Timothy Cook Draper (1958-yil 11-iyunda tugʻilgan) — amerikalik venchur kapital investori va Draper Fisher Jurvetson (DFJ),[1] Draper universiteti, Draper Venture Network, Draper Associates[2] va Draper Goren Holm asoschisi. Uning eng koʻzga koʻringan sarmoyalari qatoriga Baidu, Hotmail, Skype, Tesla, SpaceX, AngelList, SolarCity, Ring, Twitter, DocuSign, Coinbase, Robinhood, Ancestry.com, Twitch, Cruise Automation va Focus Media kiradi. 2014-yil iyul oyida Draper AQSh Marshals xizmati auktsionida Silk Road veb-saytidan musodara qilingan bitkoinlarni sotib olgani uchun keng qamrov oldi.[3] Draper — Bitcoin va markazsizlashtirish tarafdori. Draper ham Theranos’un birinchi investorlaridan biri edi.[4]

Tim Draper
Tavalludi
Timothy Cook Draper

11-iyun 1958-yil (1958-06-11) (66 yosh)
East Chicago, Indiana, AQSH
Fuqaroligi AQSh
Kasbi Venchur kapitalisti
Turmush oʻrtogʻi Melissa Parker
Bolalari 4
Otasi William Henry Draper III
Veb-sayti Official website

Taʼlim

tahrir

Draper venchur kapitalistlari va hukumat amaldorlari oilasida uchinchi oʻrinda turadi. U Phyllis (Culbertson) hamda William Henry Draper III ning oʻgʻli va aktrisa Polli Draperning ukasi hisoblanadi. Uning otasi Draper & Johnson Investment Company asoschisi va AQSh Eksport-import bankining sobiq raisi va prezidenti. Uning bobosi kichik William Henry Draper 1958-yilda Draper, Geyter va Andersonga asos solgan va NATOdagi birinchi elchi boʻlib ishlagan.

Draper Stenford universitetiga oʻqishga kirishdan oldin Andover Phillips Academy akademiyasida oʻqigan va u yerda 1980-yilda elektrotexnika boʻyicha bakalavr darajasini tamomlagan.[5] Keyinchalik u 1984-yilda Garvard biznes maktabida MBA darajasini oldi

Stenfordda boʻlganida, Draper Hewlett-Packard kompaniyasida marketing muhandisi sifatida amaliyot oʻtagan. Draper talabalik chogʻida oʻsha paytda Stenford Oliy biznes maktabida oʻqigan Heide Roizen bilan birga Stenford — The Game nomli mashhur kampus stol oʻyinini yaratganida milliy sarlavhalarni yaratgan.[6]

Investitsion karyera

tahrir

Biznes karyerasi

tahrir

1985-yilda Draper Alex investitsiya bankini tark etdi. Brown & Sons oʻzining venchur kapitali firmasini ochadi. Sobiq hamkasbi Jon HN Fisher 1991-yilda hamkor boʻldi va biznes boʻyicha talaba Stiv Jurvetson 1994-yilda firmaning uchinchi hamkoriga aylandi.[7]

Hotmail va virusli marketing

tahrir

Draper Jack Smith va Sabeer Bhatiaga sarmoya kiritdi, ular unga Hotmail kompaniyasini taqdim etdilar. Koʻpgina nashrlar uning 1996-yilda virusli marketingni ixtiro qilgani haqida gapirsa-da, bu asosiy eʼtirof uning taʼsischilarni dastlabki qoʻllab-quvvatlashi boʻldi, chunki uning Hotmail elektron pochta xabarlarining pastki qismiga avtomatik ravishda qisqa reklama xabarini qoʻshish gʻoyasi tufayli.[8] Draper va Jurvetson keyinchalik virusli marketing atamasini ishlab chiqdilar, garchi neologizmning oʻzi 1989-yildagi PC User nashrida hujjatlashtirilgan.[9]

Draper DFJ ePlanet global fondi orqali Xitoyga sarmoya kiritgan birinchi Silikon vodiysi venchur kapitalisti edi.[10] 2001-yil nomidan kompaniyaning 28 foizini 9 million dollarga sotib olish uchun Baidu kompaniyasining bosh direktori Robin Li bilan muzokaralar olib bordi.[11]

