Garaheybat vertolyotining halokati

Garaheybat vertolyotining halokati (ozarbayjoncha: Qaraheybət helikopter qəzası/Qaraheybət vertolyot qəzası) — 2021-yil 30-noyabr kuni Xizi tumanida joylashgan Garaheybat oʻquv zonasida Ozarbayjon Davlat Chegara Xizmati (DCX) Mil Mi-17 vertolyotining harbiy mashgʻulotlari chogʻida sodir boʻlgan.[1][2] Dastlabki maʼlumotlarga koʻra, vertolyot qulashi oqibatida 14 kishi halok boʻlgan, ikki kishi jarohatlangan.[3] Bu Ozarbayjon huquq-tartibot idoralari tarixidagi eng yirik samolyot halokati boʻldi.[4]

Mil Mi-17 harbiy mashgʻulotlar paytida halokatga uchraganiga oʻxshash.

Voqea sodir boʻlganidan soʻng darhol DCX va Bosh prokuratura vakillari voqea joyiga yetib kelishdi. Mazkur holat yuzasidan Bosh prokuratura boshligʻi oʻrinbosari Elchin Mammadov boshchiligida tergov harakatlari olib borildi. Hodisa sabablari hozircha oʻrganilmoqda.[5]

Ozarbayjon prezidenti Ilhom Aliyev va vitse-prezident Mehribon Aliyeva, Turkiya prezidenti Recep Tayyip Erdoğan va mamlakatdagi boshqa siyosiy arboblar, Ozarbayjondagi xorijiy elchixonalar, shuningdek, xalqaro tashkilotlar halok boʻlganlarga hamdardlik bildirdi.

Fon tahrir

Ozarbayjon tarixidagi eng halokatli vertolyot halokati 1991-yilning 20-noyabrida Xoʻjavend tumanidagi Qorakend yaqinida sodir boʻlgan va natijada 22 kishi, jumladan, yuqori lavozimli amaldorlar halok boʻlgan. Bundan tashqari, 2019-yil 24-iyul kuni Ozarbayjon Harbiy-havo kuchlariga qarashli MIG-29 samolyoti mashgʻulotlarni olib borayotgan birdan radarlardan gʻoyib boʻldi. Samolyot Kaspiy dengiziga qulashi oqibatida uchuvchi podpolkovnik Rashad Atakishiyev bedarak yoʻqolgan. Uning jasadi uzoq davom etgan qidiruvlardan soʻng topildi.[6]

Halokat tahrir

2021-yil 30-noyabr kuni mahalliy vaqt bilan taxminan soat 10:40 da Ozarbayjon Davlat Chegara Xizmatining Mil Mi-17 vertolyoti Xizi tumanidagi Garaheybat oʻquv-mashgʻulot zonasida oʻtkazilayotgan mashgʻulotlar vaqtida Sangachal aerodromidan havoga koʻtarilib, halokatga uchradi.[7][8][9] Ozarbayjon Davlat Chegara Xizmati rahbari Elchin Guliyev uchuvchining tajribali ekanligini va Birinchi Qorabogʻ urushi qatnashchisi ekanligini, vertolyot deyarli yangi boʻlganini va yaqinda taʼmirlanganini bildirdi.[10] Guliyev vertolyotning qora qutisi topilganini aytdi, hodisaga hech qanday tashqi kuchlar aloqasi yoʻqligini qoʻshimcha qildi.[11]

Dastlabki maʼlumotlarga koʻra, avtohalokatda ikki polkovnik, besh mayor, toʻrt nafar kapitan, ikki leytenant va bir pudratchi halok boʻlgan, bir polkovnik va bir kapitan jarohat olgan.[12]

Oqibat tahrir

Voqea sodir boʻlganidan soʻng darhol Davlat chegara xizmati va Bosh prokuratura vakillari voqea joyiga yetib borgan. Mazkur holat yuzasidan Bosh prokuratura tomonidan Jinoyat kodeksining 352.2-moddasi (parvoz yoki parvozga tayyorgarlik koʻrish qoidalarini buzish ehtiyotsizlikdan ikki yoki undan ortiq shaxsning oʻlimiga sabab boʻlsa) va boshqa moddalar bilan jinoyat ishi qoʻzgʻatilib, tergov harakatlari prokuror tomonidan alohida nazoratga olindi.[13] Vertolyot halokatini tergov qilayotgan tergov guruhiga Bosh prokuratura huzuridagi Tergov departamenti boshligʻining oʻrinbosari Elchin Mammadov boshchilik qildi.[14] Hodisa sabablariga aniqlik kiritilmagan.[15] Halok boʻlganlarning jasadlari Sogʻliqni saqlash vazirligining Boku shahridagi Sud-tibbiy ekspertiza va patologik anatomiya birlashmasiga keltirilib, koʻrikdan oʻtkazilgandan soʻng oila aʼzolariga topshirildi.[16]

