Uspen (tuman, Pavlodar viloyati)

Uspen tumani — Pavlodar viloyati tarkibidagi tuman. Tumanning maʼmuriy markazi — Uspenka qishlogʻi. Maydoni — 5,5 ming km².

Uspen tumani
Успен ауданы

tuman
Tarkibida	Pavlodar viloyati
Maʼmuriy markazi	Uspenka
Asos solingan sanasi	1935-yil
Akim	Hokim
Rasmiy tili	qozoq, rusQozoq tili
Aholi (2012)	14 439
Millatlar tarkibi	Qozoqlar - 34,24% Ruslar - 28,17% Ukrainlar - 21,93% Olmonlar - 9,58% Tatarlar - 0,88% Beloruslar - 0,82%
Dinlar tarkibi	Xristianlar, musulmonlar
Maydoni	5,5 ming km²
Vaqt mintaqasi	UTC+6
Pochta indeksi	141000-141015
Avtomobil raqami kodi	S, 14
Xaritada

Geografiyasi

Shimoliy va shimoliy — gʻarbidan Qashir tumani bilan, gʻarbiy va janubiy-gʻarbidan Pavlodar tumani bilan, janubiy-sharqidan — Sherbaqti tumani bilan, shimoliy-sharqidan — Oltoy oʻlkasi bilan chegaradosh.

Iqlimi

Iqlimi keskin kontinental, yanvar oyining oʻrtacha harorati −18º -19 °C., iyulniki — +20º +21 °C. Yogʻingarchilikning yillik miqdori 250–300 mm-ni tashkil qiladi.

Aholisi

1999-yili tuman aholisi — 21,4 ming kishini, 2012-yili esa — 14,4 ming kishinin tashkil qildi. Tuman aholisining milliy tarkibi (1-yanvar 2012-yil)

• qozoqlar — 4 414 kishi (34,24 %)
• ruslar — 3 631 kishi (28,17 %)
• ukrainlar — 2 827 kishi (21,93 %)
• olmonlar — 1 235 kishi (9,58 %)
• tatarlar — 114 kishi (0,88 %)
• beloruslar — 106 kishi (0,82 %)
• boshqalari — 563 kishi (4,36 %)
• Umumiy — 12 890 kishi (100,00 %)

Tarixi

RSFSR UMIQ Prezidiumining 1935-yilgi 31-yanvardagi Farmoni bilan Lozovskiy tumani tashkil topdi, Qozoq KSR Oliy Kengashi Prezidiumining 1963-yilgi 2-yanvardagi Farmoniga binoan Lozovskiy tumani tarqatilib, uning oʻrniga Uspen tumani tashkil topdi.

Hududiy boʻlinishi

Tuman tarkibida 13 ta qishloqlar mavjud: Uspen, Bogatirskiy, Ilichyovskiy, Kovalyovskiy, Qaratay, Lozovskiy, Olginskiy, Pavlovskiy, Ravnopolskiy, Tauiljan, Temiryazevskiy.

Taʼlim

Tumanda 20 ta umumiy oʻrta bilim beruvchi maktablar mavjud, uning 17 tasi oʻrta, 2 tasi asosiy va 1 boshlangʻich maktab. Tuman qozoq tilida dars beruvchi atigi bitta maktab bor.

Tibbiyot

Tumanda 40 kishilik Uspen tuman markaziy kasalxonasi, 25 kishilik Konstantinovka qishlogʻining uchaskalik kasalxonasi, 15 kishilik silga qarshi kasalxona, 4 ta shifokorlik ambulatoriya, 14 ta tibbiyot punktlar, tuman sanitar-epidemiologik stansiya va 7 ta xususiy dorixonalar mavjud.