Smartavia, 2019-yil martigacha Nordavia nomi bilan tanilgan, Rossiyaning lou-kost aviakompaniyasi boʻlib, bosh ofisi Arxangelsk shahrida joylashgan. U asosan muntazam ichki va mintaqaviy parvozlarni amalga oshiradi. Aviakompaniyaning asosiy bazalari Arxangelsk aeroporti, Pulkovo aeroporti (Sankt-Peterburg) va Domodedovo aeroportlaridir (Moskva)[2]. Mulkchilik shakli – aksiyadorlik jamiyati.

Smartavia
IATA ICAO Identifikatori
5N AUL ARCHANGELSK AIR
Tashkil topgan
  • 1963 (eskadron sifatida)
    1991 (mustaqil aviakompaniya sifatida)
    2019 (Smartavia sifatida)
Havo tuguni
Park hududi 15
Parvoz yoʻnalishlari 60
Egasi Sky Invest[1]
Bosh qarorgohi Arxangelsk, Rossiya
Sayti flysmartavia.com

Tarixi tahrir

 
Smartavia Boeing 737-500 samolyoti sobiq Aeroflot-Nord brendi tomonidan boshqarilgan.

Aviakompaniya 1963-yilda Arxangelsk birlashgan aviatsiya otryadi (ruscha: Архангельский объединенный авиационный отряд) sifatida tashkil etilgan va 1991-yilda AVL Arxangelsk Airlines (Архангельские воздушные линии)ga aylandi.

Aeroflot nazoratidagi davri tahrir

2004-yil avgust oyida Aeroflot aviakompaniyaning 51 foiz aksiyalarini sotib oldi, qolgan qismi Aviainvestga tegishli edi. Kompaniya nomi Aeroflot-Nord deb oʻzgartirildi va Aeroflotning ikkinchi mintaqaviy aviakompaniyasiga aylandi[3].

Aeroflot bilan shartnoma 2009-yil 1-dekabrda tugaganidan beri aviakompaniya Nordavia nomi bilan mustaqil faoliyat yuritib keldi[4]. Aeroflot 821-reysi halokatidan soʻng shoʻba korxona toʻgʻrisida matbuotdagi salbiy chiqishlar va Rossiya aviatsiyasi rasmiylari tomonidan 2009-yil 15-iyulda xavfsizlikning yetarli emasligi va yomon moliyaviy holati tufayli oʻsha paytdagi Aeroflot-Nord reyslariga cheklovlar (xususan xalqaro charter turlarini taqiqlash) qoʻyilganligi sababli, Aeroflot oʻzini Nordaviadan uzoqlashtirdi[5].

NordStar bilan hamkorligi tahrir

2011-yil mart oyida Aeroflot aviakompaniyani Norilsk Nikelga 7 million dollarga sotdi[manba kerak]. 2011-yil 1-dekabrda Norilsk Nikel Nordavia va Taymir aviakompaniyalari birlashishi haqida xabar berdi[6]. Biroq Federal antimonopol xizmati Nordavianing Taimyr Air Company bilan birlashishiga toʻsqinlik qildi va Nordavia oxir-oqibat 2016-yil mart oyida Red Wings Airlines egasi Sergey Kuznetsovga sotildi[7].

Red Wings Airlines bilan hamkorligi tahrir

Biznes kuchini oshirish uchun Red Wings Airlines va Nordavia birlashishga qaror qildi[8]. 2017-yilning aprel oyida Red Wings egaligida aviakompaniya 2017-yilning 3-choragidan boshlab oʻz nomini SmartAvia ga oʻzgartirishi eʼlon qilindi. Yangi brendga qoʻshimcha ravishda aviakompaniya Nordavia ranglarida (koʻk, toʻq sariq, kulrang), lekin uning Aeroflot oʻtmishidan uzoqlashgan dizayndagi yangi liverasini ham taqdim etishni rejalashtirdi[9]. Yangi brending aviakompaniyaning Airbus A320-200 samolyotida taqdim qilinishi rejalashtirilgan edi, biroq aviakompaniya oʻzining Boeing 737 samolyotidan foydalanishni davom ettirishga qaror qilgandan soʻng, Airbus samolyotlari Red Wingsga yetkazildi va 2018-yil may oyida oʻzining birinchi Boeing 737-700 samolyotini qabul qildi. Aviakompaniya hali ham Nordavia nomi va brend identifikatorini saqlab qolmoqda[10][11].

