7936-2144-3. 
  5. Giroux. „Interview, Part 1: Gary Whitta on 'The Book of Eli'“. The Film Stage (2010-yil 18-yanvar). Qaraldi: 2017-yil 2-avgust.
  6. Bakhshian. „'The Book of Eli': Interview with Denzel Washington, Mila Kunis, and Gary Oldman“. BeliefNet (2010-yil yanvar). Qaraldi: 2015-yil 3-yanvar.
  7. Fleming, Michael (May 21, 2007). "Hughes brothers set for 'Book of Eli'". Variety. https://variety.com/2007/film/markets-festivals/hughes-brothers-set-for-book-of-eli-2-1117965533/. Qaraldi: November 28, 2008. Elayning kitobi (film)]]
  8. Fleming, Michael; McNary, Dave (September 4, 2008). "Denzel Washington picks up 'Book'". Variety. https://variety.com/2008/film/features/denzel-washington-picks-up-book-1117991628/. Qaraldi: November 28, 2008. Elayning kitobi (film)]]
  9. Kit, Borys. „Gary Oldman joins 'Book of Eli'“. Associated Press (2008-yil 29-oktyabr). Qaraldi: 2023-yil 23-noyabr.
  10. Vozick-Levinson, Simon (February 2009). „Jack Black Rocks 'Yo Gabba Gabba' and More First Looks“. Entertainment Weekly. Time Warner. February 27, 2009da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: February 26, 2009.
  11. „Gary Oldman joins Denzel on 'Eli'“. Reel Suave (2008-yil 30-oktyabr). 2009-yil 17-noyabrda asl nusxadan arxivlangan.
  12. „The Book of Eli – Behind the Scenes:Stunts“. Yahoo! Movies (2010). 2010-yil 25-yanvarda asl nusxadan arxivlangan.
  13. Goodridge, Mike. „The Book of Eli“. Screen Daily (2010-yil 11-yanvar). Qaraldi: 2021-yil 9-avgust.
  14. „Summit picks up The Book of Eli“. Screen Daily (2008-yil 23-oktyabr). Qaraldi: 2021-yil 9-avgust.
  15. Kay. „SPWAG confirms multi-territory acquisition of The Book of Eli“. Screen Daily (2008-yil 13-noyabr). Qaraldi: 2021-yil 9-avgust.
  16. Gallagher. „The Book of Eli Opens Up on DVD and Blu-ray on June 15th“. MovieWeb (2010-yil 19-mart). Qaraldi: 2022-yil 15-oktyabr.
  17. „Daily Box Office for Friday, January 15, 2010“. Box Office Mojo. IMDb (2010-yil 15-yanvar). Qaraldi: 2010-yil 22-yanvar.
  18. „Weekend Box Office Results for January 15–18, 2010 (4-day weekend)“. Box Office Mojo. IMDb (2010-yil 18-yanvar). Qaraldi: 2010-yil 22-yanvar.
  19. „Weekend Box Office Results for January 22–24, 2010“. Box Office Mojo. IMDb (2010-yil 24-yanvar). Qaraldi: 2010-yil 25-yanvar.
  20. „Weekend Box Office Results for January 29–31, 2010“. Box Office Mojo. IMDb (2010-yil 31-yanvar). Qaraldi: 2010-yil 15-fevral.
  21. „Movie projector: 'Book of Eli' first major challenger to 'Avatar'“. Los Angeles Times (2010-yil 14-yanvar). — „Alcon spent $80 million to produce the movie, which stars Denzel Washington.“. Qaraldi: 2010-yil 22-yanvar.
  22. „The Book of Eli (2010)“. Box Office Mojo. Internet Movie Database. Qaraldi: 2010-yil 23-oktyabr.
  23. The Book of Eli (2010)“. Rotten Tomatoes. Fandango Media. Qaraldi: 2023-yil 25-avgust.
  24. „The Book of Eli Reviews“. Metacritic. CNET Networks. Qaraldi: 2021-yil 5-fevral.
  25. „Home“ (en-US). CinemaScore. Qaraldi: 2023-yil 25-avgust.
  26. McCarthy. „The Book of Eli“. Variety. Reed Business Information (2010-yil 10-yanvar). Qaraldi: 2010-yil 13-yanvar.
  27. Ebert. „Strange, how post-apocalyptic doom can be grim and goofy“. Chicago Sun-Times. Sun-Times Media Group (2010-yil 13-yanvar).
  28. Tobias. „The Book of Eli“. The AV Club (2010-yil 14-yanvar). Qaraldi: 2017-yil 27-avgust.
  29. Gleiberman, Owen (January 15, 2010). „The Book of Eli“. Entertainment Weekly. Time Warner. Qaraldi: January 17, 2010.
  30. „The Book of Eli Sweeps Video Charts“. wowcelebrities.us (2010-yil 24-iyun). 2011-yil 2-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 24-iyun.
  31. Andreeva, Nellie. „'The Book Of Eli' Prequel Series Starring John Boyega From Film's Creative Team Hits Marketplace“. Deadline (2024-yil 22-yanvar). Qaraldi: 2024-yil 24-yanvar.