Qarshi tumani — Oʻzbekiston Respublikasining Qashqadaryo viloyatidagi tuman, 1931-yil 1-oktabrda tashkil etilgan. Shimoldan Koson, shimoli-sharqdan Chiroqchi, sharqdan Qamashi, Gʻuzor, janubdan Nishon, gʻarbdan Kasbi tumanlari bilan chegaradosh. Maydoni 0,9 ming km2. Aholisi 259,4 ming kishi (2022). Tumanda 1 shahar (Beshkent), 16 ta qishloq fuqarolari yigʻini (Bogʻobod, Dasht, Hilol, Kat, Kojar, Nuqrobod, Paxtakor, Poshton, Qoratepa, Qovchin, Talliqoʻrgʻon, Taxtapul, Xonobod, Yertepa, Charogʻil, Choʻliboʻston) bor. Markazi — Beshkent shahri.

Qarshi tumani
Каршинский район
tuman
Tarkibida Qashqadaryo viloyati
Maʼmuriy markazi Beshkent
hokim Bexzodjon Yusupov
Rasmiy tillar Oʻzbek
Aholi (01.01.2022) 259,4 ming kishi
Dinlar tarkibi musulmonlar
Maydoni 0,9 ming km2 km²
Vaqt mintaqasi UTC+5
Rasmiy sayti https://qarshitumani.uz/
Xaritada
Qarshi tumani xaritada
Koordinatalari: 38°51′55″N 65°42′48″E / 38.86528°N 65.71333°E / 38.86528; 65.71333 G O

Tabiati tahrir

Tuman hududi Qashqadaryoning eng quyi oqimidagi tekislikda joylashgan (eng baland joyi 387 m). Oʻrqir joylar (Mullaquvvat qirlari, balandligi 424 m, Qoʻngʻirtogʻ, balandligi 571 m), botiqlar (Charogʻil botigʻi) va shoʻrxoklar bor. Tuman hududi orqali Qashqadaryo va uning irmoqlari, Fayziobod, Patron—Beshkent va boshqalar kanallar oqib oʻtadi. Gazneft, qoʻngʻirtosh, shagʻal qazib olinadigan konlar bor. Iqlimi kontinental. Qishi iliq. Yanvarning oʻrtacha harorati 0°, 2°. Baʼzan, —22°, —27° gacha sovuq boʻlishi mumkin. Yozi issiq. Iyulning oʻrtacha harorati 28,8°, eng yuqori harorat 47°. temperatura 5° dan yuqori boʻlgan kunlar soni 284 —298 kunni tashkil etadi. Yillik yogʻin 190 – 220 mm. Tuproqlari unumdor boʻz tuproqlardan iborat. Daryo vodiysida oʻtloq, allyuvial, Charogʻil botigʻida shoʻrxok tuproqlar tarqalgan. Yovvoyi oʻsimliklardan shoʻra, shuvoq, yantoq, oqquray, kovrak, qargʻaoyoq, qamish, shoʻrajriq, yulgʻun va boshqalar oʻsadi. Yovvoyi hayvonlardan boʻri, tulki, chiyaboʻri, qoʻshoyoq, jayra, yumronqoziq, echket; mar, qum boʻgʻma iloni uchraydi.[1]

 
Kojor qabristoni Qarshi tumani

Aholisi tahrir

Aholisi, asosan, oʻzbeklar (97,3%), shuningdek, tojik, qozoq, rus, qirgʻiz, turkman va boshqalar millat vakillari ham yashaydi. Aholining oʻrtacha zichligi 1 km2ga 288,2 kishi. Shahar aholisi 94,1 ming kishi, qishloq aholisi 165,3 ming kishi (2022).

Mahallalar tahrir

Qarshi tumani 57 ta mahalla fuqarolar yigʻinidan tashkil topgan[2].