Draperning otasi Bill Draper Skypening dastlabki investori boʻlgan va DFJ 2004-yilda Skypeni qoʻllab-quvvatlagan.[12][13] 2005-yilda Skype eBayga 4,1 milliard dollarga sotilganida, kompaniya Skypening 10 foiziga egalik qilgan.[14] Draper va Niklas Zennström 2007-yilda Stenford universitetida birinchi Skype videosida birga paydo boʻlgan.[15]

2006-yilda DFJ orqali Draper Tesla kompaniyasining C seriyali venchur raundiga investor boʻlgan.[16] 2007-yilda Draper yana Draper Associates orqali Teslaning D seriyali venchur raundiga sarmoya kiritdi.[17]

Bitcoin

tahrir

2014-yil 27-iyun kuni Draper AQSh marshallari xizmati tomonidan Ipak yoʻlidan tortib olingan hamda kim oshdi savdosiga qoʻyilgan 30 000 ga yaqin bitkoinlar uchun taxminan 19 million AQSh dollari toʻlagan.[18][19]

2014-yil 23-sentyabrda Draper Fox Businessga bir bitkoin uch yil ichida 10 000 dollarga yetishini bashorat qilganini aytdi;[20] 2015-yil 27-yanvarda Draper bitkoin soʻnggi pasayishdan qayta tiklanishi uchun taxminan 400 000 dollar (bu 2000 bitkoin 200 dollar) pul tikdi.[21] Bitkoin narxi 2017-yil 29-noyabrda 10 000 dollardan oshib ketdi.[22]

2019-yil dekabr oyida u bitkoin 2023-yilda 250 000 AQSh dollariga yetishini bashorat qilgan edi.[23]

Twitch

tahrir

Amazonga 1 milliard dollarga sotilgan Twitchni moliyalashtirgandan soʻng,[24] Twitch asoschisi Kyle Vogt Draperni Cruise Automation oʻzi boshqariladigan avtomobilida sayr qilish uchun oldi. Deyarli halokatga uchraganidan soʻng, Draper Cruiseni moliyalashtirdi. Cruise General Motorsga ham 1 milliard dollarga sotildi.[25][26]

Theranos

tahrir

Draper Theranos kompaniyasining qon tekshiruvini oʻtkazish boʻyicha birinchi investorlardan biri boʻlib, uning asoschisi Elizabet Xolms keyinchalik SEC tomonidan yirik firibgarlikda ayblangan.[27] 2018-yilda, SEC allaqachon Xolmsni ayblaganidan soʻng, Draper uni boʻysundirish uchun qoʻrqitishgan deb himoya qilishda davom etdi.[28]

Soʻnggi investitsiyalar

tahrir

Draperning soʻnggi sarmoyalariga: Robinhood (kompaniya), Coinbase, eShares, Tezos, DefiMoneyMarket va OpenGov kiradi. Draperning soʻnggi sarmoyalari moliya, sogʻliqni saqlash va hukumat kabi sohalarda qoʻllash uchun sunʼiy intellekt, Bitcoin, blokcheyn, aqlli kontraktlar va hisoblash genomikasidan foydalanadigan kompaniyalarga qaratilgan.[29][30][31][32]

Siyosat

tahrir

Draper global miqyosda erkin bozorlar hamda tadbirkorlik tarafdori, shuningdek, Sarbanes-Oxley qoidalariga qarshi chiqib, ular kompaniyalarni ommaga oshkor qilish hayotiyligini cheklashini taʼkidladi.[33]

2000-yilda Draper maktab vaucherlarini qoʻllab-quvvatlash uchun muvaffaqiyatsiz chora uchun 20 million dollar sarfladi.[34]

Kaliforniya taklifi

tahrir

2014-yil boshida Draper Kaliforniya Davlat kotibi Debra Bowen tomonidan Kaliforniyani oltita kichikroq shtatga boʻlish uchun imzo toʻplashni boshlash uchun ariza topshirdi va Kaliforniya bir shtat sifatida borgan sari boshqarilmaydigan ekanligini taʼkidladi.[35] Biroq, 2014-yil 12-sentyabrda reja 2016-yilgi saylov byulleteniga qoʻyish uchun kerakli miqdordagi haqiqiy imzolar etishmayotgani eʼlon qilindi.[36]

