Vikipediya

Mar-a-Lago

Mar-a-Lago (/ˌmɑːrəˈlɑːɡoʊ/ ispanchada: dengizdan koʻlgacha) – Florida shtatining Palm-Beach shahridagi kurort va milliy tarixiy yodgorlik. Hudud AQShning sobiq prezidenti Donald Trumpga tegishli. Trump Mar-a-Lagoni 1985-yilda sotib olgan va prezidentlik davrida uni „Qishki Oq uy“ va „Janubiy Oq uy“ deb atagan. 1994-yildan boshlab 126 xonali, 62,500-kvadrat-fut (5,810 m2)[2] maydonli saroy „Mar-a-Lago klubi“ga aylandi. Bu klub faqat aʼzolar uchun moʻljallangan boʻlib, mehmonxonalar, kurort va boshqa mehmonxona uslubidagi qulayliklarga ega. 2019-yildan beri Mar-a-Lago Trumpning asosiy qarorgohi sanaladi va u oʻsha yerdan ish olib boradi. Mar-a-lago Palm-Beach okrugida joylashgan, sharqda Atlantika okeani va gʻarbda Florida shtatidagi Intracoastal suv yoʻli bilan chegaradosh.

Mar-a-Lago
Mar-a-Lago milliy tarixiy yodgorligi

Mar-a-Lago 2023-yil.
Eski nomlari Mar-a-Lago
Muqobil nomlari Trump rezidensiyasi
Qishki Oq uy
Umumiy maʼlumot
Joylashuvi 1100 S. Ocean Blvd., Palm Beach, Florida, Amerika Qoʻshma Shtatlari
Shahar Palm-Beach
Koordinatalar 26°40′37″N 80°2′13″W / 26.67694°N 80.03694°W / 26.67694; -80.03694
Egasi Donald Trump
Texnik holati
Binoning ichki maydoni 62,500 kv ft (5,810 m2)[1]
Dizayn va konstruksiya
Meʼmor Marion Sims Wyeth (tashqi qismi)
Jozef Urban (ichki qismi)
Mar-a-Lago

Mar-a-Lago 1924-yildan 1927-yilgacha General Foods korporatsiyasining sobiq egasi, sotsialist ishbilarmon xonim Marjori Merriweather Post uchun qurilgan. Xonim 1973-yilda vafot etayotganida, mulkni davlat tashriflari uchun yoki Qishki Oq uy sifatida foydalanishga umid qilib, Milliy bogʻ xizmatiga vasiyat qilgan. Ammo mulkni saqlash xarajatlari taqdim etilgan mablagʻdan oshib ketganligi va obyektni taʼminlash qiyin boʻlganligi sababli (chunki hudud Palm-Beach aeroportining parvoz yoʻlida joylashgani uchun) mulk 1981-yilda Kongress akti bilan Post Foundationga qaytarilgan[3].

Mar-a-Lago Trump tomonidan taxminan 10 million dollarga sotib olingan. U qasrdan sakkiz yil davomida qarorgoh sifatida foydalangan, keyin uni Mar-a-Lago klubiga aylantirgan. Trumpning oilasi uyning alohida, yopiq maydonchada joylashgan shaxsiy xonadonlarida yashaydi[4]. Trump AQSh prezidenti lavozimida ishlagan vaqtida Mar-a-Lagoga tez-tez tashrif buyurgan[5]. Trump ushbu saroyida xalqaro yetakchilar, jumladan, Yaponiya bosh vaziri Sindzo Abe va Xitoy yetakchisi Si Szinpin bilan uchrashuvlar oʻtkazgan.

Mar-a-Lago Florida shtatidagi ikkinchi eng katta saroydir (Vindermerdagi Versaldan keyingi oʻrinda turadi). 2018-yilda Forbes mulkning qiymatini taxminan 160 million dollarga baholagan va Trump sotib olganidan keyin qimmatlashganini maʼlum qilgan[6].

Etimologiyasi

tahrir

Mar-a-Lago ispanchadan tarjima qilganda „dengizdan koʻlgacha“ degan maʼnoni anglatadi[7]. Kurort Palm-Beachning butun kengligini, Atlantika okeanidan Atlantika qirgʻogʻi ichidagi suv yoʻlining bir qismini tashkil etuvchi Uort koʻlgacha choʻzilgan.

Tarixi

tahrir
 
Mar-a-Lagoning tashqi koʻrinishi, 1967-yil.
 
Mar-a-Lagoning mehmonxonasi, 1967-yil.

Dizayni

tahrir

1920-yillarda Post Cereals biznesining merosxoʻri va keyinchalik Amerika Qoʻshma Shtatlaridagi eng boy ayol Marjorie Merriweather Post[8][9] turmush oʻrtogʻi Edward F. Hutton bilan Floridada uy qurilishi uchun pul toʻlagan. Er-xotin Marion Sims Wyethni dizayner sifatida tashqi bezaklar uchun hamda Joseph Urbanni interyer dizayni uchun yolladi[10][11]. Qurilishga 7 million AQSH dollari (2023-yilda 123 million dollarga teng) sarflandi. 1927-yilda qurib bitkazildi[7]. Oʻsha paytda bino qirollik qarorgohi boʻlmagan eng qimmat uy hisoblangan.

Marjorie Merriweather Postning qishki qarorgohi

tahrir

Hutton va Post muntazam ravishda Mar-a-Lagodan oʻzlarining qishki qarorgohi sifatida foydalanganlar, odatda saroyda yanvar oyining oʻrtalaridan mart oyining oxirigacha qolishgan. Saroyda kechki ovqatlar, xayriya tadbirlari, konsertlar, ballar va sirk tomoshalari oʻtkazilgan.

1935-yilda Hutton va Post ajrashishgan. Post AQShning Sovet Ittifoqidagi elchisi etib tayinlangan vashingtonlik advokat Jozef E. Devisga turmushga chiqdi. Mar-a-Lago besh mavsum yopiq boʻldi. Post 1940-yillarning boshlarida Mar-a-Lagoga faqat qisqa muddatli tashriflar qildi. 1941-yildan 1948-yilgacha bu mulkda yashamadi. 1944-yil aprel oyida uy urushdan qaytib kelgan harbiy xizmatchilar uchun oʻquv markaziga aylantirildi[12].

Post 1948-yilda Mar-a-Lagoga qaytib kelib, ijtimoiy tadbirlarni yana oʻtkazishni boshladi. 1957-yildan buyon mulk anʼanaviy ravishda Xalqaro Qizil Xoch tadbirlariga mezbonlik qilib kelmoqda[7]. 1961-yilda esa 30 fut kenglik va 50 fut uzunlikdagi raqs maydonchasiga ega boʻlgan pavilyon qurildi. Pavilyonda raqs kechalari oʻtkaziladi[12].

Federal hukumat va fond

tahrir

1950—1960-yillarga kelib, ijtimoiy didlar oʻzgarishi natijasida 1920-yillarda qurilgan koʻplab hashamatli uylar buzib tashlandi[7]. Biroq, Mar-a-Lago 1969-yilda milliy tarixiy obida sifatida eʼtirof etildi[13]. AQSh Ichki ishlar departamenti tomonidan tayyorlangan hisobotda uning ahamiyati „Buyuk depressiyadan oldingi Palm-Beachdagi qishki kurort hayotining ajoyib tasviri“ sifatida izohlangan[10].