MFY joylashgan hudud Mahalla nomi MFY raisi
1 Beshkent shahri Bunyodkor MFY Aʼzam Joʻrayev
2 Beshkent shahri Navbahor MFY Murodulla Xasanov
3 Beshkent shahri Navoiy MFY Ibrahim Eshmatov
4 Beshkent shahri Navroʻz MFY Jasur Botirov
5 Beshkent shahri Ravot MFY Odil Turdiyev
6 Bogʻobod hududi Bogʻobod MFY Izzatillo Eshonqulov
7 Bogʻobod hududi Chaman MFY Ixtiyor Maxkamov
8 Dasht hududi Dasht MFY Alisher Ubaydullayev
9 Dasht hududi Istiqlol MFY Tulqin Toirov
10 Dasht hududi Jumabozor MFY Toir Karimov
11 Dasht hududi Taraqqiyot MFY Ergash Xudayqulov
12 Dasht hududi Xonyon MFY Faxriddin Aynazarov
13 Hilol hududi Hilol MFY Toʻlqin Xidirov
14 Hilol hududi Kerayit MFY Orif Yamgirov
15 Kat hududi Kat MFY Meyli Tursunov
16 Kat hududi Paxtazor MFY Ashrab Sodiqov
17 Kat hududi Taxtapul MFY Sirojiddin Nomozov
18 Kojar hududi Kojar MFY Oybek Poyonov
19 Kojar hududi Lagandi MFY Xamza Xudoyberdiyev
20 Kojar hududi Qoraquchchi MFY Farid Qarshiyev
21 Nuqrobod hududi Mevazor MFY Abror Gulov
22 Nuqrobod hududi Nuqrobod MFY Xurshid Raximov
23 Nuqrobod hududi Oʻzbekiston mustaqilligi MFY Zokir Avazov
24 Paxtakor hududi Bodomzor MFY Ismat Axatov
25 Paxtakor hududi Kaxlak MFY Baxrijon Oʻrinov
26 Paxtakor hududi Paxtakor MFY Muxiddin Mirzayev
27 Paxtakor hududi Potron MFY Laziz Mirzayev
28 Paxtakor hududi Quyi Beshkent MFY Adham Shodmonov
29 Paxtakor hududi Xitoykenti MFY Baxrom Axmedov
30 Poshton hududi Poshton MFY Burxon Shoyxoʻjayev
31 Qoratepa hududi Fayzobod MFY Laziz Nazarov
32 Qoratepa hududi Mangʻit MFY Zayniddin Choriyev
33 Qoratepa hududi Mustaqillik MFY Orifjon Xolmurotov
34 Qoratepa hududi Qoratepa MFY Doniyor Abroxmatov
35 Qoratepa hududi Saroy MFY Ismoil Aminov
36 Qovchin hududi Omontepa MFY Azamat Usmonov
37 Qovchin hududi Qovchin MFY Bobirjon Choʻliyev
38 Qovchin hududi Yangi hayot MFY Neʼmat Odilov
39 Qovchin hududi Shirkent MFY Joʻra Murodov
40 Xonobod hududi Parvoz MFY Jaloliddin Daminov
41 Xonobod hududi Xonobod MFY Dilrabo Mustafoyeva
42 Xonobod hududi Yangi Bogʻobod MFY Maxbuba Safarova
43 Xonobod hududi Yangi Xonobod MFY Bayramali Zevarov
44 Yertepa hududi Batosh MFY Payon Tursunov
45 Yertepa hududi Guliston MFY Oybek Narziyev
46 Yertepa hududi Gulshan MFY Gulnora Qultayeva
47 Yertepa hududi Kuchkak MFY Kamol Umarov
48 Yertepa hududi Mirmiron MFY Oybek Jumayev
49 Yertepa hududi Tinchlik MFY Bahodir Qorayev
50 Yertepa hududi Yangi Batosh MFY Akbar Xidirov
51 Yertepa hududi Yertepa MFY Bibisora Begnayeva
52 Yertepa hududi Gʻubdin MFY Turgʻun Aliqulov
53 Yertepa hududi Shoyxoʻja MFY Axror Saxatov
54 Charogʻil hududi Charogʻil QFY Akmal Qiyomov
55 Choʻliboʻston hududi Choʻliboʻston QFY Elbek Niyozov
56 Shodlik hududi Talliqoʻrgʻon MFY Asror Qurbonov
57 Shodlik hududi Shodlik MFY Farrux Bormurodov

Iqtisodiyoti tahrir

Tuman Qarshi shahri atrofida joylashganligi uchun paxtachilik bilan birga gʻallachilik, sabzavot va polizchilik, bogʻdorchilik, chorvachilikka ixtisoslashgan. Pillachilik bilan ham shugʻullaniladi. Tumanda Qarshi shahri attorlik va toʻquvchilik fabrikasining gilam toʻqish sexi, MTP, avtokorxona, qurilish tashkilotlari, kimyoviy mahsulotlar ishlab chiqarish korxonalari, paxta tozalash, gʻisht zavodlari, bozorlar, savdo, madaniy va maishiy xizmat koʻrsatish shoxobchalari bor. Kichik, oʻrta biznes va yirik korxonalar, mikrofirmalar faoliyat koʻrsatadi. 5 qoʻshma korxona ishlab turibdi.

