Jaʼfar ibn Abdulloh al-Mansur (arabcha: جعفر بن عبد الله المنصور) – ikkinchi Abbosiy xalifasi Abu Jafar al-Mansurning toʻngʻich oʻgʻli va uchinchi abbosiy xalifasi al-Mahdiyning akasi. Al-Mansurning toʻngʻich oʻgʻli sifatida vafotiga qadar xalifalik taxtiga nomzod boʻlgan.

Jaʼfar ibn Abdulloh al-Mansur
Mosul hukmdori
Hukmdorlik 762–764
Turmush oʻrtogʻi Salsal binti Atta
Bolalari Zubayda[1]
Luboba
Toʻliq nomi
Abu Zubayda Jaʼfar ibn Abdulloh al-Mansur
Sulola Abbosiylar
Otasi al-Mansur
Onasi Arva binti Mansur al-Himyariy
Dini Islom

Hayoti

tahrir

Jaʼfar Abdulloh ibn Muhammad al-Abbosiy al-Hoshimiyning (boʻlajak xalifa al-Mansur) oʻgʻli boʻlgan. 11–12 yoshga toʻlganda otasi xalifalikka tayinlangan.

Onasi Arva binti Mansur al-Himyariy al-Mansurning birinchi xotini edi. U Ummu Muso nomi bilan ham mashhur boʻlib, nasli Himʼyariylar podshohlariga borib taqaladi[2]. Otasining ismi Mansur al-Himyoriy. Jaʼfarning Yazid ismli ukasi boʻlgan[3].

Arva Muhammad (boʻlajak xalifa al-Mahdiy) va Jaʼfar ismli ikki oʻgʻilni dunyoga keltirgan[4]. 764-yilda vafot etgan[4]. Uning ikki oʻgʻli Jaʼfar va Muhammad Iso ibn Muso merosxoʻrlikdan chetlatilgandan keyin uning merosxoʻrlari hisoblangan. Biroq Jaʼfar otasi al-Mansur davrida vafot etgan. Uning ukasi Muhammad esa taxtga yagona nomzod boʻlib qolgan.

Al-Mansurning kanizaklaridan biri kurd ayol boʻlib, u al-Mansurning oʻgʻli Jaʼfarning onasi edi[5]. Al-Mansur chaqaloqqa katta oʻgʻlining ismini qoʻygan.

Jaʼfar vafotidan soʻng uning yosh bolalariga otasi qaragan. Al-Mansur ham vafot etganidan keyin Jaʼfarning ukasi xalifa al-Mahdiy akasining farzandlari uchun mas’uliyatni oʻz zimmasiga olgan. Al-Mahdiy keyinchalik Jaʼfarning qizi Zubaydaga uylangan.

Qarindoshlari

tahrir

Jaʼfar Abbosiylar xonadonining bir qancha qudratli shaxslari bilan qarindosh edi. U al-Mahdiyning akasi, al-Aminning ona tomondan bobosi boʻlgan.

Jafarning ham bir qancha opa-singillari bor edi. Onasining vafotidan keyin otasi boshqa ayollarga uylangan va ulardan farzand koʻrgan.

Abbosiylar Qarindoshligi
1 Al-Saffoh amakisi
2 Al-Mansur otasi
3 Al-Mahdiy ukasi
4 Muso al-Hodiy jiyani
5 Horun ar-Rashid jiyani (kuyovi)
6 Al-Amin nevarasi
7 Zubayda qizi
8 Sulaymon oʻgay ukasi
9 Iso ibn al-Mansur oʻgay ukasi
10 Yoqub oʻgay ukasi
11 Jafar ibn al-Mansur oʻgay ukasi
12 Solih al-Miskin oʻgay ukasi
13 Qosim oʻgay ukasi
14 Aliya oʻgay singlisi

Manbalar

tahrir
  1. Abbott, Nabia. Two Queens of Baghdad — 30-bet. 
  2. Abbott, Nabia. Two Queens of Baghdad: Mother and Wife of Hārūn Al Rashīd. University of Chicago Press, 1946 — 15–16-bet. ISBN 978-0-86356-031-6. 
  3. al-Tabari. The History of al-Tabari Vol. 29: Al-Mansur and al-Mahdi A.D. 763-786/A.H. 146-169, SUNY series in Near Eastern Studies. State University of New York Press, 1990 — 148–49-bet. 
  4. 4,0 4,1 Abbott, Nabia. Two Queens of Baghdad: Mother and Wife of Hārūn Al Rashīd. University of Chicago Press, 1946 — 15–16-bet. ISBN 978-0-86356-031-6. 
  5. al-Tabari. The History of al-Tabari Vol. 29: Al-Mansur and al-Mahdi A.D. 763-786/A.H. 146-169, SUNY series in Near Eastern Studies. State University of New York Press, 1990 — 148–49-bet. 

Adabiyotlar

tahrir
  • Abbott, Nabia (1946). Two Queens of Baghdad: Mother and Wife of Hārūn Al Rashīd. University of Chicago Press
  • al-Tabari; Hugh Kennedy (1990). The History of al-Tabari Vol. 29: Al-Mansur and al-Mahdi A. D. 763-786/A. H. 146–169. SUNY series in Near Eastern Studies. State University of New York Press. pp. 148–49.


Oʻtmishdoshi:
Molik ibn al-Haysam al-Xuzay
Mosul humdori
762–764
Vorisi:
Xolid ibn Barmoq