Xivada davlat toʻntarishi (1918)

Xivadagi davlat toʻntarishi (1918) – Yovmut turkmanlari yetakchisi Junaidxon tomonidan Xiva xoni Asfandiyorxonning hokimiyatdan agʻdarilishi va oʻldirilishi. Bu Xivadagi inqilobiy harakatning natijasi boʻlib, voqealardan bir necha yil oʻtib Xorazmning Sovet Ittifoqi tarkibiga kirishiga olib keldi.

Tarixi tahrir

1917-yil Rossiya fevral inqilobidan keyin xonlikda liberal islohotlar oʻtkazishga harakat qilindi. Lekin Xiva xoni Asfandiyorxon konservativ edi va bu islohotlarning oldini olishga harakat qildi. Rossiyada Oktyabr inqilobi va bolsheviklar oʻz farmonlari bilan hokimiyat tepasiga kelganidan soʻng Xiva xonligida xondan norozilik yanada kuchaydi.

Toʻntarish tahrir

1918-yil bahorida Yovmut turkmanlarining rahbari Junaidxon harbiy toʻntarish uyushtirdi, Asfandiyorxonni taxtdan agʻdarib, oʻldirtirdi va Xivada hokimiyatni qoʻlga oldi. Asfandiyorxonning ukasi Said Abdullaxon (1918-1920-yillarda hukmronlik qilgan) qoʻgʻirchoq xon deb eʼlon qilindi.

Yana qarang tahrir

Adabiyotlar tahrir

  • Мухамедбердыев К. Б., Камалов С. К.. История Хорезмской революции. Ташкент: ФАН, 1986.