Qarshi tumanida dehqon, fermer xoʻjaliklari faoliyat koʻrsatadi. 16,5 ming ga yerga paxta, 15,2 ming ga yerga don, shuningdek, kartoshka, sabzavot va poliz, ozuqa ekinlari ham ekiladi. Tutzor, tokzor, mevazorlar bor. Koʻpyillik daraxtzorlar, koʻchatzorLar, ihota daraxtzorlar, yaylovlar mavjud. Tumandagi jamoa va shaxsiy xoʻjaliklarida 50,5 ming qoramol, 82 ming qoʻy va echki, 53,5 ming parranda, 435 yilqi boqiladi.

Beshkent — Qarshi yoʻnalishida avtobus va marshrutli taksilar qatnaydi.

Ijtimoiy soha tahrir

60 umumiy taʼlim maktabi (43 mingdan ziyod oʻquvchi), litsey, bolalar musiqa maktabi, 3 kasb-hunar kolleji (1,6 ming oʻquvchi), 36 kutubxona (290 ming nusxa asar), 3 madaniyat uyi, 13 klub muassasasi faoliyat koʻrsatadi. Madaniyat va istirohat bogʻi, ashula va raqs ansambllari mavjud. Stadion, tennis korti va boshqalar sport inshootlari bor. Beshkent shahrining Mustaqillik maydonida „Humo qushi“ monumenti oʻrnatilgan. Tuman markaziy kasalxonasi (315 oʻrin), tugʻruqxona, 3 poliklinika, 14 qishloq vrachlik punkti, qishloq uchastka kasalxonasi, 9 qishloq vrachlik ambulatoriyasi, 36 feldsherakusherlik punktida 216 vrach, 1456 oʻrta tibbiy xodim aholiga xizmat koʻrsatadi. Qarshi tumanida tarixiy va meʼmoriy yodgorliklardan Hazrati Sulton maqbarasi (12—16-asrlar), Toshmasjid (16—18-asrlar), Xalfa Eshon masjidi (16—17-asrlar), Chorgumbaz masjidi (16— 17-asrlar) va boshqalar saqlangan. 1991-yildan „Naxshab“ gazetasi nashr etiladi (adadi 600 nusxa).

Moddiy madaniy meros obyektlari tahrir

Qarshi tumanida 128 ta obyekt Oʻzbekiston Respublikasining Moddiy madaniy merosning koʻchmas mulk obyektlari milliy roʻyxatiga kiritilgan[3].

Arxeologiya yodgorliklari tahrir

Tumanda jami 105 ta arxeologiya yodgorligi davlat muhofazasiga olingan.

