Vikipediya

Shakil O'Nil

Shaquille Rashaun OʻNeal (/ʃəˈkiːl/ shə-KEEL ; 1972-yil 6-martda tugʻilgan), odatda Shaq (/ʃæk/ SHAK) nomi bilan tanilgan, amerikalik sobiq professional basketbolchi, sport tahlilchisi . Inside the NBA teledasturida. U 7-fut-1-inch (2.16 m) va 325-funt (147 kg) Milliy Basketbol Assotsiatsiyasidagi (NBA) 19 yillik faoliyati davomida oltita jamoada oʻynagan va toʻrt karra NBA chempioni boʻlgan markaz . OʻNil barcha davrlarning eng buyuk basketbolchi va markazlaridan biri sifatida qabul qilinadi [1] [2] [3] [4].

Shaquille O'Neal

O'Neal 2017da
Shaxsiy maʼlumot
Tavalludi 6-mart 1972-yil (1972-03-06) (52 yosh)
Newark, New Jersey, U. S.
Faoliyati haqidagi maʼlumotlar
Maktab
Kollej LSU (1989–1992)
NBA drafti 1992 / Tur: 1 / Tanlash: 1st overall
Orlando Magic tomonidan tanlangan
Oʻyindagi faoliyati 1992—2011
Pozitsiyasi Center
Raqami 32, 34, 33, 36
Faoliyatidagi yorqin voqealar va mukofotlar
FIBA shuhrat zali (oʻyinchi sifatida)
Kollej basketboli shuhrat zali)
Inducted in 2014
Medallari
Men's basketball
the AQSH bayrogʻi AQSh vakili
Olympic Games
Oltin 1996 Atlanta Team competition
FIBA World Cup
Oltin 1994 Toronto Team competition

LSU Tigers uchun kollej basketboli oʻynaganidan soʻng, OʻNil 1992 NBA loyihasida birinchi umumiy tanlov bilan Orlando Magic tomonidan tanlangan. U tezda liganing eng yaxshi markaz oʻyinchilaridan biriga aylandi, 1992–93 da Yilning eng yaxshi oʻyinchisini qoʻlga kiritdi va jamoasini 1995-yilgi NBA finaliga olib chiqdi. Magic bilan toʻrt yil oʻtgach, OʻNil Los-Anjeles Leykers bilan erkin agent sifatida shartnoma imzoladi. Ular 2000, 2001 va 2002-yillarda ketma-ket uchta chempionlikni qoʻlga kiritdilar. OʻNil va uning jamoadoshi Kobi Brayant oʻrtasidagi janjal sharoitida OʻNil 2004 yilda Mayami Hitga almashtirildi va 2006 yilda uning toʻrtinchi NBA chempionligi boʻlib oʻtdi. 2007-2008-yilgi mavsumning oʻrtalarida u Feniks Sunsga oʻtdi. Suns bilan bir yarim mavsumdan soʻng, OʻNil 2009-10 mavsumida Klivlend Kavalersiga oʻtdi [5]. OʻNil nafaqaga chiqishdan oldin 2010-11-yilgi mavsumda Boston Seltiksda oʻynagan [6].

OʻNilning shaxsiy mukofotlari orasida 1999–2000-yillardagi eng qimmat oʻyinchi (MVP) mukofoti; 1992–93-yillardagi NBA yilning eng yaxshi yangi futbolchisi mukofoti; 15 ta All-Star Game tanlovi, uchta All-Star Game MVP mukofoti; uchta finalning MVP mukofoti; ikkita ball sarlavhasi; 14 ta All-NBA jamoasi tanlovi va uchta NBA All-mudofaa jamoasi tanlovi. U oʻsha yili (2000) NBA MVP, All-Star Game MVP va Finals MVP mukofotlarini qoʻlga kiritgan uchta oʻyinchidan biri; boshqa oʻyinchilar – 1970-yilda Uillis Rid va 1996 va 1998-yillarda Maykl Jordan. U toʻplagan ochkolar boʻyicha barcha vaqtlarda 8-oʻrinni, maydondagi gollar boʻyicha 6-oʻrinni, ribaundlar boʻyicha 15-oʻrinni va bloklar boʻyicha 8-oʻrinni egallab turibdi. OʻNil 1996-yilda NBAning 50-yillik yubiley jamoasiga aʼzo boʻlishi tufayli liganing barcha davrlardagi eng zoʻr oʻyinchilaridan biri sifatida eʼtirof etilgan [7]. OʻNil basketbol toʻpini zarba berish va yaqin masofadan gol urish qobiliyati tufayli toʻplar nisbati boʻyicha ham uchinchi oʻrinni egallagan (58,2%) va ligani oʻn marta toʻpurarlikda yetakchilikka olib chiqqan [8]. OʻNil 2016-yilda Neysmit memorial basketbol shon-shuhrat zaliga saylangan [9]. U 2017-yilda FIBA shon-sharaf zaliga saylangan [10]. 2021-yil oktabr oyida OʻNil yana biri sifatida sharaflandi liganing barcha davrlardagi eng zoʻr oʻyinchilari nomini oldi NBA 75 yillik yubiley jamoasi [11].