Ozarbayjon Davlat Chegara Xizmati rahbari Elchin Guliyev halokatda halok boʻlgan harbiylarga “shahid” maqomi berilishini maʼlum qilib, prezident Ilhom Aliyev voqea tafsilotlarini aniqlashtirish, halok boʻlganlarni dafn etish va barcha ishlarni bajarish boʻyicha koʻrsatma berganini taʼkidladi. yaradorlarni davolash uchun zarur. Guliyev YTHda jabrlangan ikki harbiy bilan telefon orqali gaplashgani va ularning ahvoli normal ekanini aytdi.[11]

Voqea sodir boʻlganidan keyin vaqt oʻtishi bilan batafsil maʼlumotlarning yoʻqligi, voqea Ashxobod va Sochidagi uchrashuvlardan soʻng darhol sodir boʻlgani Ozarbayjon jamoatchiligida savollar tugʻdirdi. Siyosatshunos Zardusht Alizoda fitna nazariyalarini rad etib, voqeada shubhali holat yoʻqligini qoʻshimcha qildi. Shuningdek, u Ozarbayjon tarixidagi birinchi baxtsiz hodisa emasligini taʼkidlab, bunday baxtsiz hodisalar butun dunyoda sodir boʻlayotganini qoʻshimcha qildi.[17]

Manbalar tahrir

  1. „Military helicopter crash in Azerbaijan kills 14, wounds 2“ (en). Associated Press (30-noyabr 2021-yil). Qaraldi: 1-dekabr 2021-yil.
  2. „Azerbaijan says 14 people killed in military helicopter crash - RIA“ (en). RIA (30-noyabr 2021-yil). Qaraldi: 1-dekabr 2021-yil.
  3. „Azerbaijan says 14 dead in military helicopter crash“ (en). Hürriyet Daily News (30-noyabr 2021-yil). Qaraldi: 1-dekabr 2021-yil.
  4. „14 killed in military helicopter crash in Azerbaijan“ (en). JAMNews (30-noyabr 2021-yil). Qaraldi: 1-dekabr 2021-yil.
  5. „Azerbaijani military helicopter crash kills 14 onboard“ (en). Xinhua (30-noyabr 2021-yil). Qaraldi: 1-dekabr 2021-yil.
  6. „Turkey condoles with Azerbaijan over deadly helicopter crash [PHOTO“] (en). AzerNews (30-noyabr 2021-yil). Qaraldi: 1-dekabr 2021-yil.
  7. „14 Killed In Azerbaijan Military Helicopter Crash“ (en). NDTV (30-noyabr 2021-yil). Qaraldi: 1-dekabr 2021-yil.
  8. „Azərbaycanda son 30 ildə baş verən helikopter və təyyarə qəzaları (STATİSTİKA)“ (az). Qaynarinfo (30-noyabr 2021-yil). Qaraldi: 1-dekabr 2021-yil.
  9. „DSX rəisi: “Səngəçal aerodromundan qalxan helikopter "Qaraheybət" təlim mərkəzinə eniş edərkən qəzaya uğrayıb”“ (az). Azeri Press Agency (30-noyabr 2021-yil). Qaraldi: 1-dekabr 2021-yil.
  10. Nazimqızı, Şəfiqə „DSX rəisi: "Helikopter demək olar yenidir, qısa müddət öncə təmir işləri aparılıb"“ (az). Report Information Agency (30-noyabr 2021-yil). Qaraldi: 1-dekabr 2021-yil.
  11. 11,0 11,1 „Son dakika: Azerbaycan'da askeri helikopter düştü: 14 asker şehit oldu“ (tr). Hürriyet (30-noyabr 2021-yil). Qaraldi: 1-dekabr 2021-yil.
  12. „Military Helicopter Crashes In Azerbaijan, Killing 14“ (en). Radio Free Europe/Radio Liberty (30-noyabr 2021-yil). Qaraldi: 1-dekabr 2021-yil.
  13. „Baş prokuror DSX-nin helikopterinin qəzaya uğraması məsələsini nəzarətə götürdü - VİDEO“ (az). Oxu.az (30-noyabr 2021-yil). Qaraldi: 1-dekabr 2021-yil.
  14. „Helikopter qəzasını araşdıran istintaq qrupuna Baş Prokurorluğun İstintaq İdarəsinin rəis müavini rəhbərlik edir“ (az). Azeri Press Agency (30-noyabr 2021-yil). Qaraldi: 1-dekabr 2021-yil.
  15. „Military helicopter crash in Azerbaijan kills 14“ (en). Associated Press (30-noyabr 2021-yil). 2021-yil 30-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-dekabr 2021-yil. (Wayback Machine saytida 2021-11-30 sanasida arxivlangan)
  16. Nazimqızı, Şəfiqə „Hərbi helikopterin qəzaya uğraması nəticəsində həlak olanların nəşi Bakıya gətirilib“ (az). Report Information Agency (30-noyabr 2021-yil). Qaraldi: 1-dekabr 2021-yil.
  17. „Politoloq: Bütün dünyada belə qəzalar baş verir - burda şübhəli bir məqam yoxdur“ (az). Bakıvaxtı.az (1-dekabr 2021-yil). Qaraldi: 1-dekabr 2021-yil.