2018-yil aprel oyida Draper Kaliforniyani uchta yangi shtatga boʻlish uchun yangi petitsiya uchun taxminan 600 000 imzo toʻplanganini eʼlon qildi.[37] 2018-yil iyun oyida petitsiya 2018-yilgi umumiy saylovda tashabbus sifatida ishtirok etish uchun yetarli miqdordagi imzo toʻpladi.[38] 2018-yilning 18-iyulida, saylov byulletenlari chop etish uchun yuborilishidan bir kun oldin, Kaliforniya Oliy sudi chora-tadbirlarning 2018-yil noyabr oyidagi byulletenda koʻrsatilishiga toʻsqinlik qildi.[39]

Taʼlim dasturi

tahrir

2013-yilda Draper tadbirkorlik boʻyicha kursni taklif qiluvchi Draper Qahramonlar Universitetini hamda taʼlim dasturini ishga tushirdi. Universitetning turar joy dasturi Kaliforniyaning San-Mateo shahrida joylashgan boʻlib, oʻquv dasturlari Draper tomonidan ishlab chiqilgan.[40]

Nashrlar

tahrir
  • Venchur kapitalisti Kaliforniyaning siyosiy matritsasiga kirganda: innovatsiyalar status-kvoga javob beradi, 2018
  • Qanday qilib startap qahramoni boʻlish mumkin: tadbirkorlar va ishbilarmonlar uchun qoʻllanma va darslik, 2017