1973-yilda prezidentlar va tashrif buyurgan chet ellik mehmonlar uchun Qishki Oq uy sifatida mulkning 6.9 ga hududi AQSh hukumatiga berilgan[14]. Biroq Richard Nikson Floridaning Key Biscaynedagi Oq uyni afzal koʻrgan. Jimmy Carter ham Mar-a-Lagoga qiziqmagan. Federal hukumat tez orada xizmat koʻrsatishning katta xarajatlarini va diplomatlar xavfsizligini taʼminlash qiyinligini tushundi[15] va mulkni 1981-yilda Post fondiga qaytardi. Keyinchalik u 20 million dollarga sotuvga qoʻyilgan. Lekin qiziqish shunchalik kam ediki, oʻrnida kichikroq uylar qurish uchun buzish qarori maʼqullandi[16].

Mar-a-Lago 1980-yilda Milliy tarixiy yodgorlik deb eʼlon qilindi. Bu maqomga „1920-yillarda Floridada saroy qurgan badavlat kishilarning hashamatli turmush tarzini“ yaqqol aks ettirgani tufayli sazovor boʻldi[17][18][19].

Trumpning mulki

tahrir
 
2014-yilda kirish eshigi

Donald Trump Palm-Beachdagi ikkita uyni oilasi uchun sotib olishga harakat qilayotgan vaqtda mulk haqida xabar topgan. Tadbirkor mulk uchun Post oilasiga 15 million dollar taklif qilgan, biroq ular taklifni rad etishgan. Trump shundan soʻng Mar-a-Lago va okean oʻrtasidagi yerni KFC’ning sobiq egasi Jek C. Massidan 2 million dollarga sotib oldi[20]. Trump Mar-a-Lagodan koʻzga tashlanadigan dengiz manzarasini toʻsib qoʻyadigan uy qurmoqchi ekanligini maʼlum qildi. Tahdid mulkka qiziqishning pasayishiga sabab boʻldi va Trump 1985-yilda mulkni 7 million dollarga sotib oldi[21][22]. Turli manbalar xaridning umumiy qiymatini taxminan 10 million dollarga baholagan[6][23][24][25]. Minimal qabul qilinadigan taklif 20 million dollarni tashkil etgan, ichki jihozlar esa 8 million dollarga baholangan[26].

Koʻchmas mulkni sotib olgandan soʻng, Trump keng qamrovli taʼmirlash ishlarini olib bordi va 20,000-kvadrat-fut (1,900 m2) hududda bal zalini tashkil qildi[16]. Klubda shuningdek, beshta tennis korti va dengiz boʻyida basseyn mavjud. Oʻsha paytda uning rafiqasi Ivana Trump mulkni boshqarish uchun mas’ul boʻlgan[27].

1990-yillar boshida Trump moliyaviy qiyinchiliklarga duch keldi. Bankirlari bilan muzokaralar olib borar ekan, u Mar-a-Lagoni kichikroq mulklarga boʻlishni maʼlum qildi. Bu Palm-Beach aholisini xavotirga soldi. Shahar kengashi bu rejani rad etdi. Buning oʻrniga Trump 1994-yilda mulkni xususiy klubga aylantirdi[28][29][30].

Yangi klub Celine Dion va Billi Joelning konsertlariga mezbonlik qildi va goʻzallik tanlovi ishtirokchilari mehmon sifatida qatnashdi[16][31]. Mar-a-Lago tez-tez Xalqaro Qizil Xoch tadbirlariga mezbonlik qiladi[32].

Trump tomonidan taqdim etilgan moliyaviy maʼlumotlarga koʻra, Mar-a-Lago klubining 2015-yil iyunidan 2016-yil maygacha boʻlgan davrda yalpi daromadi 29,7 million dollarga teng boʻlgan[33]. Klub 2017-yilgi kalendar yili uchun 25,1 million dollar, 2018-yilda 22 million dollar va 2019-yilda 21,4 million dollar daromad olgan[34][35].

2022-yilda Forbes mulkining qiymatini taxminan 350 million dollarga baholadi[6]. 1995-yilda Trump „Mara-a-Lagodan ijtimoiy klubdan tashqari har qanday maqsadda foydalanish huquqidan voz kechdi“ va mulkni „Muhofaza qilish va saqlash akti“ga rozi boʻldi. Forbes maʼlumotlariga koʻra, Palm-Beachdan tashqaridagi koʻchmas mulk mutaxassislari bu joyning qiymati 200 million dollardan ortiq ekanligini taxmin qilishgan. Oroldagi brokerlar bu ancha qimmatroq boʻlishi mumkin deb oʻylashadi, eng yirik hisob-kitob 725 million dollarga toʻgʻri kelgan. Nyu-York bosh prokurori Letitia Jeyms tomonidan 2022-yilda kiritilgan daʼvoga koʻra Trump Mar-a-Lagoning qiymatini 739 million dollarga oshirgan. Aslida esa mulk 75 million dollarga baholanishi kerak edi[36].

Arxitektura uslubi, tartibi va materiallari

tahrir

Meʼmoriy jihatdan kurort ispan uygʻonish uslubida barpo etilgan. Bino Oʻrta yer dengizi uslubidagi villa boʻlib, oʻsha paytda Palm-Beachda mashhur boʻlgan Hispano-Moreska uslubiga moslashtirilgan. U ikki qavatli markaziy blokdan iborat boʻlib, binolarda oilaviy xonadonlar va xizmat koʻrsatish joylari mavjud. Uyning tepasida yetmish besh futlik, cherepitsa tomli minora joylashgan boʻlib, unda yotoqxonalar, hammomlar va Palm-Beachning keng manzarasini koʻrsatuvchi kuzatuv maydonchasi mavjud[10]. Taxminan 20 000 tom yopish plitkalari, 2200 ta qora va oq marmar pol bloklari Kuban qal’asidan kelgan. Ayniqsa, kirish zali, hovli, ibodatxona va baʼzi xonalarda juda koʻp foydalanilgan qadimiy ispan plitkalari diqqatga sazovordir. 1880-yillarda Horace Havermeyer oilasi tomonidan yigʻilgan yigʻilgan 36 000 ga yaqin XV asr plitkalaridan iborat toʻplam mavjud. Ushbu toʻplam, ehtimol, dunyodagi eng yirik toʻplamlardan biridir[10].

Uyda 58 ta yotoqxona, 33 ta vannaxona, 29 fut uzunlikdagi (8,8 m) qattiq marmar stol, 12 ta kamin va uchta bombapanagoh mavjud.

Trump prezidentligi

tahrir

Prezident Trump Mar-a-Lagoni oʻzining „Qishki Oq uyi“[37] va baʼzida oʻzining „Janubiy Oq uyi“[38] deb atagan.

