Mali me Gropa-Bize-Martanesh tabiat bogʻi
Xato: blok «Qoʻshimcha» andoza Geokarda yoʻq.
| Mali me Gropa-Bizë-Martanesh tabiat bog‘i | |
.jpg) | |
| Joylashuvi | Bulqizë, Mat va Tirana tumanlari |
| Tashkil topgan sanasi | 2007–yil 31–yanvar |
Mali me Gropa-Bize-Martanesh tabiat bogʻi (albancha: Parku Natyror Mali me Gropa-Bizë-Martanesh) – Albaniyaning markaziy qismida, Dajti milliy bogʻi yaqinida joylashgan qoʻriqxona (IUCN IV toifasi)[1][2]. Tabiatni muhofaza qilish xalqaro ittifoqi (IUCN) landshaftni V toifaga kiritdi[3].
Bogʻda oʻsimlik va faunaning juda koʻp turlarini topish mumkin[4]. Oʻrmonlar landshaftning umumiy maydonining 68% ni egallaydi[5].
Bogʻda umurtqali hayvonlarni 209 turi mavjud boʻlib, sut emizuvchilarning 44 turi, qushlarning 130 turi, sudraluvchilarning 23 turi va amfibiyalarning 12 turi bor[4]. Oʻrmonli hududlarda jigarrang ayiq, kulrang boʻri va silovsin yashaydi. Sutemizuvchilardan Qizil tulki, yelik, yovvoyi choʻchqa, qizil sincap, yevropa otteri, findiq sichqonchasi va Oʻrta yer dengizi taqaburun koʻrshapalagiuchraydi[6]. Landshaftda jami 130 turdagi qushlar, jumladan, burgut, chumchuq, chumchuq, shimol qushqoʻrgʻoni va boshqalar topilgan[6]. Sudralib yuruvchilar va amfibiyalarning koʻp turlari ham mavjud. Eng keng tarqalganlari orasida alp togʻlari tritonlari, yevropa ilonlari, yevropa suv toshbaqalari va german toshbaqalari mavjud[6].
Koʻp yillik oʻsimliklarning 450 turi mavjud boʻlib, ular Albaniyada umumiy turlarning 12% ni tashkil qiladi[7]. Mali me Gropa-Bizë-Martanesh oʻsimliklari vertikal ravishda bir nechta alohida zonalarga boʻlingan. Oʻrta yer dengizi zonasida qora qaragʻay, yevropa olxasi, kumush archa, avstriya emani, vengriya emani, yevropa dut daraxti ustunlik qiladi. Bargli zona kade va quddus tikanlari bilan qoplangan[7]. Alp togʻlari zonasi asosan bugʻdoydoshlar, mox, lishayniklardan iborat boʻlib, shuningdek, koʻkatlar va noyob gullarga boy. Eng keng tarqalgan turlarga bahorgi gentian, tosh atirgul, vaccinum myrtillus va primrose kiradi[7].
 |
 |
 |
Manbalar
tahrir- ↑ „Parku Natyror "Mali me Gropa – Bizë – Martanesh" - AKZM“ (sq). Agjensia Kombëtare e Zonave të Mbrojtura. Qaraldi: 2023-yil 12-iyul.
- ↑ „Vlerësimi Strategjik Mjedisor për Planin e Integruar Ndersektorial te Bregdetit“ (Albanian). planifikimi.gov.al. 2017-yil 28-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 27-oktyabr.
- ↑ IUCN, World Wide Fund for Nature, Plantlife. „Important Plant Areas of the south and east Mediterranean region“ (English). portals.iucn.org.
- ↑ 4,0 4,1 Erjola Keci. „Mali me Gropa - Bize - Martanesh Protected Landscape Management Plan“ (English) (2014-yil 12-may).
- ↑ Erjola Keci. „Mali me Gropa - Bize - Martanesh Protected Landscape Management Plan“ (English) (2014-yil 12-may).
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Erjola Keci. „Mali me Gropa - Bize - Martanesh Protected Landscape Management Plan“ (English) 123–131 (2014-yil 12-may).
- ↑ 7,0 7,1 7,2 Erjola Keci. „Mali me Gropa - Bize - Martanesh Protected Landscape Management Plan“ (English) 34–44 (2014-yil 12-may).