Manbalar

tahrir
  1. Entrepreneurs page, Harvard Business School website, accessed April 16, 2014'.
  2. „Exclusive: Tim Draper is leaving DFJ“. Fortune. Qaraldi: 3-mart 2017-yil.
  3. Ember. „Venture Capitalist Tim Draper Wins Small Piece of Bitcoin Auction“. The New York Times (5-dekabr 2014-yil).
  4. „Why VC Tim Draper Keeps Defending Theranos CEO Elizabeth Holmes“ (inglizcha). Fortune. Qaraldi: 22-may 2021-yil.
  5. Melissa Lee Parker Becomes the Bride Of Timothy Cook Draper in California, New York Times, August 15, 1982.
  6. „Former Stanford Students Translate College Life into a Game“ (inglizcha). The New York Times (15-noyabr 1981-yil). Qaraldi: 30-oktabr 2019-yil.
  7. Deborah Perry Piscione. Secrets of Silicon Valley: What Everyone Else Can Learn from the Innovation Capital of the World. Palgrave Macmillan, April 2, 2013 — 129–-bet. ISBN 978-1-137-32421-4. 
  8. Helen Powell. Advertising Handbook. Routledge, September 13, 2013 — 119–-bet. ISBN 978-1-134-71892-4. 
  9. Justin Kirby. Connected Marketing. Routledge, June 7, 2007 — 89–-bet. ISBN 978-1-136-41564-7. 
  10. „Tim Draper's DFJ, riding high, breaks with ePlanet Ventures“ (inglizcha). VentureBeat (28-dekabr 2005-yil). Qaraldi: 30-oktabr 2019-yil.
  11. Kanellos. „The big winner behind Skype and Baidu“ (inglizcha). CNET. Qaraldi: 30-oktabr 2019-yil.
  12. PR Newswire (15-mart 2004-yil). „Skype Closes 'B' Round Funding from Top Venture Capitalists“. Press-reliz. Qaraldi: 11-aprel 2016-yil.
  13. Bruce J. Schulman. Making the American Century: Essays on the Political Culture of Twentieth Century America. Oxford University Press, 2014 — 166–-bet. ISBN 978-0-19-984541-5. 
  14. Ori Brafman. The Starfish and the Spider: The Unstoppable Power of Leaderless Organizations. Penguin, 2006 — 176–-bet. ISBN 978-1-59184-143-2. 
  15. Singer. „Skype embraces video phones“ (inglizcha). CNET. Qaraldi: 30-oktabr 2019-yil.
  16. „2006: San Carlos start-up Tesla seeks sexier electric car“. The Mercury News (14-iyul 2014-yil). Qaraldi: 17-iyul 2019-yil.
  17. Schulze. „Elon Musk 'probably should have taken' Tesla private, early investor Tim Draper says“ (inglizcha). CNBC (7-noyabr 2018-yil). Qaraldi: 30-oktabr 2019-yil.
  18. Ember, Sydney. „Venture Capitalist Tim Draper Wins Bitcoin Auction“. New York Times (2-iyul 2014-yil). Qaraldi: 2-iyul 2014-yil.
  19. Harrison Weber. „Someone just bought 189M in bitcoins seized by the U.S. government (updated)“. VentureBeat (2-iyul 2014-yil).
  20. „Venture capitalist Tim Draper predicts 190K per Bitcoin by 2018“. TheKapers83. 10-noyabr 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-iyul 2018-yil.
  21. Olga Kharif. „Venture Capitalist Draper Bets $400,000 More on Bitcoin Revival“. Bloomberg (27-yanvar 2015-yil).
  22. Huang, Zheping. „Bitcoin just hit 210,000 for the first time“. qz.com (28-noyabr 2017-yil). Qaraldi: 19-iyul 2018-yil.
  23. Archived at Ghostarchive and the „Tim Draper predicts the price of bitcoin after the halving!“. YouTube. 10-dekabr 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-noyabr 2022-yil.: „Tim Draper predicts the price of bitcoin after the halving!“. YouTube.
  24. Shontell. „Twitch's $970 Million Exit Is A Big Win For Investors, Who Last Valued The Company At 2300 Million“. Business Insider. Qaraldi: 30-oktabr 2019-yil.
  25. Kharpal. „SoftBank, GM and BMW invest 2459 million into driverless car start-up Nauto“ (inglizcha). CNBC (19-iyul 2017-yil). Qaraldi: 30-oktabr 2019-yil.
  26. „GM buys Cruise Automation to speed self-driving car strategy“ (olmoncha). Reuters (11-mart 2016-yil). 25-iyul 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-oktabr 2019-yil.
  27. Tindera, Michela. „Elizabeth Holmes And Theranos Charged With 'Massive Fraud' By SEC“ (inglizcha). Forbes. Qaraldi: 20-mart 2018-yil.
  28. Marinova, Polina. „Why VC Tim Draper Keeps Defending Theranos CEO Elizabeth Holmes“ (inglizcha). Fortune (11-may 2018-yil). Qaraldi: 18-iyun 2018-yil.
  29. „Carta, a startup that helps other startups, reportedly raising $300M on 28.8B valuation“ (inglizcha). SiliconANGLE (28-mart 2019-yil). Qaraldi: 30-oktabr 2019-yil.
  30. „Robinhood CEO Opens Up About How He Convinced Tim Draper to Back His Crazy Idea“ (inglizcha). Observer (10-sentabr 2018-yil). Qaraldi: 30-oktabr 2019-yil.
  31. „Silicon Valley 'civic-tech' companies driving transparency in local government“ (inglizcha). The Mercury News (3-iyul 2015-yil). Qaraldi: 30-oktabr 2019-yil.
  32. „Billionaire bitcoin enthusiast Tim Draper is backing a new cryptocurrency for the first time“. cnbc.com. CNBC. Qaraldi: 28-oktabr 2020-yil.
  33. David Lawsky and Anupreeta Das. „Draper helps take companies "prublic"“. Reuters (22-may 2009-yil).
  34. Carla Marinucci.
  35. Kayle Fields, Petition to Split California Into Six States Gets Green Light, ABC News, February 19, 2014.
  36. Chris Megerian. „'Six Californias' plan falls short of making November 2016 ballot“. Los Angeles Times (12-sentabr 2014-yil).
  37. Schubarth. „Tim Draper says he has signatures needed for third try to break up California“. Silicon Valley Business Journal (13-aprel 2018-yil). Qaraldi: 4-oktabr 2018-yil.
  38. „Eligible Statewide Initiative Measures - California Secretary of State“. California Secretary of State. Qaraldi: 3-oktabr 2018-yil.
  39. „This is really happening: Measure to split California into three states qualifies for November ballot“ (inglizcha). The Mercury News (13-iyun 2018-yil). Qaraldi: 13-iyun 2018-yil.
  40. Kinney, Aaron. „San Mateo: Draper University welcomes first class of entrepreneurial 'superheroes'“. San Jose Mercury News (17-aprel 2013-yil). Qaraldi: 2-iyul 2014-yil.