Prezidentning muhim tashriflari

tahrir
 
 
 
 
Soat yoʻnalishi boʻyicha:
  • Mar-a-Lagoda Trumplar hamda Shinzo Abe va rafiqasi Akiye Abe.
  • Mar-a-Lagoda Trumplar hamda Si Szinpin va rafiqasi Peng Lyuan.
  • Prezident Trump Mar-a-Lagoda Braziliya prezidenti Jair Bolsonaro bilan.
  • Prezident Trump (stol boshida) va uning xodimlari Mar-a-Lagodagi SCIFaxborot markazidan Suriyaga Shayrat raketa zarbasini kuzatmoqda.
 
Trump 2020-yil dekabrda Mar-a-Lagoda 2021-yilgi Konsolidatsiyalangan mablagʻlar toʻgʻrisidagi qonunni imzoladi

Donald Trumpning AQSh prezidenti sifatida Mar-a-Lagoga birinchi tashrifi 2017-yilning 3-6-fevral dam olish kunlari boʻlib oʻtdi. Shanba kuni prezident Mar-a-Lago klubida Qizil Xoch marosimini oʻtkazdi[39], yakshanba kuni esa West Palm Beachdagi Trump International Golf Clubda Super Bowl LI musobaqasini tomosha qildi. 2017-yilning 10-12-fevral dam olish kunlari Prezident Trump va uning rafiqasi Melaniya Yaponiya bosh vaziri Sindzo Abe va uning rafiqasi bilan uchrashdi. Bu xalqaro liderni koʻngil ochish uchun Mar-a-Lagodan birinchi marta foydalanishi edi. Chunki mehmonlarni qabul qilish anʼanaviy ravishda Oq uyda oʻtkaziladigan vazifa hisoblangan[40]. Shu hafta oxirida prezident Trumpning birinchi xalqaro xavfsizlik inqirozlaridan biri – Shimoliy Koreyaning raketa uchirilishi sodir boʻldi. Trump va Abe boshqa mehmonlarning koʻz oʻngida suhbatlashdi[41].

17-20-fevral kunlari Mar-a-Lagoga uchinchi hafta oxiri tashrifi chogʻida Prezident Trump Melburn Orlando xalqaro aeroportida saylovoldi mitingini oʻtkazdi[42]. U, shuningdek, Milliy xavfsizlik boʻyicha maslahatchi oʻrniga intervyu berdi va 2017-yil 20-fevralda general HR McMasterni yaqinda ishdan boʻshatilgan Michael Flinnning vorisi sifatida tayinladi[43].

Prezident Trumpning 2017-yil 3-5-mart kunlari boʻlib oʻtgan toʻrtinchi hafta oxiri tashrifidan soʻng, klubning pul toʻlaydigan az’olari unga va uning atrofidagilarga kirish huquqiga oid kirish huquqi haqida savollar koʻtarildi. Bir qator demokrat senatorlar Prezidentdan Mar-a-Lagoga tashrif buyuruvchilar jurnalini, shuningdek, xususiy klub aʼzolarining roʻyxatini eʼlon qilishni soʻrashdi[44]. Keyinchalik, „Mar-a-Lago qonuni“ joriy etildi. Qonunchilik Oq uyda va prezident biznes yuritadigan boshqa joylarda tashrif buyuruvchilar jurnallarini nashr etishni talab qiladi[45]. Daʼvo arizasi berilgandan soʻng, sudya 2017-yil iyul oyida ushbu jurnallarni sentyabr oyida maʼlum qilishni buyurdi[46].

Prezident Trumpning beshinchi prezidentlik tashrifi 17-18-mart kunlari boʻlib oʻtdi. Mehmonlar orasida Melaniyaning ota-onasi Viktor va Amaliya Knavs bor edi.

6-9-aprel kunlari boʻlib oʻtgan navbatdagi tashrifi chogʻida Prezident Trump dastlabki ikki kun davomida Xitoy yetakchisi Si Szinpinni qabul qildi[47][48][49]. Mar-a-Lagoda Suriya aerodromiga zarba berish toʻgʻrisida qaror qabul qilinadi[49]. Keyingi Pasxa dam olish kunlari ham prezident vaqtini oila aʼzolari bilan Mar-a-Lagoda oʻtkazdi[50].

2017-yilning 4-aprelida, oliy yetakchi Si tashrifi oldidan AQSh Davlat departamentining Xalqaro axborot dasturlari byurosi tomonidan boshqariladigan ShareAmerica veb-sayti Mar-a-Lago tarixini tasvirlovchi blog postini eʼlon qildi[51]. 2017-yil 5-aprel kuni AQShning Buyuk Britaniyadagi elchixonasi oʻz blogida asl blog postining parchalarini, AQShning Albaniyadagi elchixonasi esa Facebook’dagi asl postni ulashdi[52][53]. 2017-yilning 24-aprelida demokrat senator Ron Uayden, Vakillar palatasida ozchilik rahbari Nensi Pelosi va sobiq elchi Norman Eyzen kabi kuzatuvchilar Trumpga tegishli boʻlgan xususiy mulkni targʻib qiluvchi rasmiy hukumat resurslaridan foydalanishiga eʼtiroz bildirdi[54][55][56][57]. 2017-yilning 25-apreliga kelib, ShareAmerica hamda AQShning Buyuk Britaniya va Albaniyadagi elchixonalari oʻz postlarini olib tashladilar. ShareAmerica oʻz postini quyidagi bayonot bilan almashtirdi: „Maqolaning maqsadi jamoatchilikni prezidentning dunyo yetakchilarini qayerda qabul qilgani haqida xabardor qilish edi. Har qanday notoʻgʻri tushunchadan afsusdamiz va postni oʻchirib tashladik“[51].

2017-yil noyabr oyida Prezident Trump Minnatdorchilik kunini nishonlash uchun Mar-a-Lagoga qaytdi[58] va bir oy oʻtgach, Rojdestvo taʼtilida oʻninchi prezidentlik tashrifi bilan yana Floridadagi mulkiga keldi[59].

2018-yilda Prezident Trump may oyida mavsumiy yopilishdan oldin Mar-a-Lagoga sakkiz marta tashrif buyurgan. Shu vaqt ichida sobiq prezident 17-18-aprel kunlari Sindzo Abe bilan sammitda uchrashdi[60].

2018-yil noyabr oyida Prezident Trump Minnatdorchilik kuni uchun Mar-a-Lagoga keldi. Bir oy oʻtgach, Trump AQSh federal hukumatining 35 kunlik yopilish qaroridan keyin Mar-a-Lagoda rejalashtirilgan Rojdestvo taʼtilini bekor qildi. 2019-yil noyabr oyida u Mar-a-Lagoga Minnatdorchilik kuni uchun qaytib keldi va bir oydan keyin Rojdestvoni ham oʻtkazdi.

2020-yil 7-mart kuni Prezident Trump kechki ovqatda Braziliya prezidenti Jair Bolsonaroni qabul qildi. Uchrashuvda ikki yetakchi AQShning Venesuela prezidenti Nikolas Maduroni hokimiyatdan chetlatish boʻyicha saʼy-harakatlarini, kelajakdagi savdo kelishuvi va Yaqin Sharq uchun tinchlikni muhokama qilishdi[61]. Kechki ovqatda Bolsonaroning matbuot kotibi Fabio Wajngarten ham bor edi. Bolsonaroning rafiqasi 2020-yil 11-mart kuni ijtimoiy tarmoqlarda prezident AQShdan Mayami orqali Braziliyaga qaytganidan keyin COVID-19 uchun topshirgan testi ijobiy chiqqani haqida xabar bergan[62]. Kechki ovqatda ishtirok etganlar orasida vitse-prezident Mayk Pens, Ivanka Trump va Jared Kushner ham boʻlgan[63].