Smartavia sifatida qayta qurilishi tahrir

2019-yilning 20-martida Nordavianing Red Wings aviakompaniyasi bilan birlashishi bekor qilingani eʼlon qilindi[12]. Buning oʻrniga, rebrendingning bir qismi sifatida aviakompaniya Smartavia deb oʻzgartirildi. Aviakompaniya samolyotni Nordavia brendi ostida 2019-yil oxirigacha foydalandi. Smartavia liverasidagi ilk samolyot 2019-yil aprel oyida yetib keldi[13].

2021-yilga kelib, aviakompaniya oʻzining barcha Boeing 737-500 samolyotlarini foydalanishdan chiqardi va 2021-yil aprel oyida aviakompaniya ularni yangi Airbus A320neo bilan almashtira boshladi va Nordaviadan Smartaviagacha boʻlgan ikki yillik rebrending tugaganini rasman eʼlon qildi va lou-kost aviatashuvchiga aylandi[14].

2021-yil 28-may kuni Kaliningradda boʻlib oʻtgan matbuot anjumanida avval Meksikaning Interjet aviakompaniyasi tomonidan foydalanilgan yangi Airbus A320neo taqdimotini qildi va aviakompaniya 40 ta yangi Airbus samolyotiga ommaviy buyurtmalar kengaytirilishini eʼlon qildi. Shuningdek, aviakompaniya 2023-yilga qadar barcha Boeing 737 samolyotlarini bosqichma-bosqich foydalanishdan olish va shundan keyin faqat Airbus samolyotlarini ishlatishni rejalashtirdi. Reja muvaffaqiyatli amalga oshirilsa, aviakompaniya 2024-yilgacha Airbus A321neo sotib oladi[15].

2021-yil 16-sentyabrda aviakompaniya baza aeroportlarini kengaytirish rejalarini eʼlon qildi: 2022-yil bahoriga qadar aviakompaniya Moskva-Sheremetyevoda oʻzining yangi markazini, shuningdek, Kaliningrad, Murmansk, Samara va Sochida bazalarini ochishni rejalashtirmoqda[16].

Parvoz manzillari tahrir

Codeshare shartnomalari tahrir

Smartavia Airlines aviakompaniyasi quyidagi aviakompaniyalar bilan kodshering shartnomalariga ega:

  • Red Wings Airlines[17]

Aviaparki tahrir

 
Smartavia Airbus A320neo samolyoti

2021-yil oktyabr holatiga koʻra, Smartavia aviaparki quyidagi samolyotlardan tashkil topgan[18]:

Smartavia floti
Samolyot Miqdori Buyurtmalar Yoʻlovchilar Eslatmalar
B E Jami
Airbus A320neo 4[14] [15] 180 180[19]
Boeing 737-700 3 142 142
Boeing 737-800 9 189 189 SmartAvia liverasini kiygan ilk samolyot[20][21]
Jami 15

Avvalgi holati tahrir

 
Aeroflot-Nord Tupolev Tu-134A samolyoti

Smartavia ilgari quyidagi samolyotlardan foydalangan[22][23]:

Smartavia tarixiy floti
Samolyot Foydalanish boshlangan yili Foydalanishdan olingan yili Eslatmalar
Antonov An-24 1991-yil 2008-yil
Boeing 737-300 2006-yil 2011-yil 2011-yilda NordStarga koʻchirilgan
Boeing 737-500 2006-yil 2020-yil Birinchi Airbus A320neo buyurtmasi bilan almashtirildi
Tupolev Tu-134A 1991-yil 2008-yil Boeing 737-500 bilan almashtirildi
Tupolev Tu-154B-2 1991-yil 2009-yil Boeing 737-500 bilan almashtirildi

Baxtsiz hodisalar va falokatlar tahrir

  • 2008-yil 14-sentyabrda Aeroflot bilan birgalikda xizmat koʻrsatish boʻyicha shartnoma asosida parvoz qilgan Aeroflot 821-reysi Rossiyaning Perm aeroportiga yaqinlashayotganda halokatga uchradi. Samolyot bortidagi 88 kishining barchasi, jumladan olti ekipaj aʼzosi halok boʻldi[manba kerak].

Manbalar tahrir

  1. „ru:"Норникель" продал 100% акций авиакомпании "Нордавиа"“ ["Norilsk Nickel" has sold 100% of shares of "Nordavia" airlines] (ru).
  2. Directory: World Airlines. Flight International (2007-yil 3-aprel), s. 47.
  3. Flight International 27 March 2007
  4. „ERA Welcomes Aeroflot-Nord“. European Regions Airline Association (ERA) (2006-yil 18-dekabr). Qaraldi: 2008-yil 14-sentyabr.
  5. „Aeroflot-Nord in trouble“. BarentsObserver (2009-yil 17-iyul). 2011-yil 7-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 5-avgust.
  6. „Aviaport digest, Dec. 1st, 2011“ (ru). Aviaport.ru (2011-yil 12-yanvar). Qaraldi: 2013-yil 4-fevral.
  7. „Norilsk Nickel sold Nordavia“ (ru). Vedomosti (2016-yil 18-mart). Qaraldi: 2017-yil 5-oktyabr.
  8. „Авиакомпании Red Wings и "Нордавиа" объединятся“ (2017-yil 16-oktyabr).
  9. „News Russia's Nordavia confirms rebrand as SmartAvia, new livery“. ch-aviation. ch-aviation GmbH (2017-yil 26-aprel).
  10. „Russia's Nordavia's first aircraft addition in nine years“. Russian Aviation Insider. WordPress (2018-yil 16-may).
  11. „Russia's Nordavia adds maiden B737-700, eyes -800s“. ch-aviation. ch-aviation GmbH (2018-yil 16-may).
  12. „Red Wings и Smartavia не будут объединяться в единую компанию“ (ru) (2019-yil 20-mart).
  13. „Nordavia to rebrand as Smartavia in 2019“ (2019-yil 21-mart).
  14. 14,0 14,1 „Smartavia войдет в лето с 15 воздушными судами, три из которых Airbus A320neo“ (2021-yil 17-aprel).
  15. 15,0 15,1 „Smartavia приобретет 40 новых самолетов Airbus A320neo и станет лоукостером“ (2021-yil 28-may).
  16. „Smartavia планирует начать полеты из Шереметьево в марте - апреле 2022 года“ (2021-yil 16-sentyabr).
  17. Liu, Jim. „Red Wings expands Nordavia codeshares in S19“. Routesonline (2019-yil 10-may). Qaraldi: 2019-yil 10-may.
  18. „Air fleet | Nordavia“. www.nordavia.ru. 2012-yil 11-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 29-mart.
  19. „Авиакомпания Smartavia получила первый из трех самолетов A320neo в этом году“ (2021-yil 16-aprel).
  20. „ФОТО: Smartavia получила первый самолет Boeing 737-800“ (2019-yil 8-aprel).
  21. „Nordavia receives second B737-700 and is to sign for four -800s“.
  22. ZAO „Aeroflot-Nord“ priobrelo aviakompaniyu „Arxangelskie vozdushnie linii“ aeroflot.ru.
  23. Istoriya aviakompanii vk.com.

Havolalar tahrir