Oʻzining basketbol karerasiga qoʻshimcha ravishda, OʻNil toʻrtta rap albomini chiqardi. Birinchi boʻlib Shaq Dizel platinaga aylaadi. OʻNil, shuningdek, elektron musiqa prodyuseri va DIESEL nomi bilan tanilgan gastrolchi DJ [12]. U koʻplab filmlarda suratga tushgan va oʻzining "Shaq’s Big Challenge" va "Shaq Vs" realiti-shoularida rol oʻynagan. U Shaq bilan The Big Podcast-ni olib boradi [13]. U 2013-yildan 2022-yilgacha Sakramento Kingsning ozchilik egasi boʻlgan va NBA 2K ligasining Kings Guard Gaming bosh menejeri [14].

Hayotning boshlangʻich davri

tahrir
 
OʻNil 1988–89 yillarda Koul oʻrta maktabining basketbol jamoasida oʻynagan.

OʻNil 1972-yil 6-martda Nyu-Jersi shtatining Nyuark shahrida [15] oʻrta maktabda basketbol oʻynagan (u butun shtat qoʻriqchisi boʻlgan) Lyusil OʻNil va Jo Toni oilasida tugʻilgan va unga Seton Hallda oʻynashi uchun basketbol stipendiyasi taklif qilingan . Tonining giyohvandlik bilan muammolari boʻlgan va OʻNil goʻdakligida giyohvand moddalar saqlagani uchun qamoqqa olingan. Ozodlikka chiqqach, u OʻNilning hayotidagi oʻrnini tiklamadi va buning oʻrniga OʻNilning yamaykalik oʻgay otasi, armiya serjanti boʻlgan Filipp Artur Xarrisonga ota-onalik huquqini oʻtkazishga rozi boʻldi [16] [17]. OʻNil oʻnlab yillar davomida biologik otasidan uzoqlashdi; OʻNil Toni bilan gaplashmagan yoki munosabatlar oʻrnatishga qiziqish bildirmagan [17]. OʻNil oʻzining 1994-yilgi "Shaq Fu: Qaytish" rap albomida " Biological didnʼt bother " qoʻshigʻida Toniga nisbatan nafrat his-tuygʻularini ifodalab, uni „Fil – mening otam“ qatori bilan rad etdi. Biroq, OʻNilning Toniga boʻlgan his-tuygʻulari 2013-yilda Xarrison vafotidan keyingi yillarda yumshab ketdi va ikkalasi birinchi marta 2016-yil mart oyida uchrashishdi va OʻNil unga: „Men sizni yomon koʻrmayman. Men yaxshi hayot kechirdim. Menda Fil bor edi [18].“

OʻNil baland boʻyli oiladan chiqqan. Otasi va onasi 6 ft 1 in (1.85 m) va 6 ft 2 in (1.88 m) mos ravishda baland boʻyli boʻlishgan va 13 yoshida OʻNil allaqachon 6 ft 6 in (1.98 m) edi baland. Nyuarkdagi Amerikaning oʻgʻil bolalar va qizlar klublarini unga oʻynash uchun xavfsiz joy bilan taʼminlash va uni koʻchadan saqlashni oʻz zimmasiga oldi. „Bu menga nimadir qilish imkonini berdi“, dedi u. „Men u yerga suratga olish uchun borardim. Men hatto jamoada ham oʻynamaganman.“ [19] Oʻgay otasining harbiy xizmatdagi karerasi tufayli oila Nyuarkni tark etib, Germaniya va Texasdagi harbiy bazalarga koʻchib oʻtdi [20].