Xavfsizlik zonasi

tahrir

Trump prezident sifatida qarorgohida boʻlganida Palm-Beach hududi parvozlarni vaqtincha cheklash hududiga[64] aylanadi, bu 30 dengiz mili (55.56 km radiusda) masofasida parvozlar va havo operatsiyalariga jiddiy taʼsir koʻrsatgan[65]. Sohil qoʻriqlash xizmati va Maxfiy xizmat ikki suv yoʻli, okean va koʻl xavfsizligini taʼminlaydi. Maxfiy xizmat prezidentning tashriflari paytida Mar-a-Lagoga koʻchalarni oʻrab oladi. 2017-yil fevral oyining uchinchi dam olish kunlari vaqti Palm-Beach okrugi aeroporti (Lantana aeroporti) hafta oxiriga kelib ketma-ket uchinchi marta yopildi va bu bir nechta korxonalar uchun katta moliyaviy yoʻqotishlarga olib keldi[66].

Mar-a-Lago klubi

tahrir
 
Mar-a-Lago 2009-yilda.

Mulkni egallagan asosiy biznes Mar-a-Lago klubi boʻlib, 1994-yilda ochilgan va badal toʻlovchi aʼzolar uchun kurort va mehmonxona sifatida faoliyat yuritadi. Shuningdek, xususiy tadbirlar uchun koʻchmas mulk joylarini ijaraga beradi. Saroyni klub sifatida shu tarzda boshqarish, shu bilan birga binoda yashashni davom ettirishning Trump uchun ijobiy tomoni bor. Masalan soliq toʻlovini sezilarli darajada kamaytirishga imkon beradi[67].

Mar-a-Lago klubiga aʼzo boʻlish uchun 200 000 dollar toʻlov talab qilinadi. 2012-yilda, xabarlarga koʻra, Palm-Beachning koʻplab badavlat aholisiga taʼsir qilgan Berni Madoff mojarosidan keyin talabning pasayishiga javoban toʻlov 100 000 dollargacha tushirilgan[68]. Toʻlov 2017-yilning yanvar oyida Trump prezident etib saylanganidan soʻng[68] 200 000 dollarga qaytdi, yillik 14 000 AQSh dollarni tashkil etdi[69]. Mehmonlar bir kecha uchun 2000 dollargacha pul toʻlashgan[16].

Mar-a-Lagoning aʼzolik roʻyxati uzoq vaqtdan beri sir tutiladi. 2020-yilgi „The Grifter’s Club“ kitobida klubning eski aʼzolik yozuvlari mavjud boʻlib, u Jeffri Epshteynning 2007-yilgacha aʼzo boʻlganini tasdiqlaydi va „Epshteyn klub aʼzosining qizini bezovta qilganidan keyin“ chiqarib yuborilganligini koʻrsatadi. Kitobda qiz oʻsha paytda oʻsmir boʻlganligi taʼkidlanadi. Odatda „Isteʼfoga chiqdi“ deb qayd etiladigan aʼzolarning isteʼfoga chiqishi holatlaridan farqli oʻlaroq, Epshteyn klub aʼzoligi yozuvlarida „Hisob 10/07 yopilgan“ deb qayd etilganligini tasdiqlaydi[70].

2017-yil yanvar oyi holatiga koʻra, klubda 500 nafar toʻlovchi aʼzolar boʻlgan va yiliga yigirmadan-qirqtagacha yangi aʼzoni qabul qilgan[71][72]. 2017-yildagi aʼzolar orasida neft savdogari Bill Koch, moliyachi Thomas Peterffy, Nyu-Jersi Demokratik partiyasi rahbari George Norcross, lobbichi Kenneth Duberstein, koʻchmas mulk ishlab chiquvchilari Bruce E. Toll va Richard LeFrak, media-ijrochi Christopher Ruddy, Car tok-shousi boshlovchisi Michael Savagening rafiqasi va NFL murabbiyi Bill Belichick boʻlgan[72].

2017-yil fevral oyi holatiga koʻra, Trump elchi lavozimiga kamida uchta klub aʼzosini koʻrib chiqqan[73].

2017-yil avgustida Virjiniya shtatining Charlottesvil shahrida boʻlib oʻtgan Trumpning „Oʻng tomonni birlashtiring“ mitingidagi soʻzlariga norozilik sifatida oltita notijorat tashkilot klubda rejalashtirilgan tantanali tadbirlarni bekor qilgan. Bekor qilingan xayriya tashkilotlari orasida Amerika Qizil Xoch va Amerika Saraton Jamiyati ham boʻlgan[74].

Klub sogʻliqni saqlash qoidalarini buzganligi uchun tez-tez tilga olinadi. 2017-yil yanvar oyida Florida inspektorlari 15 ta qoidabuzarlikni qayd etganlar, ular orasida xavfli dengiz mahsulotlari, yetarlicha muzlatilmagan goʻshtlar, zanglagan javonlar va bosh kiyimlari boʻlmagan oshpazlar kiradi[75]. 2013-yildan beri klubda 51 ta sogʻliqni saqlash qoidalari buzilishi qayd etilgan[76].

2019-yil 30-mart kuni Xitoy fuqarosi Yujing Chjan hibsga olindi. Unga binolarga noqonuniy kirish va federal huquqni muhofaza qilish organlari xodimlariga yolgʻon koʻrsatma berish kabi ayblovlar qoʻyilgan[77].

2021-yil 13-martda Air Mail Weekly jurnalist Nimrod Kamerning Mar-a-Lagoga yashirincha kirish yoʻllari haqidagi hikoyasini nashr etdi[78].

2022-yil avgust oyida Pittsburg Post-Dispatch nashri soxta ism ishlatgan va oʻzini Rotshildlar oilasi merosxoʻri deb daʼvo qilgan rus tilida soʻzlashuvchi ukrainalik bir yil davomida qarorgohga tez-tez kelgani, hattoki u yerda Trump va senator Lindsi Grem bilan suratga tushgani haqida xabar bergan edi[79][80].

Huquqiy masalalar

tahrir

Dovuldan sugʻurta daʼvosi

tahrir

Trump 2005-yildagi Atlantika okeanidagi boʻrondan keyin Mar-a-Lagoga boʻrondan yetkazilgan zarar uchun, yaʼni, obodonlashtirish, tom yopish, devorlar, boʻyash, oqlash, gobelenlar, plitkalar, ispan plitkalari, plyajdagi sanʼat asarlariga yetkazilgan zarar uchun 17 million dollar sugʻurta toʻlovi oldi. Trumpning dam olish maskanidagi sobiq yordamchisi Anthony Senecal „dam olish maskani orqasidagi baʼzi daraxtlar qoʻporilgan va baʼzi tom plitalari yoʻqolgan, ammo uy hech qanday jiddiy zarar koʻrmagan. Men hamma [boʻronlar] vaqtida u yerda edim“ deb eslaydi[81].