Obyekt toʻliq nomi Obyekt davri Obyekt manzili Koʻchmas mulkka boʻlgan huquq
1 Otchopartepa I—VIII asrlar Qovchin MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
2 Avliyotepa I—XII asrlar Qovchin MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
3 Dehqontepa VI—VII asrlar Qovchin MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
4 Nomsiztepa VII—XII asrlar Qovchin MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
5 Qumtepa V—VIII asrlar Qovchin MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
6 Yapaloqtepa V—VIII asrlar Qovchin MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
7 Omontepa IV—XI asrlar Qovchin MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
8 Nomsiztepa V—VIII asrlar Qovchin MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
9 Doʻngtepa V—VIII asrlar Qovchin MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
10 Shirkenttepa XVIII—XIX asrlar Shirkent MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
11 Gumbaz Buxortepa V—XII asrlar Shirkent MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
12 Bogʻottepa I—XIII asrlar Shirkent MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
13 Xoʻjai Gulistontepa I—XV asrlar Kojor MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
14 Qiztepa V—VIII asrlar Kojor MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
15 Qoʻrgʻontepa I—XIII asrlar Kojor MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
16 Qatagʻontepa Mil. avv. II—I asrlar Kojor MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
17 Kichkinatepa VI—VIII asrlar Kojor MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
18 Avliyotepa V—VIII asrlar Kojor MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
19 Mozortepa III—V asrlar Lagandi MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
20 Qorongʻitepa V—VII asrlar Lagandi MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
21 Hasantepa V—VI asrlar Lagandi MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
22 Poshtontepa V—XII asrlar Poshton MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
23 Juma bozortepa V—VII asrlar Poshton MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
24 Nomsiztepa V—VII asrlar Poshton MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
25 Nomsiztepa V—VI asrlar Poshton MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
26 Yangi mozortepa V—IX asrlar Poshton MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
27 Nomsiztepa IX—XII asrlar Poshton MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
28 Nomsiztepa II—IV asrlar Poshton MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
29 Qoʻshshatepa IV—VI asrlar Poshton MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
30 Qoʻshshatepa-I VI—VII asrlar Poshton MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
31 Nomsiztepa Mill. avv. II—I asrlar Poshton MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
32 Nomsiztepa VI—IX asrlar Poshton MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
33 Chashmatepa I—XII asrlar Poshton MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
34 Nomsiztepa V—XII asrlar Poshton MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
35 Jartepa VII—VIII asrlar Poshton MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
36 Nomsiztepa VIII—XII asrlar Poshton MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
37 Chaydaritepa V—XIII asrlar Rovot MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
38 Navotepa IX—XII asrlar Batosh MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
39 Nomsiztepa III—V asrlar Batosh MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
40 Qamishtepa V—VIII asrlar Talliqoʻrgʻon MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
41 Qalqontepa III—VIII asrlar Talliqoʻrgʻon MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
42 Marvar otatepa V—XII asrlar Talliqoʻrgʻon MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
43 Shogʻuntepa IV—VIII asrlar Talliqoʻrgʻon MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
44 Imom otatepa V—VIII asrlar Talliqoʻrgʻon MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
45 Qambartepa VII—VIII asrlar Talliqoʻrgʻon MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
46 Teshiktepa VIII—IX asrlar Talliqoʻrgʻon MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
47 Sarbontepa Mill. avv. II—I asrlar Talliqoʻrgʻon MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
48 Nomsiztepa V—X asrlar Talliqoʻrgʻon MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
49 Yotiqtepa IV—VII asrlar Talliqoʻrgʻon MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
50 Shoʻrtepa IV—XII asrlar Talliqoʻrgʻon MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
51 Shaytontepa VIII—IX asrlar Talliqoʻrgʻon MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
52 Oq mangʻittepa V—VI asrlar Talliqoʻrgʻon MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
53 Nalimbektepa XI—XIII asrlar Talliqoʻrgʻon MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
54 Nomsiztepa IX—XII asrlar Talliqoʻrgʻon MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
55 Eshaktepa IV—VIII asrlar Talliqoʻrgʻon MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
56 Mozortepa V—VI asrlar Talliqoʻrgʻon MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
57 Nomsiztepa VII—VIII asrlar Talliqoʻrgʻon MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
58 Magʻzontepa I—XIV asrlar Kaxlat MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
59 Shayittepa I—XIV asrlar Nuqrobod MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
60 Nomsiztepa V—VIII asrlar Nuqrobod MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
61 Kullitepa VIII—IX asrlar Koʻchkak MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
62 Eshoni Saidxontepa VI—XII asrlar Koʻchkak MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
63 Bozintepa VII—VIII asrlar Koʻchkak MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
64 Shulluktepa-I III—XIX asrlar Koʻchkak MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
65 Shulluktepa-II VIII—XII asrlar Koʻchkak MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
66 Zogʻzatepa V—VIII asrlar Zogʻza MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
67 Amirtepa VI—X asrlar Arabxona MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
68 Oltiboy bobotepa VII—XII asrlar Arabxona MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
69 Nomsiztepa VII—XII asrlar Lagʻmon MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
70 Nomsiztepa V—VIII asrlar Tol MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
71 Nomsiztepa VIII—XII asrlar Lagʻmon MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
72 Qozikenttepa V—VIII asrlar Qozikent MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
73 Mozortepa VII—VIII asrlar Lagʻmon MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
74 Asadtepa VIII—IX asrlar Gʻubdin MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
75 Shayittepa Mil. avv. II—I asrlar Gʻubdin MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
76 Nomsiztepa V—X asrlar Gʻubdin MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
77 Tolisoltepa IV—VII asrlar Batosh MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
78 Nomozgartepa IV—XII asrlar Batosh MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
79 Qoʻrgʻontepa V—XII asrlar Batosh MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
80 Lagʻmontepa III—V asrlar Koʻchkak MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
81 Otchopartepa I—VIII asrlar Koʻchkak MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
82 Nomsiztepa IX—XII asrlar Koʻchkak MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
83 Chilyontepa V—XII asrlar Koʻchkak MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
84 Chilyontepa-I V—XII asrlar Koʻchkak MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
85 Polvontepa V—VI asrlar Koʻchkak MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
86 Shoʻrtepa-I V—XII asrlar Koʻchkak MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
87 Shoʻrtepa IX—IV asrlar Koʻchkak MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
88 Nomsiztepa IX—IV asrlar Koʻchkak MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
89 Nomsiztepa V—VIII asrlar Koʻchkak MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
90 Yoʻqolgantepa VIII—IX asrlar Qozikent MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
91 Hiloltepa VII—XII asrlar Hilol MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
92 Kerayttepa VII—XIII asrlar Hilol MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
93 Goʻrtepa IV—XII asrlar Beglar MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
94 Chamantepa IV—VI asrlar Chovqay MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
95 Nomsiztepa VIII—XII asrlar Chovqay MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
96 Nomsiztepa XI—XVI asrlar Chovqay MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
97 Nomsiztepa IX—XII asrlar Pistakent MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
98 Toʻqmangʻittepa III—V asrlar Toʻqmangʻit MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
99 Uzunnovatepa V—VIII asrlar Uzunnova MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
100 Pargʻoʻzatepa III—VIII asrlar Pargʻoʻza MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
101 Qoshiqtepa VI—XII asrlar Batosh MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
102 Qiztepa II—XII asrlar Batosh MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
103 Fotimatepa VII—VIII asrlar Xonobod MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
104 Zuhrotepa VII—VIII asrlar Xonobod MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
105 Kukanzatepa XVI—XVII asrlar Parmiton MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida

Arxitektura yodgorliklari tahrir

Tumanda jami 15 ta arxitektura yodgorligi davlat muhofazasiga olingan.

Obyekt toʻliq nomi Obyekt davri Obyekt manzili Koʻchmas mulkka boʻlgan huquq
1 Xoʻja Shamsiddin Xolvoniy maqbarasi XVIII asr Qovchin MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
2 Burxoniddin masjidi XVIII asr Poshton MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
3 Gumbaz masjidi XV asr Lagandi MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
4 Qizil masjidi XIV asr Kojor MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
5 Kaxlak Chorgumbaz masjidi XVIII asr Kaxlat MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
6 Xalifa Eshon masjidi XV asr Potron MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
7 Tosh masjidi XIX asr Bodomzor MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
8 Juma bozor masjidi XVIII asr Koʻchkak MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
9 Toʻrt gumbazli tosh masjidi XIX asr Koʻchkak MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
10 Fozilota masjidi XVIII asr Guliston MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
11 Hazrati Salmonxon maqbarasi XIV asr Uzumzor MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
12 Imom Muhammad Xanifa maqbarasi XVIII asr Tinchlik MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
13 Mirmiron masjidi XIV asr Batosh MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
14 Xofiz Sheroziy maqbarasi IX asr Nuqrobod MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
15 Dasht masjidi IX asr Choʻliboʻston MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida

Monumental sanʼat yodgorliklari tahrir

Tumanda jami 4 ta monumental sanʼat yodgorligi milliy roʻyxatga kiritilgan.

Obyekt toʻliq nomi Obyekt davri Obyekt manzili Koʻchmas mulkka boʻlgan huquq
1 Chuli Begimqulov haykali 1974-yil Dasht MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
2 Ibn Sino haykali 1970-yil Istiqlol MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
3 Ikkinchi jahon urushi qatnashchilariga oʻrnatilgan yodgorlik 1978-yil Paxtakor MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
4 Ikkinchi jahon urushi qatnashchilariga oʻrnatilgan yodgorlik 1980-yil Hilol MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida

Diqqatga sazovor joylar tahrir

Tumanda jami 4 ta diqqatga sazovor joylar milliy roʻyxatga kiritilgan.

Obyekt toʻliq nomi Obyekt davri Obyekt manzili Koʻchmas mulkka boʻlgan huquq
1 Abu Muʼin an-Nasafiy yodgorlik majmuasi X-XI asrlar Qovchin MFY Davlat mulki. Abu Muin Nasafiy majmuasini boshqarish va obodonlashtirish direksiyasi operativ boshqaruv huquqi asosida
2 Yetti tugʻ ota maqbarasi XIX asr Potron MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
3 Hazrati Sulton maqbarasi X asr Navbahor MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida
4 Shayx Shilvi masjidi IX asr Istiqlol MFY Davlat mulki. Qashqadaryo viloyati madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida „Vaqf“ xayriya jamoat fondiga tekin foydalanish shartnomasi asosida biriktirilgan

Manbalar tahrir

  1. "Qarshi tumani" OʻzME. Q-harfi Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
  2. „arxiv nusxasi“. 2023-yil 14-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 14-mart.
  3. „Moddiy madaniy merosning koʻchmas mulk obyektlari milliy roʻyxatini tasdiqlash toʻgʻrisida Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2019-yil 4-oktabrdagi 846-sonli qarori“. Lex.uz (4-oktabr 2019-yil). Qaraldi: 16-mart 2023-yil.

[1]



  1. „Qarshi ob-havo“.