Germaniyadan qaytgach, OʻNilning oilasi Texasning San-Antonio shahrida joylashdi. 16 yoshida OʻNil 6 ft 10 in (2.08 m) boʻyga yetdi va u Robert G. Koul oʻrta maktabida basketbol oʻynay boshladi. U ikki yil davomida oʻz jamoasini 68-1 rekordini oʻrnatdi va oʻzining bitiruvchi yilida jamoaga shtat chempionligini yutishda yordam berdi [21]. Uning 1989-yilgi mavsumdagi 791 ribaunti har qanday tasnifdagi oʻyinchi uchun davlat rekordi boʻlib qolmoqda [22]. OʻNilning kancadan zarbalar qilish tendentsiyasi Karim Abdul-Jabbor bilan taqqoslangan va uni Abdul-Jabbor 33- No. formani kiyishga ilhomlantirgan. Biroq, uning oʻrta maktab jamoasida 33 formasi yoʻq edi, shuning uchun OʻNil kollejdan oldin 32-raqamni kiyishni tanladi[23].

Kollej karerasi

tahrir

OʻNil oʻrta maktabni tugatgach, Luiziana shtat universitetida (LSU) biznes sohasida tahsil oldi. U „Tigers“ murabbiyi Deyl Braun bilan birinchi marta bir necha yil avval Yevropada uchrashgan, u paytda OʻNilning oʻgay otasi Gʻarbiy Germaniyaning Wildflecken shahridagi AQSh armiyasi bazasida joylashgan edi. OʻNil LSUda Braun uchun oʻynab, ikki karra Butunamerikalik, ikki karra SECda yilning eng yaxshi oʻyinchisi boʻlgan va 1991 yilda NCAA erkaklar oʻrtasidagi yilning eng yaxshi basketbolchisi sifatida Adolf Rupp kubogini olgan; u AP va UPI tomonidan yilning eng yaxshi kollej oʻyinchisi deb topildi. OʻNil NBA karerasini davom ettirish uchun LSUni erta tark etdi, ammo professional oʻyinchi boʻlganidan keyin ham oʻqishni davom ettirdi [24]. Keyinchalik u LSU shon-shuhrat zaliga kiritildi [25]. 900-funt (410 kg) OʻNilning bronza haykali LSU basketbol amaliyoti majmuasi oldida joylashgan [26].

Professional karyera

tahrir

Orlando Magic (1992–1996)

tahrir

Yilning yangi oʻyinchisi (1992–1993)

tahrir

Orlando Magic 1992 yilgi NBA draftida OʻNilni birinchi oʻringa qoʻydi. U Orlandoga koʻchib oʻtishdan oldin yozda Los-Anjelesda Famer Magic Jonson zalida vasiylik ostida vaqt oʻtkazdi [27]. OʻNil 32-raqamida qoldi, chunki Terri Ketlj 33-raqamli libosdan voz kechishni rad etdi [23]. OʻNil NBAdagi birinchi haftasidayoq haftaning eng yaxshi oʻyinchisi deb topildi va buni amalga oshirgan birinchi yangi oʻyinchi edi [28]. Oʻzining yangi mavsumida OʻNil mavsum davomida har bir oʻyinda 56,2% zarba, 13,9 ribaund va 3,5 blokda oʻrtacha 23,4 ochko toʻpladi. U 1993-yilda NBA-ning eng yaxshi yangi oʻyinchisi deb topildi va 1985-yilda Maykl Jordandan beri All-Star bosh murabbiyi sifatida saylangan birinchi yangi oʻyinchi edi [29]. Magic 41-41 hisobida mavsumni yakunlandi va oldingi mavsumga qaraganda 20 ta koʻproq gʻalaba qozondi, ammo Indiana Peysers bilan boʻlgan tay-brek tufayli pley-offni oʻtkazib yubordi. Yil davomida bir necha marta Sports Illustrated nashri yozuvchisi Jek Makkallum OʻNilning „Biz [bosh murabbiy] Metti [Guokas] ni bu yerdan olib chiqib, [yordamchi] Brayan [Xill] ni olib kelishimiz kerak“ deganini eshitgan [30].