Diskriminatsiya boʻyicha daʼvo

tahrir

1993-yilda Trump va Palm-Beach shahar kengashi Trumpga qarorgohni xususiy klubga aylantirish imkonini beruvchi kelishuv imzolagan[82]. 1996-yil noyabr oyida Trump Palm-Beach kengashidan shartnomada koʻrsatilgan, ommaviy axborot vositalarida suratga olish, kino suratga olish, yer sotish, aʼzolik va klubda tirbandlikni kamaytiradigan cheklovlarni olib tashlashni soʻradi. Kengash bu talabni rad etdi. Vanity Fair maʼlumotlariga koʻra, yigʻilishdan oldin „Trump va uning advokati klub aʼzolarining koʻpchiligi yahudiy boʻlganligi sababli kamsitilganini va bundan ham yomoni, unga shart qoʻygan kengash aʼzolari bunday qilmaganligini taʼkidladilar“[22]. 1997-yil dekabr oyida Trump Floridaning janubiy okrugi boʻyicha Amerika Qoʻshma Shtatlari okrug sudiga klub yahudiy va afro-amerikalik aʼzolarni[83] qabul qilgani va shahar amaldorlari moliyaviy ulushlarga ega boʻlgani uchun raqobatdosh klublarda uni va klubini kamsitganini daʼvo qildi[84].

Aviatsiya boʻyicha sud jarayoni

tahrir

Trump Palm-Beach xalqaro aeroportiga boradigan va Mar-a-Lagoga taʼsir koʻrsatadigan samolyotlar boʻyicha bir necha bor Palm-Beach okrugiga qarshi sudga murojaat qilgan[85].

Trump birinchi marta 1995-yilda bunday daʼvo bilan murojaat qilgan; Bu harakat 1996-yilda hal qilindi, okrug Federal Aviatsiya maʼmuriyati bilan hamkorlik qilishga va eng shovqinli reaktiv samolyotlar hudud boʻylab uchishi uchun parvoz sxemalarini oʻzgartirishga rozi boʻldi[86]. Aholi punkti doirasida Trump okrugdan 215 gektar maydonni ijaraga oldi va u yerda 18 zalli Trump xalqaro golf klubini qurdi[22]. 2010-yil iyul oyida Trump aeroportning ikkinchi tijorat uchish-qoʻnish yoʻlagi qurilishni toʻxtatish maqsadida yana bir sudga murojaat qildi[87]. Bu daʼvo rad etildi[86].

Trump 2015-yil yanvar oyida okrugga qarshi uchinchi daʼvo arizasi bilan murojaat qilib, „Mar-a-Lagoda asossiz miqdorda shovqin, chiqindilar va ifloslantiruvchi moddalar hosil qilgani“ uchun 100 million dollar tovon talab qildi[88]. Trumpning taʼkidlashicha, amaldorlar Federal Aviatsiya maʼmuriyatiga „qasddan va gʻarazli“ harakat bilan Mar-a-Lago orqali Palm-Beach xalqaro aeroportigaga havo harakatini yoʻnaltirish uchun bosim oʻtkazgan[89].

2015-yilning noyabr oyida Florida tuman sudi sudyasi Trumpning koʻpgina dalillariga qarshi qaror chiqardi, oltita daʼvoning toʻrttasini rad etdi va qolganlarini amalga oshirishga ruxsat berdi[90]. Trump prezidentlik saylovlarida gʻalaba qozonganidan soʻng daʼvoni rad etdi, chunki mulk FAA tomonidan uchish taqiqlangan hududga aylanishi mumkin edi[91][22]. 2017-yil yanvar oyida Palm-Beach Mar-a-Lagoni Trump prezident boʻlgan davrda turar-joy mulklariga vertolyot qoʻndirishini taqiqlashdan ozod qildi[92].

Trump rezidensiyasi sifatida foydalanish

tahrir
 
Donald Trumpning Palm-Beach orolidagi mulki, 2019-yilda tasvirlangan

2019-yil sentabr oyida Mar-a-Lago avval Nyu-Yorkda asosiy rezidensiyasi boʻlgan Donald va Melaniya Trumpning asosiy qarorgohiga aylandi[93][94]. Buning qonuniyligi bahsli edi, chunki 1993-yilda Trump Florida shtatidagi Palm-Beach shahri bilan „foydalanish shartnomasi“ni imzolagan boʻlib, u Mar-a-Lago nomini yakka tartibdagi turar joydan xususiy klubga oʻzgartirgan. Mehmonlar, shu jumladan Trump, u yerda yiliga ketma-ket uch haftadan koʻproq qola olmagan[95][96].

2020-yil dekabr oyida Mar-a-Lagoning qoʻshnilari Palm-Beach shahar kengashiga talab xati yubordilar. Unda kengash Trumpga mulkdan oʻz qarorgohi sifatida foydalana olmasligi haqida xabar berishi kerakligi aytilgandi[97][98].

Maxfiy yozuvlarni saqlash

tahrir
 
Mar-a-Lagodagi hammomda saqlanadigan maxfiy hujjatlar

2021-yil yanvar oyida Oq uyni tark etgach, Trump prezidentlik yozuvlari toʻgʻrisidagi qonunga muvofiq qoldirilishi kerak boʻlganiga qaramay, katta hajmdagi prezidentlik yozuvlarini Mar-a-Lagoga olib ketgan[99]. Prezidentning dunyo yetakchilari bilan aloqalari va yozishmalarini saqlab qolish uchun Milliy arxivlar va yozuvlar boshqarmasi 2022-yil yanvar oyida Mar-a-Lagodan 15 quti materialni qaytarib olishga erishdi[100]. Ular orasida aniq tasniflangan hujjatlar bor. Buning natijasida esa Adliya departamentini 15 qutining mazmuniga oid har qanday maʼlumotlarni maxfiylash saqladi[101].

2022-yil 11-may kuni Adliya departamenti Trumpga mahfiy deb belgilangan qoʻshimcha hujjatlarni soʻrab, hakamlar hay’atining chaqiruv qogʻozini yubordi[102]. Keyinchalik chaqiruv qogʻozi klubdan kuzatuv kamerasi tasvirlarini talab qildi. 2022-yil 8-avgustda FQB agentlari tintuvga order taqdim etdi va Trumpning Mar-a-Lagodagi qarorgohida tintuv oʻtkazdi, bu maxfiy hujjatlarni notoʻgʻri ishlatish boʻyicha davom etayotgan tergov doirasida yuz berdi. Order Maxfiy xizmat xodimlariga „qarorgohga kirishini osonlashtirdi“ va qidiruvda Trumpning advokatlaridan biri ishtirok etdi[103].

Baholashdagi nomuvofiqlik

tahrir

Palm-Beach okrugi ekspertlari mulk qiymatini „uy sifatida qayta sotish qiymati yoki rekonstruksiya qiymatiga qarab emas, balki Mar-a-Lagoning klub sifatidagi yillik sof operatsion daromadi asosida“ baholaydilar[104]. Nyu-Yorkdagi fuqarolik tergovi doirasida Nyu-York sudi 2011-yildan 2021-yilgacha Mar-a-Lago Palm-Beach okrugi tomonidan 18 million dollardan 27,6 million dollargacha baholanganligini aniqladi. Har xil koʻchmas mulk brokerlari mulkning qiymati 300 million dollardan 1 milliard dollargacha boʻlganini taxmin qilishgan[105][106].

