Grozniy aeroporti (chechencha: Соьлжа-ГӀалан аэропорт, ruscha: Аэропорт «Грозный») (IATA: GRVICAO: URMG) Rossiyaning Checheniston Respublikasidagi aeroport, Grozniy shahridan 7,5 km shimolda joylashgan[1][2].

Grozniy aeroporti
Соьлжа-ГӀалан аэропорт
Аэропорт «Грозный»
IATA kodi: GRVICAO kodi: URMG
Qisqacha bayon
Aeroport turi Fuqaorlik
Egasi Rossiya Federatsiyasi
Operator “Vaynah-avia” FDUK
Xizmat doirasi Grozniy, Checheniston, Rossiya
Dengiz sathidan balandligi 167 m / 548 ft
Koordinatalari 43°23′17.52″N 45°41′58.86″E / 43.3882000°N 45.6996833°E / 43.3882000; 45.6996833
Vebsayti VaynahAvia.com
Xarita
GRV (Rossiya)
GRV
Aeroportning Rossiya xaritasidagi joylashuvi
Uchish/qoʻnish yoʻlaklari
Uzunligi Yuzasi
m ft
08/26 2,500 8,202 Beton

Tarixi

tahrir

Grozniyda birinchi aeroporti 1938-yilda oʻz faoliyatini boshlagan, oʻshanda P-5 va U-2 samolyotlari birinchi pochta tashish va sanitariya parvozlarini amalga oshira boshlagan. Bir muncha vaqt oʻtgach, u qishloq xoʻjaligi maqsadlarida uchishni boshladi. 1977-yilgacha Grozniy aeroportida faqat Li-2, IL-14, AN-24 va AN-10 kabi samolyotlarni qabul qila oladigan tuproq qoplamali uchish-qoʻnish yoʻlagi mavjud edi.

1977-yilda SSSR hududlari bilan Checheniston Respublikasini bogʻlovchi Tu-134 yoʻlovchi samolyotini qabul qila oladigan sunʼiy uchish-qoʻnish yoʻlagi va bazasi boʻlgan yangi aeroport kompleksi taqdim etildi. Yangi aeroport „Shimoliy aeroport“ deb nomlandi.

1990—2000-yillar oraligʻida aeroport nomi bir necha bor oʻzgartirildi:

  • 1990-yil – Shayx Mansur aeroporti
  • 1995-yil – „Shimol“ aeroporti
  • 1996-yil – Shayx Mansur aeroporti
  • 2000-yil – „Shimol“ aeroporti

Aeroportni 1991-yil 8-sentyabrda egallab olgan va 1994-yil 30-sentyabrgacha oʻz nazorati ostida ushlab turgan chechen jangarilariga qarshi harbiy harakatlar paytida Grozniyning barcha infratuzilmasi va aerodromiga jiddiy zarar yetkazildi. Urush tugashi va mamlakatda nisbatan tinch hayot boshlanganidan keyin aeroport asta-sekin tiklandi. 2000-yilda Adnan Vohidovich Gakayev rahbarligida „Grozniy „Shimol“ aeroportini qayta tiklash boʻyicha direksiya“ federal davlat boshqarmasi tuzildi. 2005-yil 1-dekabrda FSBning Checheniston Respublikasi boʻyicha tergov boʻlimi aeroportni tiklash uchun berilgan katta miqdordagi mablagʻlarni oʻzlashtirganlik uchun jinoiy javobgarlikka tortildi.

1999–2006-yillarda aeroportni qayta qurish jarayonida uchish-qoʻnish yoʻlagi kengaytirildi. Tu-154 va IL-62 samolyotlarini qabul qila oladigan aeroport majmuasi qayta qurildi. Rossiya Transport vazirligining 2002-yil 6-martdagi AT-76-P qarori bilan aeroportni toʻliq miqyosda qayta qurish boshlandi[3]. 2005-yilda Shimol aeroporti Grozniy aeroporti deb oʻzgartirildi.