Manbalar

tahrir
  1. ↑ „CBS Sports' 50 greatest NBA players of all time: Where do LeBron, Curry rank?“ (en). CBS Sports (2017-yil 17-fevral). Qaraldi: 2017-yil 18-dekabr.
  2. ↑ „All-Time #NBArank: Shaq comes in at No. 9“. ESPN (2016-yil 9-fevral). Qaraldi: 2017-yil 18-dekabr.
  3. ↑ „SLAM 500 Greatest NBA Players of All Time | Basketball-Reference.com“ (en). Basketball-Reference.com. 2019-yil 14-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 18-dekabr.
  4. ↑ Bailey. „NBA All-Time Player Rankings: Top 10 Centers“ (en). Bleacher Report (2019-yil 25-sentyabr). Qaraldi: 2021-yil 19-aprel.
  5. ↑ Heisler, Mark. „Shaquille O'Neal traded to Cleveland Cavaliers for 3 players, cash“. Los Angeles Times. 2009-yil 28-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 23-may.
  6. ↑ Zillgitt, Jeff. „Void filled: 15-time All-Star Shaquille O'Neal to Celtics“. USA Today (2010-yil 5-avgust). Qaraldi: 2011-yil 15-mart.
  7. ↑ „NBA at 50: Top 50 Players“. NBA.com. Qaraldi: 2022-yil 9-yanvar.
  8. ↑ „Shaquille O'Neal NBA & ABA Statistics“. Basketball-Reference.com. 2021-yil 1-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 1-avgust.
  9. ↑ „Naismith Memorial Basketball Hall of Fame Class of 2016 Announcement presented by Haggar Clothing Company“. Naismith Memorial Basketball Hall of Fame (2016-yil 4-aprel). 2016-yil 7-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 4-aprel.
  10. ↑ „Dream Team, Shaq and Kukoc headline 2017 Class of FIBA Hall of Fame Inductees“. FIBA.basketball (2017-yil 23-avgust). Qaraldi: 2021-yil 3-avgust.
  11. ↑ „NBA's 75 Anniversary Team Players“. NBA.com (2021-yil 25-dekabr). 2022-yil 17-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 13-fevral.
  12. ↑ Greenburg. „How Shaq Became The Biggest DJ On The Planet“. Forbes (2018-yil 31-iyul). Qaraldi: 2021-yil 31-iyul.
  13. ↑ „Homepage“. The Big Podcast with Shaq.
  14. ↑ „Kings Guard Gaming Names Shaquille O'Neal First General Manager“ (en-US). ThePostGame (2018-yil 2-aprel). 2019-yil 10-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 4-aprel.
  15. ↑ „Shaquille O'Neal | Biography & Facts“ (en). Encyclopædia Britannica. Qaraldi: 2021-yil 16-aprel.
  16. ↑ Wise, Mike. „Shaq to biological father: 'I don't hate you'“. Andscape.
  17. ↑ 17,0 17,1 Plaschke, Bill. „'Biological Didn't Bother'“. Los Angeles Times (2002-yil 12-iyun). Qaraldi: 2011-yil 21-yanvar.
  18. ↑ Wise. „Shaq to biological father: 'I don't hate you'“. Andscape. ESPN (2016-yil 9-sentyabr). Qaraldi: 2016-yil 10-sentyabr.
  19. ↑ Ryan. „Where They Gave Me A Chance“. Parade (2000-yil 13-fevral). 2006-yil 28-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2006-yil 21-mart.
  20. ↑ „Shaq Sets Bar High for Young Lives, BIG Stories Campaign“. Army.mil. United States Army. Qaraldi: 2016-yil 23-fevral.
  21. ↑ „Key Moments In Shaquille O'neal History“. South Florida Sun-Sentinel (2004-yil 11-iyul). 2012-yil 14-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 2-yanvar.
  22. ↑ McMurray, Bill. Bill McMurray's Texas High School All-Time Sports Record Book, 6th, Four Star Publications. 
  23. ↑ 23,0 23,1 Schmitz, Brian. „Shaquille Shows Class In Switching To No. 32“. Orlando Sentinel (1992-yil 25-avgust). 2017-yil 8-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 14-iyul.
  24. ↑ „O'Neal to get degree from LSU“. The Daily Texan (2000-yil 12-dekabr). 2008-yil 3-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2007-yil 7-mart.
  25. ↑ „O'Neal: LSU Hall of Fame“. barrystickets.com (2007). 2021-yil 24-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2007-yil 3-mart.
  26. ↑ Athletic Department. „LSU Basketball Practice Facility – LSUsports.net – The Official Web Site of LSU Tigers Athletics“. LSUsports.net. 2016-yil 10-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 23-fevral.
  27. ↑ Luke, Chelsea.
  28. ↑ „Michael Carter-Williams Named Eastern Conference Player of the Week“. NBA.com.
  29. ↑ „MAGIC: Magic History“. NBA.com/magic. 2008-yil 1-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 10-mart.
  30. ↑ McCallum, Jack. „The Young And The Feckless“. Sports Illustrated (1997-yil 3-mart). 2012-yil 3-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 9-noyabr. „On more than one occasion during O'Neal's rookie season of 1992–93, I heard him say of his then coach, "We've got to get Matty [Guokas] out of here and bring in Brian."“.

Havolalar

tahrir 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Shakil_O%27Nil&oldid=5344489" dan olindi