Manbalar

tahrir
  1. ↑ Spencer, Terry „For Irma vs. Mar-a-Lago, the smart money is on Trump's house“. chicagotribune.com (2017-yil 8-sentyabr).
  2. ↑ Spencer. „For Irma vs. Mar-a-Lago, the smart money is on Trump's house“. chicagotribune.com.
  3. ↑ Gruson, Kerry. „Post Home For Sale For $20“. The New York Times (1981-yil 16-iyul). Qaraldi: 2017-yil 24-aprel.
  4. ↑ Sherman. „A Look Inside Donald Trump's Lavish, $200 Million 'Palace'“. Fortune. Qaraldi: 2016-yil 18-noyabr.
  5. ↑ {{cite magazine}}: Empty citation (yordam)
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 Peterson-Withorn, Chase. „Donald Trump Has Gained More Than 1000 Million On Mar-a-Lago“. Forbes (2018-yil 23-aprel).
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Luongo, Michael (November 2017). „The Ironic History of Mar-a-Lago“. Smithsonian (ingliz (Amerika)). Smithsonian Institution. Qaraldi: October 12, 2020.
  8. ↑ Barrett, William P. „Lawsuits Nibble Away At Famous Fortune“ (en). Forbes. Qaraldi: 2023-yil 17-sentyabr.
  9. ↑ Byrne, Hannah „Toasting to the Museum that Never Was“ (en). Smithsonian Institution Archives (2021-yil 14-yanvar). Qaraldi: 2023-yil 17-sentyabr.
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 „Mar-a-Lago HABS No. FLA-195“. Library of Congress.  asas jamoat mulki boʻlgan maʼlumotlarni oʻz ichiga oladi.
  11. ↑ „The History and Memories Behind Mar-a-Lago“. The Palm Beach Post (2005-yil 17-dekabr). 2007-yil 29-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2006-yil 26-dekabr.
  12. ↑ 12,0 12,1 Mayhew, Augustus „Building Mar-a-Lago: Marjorie Merriweather Post's Palm Beach showplace“ (en-US). The Palm Beach Post. Qaraldi: 2023-yil 17-sentyabr.
  13. ↑ Ryan, Erika. „This is the wild and opulent history of Mar-a-Lago, long before Trump and the FBI“. NPR (2022-yil 8-sentyabr). Qaraldi: 2023-yil 17-sentyabr.
  14. ↑ {{cite magazine}}: Empty citation (yordam)
  15. ↑ Kessler, Ronald. The Season: Inside Palm Beach and America's Richest Society, 1., New York, NY: HarperCollinsPublishers, 1999 — 181-bet. ISBN 0060193913. 
  16. ↑ 16,0 16,1 16,2 16,3 Brown, Ian. „A look inside Palm Beach, where wealthy Canadians are one degree of separation from Donald Trump“. The Globe and Mail (2016-yil 31-dekabr).
  17. ↑ „Mar-A-Lago“. National Historic Landmarks Program. National Park Service. 2009-yil 2-aprelda asl nusxadan arxivlangan.
  18. ↑ McKithan, Cecil N. [[[:Andoza:NHLS url]] „National Register of Historic Places Inventory-Nomination: Mar-a-Lago“]. National Park Service (1981-yil 31-avgust). and Andoza:NHLS url (942 KB)
  19. ↑ „AssetDetail“. npgallery.nps.gov. Qaraldi: 2022-yil 8-avgust.
  20. ↑ „Business Legend Jack Massey Dies“. The Palm Beach Daily News (1990-yil 16-fevral), s. 1. Qaraldi: 2017-yil 17-dekabr.
  21. ↑ „Trump Fights Property Taxes“. Associated Press (1988-yil 29-mart).
  22. ↑ 22,0 22,1 22,2 22,3 {{cite magazine}}: Empty citation (yordam)
  23. ↑ Liberman, Si. „Mar-a-Lago: An insider's view of Trump's Florida estate“. USA Today (2018-yil 7-mart).
  24. ↑ „Go inside the other Trump home, Mar-a-Lago“. App. USA Today Network (2018-yil 7-mart).
  25. ↑ „Florida county considers special tax for Trump's Mar-a-Lago visits“. New York Post. Associated Press (2017-yil 10-aprel).
  26. ↑ Kilian, Michael. „Ace of Trump“. Chicago Tribune (1987-yil 22-noyabr). Qaraldi: 2021-yil 10-avgust.
  27. ↑ Shnayerson, Michael. „Inside Ivana's Role in Donald Trump's Empire“. Vanity Fair (1988-yil 16-iyul). Qaraldi: 2017-yil 24-aprel.
  28. ↑ {{cite magazine}}: Empty citation (yordam)
  29. ↑ Kessler, Ronald. „A Roadmap to Trump's Washington“. Washington Times (2017-yil 3-aprel).
  30. ↑ Kessler, Ronald. „The Anatomy of a Trump Decision“. Washington Times (2017-yil 26-aprel).
  31. ↑ Mazzei, Patricia. „Haughty Palm Beach learns to love Trump, once a scorned outsider“. Miami Herald (2017-yil 17-yanvar).
  32. ↑ Tanasychuk, John. „The Jewel of Palm Beach“. Sun Sentinel (2020-yil 6-fevral). „It is the only Palm Beach event where men wear white tie and decorations (medals), and women wear tiaras along with their ball gowns.“.
  33. ↑ „Donald Trump Personal Financial Disclosure Form 2015“. 2019-yil 2-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 20-may.
  34. ↑ Galioto, Katie. „Trump's Mar-a-Lago resort took a financial hit last year; 'The Art of the Deal' continues to make money, but the president's dozen-plus other books brought in next to nothing—$201 or less.“. Politico (2019-yil 16-may). Qaraldi: 2019-yil 16-may.
  35. ↑ Stapleton. „Revenues continue downward slide at Trump's Mar-a-Lago“ (en-US). The Palm Beach Post (2020-yil 27-avgust). Qaraldi: 2020-yil 16-dekabr.
  36. ↑ „Mar-a-Lago overvalued by $664 million, business fraud lawsuit against former President Donald Trump claims“. WPTV News Channel 5 West Palm (2022-yil 21-sentyabr). Qaraldi: 2022-yil 1-dekabr.
  37. ↑ Caputo. „Trump dubs Mar-a-Lago the new 'Winter White House'“. Politico.
  38. ↑ Boyer, Dave. „Trump dubs his Mar-a-Lago resort 'The Southern White House'“. The Washington Post (2017-yil 18-fevral). Qaraldi: 2017-yil 17-fevral.
  39. ↑ „Trump in Palm Beach: Another golf course visit today“. The Palm Beach Post (2017-yil 5-fevral). Qaraldi: 2017-yil 6-fevral.
  40. ↑ Rascoe, Ayesha. „Trump and Japan's Abe take a swing at golf diplomacy“. Reuters (2017-yil 11-fevral). Qaraldi: 2017-yil 13-fevral.
  41. ↑ Liptak, Kevin. „At Mar-a-Lago, Trump tackles crisis diplomacy at close range“ (2017-yil 13-fevral).