2007-yil 19-fevralda Rossiya federal havo transporti agentligi (FHTA) buyrugʻi bilan AIO-19 Grozniy aeroportiga (Shimol) davlat roʻyxatidan oʻtkazilganligi toʻgʻrisidagi guvohnoma berildi. Aeroport Tu-134 samolyotlari va vertolyotlarini butun yil davomida, kecha-yu kunduz qabul qilishi uchun B toifasiga kiritilgan. 2007-yil 29-noyabrda Grozniy aeroportiga Tu-154ni qabul qilish huquqi berildi.

2009-yil 11-iyunda Davlatlararo aviatsiya qoʻmitasi (IAC) xalqaro aerodrom sertifikatini berdi, shu sababli aerodrom xalqaro parvozlar xizmati uchun yaroqli deb tan olindi[4][5][6].

Aviakompaniyalar va yoʻnalishlar

tahrir
Aviakompaniya Manzillar
Aeroflot Antaliya[7], Moskva–Sheremetyevo[8]
Avia Traffic Company Bishkek
Azerbaijan Airlines Boku[9]
Mahan Air Tehron-Imom Xumayniy[10]
Nordwind Airlines Qozon
Red Wings Airlines Antaliya, Ufa[11]
Rossiya Airlines Sankt-Peterburg
S7 aviakompaniyasi Moskva–Domodedovo, Novosibirsk
Ural Airlines Bishkek, Moskva–Domodedovo
Utair Antaliya[12], Boku, Dubay-Al-Maktum[13], Istanbul[14], Moskva–Vnukovo[15], Surgut[12], Ufa
UVT Aero Qozon, Saratov
Uzbekistan Airways Toshkent[16]

Manbalar

tahrir
  1. „Наименования географических объектов на территорию Российской Федерации“. rosreestr.ru. 2020-yil 12-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 28-fevral.
  2. Rasporyajenie Pravitelstva Rossiyskoy Federatsii ot 20 aprelya 2016 goda № 726-r „Ob utverjdenii perechnya aeroportov federalnogo znacheniya“
  3. „The radar for flight tracking Flightradar24“ (2017-yil 14-mart). Qaraldi: 2017-yil 25-iyul.
  4. MAK vidal mejdunarodniy sertifikat aerodromu Grozniy
  5. Mejdunarodnie vorota Chechenskoy Respubliki
  6. Aeroport Grozniy otkrivaetsya dlya mejdunarodnix poletov
  7. „Ряд новых авиарейсов планируется открыть из аэропорта Грозного в 2024 году“ (ru). Interfax-Tourism (2024-yil 14-fevral). Qaraldi: 2024-yil 14-fevral.
  8. „Aeroflot resumes Moscow – Grozny service from Oct 2018“. routesonline. Qaraldi: 2018-yil 4-iyul.
  9. „"AZAL" launches regular flights to Grozny“ (en). turan.az. Turan (2024-yil 10-aprel). Qaraldi: 2024-yil 10-aprel.
  10. „Летим из Грозного в Тегеран!“. www.vaynahavia.com. Международный аэропорт Грозный (Северный) им. Первого Президента ЧР, Героя России А.А. Кадырова. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun.
  11. Седова, Анисия. „Из Уфы в Грозный возобновляются прямые авиарейсы“ (ru). ufimnivy.ru. Общественно-политическая газета Уфимские нивы (2024-yil 27-avgust). Qaraldi: 2024-yil 27-avgust.
  12. 12,0 12,1 Пичурина, Ирина. „Utair начнет совершать перелеты из Сургута в Грозный с 8 июня“ (ru). Коммерсантъ (2024-yil 5-iyun). Qaraldi: 2024-yil 5-iyun.
  13. „Utair Dubai Sep/Oct 2023 Service Changes“ (en-CA). AeroRoutes (2023-yil 13-sentyabr). Qaraldi: 2023-yil 14-sentyabr.
  14. „Utair adds Grozny – Istanbul service from late-Oct 2020“.
  15. „Since October 25 new regular flight from Moscow to Grozny!“. UTair Aviation. 2015-yil 31-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 7-oktyabr.
  16. „Uzbekistan Airways Adds Grozny Service From late-June 2023“ (en-CA). AeroRoutes. Qaraldi: 2023-yil 15-iyun.

Havolalar

tahrir