  42. ↑ Boyer, Dave. „Trump dubs his Mar-a-Lago resort 'The Southern White House'“. The Washington Post (2017-yil 18-fevral). Qaraldi: 2017-yil 20-fevral.
  43. ↑ „Outspoken general named Trump's top security adviser“. Reuters (2017-yil 20-fevral). Qaraldi: 2017-yil 20-fevral.
  44. ↑ Webb, Kristina. „New: Senators call for release of visitor logs from Trump's Mar-a-Lago“. The Palm Beach Post (2017-yil 6-mart). Qaraldi: 2017-yil 6-mart.
  45. ↑ Estepa, Jessica. „Democrats introduce the 'Mar-a-Lago Act'“. CNBC (2017-yil 25-mart). Qaraldi: 2017-yil 26-mart.
  46. ↑ „Judge Orders Sep. 8 Deadline for Mar-a-Lago Visitor Records Release | National Security Archive“ (en). nsarchive.gwu.edu. Qaraldi: 2017-yil 13-sentyabr.
  47. ↑ Huang, Cary. „Said and unsaid: the hits and misses of Xi-Trump talks in Mar-a-Lago“. South China Morning Post (2017-yil 8-aprel). Qaraldi: 2017-yil 9-aprel.
  48. ↑ Wong. „When Xi Jinping Visits Trump at Mar-a-Lago, 'Nothing Involving Golf Clubs'“. The New York Times (2016-yil 5-aprel).
  49. ↑ 49,0 49,1 Bennett, George. „Trump in Palm Beach: Syria strike OK'd at Mar-a-Lago“. Plam Beach Post (2017-yil 7-aprel). Qaraldi: 2017-yil 11-aprel.
  50. ↑ Golding, Bruce. „Trump attends Easter service with family near Mar-a-Lago“. New York Post (2017-yil 16-aprel). Qaraldi: 2017-yil 24-aprel.
  51. ↑ 51,0 51,1 Hartman, Leigh. „Mar-a-Lago: The winter White House“. ShareAmerica (2017-yil 4-aprel). 2017-yil 24-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 25-aprel.
  52. ↑ „Mar-a-Lago: The winter White House“ (en-US). U.S. Embassy & Consulates in the United Kingdom (2017-yil 5-aprel). 2017-yil 24-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 24-aprel.
  53. ↑ „U.S. Embassy—Tirana“ (en). www.facebook.com. 2021-yil 14-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 24-aprel.
  54. ↑ „Ron Wyden on Twitter“ (en). Twitter. Qaraldi: 2017-yil 24-aprel.
  55. ↑ „Nancy Pelosi on Twitter“ (en). Twitter. Qaraldi: 2017-yil 24-aprel.
  56. ↑ Borger, Julian. „US embassy site triggers outrage by calling Mar-a-Lago 'winter White House'“ (en-GB). The Guardian (2017-yil 24-aprel). Qaraldi: 2017-yil 24-aprel.
  57. ↑ „Why is a U.S. embassy promoting a story about Mar-a-Lago?“ (en). USA Today. Qaraldi: 2017-yil 24-aprel.
  58. ↑ Cochrane, Emily. „A Mar-a-Lago Thanksgiving: It's All Gravy“. New York Times (2017-yil 23-noyabr). Qaraldi: 2017-yil 26-noyabr.
  59. ↑ Ye Hee Lee, Michelle; Rozsa, Lori. „Palm Beach adjusts to having the president as one of its part-time residents“. The Washington Post (2017-yil 27-dekabr). Qaraldi: 2017-yil 28-dekabr.
  60. ↑ „President Donald J. Trump's Summit Meeting with Prime Minister Shinzo Abe“. whitehouse.gov (2018-yil 18-aprel). Qaraldi: 2019-yil 14-yanvar.
  61. ↑ Adghirni, Sami; Harney, John; Parker, Mario. „Trump and Bolsonaro Discuss Venezuela Over Mar-a-Lago Dinner“. Bloomberg (2020-yil 7-mart). Qaraldi: 2020-yil 8-mart.
  62. ↑ Campos Mello, Patrícia; Uribe, Gustavo. „Wajngarten volta de viagem aos EUA com Bolsonaro e testa positivo para coronavírus: Informação é da mulher do secretário de Comunicação da Presidência da República“. Folha de S.Paulo (2010-yil 12-mart). Qaraldi: 2020-yil 12-mart.
  63. ↑ Champion, Matthew. „A Brazilian Official Who Met Trump At Mar-A-Lago Has Tested Positive For The Coronavirus: Fabio Wajngarten was pictured alongside Donald Trump and Mike Pence last Saturday. Brazilian President Jair Bolsonaro is being monitored for the coronavirus.“. BuzzFeed News (2020-yil 12-mart). Qaraldi: 2020-yil 12-mart.
  64. ↑ Narnowitz. „AOPA Seeks FAA Meeting on Mar-a-Lago TFRs“. AOPA (2017-yil 14-fevral). Qaraldi: 2017-yil 20-fevral.
  65. ↑ „TFR List 7/4956 (Palm Beach, FL)“. FAA (2017-yil 15-fevral). 2017-yil 19-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 20-fevral.
  66. ↑ Spencer, Terry. „Small airport businesses to Trump: Your Florida visits hurt“. Chicago Tribune (2017-yil 17-fevral). Qaraldi: 2017-yil 18-fevral.
  67. ↑ Seth, Thévoz. „Inside Mar-a-Lago: the secret history of Trump's Florida retreat“. openDemocracy (2021-yil 21-yanvar). Qaraldi: 2021-yil 15-fevral.
  68. ↑ 68,0 68,1 Frank. „Mar-a-Lago membership fee doubles to $200,000“. CNBC (2017-yil 25-yanvar). — „The initiation fee for Mar-a-Lago had been 8100,000 since 2012, when it was cut from $200,000. People close to the resort said the fee was reduced following a decline in memberships after the Bernie Madoff scandal, which claimed many wealthy Palm Beach victims.“. Qaraldi: 2017-yil 13-fevral.
  69. ↑ Jordan, Mary. „Inside Trump's Palm Beach castle and his 30-year fight to win over the locals“. The Washington Post. Qaraldi: 2016-yil 18-noyabr.
  70. ↑ Blaskey, Sarah. The Grifter's Club: Trump, Mar-a-Lago and the Selling of the Presidency. New York: PublicAffairs, 2020. ISBN 978-1529362695. 
  71. ↑ Disis. „Trump-owned Mar-a-Lago hikes prices as membership nears cap“. CNNMoney (2017-yil 26-yanvar). Qaraldi: 2017-yil 26-avgust.
  72. ↑ 72,0 72,1 Confessore, Nicholas; Haberman, Maggie; Lipton, Eric. „Trump's 'Winter White House': A Peek at the Exclusive Members' List at Mar-a-Lago“. The New York Times (2017-yil 19-fevral), s. A1. Qaraldi: 2017-yil 20-fevral.
  73. ↑ Confessore, Nicholas; Haberman, Maggie; Lipton, Eric. „Trump's 'Winter White House': A Peek at the Exclusive Members' List at Mar-a-Lago“. The New York Times (2017-yil 19-fevral), s. A1. Qaraldi: 2017-yil 20-fevral.
  74. ↑ Glenza, Jessica. „Charities cancel events at Trump's Mar-a-Lago club“. The Guardian (2017-yil 18-avgust). Qaraldi: 2017-yil 18-avgust.
  75. ↑ „Mar-a-Lago restaurants slapped with 15 health code violations“. FoxNews. Associated Press (2017-yil 13-aprel). Qaraldi: 2018-yil 13-aprel.
  76. ↑ Smith, Allan. „Trump's history of health code violations at his businesses comes under fire after he blasts 'filthy' restaurant that kicked out Sarah Huckabee Sanders“. Business Insider (2018-yil 25-iyun). Qaraldi: 2018-yil 25-iyun.
  77. ↑ Lukas Mikelionis. „Secret Service under fire after agent testifies agency inserted malicious thumb drive into computer“. Fox News (2019-yil 19-aprel). Qaraldi: 2019-yil 30-may.
  78. ↑ „How to Sneak into Mar-a-Lago“ (en). airmail.news. Qaraldi: 2022-yil 9-avgust.
  79. ↑ Burnett. „'They never found out': Fake heiress accessed Mar-a-Lago for over a year“. CNN (2022-yil 26-avgust). 2022-yil 27-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 27-avgust.
  80. ↑ Sallah. „Inventing Anna: The tale of a fake heiress, Mar-a-Lago, and an FBI investigation“. Pittsburgh Post-Gazette (2022-yil 26-avgust). 2022-yil 26-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 27-avgust.
  81. ↑ Horwitz. „Trump took 957 million in insurance for damage few remember“. AP News (2016-yil 24-oktyabr).
  82. ↑ Wagner, Jodie. „Town attorney's final word: Trump can live at Mar-a-Lago as a 'bona fide employee'“. Palm Beach Daily News (2021-yil 7-may). Qaraldi: 2022-yil 9-avgust.
  83. ↑ Johnson, Jenna. „Trump claims no one has 'done so much for equality' as he has, citing his private club“. The Washington Post (2016-yil 1-mart). Qaraldi: 2022-yil 9-avgust.
  84. ↑ Gold, Scott. „Trump Sues Palm Beach Over Mar-a-Lago“. The Sun Sentinel (1997-yil 22-may). 2022-yil 24-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 9-avgust.
  85. ↑ Reid, Andy. „Trump's Airport Lawsuit Lingers as Presidential Bid Heats Up“. South Florida Sun-Sentinel (2015-yil 11-dekabr).
  86. ↑ 86,0 86,1 Reid, Andy. „Trump's Airport Lawsuit Lingers as Presidential Bid Heats Up“. South Florida Sun-Sentinel (2015-yil 11-dekabr).
  87. ↑ Playford, Adam. „Trump Sues to Prevent Runway Expansion“. Palm Beach Post (2010-yil 20-iyul).
  88. ↑ Reid, Andy. „Trump's Airport Lawsuit Lingers as Presidential Bid Heats Up“. South Florida Sun-Sentinel (2015-yil 11-dekabr).
  89. ↑ Sedensky, Matt. „Trump Sues for 10500M, Says Air Traffic Targets Him“. USA Today (2015-yil 13-yanvar). Qaraldi: 2015-yil 23-fevral.
  90. ↑ Reid, Andy. „Trump's Airport Lawsuit Lingers as Presidential Bid Heats Up“. South Florida Sun-Sentinel (2015-yil 11-dekabr).
  91. ↑ „Mar-a-Lago no-fly zone renders Trump lawsuit moot“. Business Insurance (2016-yil 16-noyabr).
  92. ↑ {{cite magazine}}: Empty citation (yordam)
  93. ↑ Haberman, Maggie. „Trump, Lifelong New Yorker, Declares Himself a Resident of Florida“. New York Times (2019-yil 31-oktyabr). Qaraldi: 2019-yil 1-noyabr.
  94. ↑ Linton, Caroline. „Lifelong New Yorker Trump moving primary residence to Florida“. CBS News (2019-yil 31-oktyabr). Qaraldi: 2019-yil 1-noyabr.
  95. ↑ Roig-Franzia, Manuel; Leonnig, Carol D.. „Mar-a-Lago neighbors to Trump: Spend your post-presidency elsewhere“. The Washington Post (2020-yil 15-dekabr). Qaraldi: 2020-yil 16-dekabr.
  96. ↑ Roig-Franzia, Manuel. „Trump made Florida his official residence. He may have also made a legal mess.“. The Washington Post (2020-yil 8-may). Qaraldi: 2020-yil 8-may.
  97. ↑ Roig-Franzia, Manuel; Leonnig, Carol D.. „Mar-a-Lago neighbors to Trump: Spend your post-presidency elsewhere“. The Washington Post (2020-yil 15-dekabr). Qaraldi: 2020-yil 16-dekabr.
  98. ↑ Haberman. „A 27-year-old agreement may prevent Trump from living at Mar-a-Lago.“. The New York Times (2020-yil 17-dekabr).
  99. ↑ Rai, Sarakshi. „White House record boxes recovered at Trump's Mar-a-Lago: report“. The Hill (2022-yil 7-fevral). Qaraldi: 2022-yil 8-fevral.
  100. ↑ „National Archives had to retrieve Trump White House records from Mar-a-Lago“. Washington Post (2022-yil 7-fevral). Qaraldi: 2022-yil 8-fevral.
  101. ↑ Alemany, Jacqueline. „DOJ rebuffs Democrats' request for inventory of Trump's boxes“. Washington Post (2022-yil 12-aprel). Qaraldi: 2022-yil 12-avgust.
  102. ↑ Colvin, Jill. „A timeline of the investigation into Trump's Mar-a-Lago docs“. AP News (2022-yil 31-avgust). Qaraldi: 2022-yil 12-sentyabr.
  103. ↑ Caputo, Marc; Reilly, Ryan J.. „FBI search at Trump's Mar-a-Lago home tied to classified material, sources say“. NBC (2022-yil 9-avgust). Qaraldi: 2022-yil 9-avgust.
  104. ↑ Hofheinz, Darrell. „Mar-a-Lago's value was front and center in Trump's New York civil fraud case“. Palm Beach Daily News (2024-yil 17-fevral).
  105. ↑ „Trump Taps Top Palm Beach Broker Lawrence Moens in Fraud Case“ (2023-yil 6-oktyabr).
  106. ↑ Is Mar-a-Lago worth $1 billion? Trump’s winter home valuations are at the core of his fraud trial, Associated Press, October 9, 2023

Adabiyotlar

tahrir

Havolalar

tahrir
 
 Vikiomborda Mar-a-Lago
haqida turkum mavjud
  • Rasmiy sayti
  • Includes interactive 3-D walk-through model of Mar-a-Lago:
Singhvi, Anjali; Gröndahl, Mika; Haberman, Maggie; Cai, Weiyi; Migliozzi, Blacki „Inside Mar-a-Lago, Where Thousands Partied Near Secret Files“ (en-US) (2022-yil 15-dekabr). 2022-yil 16-dekabrda asl nusxadan arxivlangan.
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Mar-a-Lago&oldid=5267210" dan olindi